Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ogrodnictwo (S1)
Sylabus przedmiotu Fitopatologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ogrodnictwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fitopatologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Kształtowania Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Janusz Błaszkowski <Janusz.Blaszkowski@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Iwona Adamska <Iwona.Adamska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość anatomii, fizjologii i taksonomii roślin. |
| W-2 | Umiejętność rozpoznawania gatunków roślin rolniczych i ogrodniczych. |
| W-3 | Umiejętność posługiwania się mikroskopem świetlnym. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Wykształcenie umiejętności rozpoznawania najważniejszych grup chorób na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych. |
| C-2 | Przybliżenie zasad rozróżniania i rozpoznawania gatunków grzybów ważnych chorobotwórczo dla roślin ogrodniczych i sadowniczych oraz etiologii tych organizmów. |
| C-3 | Zapoznanie ze sposobem dobierania metod zwalczania sprawców chorób roślin ogrodniczych. |
| C-4 | Wykształcenie umiejętności podajmowania decyzji o konieczności zastosowania środków chemicznych bezpiecznych dla środowiska, a zarazem skutecznych w walce z chorobą. |
| C-5 | Wykształcenie umiejętności analizowania wpływu czynników abiotycznych i biotycznych na występowanie choroby i pojawienie się epidemii. |
| C-6 | Wykształcenie potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie metod ochrony roślin przed chorobami oraz wpływu zabiegów ochronnych na rośliny i środowisko. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez bakterie i organizmy z gromady Plasmodiophoromycota. | 1 |
| T-A-2 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez organizmy z gromady Oomycota. | 1 |
| T-A-3 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby z gromady Ascomycota (rzędy Taphrinales, Microascales, Hypocreales, Diaporthales, Dothideales, Leotiales i Erysiphales). | 1 |
| T-A-4 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby z gromady Basidiomycota (rzędy Ustilaginales, Uredinales i Stereales). | 1 |
| T-A-5 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby anamorficzne. | 1 |
| 5 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Objawy, szkodliwosć, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób abiotycznych i wirusowych roślin ogrodniczych i sadowniczych. | 2 |
| T-L-2 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez organizmy z gromady Oomycota. | 2 |
| T-L-3 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby z gromady Ascomycota (rzędy Taphrinales, Microascales, Hypocreales, Diaporthales, Dothideales, Leotiales i Erysiphales). | 2 |
| T-L-4 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby z gromady Basidiomycota (rzędy Ustilaginales, Uredinales i Stereales). | 2 |
| T-L-5 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin ogrodniczych wywołanych przez grzyby anamorficzne. | 2 |
| 10 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Choroba - jej istota, przebieg procesu chorbowego. | 5 |
| T-W-2 | Czynniki wpływające na proces chorobowy. | 4 |
| T-W-3 | Epidemia- składowe epidemii, jej przebieg. | 4 |
| T-W-4 | Odporność roślin, typy odporności, wady i zalety odporności poziomej i pionowej. | 5 |
| T-W-5 | Charakterystyka podstawowych grup organizmów chorobotwórczych względem roślin ogrodniczych (wirusy, bakterie, organizmy grzybopodobne z gromady Oomycota, grzyby z gromad Ascomycota, Basidiomycota i anamorficznych). | 7 |
| T-W-6 | Agrotechniczne, fizyczne, biologiczne i chemiczne metody zwalczania patogenów. | 5 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 5 |
| A-A-2 | Przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych, w tym sprawdzianów i kolokwiów | 10 |
| A-A-3 | Udział w konsultacjach | 4 |
| A-A-4 | Studiowanie podanej literatury | 6 |
| A-A-5 | Samodzielne wykonanie zilnika z okazami chorującyh roślin | 5 |
| 30 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-L-2 | Przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych, w tym sprawdzianów i kolokwiów | 10 |
| A-L-3 | Udział w konsultacjach | 4 |
| A-L-4 | Studiowanie podanej literatury | 4 |
| A-L-5 | Samodzielne wykonanie zilnika z okazami chorującyh roślin | 2 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | udział w konsultacjach | 4 |
| A-W-3 | studiowanie podanej literatury | 25 |
| 59 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny, wykład problemowy. |
| M-2 | Metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna związana z wykładem, aktywna dyskusja związana z ćwiczeniami. |
| M-3 | Metody eksponujce (filmy, ekspoyzcje). |
| M-4 | Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe). |
| M-5 | Prezentacje multimedialne z użyciem nowoczesnych metod audiowizualnych i pokazy z użyciem sprzętu optycznego. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Sprawdzian. |
| S-2 | Ocena formująca: Kolokwium. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Praca kontrolna z umiejętności praktycznych (samodzielna diagnoza choroby i zaproponowanie metod i środków do jej zwalczania). |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_1A_C14_W01 Potrafi rozpoznać i scharakteryzować najważniejsze grupy chorób na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych. | OG_1A_W13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| OG_1A_C14_W02 Potrafi wskazać i rozpoznać gatunki grzybów ważne chorobotwórczo dla roślin ogrodniczych i sadowniczych oraz zna ich etiologię i warunki sprzyjające występowaniu. | OG_1A_W13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-4 |
| OG_1A_C14_W03 Potrafi wskazać, dobrać i scharakteryzować właściwe metody zwalczania sprawców chorób roślin ogrodniczych i sadowniczych. | OG_1A_W13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-4 | S-1, S-2, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_1A_C14_U01 student ma umiejętność określania konieczności i terminu wykonania zabiegów ochrony roślin w uprawach ogrodniczych oraz doboru środków i metod ich prowadzenia | OG_1A_U04 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_1A_C14_K01 student ma świadomość ważności dokształcania i samodoskonalenia w zakresie nowych technologii w ogrodnictwie oraz rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w celu doskonalenia umiejętności uzyskanych w trakcie studiów | OG_1A_K04 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_1A_C14_W01 Potrafi rozpoznać i scharakteryzować najważniejsze grupy chorób na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych. | 2,0 | nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych |
| 3,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy kilku chorób, ale nie potrafi ich wskazać na materiale | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, charakteryzuje choć nie zawsze prawidłowo podstawowe grupy chorób | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, z pomocą nazywa sprawców chorób rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, samodzielnie nazywa sprawców choroby rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| OG_1A_C14_W02 Potrafi wskazać i rozpoznać gatunki grzybów ważne chorobotwórczo dla roślin ogrodniczych i sadowniczych oraz zna ich etiologię i warunki sprzyjające występowaniu. | 2,0 | nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych |
| 3,0 | potrafi wymienić nazwy kilku chorób występujących na roślinach ogrodniczych i sadowniczych, ale nie zna ich etiologii | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, charakteryzuje choć nie zawsze prawidłowo podstawowe grupy chorób | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, z pomocą nazywa sprawców chorób rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, samodzielnie nazywa sprawców choroby rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| OG_1A_C14_W03 Potrafi wskazać, dobrać i scharakteryzować właściwe metody zwalczania sprawców chorób roślin ogrodniczych i sadowniczych. | 2,0 | nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych |
| 3,0 | potrafi wymienić nazwy kilku chorób występujących na roślinach ogrodniczych i sadowniczych, ale nie zna ich etiologii | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, charakteryzuje choć nie zawsze prawidłowo podstawowe grupy chorób | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, z pomocą nazywa sprawców chorób rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, samodzielnie nazywa sprawców choroby rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_1A_C14_U01 student ma umiejętność określania konieczności i terminu wykonania zabiegów ochrony roślin w uprawach ogrodniczych oraz doboru środków i metod ich prowadzenia | 2,0 | nie umie posługiwac się Zaleceniami ochrony roślin, nie umie wyszukiwać środków do zwalczania wybranych chorób |
| 3,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami | |
| 3,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin | |
| 4,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować | |
| 4,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, układa z pomocą plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin ogrodniczych | |
| 5,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, umie samodzielnie ułożyć plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin ogrodniczych |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_1A_C14_K01 student ma świadomość ważności dokształcania i samodoskonalenia w zakresie nowych technologii w ogrodnictwie oraz rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w celu doskonalenia umiejętności uzyskanych w trakcie studiów | 2,0 | nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych |
| 3,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy kilku chorób, ale nie potrafi ich wskazać na materiale | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, charakteryzuje choć nie zawsze prawidłowo podstawowe grupy chorób | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, z pomocą nazywa sprawców chorób rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, samodzielnie nazywa sprawców choroby rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób |
Literatura podstawowa
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 1., PWRiL, Poznań, 2010
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 2., PWRiL, Poynań, 2011
- Borecki Z., Nauka o chorobach roślin, PWRiL, Warszawa, 2011
- Błaszkowski J., Adamska I., Czerniawska B., Madej T., ZIoło E., Przewodnik do zajęć z fitopatologii, http://www.zor.zut.edu.pl/Skrypt-web/Home.html, 2011
Literatura dodatkowa
- Borecki Z., Choroby drzew i krzewów owocowych i roslin jagodowych., Wyd. SGGW-AR, Warszawa, 1990
- Grabowski M., Choroby drzew owocowych, Plantpress, Kraków, 1999
- Kochman J., Węgorek W., Ochrona roślin, Plantpress, Kraków, 2011
- Mańka K., Fitopatologia leśna, PWRiL, Warszawa, 1998