Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Budownictwa i Architektury - Budownictwo (S2)
specjalność: Drogi, Ulice i Lotniska

Sylabus przedmiotu Konstrukcje drewniane:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Budownictwo
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauki techniczne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Konstrukcje drewniane
Specjalność Konstrukcje Budowlane i Inżynierskie
Jednostka prowadząca Katedra Budownictwa Ogólnego
Nauczyciel odpowiedzialny Małgorzata Lange <Malgorzata.Lange@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Rafał Jaworski <Rafal.Jaworski@zut.edu.pl>, Rafał Nowak <Rafal_Nowak@zut.edu.pl>, Szymon Skibicki <Szymon.Skibicki@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
projektyP1 15 1,70,44zaliczenie
wykładyW1 30 1,30,56zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Ukończony kurs Budownictwa ogólnego i konstrukcji drewnianych - studia I stopnia
W-2Ukończony kurs Mechaniki budowli - studia I stopnia
W-3Ukończony kurs Wytrzymałości materiałów - studia I stopnia
W-4Ukónczony kurs Materiałów budowlanych - studia I stopnia

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Umiejętność projektowania i wymiarowania inżynierskich konstrukcji drewnianych
C-2Umiejętność projektowania konstrukcji zespolonych z drewna, materiałów drewnopochodnych i stali
C-3znajomość zagadnień z zakresu diagnostyki, wzmocnień i zabezpieczenia konstrukcji drewnianych

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
projekty
T-P-1Projekt hali drewnianej obejmujący obliczenia statyczno – wytrzymałościowe, rysunki konstrukcyjne, szczegóły połączeń oraz rysunek złożeniowy hali wraz ze stężeniami.15
15
wykłady
T-W-1Konstrukcje drewniane w Polsce i na świecie, kierunki rozwoju. Budowa drewna. Drewno budowlane. Klasyfikacja drewna, wyroby i asortymenty tarcicy. Konstrukcyjne tworzywa drewnopochodne; technologia produkcji i charakterystyka wytrzymałościowa. Właściwości mechaniczne i technologiczne.7
T-W-2Podstawowe typy drewnianych konstrukcji inżynierskich, projektowanie, typowe rozwiązania, szczegóły konstrukcyjne. Klejone konstrukcje belkowe; belki jedno- i wieloprzęsłowe, o stałym i zmiennym przekroju, belki złożone, ruszty belkowe, belki wzmocnione stalowymi cięgnami zewnętrznymi, belki zbrojone. Łuki, układy trójprzegubowe, ramy. Projektowanie budynków halowych o konstrukcji drewnianej. Systemy konstrukcyjno-montażowe. Konstrukcje zespolone z drewna i materiałów drewnopochodnych i stali. Konstrukcje przestrzenne (sklepienia, kopuły). Konstrukcje specjalne (wieże, maszty, mosty i inne).13
T-W-3Zarys technologii produkcji elementów klejonych warstwowo. Stan aktualny i perspektywy, prace badawczo - wdrożeniowe dotyczące rozwoju materiałów na bazie drewna oraz wykorzystania ich w konstrukcjach budowlanych. Przegląd realizacji obiektów o różnym przeznaczeniu; mieszkaniowych, rolniczych, przemysłowych i użyteczności publicznej.3
T-W-4Trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji drewnianych. Sposoby i środki ochrony drewna przed korozją biologiczną i ogniem. Diagnostyka i określanie stanu technicznego obiektów o konstrukcji drewnianej. Błędy projektowania, wykonawstwa, montażu i eksploatacji w konstrukcjach drewnianych. Wzmacnianie konstrukcji drewnianych; wybór metod i materiałów do napraw.5
T-W-5Zaliczenie wykładów2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
projekty
A-P-1Uczestnictwo w zajęciach projektowych15
A-P-2Samodzielna realizacja projektu33
A-P-3Zaliczenie projektu2
50
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Utrwalanie wiedzy w oparciu o wykłady i literaturę, przygotowanie do zaliczenia10
40

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Metoda projektów

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
S-2Ocena formująca: Zaliczenie projektu

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
B_2A_KBI/D/07_W01
Zna zasady produkcji przemysłowej tworzyw drzewnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji elementów klejonych oraz wykonawstwa i zabezpieczenia obiektów o konstrukcji drewnianej. Zna zasady projektowania inżynierskich konstrukcji drewnianych oraz ma wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w konstrukcjach drewnianych.
B_2A_W08, B_2A_W10, B_2A_W11, B_2A_W13C-3, C-1, C-2T-W-4, T-W-2M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
B_2A_KBI/D/07_U01
Potrafi projektować i wymiarować inżynierskie konstrukcje drewniane zgodnie z zasadami projektowania danego typu obiektów, w oparciu o normy i literaturę techniczną, dokonując wyboru najlepszych metod realizacji zadania projektowego.
B_2A_U01, B_2A_U21, B_2A_U25C-1, C-2T-P-1M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
B_2A_KBI/D/07_K01
Rozumie wpływ działalności budowlanej na środowisko naturalne i człowieka w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju oraz konieczność ustawicznego samodzielnego uczenia się i poszerzania wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie drewnianym.
B_2A_K04, B_2A_K06C-3, C-1, C-2T-P-1, T-W-1, T-W-4, T-W-3, T-W-2M-1, M-2S-2, S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
B_2A_KBI/D/07_W01
Zna zasady produkcji przemysłowej tworzyw drzewnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji elementów klejonych oraz wykonawstwa i zabezpieczenia obiektów o konstrukcji drewnianej. Zna zasady projektowania inżynierskich konstrukcji drewnianych oraz ma wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w konstrukcjach drewnianych.
2,0
3,0Zna podstawowe zasady produkcji przemysłowej tworzyw drzewnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji elementów klejonych oraz wykonawstwa oraz zabezpieczenia obiektów o konstrukcji drewnianej. Zna w dostatecznym stopniu zasady projektowania inżynierskich konstrukcji drewnianych oraz ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w konstrukcjach drewnianych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
B_2A_KBI/D/07_U01
Potrafi projektować i wymiarować inżynierskie konstrukcje drewniane zgodnie z zasadami projektowania danego typu obiektów, w oparciu o normy i literaturę techniczną, dokonując wyboru najlepszych metod realizacji zadania projektowego.
2,0
3,0Potrafi projektować i wymiarować inżynierskie konstrukcje drewniane poprawnie pod względem merytorycznym, ale popełnia wyraźnie widoczne błędy, które po wskazaniu będzie w stanie poprawić Nie zawsze potrafi pozyskiwać informacje ze wszystkich dostępnych źródeł oraz dokonać ich krytycznej analizy i wyboru najlepszych metod realizacji zadania projektowego.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
B_2A_KBI/D/07_K01
Rozumie wpływ działalności budowlanej na środowisko naturalne i człowieka w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju oraz konieczność ustawicznego samodzielnego uczenia się i poszerzania wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie drewnianym.
2,0
3,0Rozumie w dostatecznym stopniu wpływ działalności budowlanej na środowisko naturalne i człowieka w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju oraz konieczność ustawicznego samodzielnego uczenia się i poszerzania wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie drewnianym.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Galiläa, Klaus J., Budownictwo drewniane. Poradnik dla projektantów, WEKA, Warszawa, 1999
  2. Kotwica J., Konstrukcje drewniane w budownictwie tradycyjnym, Arkady, Warszawa, 2005
  3. Mielczarek Z., Budownictwo drewniane, Arkady, Warszawa, 1994
  4. Neuhaus H., Budownictwo drewniane, PWT, Rzeszów, 2004
  5. Porteous J., Kermani A., Structural Timber Design to Eurocode 5., Blackwell Publishing, London, 2007
  6. Rudziński L., Konstrukcje drewniane. Naprawy, wzmocnienia, przykłady obliczeń., Pol. Świętokrzyska, Kielce, 2010
  7. Szczuka J., Żurowski J., Materiałoznawstwo przemysłu drzewnego, WSiP, Warszawa, 1999
  8. Ważny J., Karyś J. i in., Ochrona budynków przed korozją biologiczną, Arkady, Warszawa, 2001

Literatura dodatkowa

  1. Design of Timber Structures According to EC 5, Educational Materials for Designing and Testing of Timber Structures, TEMTIS, 2008
  2. Kotwica E., Nożyński W., Konstrukcje drewniane - przykłady obliczeń, SPPD, Szczecin, 2015
  3. Markiewicz P., Projektowanie budynków halowych, Vademecum projektanta, Archi-Plus, Kraków, 2004
  4. Mielczarek Z. i in., Zabytkowe budownictwo drewniane w Polsce: diagnostyka, wzmocnienia i zabezpieczenia, Wyd. Uczelniane PS, Szczecin, 2008
  5. Warunki techniczne wykonywania i odbioru robót budowlanych, Konstrukcje drewniane, ITB 403/2008, Warszawa, 2008

Treści programowe - projekty

KODTreść programowaGodziny
T-P-1Projekt hali drewnianej obejmujący obliczenia statyczno – wytrzymałościowe, rysunki konstrukcyjne, szczegóły połączeń oraz rysunek złożeniowy hali wraz ze stężeniami.15
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Konstrukcje drewniane w Polsce i na świecie, kierunki rozwoju. Budowa drewna. Drewno budowlane. Klasyfikacja drewna, wyroby i asortymenty tarcicy. Konstrukcyjne tworzywa drewnopochodne; technologia produkcji i charakterystyka wytrzymałościowa. Właściwości mechaniczne i technologiczne.7
T-W-2Podstawowe typy drewnianych konstrukcji inżynierskich, projektowanie, typowe rozwiązania, szczegóły konstrukcyjne. Klejone konstrukcje belkowe; belki jedno- i wieloprzęsłowe, o stałym i zmiennym przekroju, belki złożone, ruszty belkowe, belki wzmocnione stalowymi cięgnami zewnętrznymi, belki zbrojone. Łuki, układy trójprzegubowe, ramy. Projektowanie budynków halowych o konstrukcji drewnianej. Systemy konstrukcyjno-montażowe. Konstrukcje zespolone z drewna i materiałów drewnopochodnych i stali. Konstrukcje przestrzenne (sklepienia, kopuły). Konstrukcje specjalne (wieże, maszty, mosty i inne).13
T-W-3Zarys technologii produkcji elementów klejonych warstwowo. Stan aktualny i perspektywy, prace badawczo - wdrożeniowe dotyczące rozwoju materiałów na bazie drewna oraz wykorzystania ich w konstrukcjach budowlanych. Przegląd realizacji obiektów o różnym przeznaczeniu; mieszkaniowych, rolniczych, przemysłowych i użyteczności publicznej.3
T-W-4Trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji drewnianych. Sposoby i środki ochrony drewna przed korozją biologiczną i ogniem. Diagnostyka i określanie stanu technicznego obiektów o konstrukcji drewnianej. Błędy projektowania, wykonawstwa, montażu i eksploatacji w konstrukcjach drewnianych. Wzmacnianie konstrukcji drewnianych; wybór metod i materiałów do napraw.5
T-W-5Zaliczenie wykładów2
30

Formy aktywności - projekty

KODForma aktywnościGodziny
A-P-1Uczestnictwo w zajęciach projektowych15
A-P-2Samodzielna realizacja projektu33
A-P-3Zaliczenie projektu2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Utrwalanie wiedzy w oparciu o wykłady i literaturę, przygotowanie do zaliczenia10
40
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaB_2A_KBI/D/07_W01Zna zasady produkcji przemysłowej tworzyw drzewnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji elementów klejonych oraz wykonawstwa i zabezpieczenia obiektów o konstrukcji drewnianej. Zna zasady projektowania inżynierskich konstrukcji drewnianych oraz ma wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w konstrukcjach drewnianych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówB_2A_W08Zna zasady analizy, konstruowania i wymiarowania elementów złożonych konstrukcji oraz obiektów budowlanych
B_2A_W10Ma wiedzę dotyczącą standardów i norm technicznych w zakresie studiowanej specjalności
B_2A_W11Zna zasady produkcji przemysłowej materiałów i wyrobów oraz wykonawstwa elementów i obiektów budowlanych
B_2A_W13Ma wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w budownictwie
Cel przedmiotuC-3znajomość zagadnień z zakresu diagnostyki, wzmocnień i zabezpieczenia konstrukcji drewnianych
C-1Umiejętność projektowania i wymiarowania inżynierskich konstrukcji drewnianych
C-2Umiejętność projektowania konstrukcji zespolonych z drewna, materiałów drewnopochodnych i stali
Treści programoweT-W-4Trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji drewnianych. Sposoby i środki ochrony drewna przed korozją biologiczną i ogniem. Diagnostyka i określanie stanu technicznego obiektów o konstrukcji drewnianej. Błędy projektowania, wykonawstwa, montażu i eksploatacji w konstrukcjach drewnianych. Wzmacnianie konstrukcji drewnianych; wybór metod i materiałów do napraw.
T-W-2Podstawowe typy drewnianych konstrukcji inżynierskich, projektowanie, typowe rozwiązania, szczegóły konstrukcyjne. Klejone konstrukcje belkowe; belki jedno- i wieloprzęsłowe, o stałym i zmiennym przekroju, belki złożone, ruszty belkowe, belki wzmocnione stalowymi cięgnami zewnętrznymi, belki zbrojone. Łuki, układy trójprzegubowe, ramy. Projektowanie budynków halowych o konstrukcji drewnianej. Systemy konstrukcyjno-montażowe. Konstrukcje zespolone z drewna i materiałów drewnopochodnych i stali. Konstrukcje przestrzenne (sklepienia, kopuły). Konstrukcje specjalne (wieże, maszty, mosty i inne).
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Zna podstawowe zasady produkcji przemysłowej tworzyw drzewnych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji elementów klejonych oraz wykonawstwa oraz zabezpieczenia obiektów o konstrukcji drewnianej. Zna w dostatecznym stopniu zasady projektowania inżynierskich konstrukcji drewnianych oraz ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach w konstrukcjach drewnianych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaB_2A_KBI/D/07_U01Potrafi projektować i wymiarować inżynierskie konstrukcje drewniane zgodnie z zasadami projektowania danego typu obiektów, w oparciu o normy i literaturę techniczną, dokonując wyboru najlepszych metod realizacji zadania projektowego.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówB_2A_U01Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych właściwie dobranych źródeł, także w języku obcym; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji i krytycznej oceny, a także wyciągać wnioski oraz formułować i wyczerpująco uzasadniać opinie
B_2A_U21Potrafi zwymiarować detale konstrukcyjne w różnych obiektach budowlanych w zależności od studiowanej specjalności
B_2A_U25Potrafi rozwiązać problemy związane z eksploatacją i diagnostyką obiektów budowlanych. Potrafi zaproponować usprawnienia istniejących rozwiązań technicznych
Cel przedmiotuC-1Umiejętność projektowania i wymiarowania inżynierskich konstrukcji drewnianych
C-2Umiejętność projektowania konstrukcji zespolonych z drewna, materiałów drewnopochodnych i stali
Treści programoweT-P-1Projekt hali drewnianej obejmujący obliczenia statyczno – wytrzymałościowe, rysunki konstrukcyjne, szczegóły połączeń oraz rysunek złożeniowy hali wraz ze stężeniami.
Metody nauczaniaM-2Metoda projektów
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Zaliczenie projektu
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi projektować i wymiarować inżynierskie konstrukcje drewniane poprawnie pod względem merytorycznym, ale popełnia wyraźnie widoczne błędy, które po wskazaniu będzie w stanie poprawić Nie zawsze potrafi pozyskiwać informacje ze wszystkich dostępnych źródeł oraz dokonać ich krytycznej analizy i wyboru najlepszych metod realizacji zadania projektowego.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaB_2A_KBI/D/07_K01Rozumie wpływ działalności budowlanej na środowisko naturalne i człowieka w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju oraz konieczność ustawicznego samodzielnego uczenia się i poszerzania wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie drewnianym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówB_2A_K04Ma świadomość konieczności zrównoważonego rozwoju w budownictwie
B_2A_K06Ma świadomość konieczności podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych, samodzielnie uzupełnia i poszerza wiedzę w zakresie nowoczesnych procesów, technologii oraz metod zarządzania w budownictwie
Cel przedmiotuC-3znajomość zagadnień z zakresu diagnostyki, wzmocnień i zabezpieczenia konstrukcji drewnianych
C-1Umiejętność projektowania i wymiarowania inżynierskich konstrukcji drewnianych
C-2Umiejętność projektowania konstrukcji zespolonych z drewna, materiałów drewnopochodnych i stali
Treści programoweT-P-1Projekt hali drewnianej obejmujący obliczenia statyczno – wytrzymałościowe, rysunki konstrukcyjne, szczegóły połączeń oraz rysunek złożeniowy hali wraz ze stężeniami.
T-W-1Konstrukcje drewniane w Polsce i na świecie, kierunki rozwoju. Budowa drewna. Drewno budowlane. Klasyfikacja drewna, wyroby i asortymenty tarcicy. Konstrukcyjne tworzywa drewnopochodne; technologia produkcji i charakterystyka wytrzymałościowa. Właściwości mechaniczne i technologiczne.
T-W-4Trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji drewnianych. Sposoby i środki ochrony drewna przed korozją biologiczną i ogniem. Diagnostyka i określanie stanu technicznego obiektów o konstrukcji drewnianej. Błędy projektowania, wykonawstwa, montażu i eksploatacji w konstrukcjach drewnianych. Wzmacnianie konstrukcji drewnianych; wybór metod i materiałów do napraw.
T-W-3Zarys technologii produkcji elementów klejonych warstwowo. Stan aktualny i perspektywy, prace badawczo - wdrożeniowe dotyczące rozwoju materiałów na bazie drewna oraz wykorzystania ich w konstrukcjach budowlanych. Przegląd realizacji obiektów o różnym przeznaczeniu; mieszkaniowych, rolniczych, przemysłowych i użyteczności publicznej.
T-W-2Podstawowe typy drewnianych konstrukcji inżynierskich, projektowanie, typowe rozwiązania, szczegóły konstrukcyjne. Klejone konstrukcje belkowe; belki jedno- i wieloprzęsłowe, o stałym i zmiennym przekroju, belki złożone, ruszty belkowe, belki wzmocnione stalowymi cięgnami zewnętrznymi, belki zbrojone. Łuki, układy trójprzegubowe, ramy. Projektowanie budynków halowych o konstrukcji drewnianej. Systemy konstrukcyjno-montażowe. Konstrukcje zespolone z drewna i materiałów drewnopochodnych i stali. Konstrukcje przestrzenne (sklepienia, kopuły). Konstrukcje specjalne (wieże, maszty, mosty i inne).
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Metoda projektów
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Zaliczenie projektu
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Rozumie w dostatecznym stopniu wpływ działalności budowlanej na środowisko naturalne i człowieka w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju oraz konieczność ustawicznego samodzielnego uczenia się i poszerzania wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie drewnianym.
3,5
4,0
4,5
5,0