Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S1)
Sylabus przedmiotu Ekologiczny monitoring środowiska:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ekologiczny monitoring środowiska | ||
| Specjalność | technologia żywności pochodzenia wodnego | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ekologii Morza i Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Juliusz Chojnacki <Juliusz.Chojnacki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Małgorzata Raczyńska <Malgorzata.Raczynska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 19 | Grupa obieralna | 3 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość zagadnień dotyczących ekologii i ochrony środowiska, a zwłaszcza wpływu działalności człowieka na środowisko |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z zagadnieniami bioróżnorodności i ochrony środowiska |
| C-2 | Zapoznanie studentów z ekologicznymi metodami monitorowania jakości środowiska |
| C-3 | Zapoznanie studentów z metodami przedstawiania wyników badań prowadzonych w ramach monitoringu i na ich podstawie wnioskowania o stanie jakości środowiska |
| C-4 | Przedstawienie studenom procedur związanych z przygotowaniem i wykonywaniem raportów oddziaływania na środowisko |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Metody określania stanu jakościowego środowiska i dynamiki procesów degradacyjnych (bioindykacja i biomonitoring) | 2 |
| T-L-2 | Przeglad aktów prawnych dotyczących bioindykacji wód i oceny stanu ekologicznego wód w Polsce. | 2 |
| T-L-3 | Indykatory biotyczne i abiotyczne w środowisku lądowym i środowisku wodnym. | 2 |
| T-L-4 | Metody badania jakości środowiska w Polsce z zastosowaniem organizmów wskaźnikowych | 2 |
| T-L-5 | Wykorzystanie inwentaryzacji przyrodniczej środowiska do Oceny Oddziaływania na Środowisko i sporządzania raportów Oddziaływania na Środowisko inwestycji. | 2 |
| T-L-6 | Metody oceny ekologicznej wód w Polsce: Makrofitowy Indeks Stanu Ekologicznego i Hydromorfologiczna ocena jakosci wód płynących | 3 |
| 13 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Postawienie celu i sposobu prowadzenia monitoringu środowiskowego warunków atmosferycznych, biomów lądowych i wodnych w świetle przepisów prawa Ochrony Środowiska. | 2 |
| T-W-2 | Rola globalnych procesów naturalnych i antropogennych w degradacji środowiska | 1 |
| T-W-3 | Zasady prowadzenia monitoringu środowiska - państwowego, regionalnego i lokalnego | 2 |
| T-W-4 | Procedury postępowania w trakcie monitoringu, jego logistyka. Instytucje odpowiedzialne administracyjnie za monitoring państwowy, regionalny i terenowy. | 2 |
| T-W-5 | Zasady planowania i monitoringu obszarów chronionych | 1 |
| T-W-6 | Ekoindykacja i monitoring środowiska - narzędzia dyrektyw Unii Europejskiej (wodnej, ptasiej i habitatowej) | 2 |
| T-W-7 | Zagrożenia cywilizacyjne, metody oceny trendów degradacji wskaźników, jakości środowiska | 2 |
| T-W-8 | Skutki zmian klimatu, kwaśne opady, dziura ozonowa, zużycie surowców, wzrost zaludnienia - zagrożenie gatunków i deficyt wody | 1 |
| 13 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 13 |
| A-L-2 | Przygotowanie konspektów | 4 |
| A-L-3 | Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń | 6 |
| A-L-4 | Studiowanie literatury przedmiotu | 6 |
| A-L-5 | Uczestnictwo w konsultacjach | 1 |
| A-L-6 | Pisemne zaliczenie ćwiczeń | 1 |
| 31 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 13 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury przedmiotu | 9 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia wykładów | 5 |
| A-W-4 | Uczestnictwo w konsultacjach | 1 |
| A-W-5 | Pisemne zaliczenie wykładów | 2 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacjii multimedialnej |
| M-2 | Opis i wyjaśnienie metod stosowanych w monitoringu środowiska z wykorzystaniem m.in. prezentacji multimedialnej i filmów dotyczących problemu |
| M-3 | Dyskusja na temat możliwości i potrzeby wykorzystania metod monitoringu w różnych ekosystemach |
| M-4 | Symulacja sporządzania raportów oceny oddziaływania na środowisko inwestycji |
| M-5 | Gry dydaktyczne (symulacyjne) |
| M-6 | Dyskusja dydaktyczna "burza mózgów". |
| M-7 | Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem podręcznika , pokazu i symulacji |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_W01 Student potrafi opisać i scharakteryzować metody wykorzystywane w ekologicznym monitoringu środowiska | TZiZ_1A_W11 | R1A_W06 | InzA_W03 | C-1, C-2 | T-W-2, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3 | M-1, M-3 | S-1, S-2 |
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_W02 Student potrafi scharakteryzować zasady prowadzenia monitoringu w różnych typach ekosystemów | TZiZ_1A_W11, TZiZ_1A_W22 | R1A_W04, R1A_W06, R1A_W07 | InzA_W03 | C-2, C-3 | T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-4, T-L-4, T-L-6 | M-1, M-4 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_U01 Student dobiera odpowiednie metody monitoringu środowiska i potrafi je zinterpretować | TZiZ_1A_U01, TZiZ_1A_U13 | R1A_U01, R1A_U05 | InzA_U01, InzA_U04 | C-2, C-3, C-4 | T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-4, T-L-6, T-L-5, T-L-3 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_K01 Student jest świadomy niebezpieczeństw związanych z zanieczyszczeniem środowiska i potrzebą stosowania różnych metod monitoringu dostosowanych do potrzeb | TZiZ_1A_K04 | R1A_K06 | — | C-2, C-3, C-4 | T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-L-1, T-L-2 | M-1 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_W01 Student potrafi opisać i scharakteryzować metody wykorzystywane w ekologicznym monitoringu środowiska | 2,0 | Student nie potrafi opisać i scharakteryzować metod wykorzystywanych w ekologicznym monitoringu środowiska |
| 3,0 | Student potrafi pobieżnie opisać i scharakteryzować kilka metod wykorzystywanych w ekologicznym monitoringu środowiska | |
| 3,5 | Student potrafi poprawnie opisać i scharakteryzować kilka metod wykorzystywanych w ekologicznym monitoringu środowiska | |
| 4,0 | Student potrafi poprawnie opisać i scharakteryzować większość metod wykorzystywanych w ekologicznym monitoringu środowiska | |
| 4,5 | Student potrafi poprawnie opisać i scharakteryzować wszystkie metody wykorzystywane w ekologicznym monitoringu środowiska | |
| 5,0 | Student potrafi poprawnie opisać i scharakteryzować wszystkie metody wykorzystywane w ekologicznym monitoringu środowiska oraz zaproponować ich wykorzystanie | |
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_W02 Student potrafi scharakteryzować zasady prowadzenia monitoringu w różnych typach ekosystemów | 2,0 | student nie potrafi scharakteryzować zasad prowadzenia monitoringu |
| 3,0 | student charakteryzuje zaledwie kilka zasad prowadzenia monitoringu w ekosystemach lądowych | |
| 3,5 | student charakteryzuje zaledwie kilka zasad prowadzenia monitoringu w ekosystemach wodnych | |
| 4,0 | student charakteryzuje zaledwie kilka zasad prowadzenia monitoringu w ekosystemach lądowych i wodnych | |
| 4,5 | student charakteryzuje większość zasad prowadzenia monitoringu w ekosystemach lądowych i wodnych | |
| 5,0 | student charakteryzuje poprawnie zasady prowadzenia monitoringu w ekosystemach lądowych i wodnych |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_U01 Student dobiera odpowiednie metody monitoringu środowiska i potrafi je zinterpretować | 2,0 | student nie dobiera prawidłowo metod ekologicznego monitoringu środowiska i i nie potrafi ich zinterpretować |
| 3,0 | student dobiera prawidłowo zaledwie kilka metod ekologicznego monitoringu środowiska i potrafi je zinterpretować | |
| 3,5 | student dobiera w większości przypadków odpowiednie metody ekologicznego monitoringu środowiska i potrafi je zinterpretować | |
| 4,0 | student dobiera trafnie odpowiednie metody ekologicznego monitoringu środowiska i potrafi je zinterpretować | |
| 4,5 | student dobiera trafnie odpowiednie metody ekologicznego monitoringu środowiska, potrafi je zinterpretować oraz porównać ich efektywność | |
| 5,0 | student dobiera trafnie odpowiednie metody ekologicznego monitoringu środowiska, potrafi je zinterpretować, porównać ich efektywność oraz samodzielnie modyfikować w celu uniknięcia błędów w przyszłości |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_PO5-13tzpw_K01 Student jest świadomy niebezpieczeństw związanych z zanieczyszczeniem środowiska i potrzebą stosowania różnych metod monitoringu dostosowanych do potrzeb | 2,0 | student nie jest świadomy niebezpieczeństw związanych związanych z zanieczyszczeniem środowiska i potrzebą stosowania metod bioindykacji wód |
| 3,0 | student jest świadomy niebezpieczeństw związanych związanych z zanieczyszczeniem środowiska | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | student jest świadomy niebezpieczeństw związanych związanych z zanieczyszczeniem środowiska i potrzebą stosowania różnych metod monitoringu |
Literatura podstawowa
- Henryk Zimny, Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk, 2006
- Szoszkiewicz K., Zbierska J., Jusik Sz., Zgoła T., Metoda oceny rzek oparta na makrofitach, realizowana w Polsce na potrzeby Ramowej Dyrektywy Wodnej., Wiadomości meilioracyjne i łąkarskie., 2008, t. LI, nr 4 (419): 163-165.
- Pietruczuk K., Szoszkiewicz K., Ramowa Dyrektywa w praktyce. Makrofitowa Metoda Oceny Rzek w monitoringu wód płynących w Wielkopolsce., Gospodarka Wodna, 2008, 10
Literatura dodatkowa
- Szmajda P., Teoretyczne podstawy bioindykacji. Teoria i praktyka badań ekologicznych. Wykłady Międzynarodowej Ekologicznej Szkoły Letniej UAM, Poznań – Polska i ODU, Norfolk – Wirginia, USA., Sorus, Idee ekologiczne, 1994, tom 4, Ser. Szkice, nr 3: 9-25.
- Burchardt L., Łastowski K., Szmajda P., Różnorodność ekologiczna, a bioindykacja. Teoria i praktyka badań ekologicznych. Wykłady Międzynarodowej Ekologicznej Szkoły Letniej UAM, Poznań – Polska i ODU, Norfolk – Wirginia, USA, Sorus, Idee ekologiczne, 1994, tom 4, Ser. Szkice, nr 3: 27-43.
- Winfried Lampert, Ulrich Sommer, Ekologia wód śródlądowych, PWN, Warszawa, 2001
- Allan David J., Ekologia wód płynących, PWN, Warszawa, 1998
- Rodina A.G., Mikrobiologiczne metody badania wód, PWRiL, Warszawa, 1968