Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Technika rolnicza i leśna (N1)

Sylabus przedmiotu Mechanizacja prac w leśnictwie:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Technika rolnicza i leśna
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Mechanizacja prac w leśnictwie
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Zakład Budowy i Użytkowania Urządzeń Technicznych
Nauczyciel odpowiedzialny Dariusz Błażejczak <Dariusz.Blazejczak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA6 20 1,50,44zaliczenie
wykładyW6 10 1,50,56zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Zalecana znajomość podstawowych zagadnień dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, budowy i zasady działania maszyn rolniczych oraz podstaw gospodarki leśnej.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1C1 Zapoznanie studentów z technologiami prac maszynowych stosowanych w produkcji leśnej.
C-2C2 Zaznajomienie z rozwiązaniami konstrukcyjnymi maszyn leśnych wraz z oceną ich nowoczesności.
C-3C3 Ukształtowanie umiejętności doboru maszyn do określonych warunków pracy.
C-4Zapoznanie studentów z technologiami prac maszynowych stosowanych w produkcji leśnej.
C-5Zaznajomienie z rozwiązaniami konstrukcyjnymi maszyn leśnych wraz z oceną ich nowoczesności.
C-6Ukształtowanie umiejętności doboru maszyn do określonych warunków pracy.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Budowa i eksploatacja wybranych maszyn leśnych: do uprzątania pozostałości pozrębowych, do produkcji szkółkarskiej, do zalesiania i odnawiania lasui, do ochrony i pielęgnacji lasu, do pozyskiwania drewna. Dobór maszyn do określonych prac leśnych.20
20
wykłady
T-W-1Mechanizacja zbioru, obróbki, sortowania nasion drzew leśnych. Mechanizacja prac szkółkarskich. Mechanizacja prac przy naturalnym i sztucznym odnawianiu lasu oraz zalesianiu. Mechanizacja pielęgnacji i ochrony lasu. Mechanizacja prac przy pozyskiwaniu drewna. Klasyfikacja i rozwiązania konstrukcyjne maszyn leśnych.10
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach.20
A-A-2Przygotowanie do zajęć audytoryjnych.15
A-A-3Przygotowanie do kolokwium.10
45
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2Przygotowanie do kolokwium.18
A-W-3Studiowanie literatury17
45

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metoda podająca - wykład informacyjny
M-2Metoda aktywizująca - dyskusja dydaktyczna
M-3Metoda praktyczna - ćwiczenia przedmiotowe
M-4Metoda praktyczna - pokaz

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów z testu podsumowującego określony zakres materiału
S-2Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów za wykonane sprawozdanie
S-3Ocena formująca: Ocena zawartości merytorycznej i jakości przedstawionej prezentacji

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TRL_1A_C25_W01
ma szeroką i uporządkowana wiedzę w zakresie: maszynoznawstwa leśnego, obejmującą urządzenia do zbioru, obróbki i sortowania nasion drzew leśnych, maszyny i narzędzia stosowane w pracach szkółkarskich, odnawianiu lasu i zalesianiu, pielęgnacji i ochronie lasu oraz stosowane przy pozyskiwaniu drewna; a także eksploatacji maszyn leśnych, obejmującą techniczne i technologiczne zasady użytkowania maszyn i urządzeń, dobór maszyn i urządzeń, procesy technologiczne w leśnictwie;
TRL_1A_W22, TRL_1A_W23C-4, C-6, C-5T-A-1, T-W-1M-4, M-2, M-1, M-3S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TRL_1A_C25_U01
Potrafi samodzielnie pozyskiwać wybrane, w tym pojawiające się najnowsze, informacje z różnych źródeł oraz wykorzystywać je do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w gospodarce leśnej polegające na racjonalnym doborze i eksploatacji pojazdów, maszyn i urządzeń, na postawie znajomości ich budowy i zasad działania oraz wiedzy o procesach technologicznych uwzględniającej także zagrożenia środowiska naturalnego
TRL_1A_U01, TRL_1A_U03, TRL_1A_U07, TRL_1A_U14, TRL_1A_U15, TRL_1A_U19, TRL_1A_U24, TRL_1A_U29C-4, C-6, C-5T-A-1, T-W-1M-2, M-1, M-3S-2, S-3, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TRL_1A_C25_K01
jest świadomy ograniczenia posiadanych umiejętności i wiedzy zawodowej, jest kreatywny w ich zdobywaniu, rozumie potrzebę dalszego, samodzielnego i ciągłego ich pogłębiania z uwzględnieniem pozatechnicznych aspektów i skutków działalności w zakresie inżynierii i leśnej
TRL_1A_K01, TRL_1A_K02, TRL_1A_K05, TRL_1A_K07C-4, C-6, C-5T-A-1, T-W-1M-2, M-1S-2, S-3, S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TRL_1A_C25_W01
ma szeroką i uporządkowana wiedzę w zakresie: maszynoznawstwa leśnego, obejmującą urządzenia do zbioru, obróbki i sortowania nasion drzew leśnych, maszyny i narzędzia stosowane w pracach szkółkarskich, odnawianiu lasu i zalesianiu, pielęgnacji i ochronie lasu oraz stosowane przy pozyskiwaniu drewna; a także eksploatacji maszyn leśnych, obejmującą techniczne i technologiczne zasady użytkowania maszyn i urządzeń, dobór maszyn i urządzeń, procesy technologiczne w leśnictwie;
2,0
3,0posiada ograniczoną wiedzę w zakresie maszynoznawstwa leśnego a także eksploatacji maszyn leśnych, obejmującą ogólną znajomość budowy, klasyfikacji, zasad działania maszyn oraz ich zastosowania do przeprowadzenia najważniejszych procesów technologicznych w leśnictwie
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TRL_1A_C25_U01
Potrafi samodzielnie pozyskiwać wybrane, w tym pojawiające się najnowsze, informacje z różnych źródeł oraz wykorzystywać je do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w gospodarce leśnej polegające na racjonalnym doborze i eksploatacji pojazdów, maszyn i urządzeń, na postawie znajomości ich budowy i zasad działania oraz wiedzy o procesach technologicznych uwzględniającej także zagrożenia środowiska naturalnego
2,0
3,0potrafi częściowo samodzielnie pozyskiwać wybrane informacje z publikacji oraz wykorzystywać je w ograniczonym zakresie do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w gospodarce leśnej
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TRL_1A_C25_K01
jest świadomy ograniczenia posiadanych umiejętności i wiedzy zawodowej, jest kreatywny w ich zdobywaniu, rozumie potrzebę dalszego, samodzielnego i ciągłego ich pogłębiania z uwzględnieniem pozatechnicznych aspektów i skutków działalności w zakresie inżynierii i leśnej
2,0
3,0Student wykazuje chec do zdobywania wiedzy i umiejetnosci w obszarze zwiazanym z problematyką mechanizacji prac w leśnictwie, co między innymi przejawia sie w sytematycznym uczęszczaniu na zajęcia
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Sztyber F.J., Narzędzia i maszyny do głównych operacji pozyskiwania drewna, Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole, 2007
  2. Więsik J., Maszyny leśne cz. II: Maszyny do hodowli i ochrony lasu, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1991, Wyd. 1
  3. Więsik J., Maszyny leśne cz. I: Maszyny do uprawy i pielęgnacji gleby, Wyd. SGGW, Warszawa, 1993, Wyd. 2

Literatura dodatkowa

  1. Botwin M., Podstawy użytkowania maszyn leśnych, Wyd. SGGW, Warszawa, 1993
  2. Kubiak M., Transport leśny, Wyd. AR Poznań, Poznań, 1998, Wyd. 2
  3. Laurow Z., Pozyskiwanie drewna, Wyd. SGGW, Warszawa, 1998
  4. Kufel K., Błażejczak D., Jurga J, Maszyny i urządzenia rolnicze, Wydawnictwo AR Szczecin, Szczecin, 2002, Wyd. 2

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Budowa i eksploatacja wybranych maszyn leśnych: do uprzątania pozostałości pozrębowych, do produkcji szkółkarskiej, do zalesiania i odnawiania lasui, do ochrony i pielęgnacji lasu, do pozyskiwania drewna. Dobór maszyn do określonych prac leśnych.20
20

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Mechanizacja zbioru, obróbki, sortowania nasion drzew leśnych. Mechanizacja prac szkółkarskich. Mechanizacja prac przy naturalnym i sztucznym odnawianiu lasu oraz zalesianiu. Mechanizacja pielęgnacji i ochrony lasu. Mechanizacja prac przy pozyskiwaniu drewna. Klasyfikacja i rozwiązania konstrukcyjne maszyn leśnych.10
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach.20
A-A-2Przygotowanie do zajęć audytoryjnych.15
A-A-3Przygotowanie do kolokwium.10
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2Przygotowanie do kolokwium.18
A-W-3Studiowanie literatury17
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTRL_1A_C25_W01ma szeroką i uporządkowana wiedzę w zakresie: maszynoznawstwa leśnego, obejmującą urządzenia do zbioru, obróbki i sortowania nasion drzew leśnych, maszyny i narzędzia stosowane w pracach szkółkarskich, odnawianiu lasu i zalesianiu, pielęgnacji i ochronie lasu oraz stosowane przy pozyskiwaniu drewna; a także eksploatacji maszyn leśnych, obejmującą techniczne i technologiczne zasady użytkowania maszyn i urządzeń, dobór maszyn i urządzeń, procesy technologiczne w leśnictwie;
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTRL_1A_W22ma szeroką i uporządkowana wiedzę w zakresie: 1) maszynoznawstwa rolniczej produkcji roślinnej, obejmującą budowę, działanie, regulację maszyn oraz teorię pracy wybranych zespołów roboczych - narzędzia i maszyny do uprawy roli, nawożenia, siewu, sadzenia, uprawy międzyrzędowej, ochrony roślin, zbioru siana, zielonek, zbioru zbóż i obróbki ziarna, zbioru ziemniaków i buraków, 2) obiektów i urządzeń stosowanych w produkcji zwierzęcej, obejmującą urządzenia transportowe, urządzenia do produkcji pasz, obiekty i urządzenia wykorzystywane przy chowie najważniejszych gatunków zwierząt gospodarskich, urządzenia i obiekty stosowane przy gospodarce odchodami, urządzenia do doju mechanicznego, urządzenia stosowane przy wentylacji i ogrzewaniu budynków inwentarskich oraz środki techniczne wykorzystywane w obrocie zwierzętami, z uwzględnieniem czynników warunkujących dobrostan zwierząt, 3) maszynoznawstwa leśnego, obejmującą urządzenia do zbioru, obróbki i sortowania nasion drzew leśnych, maszyny i narzędzia stosowane przy pracach szkółkarskich, odnawianiu lasu i zalesianiu, pielęgnacji i ochronie lasu oraz stosowane przy pozyskiwaniu drewna oraz uprzątaniu pozostałości zrębowych;
TRL_1A_W23ma wiedzę w zakresie eksploatacji maszyn rolniczych i leśnych, obejmującą techniczne i technologiczne zasady użytkowania maszyn i urządzeń, dobór parametrów użytkowania maszyn i urządzeń, procesy technologiczne w rolnictwie i leśnictwie, planowanie procesu technologicznego z uwzględnieniem rodzaju i rozmiarów produkcji oraz kosztów, metody optymalizacji procesów technologicznych, zasady zapewnienia gotowości technicznej parku maszynowego, trwałość i niezawodność maszyn, obsługę i diagnostykę techniczną maszyn oraz ich przechowywanie, recykling, systemy informatyczne w utrzymaniu stanu technicznego maszyn;
Cel przedmiotuC-4Zapoznanie studentów z technologiami prac maszynowych stosowanych w produkcji leśnej.
C-6Ukształtowanie umiejętności doboru maszyn do określonych warunków pracy.
C-5Zaznajomienie z rozwiązaniami konstrukcyjnymi maszyn leśnych wraz z oceną ich nowoczesności.
Treści programoweT-A-1Budowa i eksploatacja wybranych maszyn leśnych: do uprzątania pozostałości pozrębowych, do produkcji szkółkarskiej, do zalesiania i odnawiania lasui, do ochrony i pielęgnacji lasu, do pozyskiwania drewna. Dobór maszyn do określonych prac leśnych.
T-W-1Mechanizacja zbioru, obróbki, sortowania nasion drzew leśnych. Mechanizacja prac szkółkarskich. Mechanizacja prac przy naturalnym i sztucznym odnawianiu lasu oraz zalesianiu. Mechanizacja pielęgnacji i ochrony lasu. Mechanizacja prac przy pozyskiwaniu drewna. Klasyfikacja i rozwiązania konstrukcyjne maszyn leśnych.
Metody nauczaniaM-4Metoda praktyczna - pokaz
M-2Metoda aktywizująca - dyskusja dydaktyczna
M-1Metoda podająca - wykład informacyjny
M-3Metoda praktyczna - ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów z testu podsumowującego określony zakres materiału
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0posiada ograniczoną wiedzę w zakresie maszynoznawstwa leśnego a także eksploatacji maszyn leśnych, obejmującą ogólną znajomość budowy, klasyfikacji, zasad działania maszyn oraz ich zastosowania do przeprowadzenia najważniejszych procesów technologicznych w leśnictwie
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTRL_1A_C25_U01Potrafi samodzielnie pozyskiwać wybrane, w tym pojawiające się najnowsze, informacje z różnych źródeł oraz wykorzystywać je do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w gospodarce leśnej polegające na racjonalnym doborze i eksploatacji pojazdów, maszyn i urządzeń, na postawie znajomości ich budowy i zasad działania oraz wiedzy o procesach technologicznych uwzględniającej także zagrożenia środowiska naturalnego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTRL_1A_U01potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł (również w języku obcym) oraz informacje te integrować, interpretować i krytycznie oceniać, a także wyciągać z nich wnioski;
TRL_1A_U03ma umiejętność dalszego zawodowego samokształcenia się;
TRL_1A_U07potrafi wykorzystać poznane metody matematyczne i statystyczne do opisu zjawisk fizycznych i rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w rolnictwie oraz gospodarce leśnej, a także do wnioskowania na podstawie statystycznej analizy danych doświadczalnych w zakresie problemów technicznych występujących w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz leśnictwie;
TRL_1A_U14potrafi analizować pracę mechanizmów oraz prawidłowo dobierać części i zespoły w maszynach i urządzeniach;
TRL_1A_U15potrafi analizować działanie układów hydrostatycznych i właściwe je eksploatować;
TRL_1A_U19potrafi dobierać oraz właściwie i racjonalnie użytkować pojazdy, maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz gospodarce leśnej;
TRL_1A_U24potrafi przy formułowaniu i rozwiązywaniu technicznych zadań w rolnictwie i leśnictwie dostrzegać ich aspekty pozatechniczne, w tym środowiskowe - dostrzega i ocenia zagrożenia środowiska naturalnego wynikające ze stosowania sprzętu technicznego wykorzystywanego w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz gospodarce leśnej, potrafi wybierać sposoby działania przyczyniające się do ograniczenia ujemnego wpływ tego sprzętu na środowisko przyrodnicze;
TRL_1A_U29właściwie ocenia możliwości zastosowania typowych narzędzi i metod przy rozwiązywaniu problemów inżynierskich;
Cel przedmiotuC-4Zapoznanie studentów z technologiami prac maszynowych stosowanych w produkcji leśnej.
C-6Ukształtowanie umiejętności doboru maszyn do określonych warunków pracy.
C-5Zaznajomienie z rozwiązaniami konstrukcyjnymi maszyn leśnych wraz z oceną ich nowoczesności.
Treści programoweT-A-1Budowa i eksploatacja wybranych maszyn leśnych: do uprzątania pozostałości pozrębowych, do produkcji szkółkarskiej, do zalesiania i odnawiania lasui, do ochrony i pielęgnacji lasu, do pozyskiwania drewna. Dobór maszyn do określonych prac leśnych.
T-W-1Mechanizacja zbioru, obróbki, sortowania nasion drzew leśnych. Mechanizacja prac szkółkarskich. Mechanizacja prac przy naturalnym i sztucznym odnawianiu lasu oraz zalesianiu. Mechanizacja pielęgnacji i ochrony lasu. Mechanizacja prac przy pozyskiwaniu drewna. Klasyfikacja i rozwiązania konstrukcyjne maszyn leśnych.
Metody nauczaniaM-2Metoda aktywizująca - dyskusja dydaktyczna
M-1Metoda podająca - wykład informacyjny
M-3Metoda praktyczna - ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów za wykonane sprawozdanie
S-3Ocena formująca: Ocena zawartości merytorycznej i jakości przedstawionej prezentacji
S-1Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów z testu podsumowującego określony zakres materiału
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0potrafi częściowo samodzielnie pozyskiwać wybrane informacje z publikacji oraz wykorzystywać je w ograniczonym zakresie do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich występujących w gospodarce leśnej
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTRL_1A_C25_K01jest świadomy ograniczenia posiadanych umiejętności i wiedzy zawodowej, jest kreatywny w ich zdobywaniu, rozumie potrzebę dalszego, samodzielnego i ciągłego ich pogłębiania z uwzględnieniem pozatechnicznych aspektów i skutków działalności w zakresie inżynierii i leśnej
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTRL_1A_K01jest świadomy ograniczenia posiadanych umiejętności i wiedzy, stąd rozumie potrzebę dalszego ich pogłębiania;
TRL_1A_K02rozumie potrzebę ciągłego wyszukiwania aktualnych informacji zawodowych w literaturze i innych źródłach, również w języku obcym;
TRL_1A_K05rozumie ważność i potrzebę ochrony naturalnego środowiska człowieka oraz ma świadomość pozatechnicznych aspektów i skutków działalności w zakresie inżynierii rolniczej i leśnej, a w szczególności jej wpływu na środowisko, i posiada związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje;
TRL_1A_K07potrafi samodzielnie myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy;
Cel przedmiotuC-4Zapoznanie studentów z technologiami prac maszynowych stosowanych w produkcji leśnej.
C-6Ukształtowanie umiejętności doboru maszyn do określonych warunków pracy.
C-5Zaznajomienie z rozwiązaniami konstrukcyjnymi maszyn leśnych wraz z oceną ich nowoczesności.
Treści programoweT-A-1Budowa i eksploatacja wybranych maszyn leśnych: do uprzątania pozostałości pozrębowych, do produkcji szkółkarskiej, do zalesiania i odnawiania lasui, do ochrony i pielęgnacji lasu, do pozyskiwania drewna. Dobór maszyn do określonych prac leśnych.
T-W-1Mechanizacja zbioru, obróbki, sortowania nasion drzew leśnych. Mechanizacja prac szkółkarskich. Mechanizacja prac przy naturalnym i sztucznym odnawianiu lasu oraz zalesianiu. Mechanizacja pielęgnacji i ochrony lasu. Mechanizacja prac przy pozyskiwaniu drewna. Klasyfikacja i rozwiązania konstrukcyjne maszyn leśnych.
Metody nauczaniaM-2Metoda aktywizująca - dyskusja dydaktyczna
M-1Metoda podająca - wykład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów za wykonane sprawozdanie
S-3Ocena formująca: Ocena zawartości merytorycznej i jakości przedstawionej prezentacji
S-1Ocena podsumowująca: Uzyskana liczba punktów z testu podsumowującego określony zakres materiału
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student wykazuje chec do zdobywania wiedzy i umiejetnosci w obszarze zwiazanym z problematyką mechanizacji prac w leśnictwie, co między innymi przejawia sie w sytematycznym uczęszczaniu na zajęcia
3,5
4,0
4,5
5,0