ZUT - Polska Rama Kwalifikacji / Rok 2021/2022 / Wydział Ekonomiczny / Zarządzanie (S1) / Zarządzanie zasobami ludzkimi / Sylabus przedmiotu

Wydział Ekonomiczny - Zarządzanie (S1)
specjalność: Zarządzanie zasobami ludzkimi

Sylabus przedmiotu Ekologiczne aspekty zarządzania:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Zarządzanie
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	licencjat
Obszary studiów	charakterystyki PRK
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Ekologiczne aspekty zarządzania
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Studiów Regionalnych i Europejskich
Nauczyciel odpowiedzialny	Milena Bera <Milena.Bera@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Milena Bera <Milena.Bera@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	1,0	ECTS (formy)	1,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
ćwiczenia audytoryjne	A	5	20	0,5	0,50	zaliczenie
wykłady	W	5	10	0,5	0,50	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Wybrane aspekty wiedzy z zakresu mikroekonomii i zarządzania. Podstawowa wiedza z zakresu biologii, w tym ekologii.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Przekazanie wiedzy z zakresu ekologicznych aspektów zarządzania środowiskiem, w tym w turystyce.
C-2	Rozumienie wpływu środowiska na przedsiębiorstwo oraz gospodarki na środowisko.
C-3	Znajomość i umiejętność interpretacji zjawisk oraz przepisów w zakresie zarządzania uwzględniającego zrównoważony rozwój.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1	Przedsiębiorstwo i jego interakcja ze środowiskiem.	2
T-A-2	Instrumenty polityki ekologicznej państwa a funkcjonowanie przedsiębiorstwa.	2
T-A-3	Zrównoważony rozwój regionów w Polsce i Unii Europejskiej.	2
T-A-4	Zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie na przykładzie branży turystycznej.	4
T-A-5	Praktyczne stosowanie systemu Ocen Oddziaływania na Środowisko.	2
T-A-6	Raport o oddziaływaniu przedsięwzięć gospodarczych na środowisko. Case Study.	2
T-A-7	Ekostrategie na przykładzie przedsiębiorstwa turystycznego. Proces budowy strategii uwzględniającej aspekty ekologiczne. Case Study.	2
T-A-8	Programy ekologiczne a istniejące koncepcje zarządzania. Ekologia jako element strategii przedsiębiorstw.	4
		20
wykłady
T-W-1	Problemy ekonomiczne ochrony środowiska.	2
T-W-2	Instrumenty zarządzania ekologicznego na wybranym przykładzie.	2
T-W-3	Zarządzanie ekologiczne przedsiębiorstwem. System zarządzania środowiskowego.	2
T-W-4	Integracja systemów jakości i ochrony środowiska w przedsiębiorstwie.	2
T-W-5	System oddziaływania na środowisko i jego znaczenie (na przykładzie wybranej branży).	2
		10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1	Uczestnictwo w zajęciach.	20
		20
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach.	10
A-W-2	Lektura literatury przedmiotu	2
A-W-3	Przygotowanie do zaliczenia	3
		15

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, wyjaśnianie).
M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
M-3	Metody eksponujące ( film, ekspozycja).
M-4	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
S-2	Ocena podsumowująca: Przygotowanie pracy zaliczeniowej w formie prezentacji bądź referatu w grupach.
S-3	Ocena podsumowująca: Test z zakresu materiału realizowany na ostatnich zajęciach, czas na test do 1h zegarowej.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
Z_1A_E9_W01 Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na gospodarowanie zgodne z ekologią. Posiada wiedzę w zakresie przedsiębiorczości zgodnej z ekologicznymi zasadami gospodarowania.	Z_1A_W04, Z_1A_W15	—	C-1, C-2, C-3	T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-2, T-A-3, T-A-1, T-A-4, T-W-2, T-W-3, T-W-1, T-W-4, T-W-5	M-2, M-3, M-4, M-1	S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
Z_1A_E9_U01 Umiejętność przygotowania prezentacji bądź raportu w grupie oraz zaprezentowania go.	Z_1A_U03	—	C-2, C-3	T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-2, T-A-3, T-A-1, T-A-4, T-W-5	M-4	S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
Z_1A_E9_K01 Posiada kompetencje do uwzględniania w działaniach gospodarczych zrównoważonego rozwoju jako podstawy współczesnego gospodarowania na poziomie kraju-członka UE.	Z_1A_K06	—	C-2, C-3	T-A-5, T-A-6, T-A-7, T-A-2, T-A-3, T-A-1, T-A-4, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5	M-2, M-3, M-4	S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
Z_1A_E9_W01 Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na gospodarowanie zgodne z ekologią. Posiada wiedzę w zakresie przedsiębiorczości zgodnej z ekologicznymi zasadami gospodarowania.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie od ok. 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
Z_1A_E9_U01 Umiejętność przygotowania prezentacji bądź raportu w grupie oraz zaprezentowania go.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
Z_1A_E9_K01 Posiada kompetencje do uwzględniania w działaniach gospodarczych zrównoważonego rozwoju jako podstawy współczesnego gospodarowania na poziomie kraju-członka UE.	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedz
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie od ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie od ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Literatura podstawowa

Fiedor B., Przyczynek do ekonomicznej teorii zanieczyszczenia i ochrony środowiska, Wydaw. PAN, Wrocław, 1990
Gołembski G., Przedsiębiorstwo turystyczne : ujęcie statyczne i dynamiczne : praca zbiorowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2007
Krzysztof Małachowski, Gospodarka a środowisko i ekologia, CeDeWu Sp. z o. o., Warszawa, 2019
Ligus Magdalena, Efektywność inwestycji w odnawialne źródła energii: analiza kosztów i korzyści, CeDeWu Sp. z o.o, Warszawa, 2010
Bazyli Poskrobko, Zarządzanie Środowiskiem, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2007

Literatura dodatkowa

Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska : problemy społeczne, ekonomiczne i prawne, PWE, Warszawa, 2001
Janikowski R., Zarządzanie ekologiczne, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa, 1999

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Treść programowa	Godziny
T-A-1	Przedsiębiorstwo i jego interakcja ze środowiskiem.	2
T-A-2	Instrumenty polityki ekologicznej państwa a funkcjonowanie przedsiębiorstwa.	2
T-A-3	Zrównoważony rozwój regionów w Polsce i Unii Europejskiej.	2
T-A-4	Zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie na przykładzie branży turystycznej.	4
T-A-5	Praktyczne stosowanie systemu Ocen Oddziaływania na Środowisko.	2
T-A-6	Raport o oddziaływaniu przedsięwzięć gospodarczych na środowisko. Case Study.	2
T-A-7	Ekostrategie na przykładzie przedsiębiorstwa turystycznego. Proces budowy strategii uwzględniającej aspekty ekologiczne. Case Study.	2
T-A-8	Programy ekologiczne a istniejące koncepcje zarządzania. Ekologia jako element strategii przedsiębiorstw.	4
		20

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Problemy ekonomiczne ochrony środowiska.	2
T-W-2	Instrumenty zarządzania ekologicznego na wybranym przykładzie.	2
T-W-3	Zarządzanie ekologiczne przedsiębiorstwem. System zarządzania środowiskowego.	2
T-W-4	Integracja systemów jakości i ochrony środowiska w przedsiębiorstwie.	2
T-W-5	System oddziaływania na środowisko i jego znaczenie (na przykładzie wybranej branży).	2
		10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-A-1	Uczestnictwo w zajęciach.	20
		20

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach.	10
A-W-2	Lektura literatury przedmiotu	2
A-W-3	Przygotowanie do zaliczenia	3
		15

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	Z_1A_E9_W01	Posiada wiedzę z zakresu instrumentów mających wpływ na gospodarowanie zgodne z ekologią. Posiada wiedzę w zakresie przedsiębiorczości zgodnej z ekologicznymi zasadami gospodarowania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Z_1A_W04	Ma podstawową wiedzę na temat powiązań między podmiotami gospodarczymi a organizacjami z ich otoczenia
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Z_1A_W15	Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości wykorzystując wiedzę z zakresu zarządzania i ekonomii
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie wiedzy z zakresu ekologicznych aspektów zarządzania środowiskiem, w tym w turystyce.
	C-2	Rozumienie wpływu środowiska na przedsiębiorstwo oraz gospodarki na środowisko.
	C-3	Znajomość i umiejętność interpretacji zjawisk oraz przepisów w zakresie zarządzania uwzględniającego zrównoważony rozwój.
Treści programowe	T-A-5	Praktyczne stosowanie systemu Ocen Oddziaływania na Środowisko.
	T-A-6	Raport o oddziaływaniu przedsięwzięć gospodarczych na środowisko. Case Study.
	T-A-7	Ekostrategie na przykładzie przedsiębiorstwa turystycznego. Proces budowy strategii uwzględniającej aspekty ekologiczne. Case Study.
	T-A-2	Instrumenty polityki ekologicznej państwa a funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
	T-A-3	Zrównoważony rozwój regionów w Polsce i Unii Europejskiej.
	T-A-1	Przedsiębiorstwo i jego interakcja ze środowiskiem.
	T-A-4	Zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie na przykładzie branży turystycznej.
	T-W-2	Instrumenty zarządzania ekologicznego na wybranym przykładzie.
	T-W-3	Zarządzanie ekologiczne przedsiębiorstwem. System zarządzania środowiskowego.
	T-W-1	Problemy ekonomiczne ochrony środowiska.
	T-W-4	Integracja systemów jakości i ochrony środowiska w przedsiębiorstwie.
	T-W-5	System oddziaływania na środowisko i jego znaczenie (na przykładzie wybranej branży).
Metody nauczania	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-3	Metody eksponujące ( film, ekspozycja).
	M-4	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
	M-1	Metody podające (opowiadanie, opis, wyjaśnianie).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
	S-2	Ocena podsumowująca: Przygotowanie pracy zaliczeniowej w formie prezentacji bądź referatu w grupach.
	S-3	Ocena podsumowująca: Test z zakresu materiału realizowany na ostatnich zajęciach, czas na test do 1h zegarowej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedzi.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie od ok. 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	Z_1A_E9_U01	Umiejętność przygotowania prezentacji bądź raportu w grupie oraz zaprezentowania go.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Z_1A_U03	Potrafi organizować pracę własną i zespołu
Cel przedmiotu	C-2	Rozumienie wpływu środowiska na przedsiębiorstwo oraz gospodarki na środowisko.
Cel przedmiotu	C-3	Znajomość i umiejętność interpretacji zjawisk oraz przepisów w zakresie zarządzania uwzględniającego zrównoważony rozwój.
Treści programowe	T-A-5	Praktyczne stosowanie systemu Ocen Oddziaływania na Środowisko.
	T-A-6	Raport o oddziaływaniu przedsięwzięć gospodarczych na środowisko. Case Study.
	T-A-7	Ekostrategie na przykładzie przedsiębiorstwa turystycznego. Proces budowy strategii uwzględniającej aspekty ekologiczne. Case Study.
	T-A-2	Instrumenty polityki ekologicznej państwa a funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
	T-A-3	Zrównoważony rozwój regionów w Polsce i Unii Europejskiej.
	T-A-1	Przedsiębiorstwo i jego interakcja ze środowiskiem.
	T-A-4	Zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie na przykładzie branży turystycznej.
	T-W-5	System oddziaływania na środowisko i jego znaczenie (na przykładzie wybranej branży).
Metody nauczania	M-4	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Przygotowanie pracy zaliczeniowej w formie prezentacji bądź referatu w grupach.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami.
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	Z_1A_E9_K01	Posiada kompetencje do uwzględniania w działaniach gospodarczych zrównoważonego rozwoju jako podstawy współczesnego gospodarowania na poziomie kraju-członka UE.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Z_1A_K06	Uwzględniania aspektów rozwoju zrównoważonego w podejmowanych działaniach
Cel przedmiotu	C-2	Rozumienie wpływu środowiska na przedsiębiorstwo oraz gospodarki na środowisko.
Cel przedmiotu	C-3	Znajomość i umiejętność interpretacji zjawisk oraz przepisów w zakresie zarządzania uwzględniającego zrównoważony rozwój.
Treści programowe	T-A-5	Praktyczne stosowanie systemu Ocen Oddziaływania na Środowisko.
	T-A-6	Raport o oddziaływaniu przedsięwzięć gospodarczych na środowisko. Case Study.
	T-A-7	Ekostrategie na przykładzie przedsiębiorstwa turystycznego. Proces budowy strategii uwzględniającej aspekty ekologiczne. Case Study.
	T-A-2	Instrumenty polityki ekologicznej państwa a funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
	T-A-3	Zrównoważony rozwój regionów w Polsce i Unii Europejskiej.
	T-A-1	Przedsiębiorstwo i jego interakcja ze środowiskiem.
	T-A-4	Zarządzanie środowiskiem w przedsiębiorstwie na przykładzie branży turystycznej.
	T-W-2	Instrumenty zarządzania ekologicznego na wybranym przykładzie.
	T-W-3	Zarządzanie ekologiczne przedsiębiorstwem. System zarządzania środowiskowego.
	T-W-4	Integracja systemów jakości i ochrony środowiska w przedsiębiorstwie.
	T-W-5	System oddziaływania na środowisko i jego znaczenie (na przykładzie wybranej branży).
Metody nauczania	M-2	Metody problemowe (wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna).
	M-3	Metody eksponujące ( film, ekspozycja).
	M-4	Metody praktyczne (pokaz, ćwiczenia przedmiotowe).
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Poprawne odpowiedzi na pytania sprawdzające zadawane w trakcie zajęć nagradzane są jako aktywność i podnoszą ocenę końcową.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Przygotowanie pracy zaliczeniowej w formie prezentacji bądź referatu w grupach.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nieprzystąpienie do zaliczenia, oddanie pracy projektowej nie na temat, po terminie, sprzeczne z podanymi zaleceniami lub testu z mniejszą niż 50% liczbą odpowiedz
	3,0	Minimalny poziom wypełnienia zadań projektu, z wieloma błędami formalnymi lub merytorycznymi lub test na poziomie powyżej 50%.
	3,5	Na ogół poprawnie wykonana praca projektowa z drobnymi błędami merytorycznymi i formalnymi lub test na poziomie od ok. 60%.
	4,0	Dobrze wykonana praca projektowa, wnioski mogą zawierać drobne błędy, lub test na poziomie od ok. 70%.
	4,5	Poprawnie i bez błędów, z poprawnym wnioskami, wykonana praca projektowa lub test na poziomie ok. 80%.
	5,0	Bardzo dobrze wykonana praca, bez błędów, zawierająca wszystkie wymagane elementy i poprawną analizę merytoryczną oraz wnioski lub test na poziomie ok. 90%.