Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S1)
Sylabus przedmiotu Ochrona przyrody:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ochrona środowiska | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ochrona przyrody | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Architektury Krajobrazu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Mariola Wróbel <Mariola.Wrobel@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Lesław Wołejko <Leslaw.Wolejko@zut.edu.pl>, Mariola Wróbel <Mariola.Wrobel@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość zagadnień na poziomie podstawowym z zakresu biologii i fizjografii. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Nabycie wiedzy o formach ochrony przyrody w Polsce, celach ochrony i procedurach powoływania poszczególnych powierzchniowych form ochrony przyrody. |
| C-2 | Zapoznanie studentów z wybranymi gatunkami chronionymi w Polsce, kryteriami obejmownia ochroną gatunkową oraz metodami ochrony czynnej gatunków i siedlisk. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów - analiza aktów prawnych, praca na materiałach źródłowych. | 2 |
| T-A-2 | Zróżnicowanie i klasyfikacja siedlisk przyrodniczych - identyfikacja, opisy waloryzacyjne, właściwe akty prawne - analiza materiałów źródłowych | 2 |
| T-A-3 | Wybrane zgadnienia z zakresu ochrony przyrody w Polsce i na świecie. Przykłady działań kompensujących i chroniących różnorodność biologiczną na poziomie genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym - prezentacja ustna | 2 |
| T-A-4 | Metodyka oceny stanu siedlisk przyrodniczych i wybranych gatunków - studium przypadku w oparciu o materiały źródłowe. | 2 |
| T-A-5 | Interpretacja zapisów w SFD wybranych ostoi siedliskowych i ptasich Natura 2000 na terenie województwa zachodniopomorskiego | 2 |
| 10 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Praktyczne zastosowanie wiedzy dotyczącej metod monitorowania środowiska przyrodniczego w przygotowaniu planów ochrony obiektów różnej rangi - założenia metodyczne, analiza materiałów źródłowych, zespołowe opracowanie przykładowego projektu. | 4 |
| T-L-2 | Wykorzystanie posiadanej wiedzy z zakresu metodyki prac terenowych i kameralnych w samodzielnym przygotowaniu raportu z inwentaryzacji przyrodniczej terenu. | 4 |
| T-L-3 | Stosując posiadaną wiedzę z zakresu biologii wybranego gatunku zagrożonego lub chronionego, samodzielnie opracować przykładowy plan jego ochrony proponując takie metody, jak: reintrodukcja, renaturyzacja, metaplantacja, ochrona ex situ i in situ - projekt na podstawie zebranych materiałów źródłowych | 4 |
| T-L-4 | Inwazje biologiczne - kategorie inwazyjności, monitoring i metody zwalczania gatunków inwazyjnych. Wybrany przykład zwalczania gatunku inwazyjnego - prezentacja na podstawie zebranych materiałów źródłowych. | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Historia ochrony przyrody. Podstawowe akty prawne. Cele, zasady i formy ochrony przyrody w Polsce. | 2 |
| T-W-2 | Formy powierzchniowej ochrony przyrody w Polsce - parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, obszary chronionego krajobrazu, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, stanowiska dokumentacyjne. Obszary chronione w województwie zachodniopomorskim. | 3 |
| T-W-3 | Formy powierzchniowej ochrony przyrody w Polsce - obszary Natura 2000 | 4 |
| T-W-4 | Formy indywidualnej ochrony przyrody - użytki ekologiczne, pomniki przyrody, ochrona gatunkowa. | 2 |
| T-W-5 | Ochrona czynna gatunków i siedlisk. Monitoring przyrodniczy. | 1 |
| T-W-6 | Międzynarodowe konwencje i porozumienia z zakresu ochrony przyrody, których Polska jest sygnatariuszem | 2 |
| T-W-7 | Ochrona przyrody jako element ochrony różnorodności biologicznej na poziomie lokalnym i globalnym. | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-A-2 | Przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat z zakresu ochrony przyrody | 6 |
| A-A-3 | Dokończenie sprawozdań z ćwiczeń audytoryjnych | 7 |
| A-A-4 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| 25 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | Studiowanie literatury, opracowanie wyników i przygotowanie do zaliczenie | 33 |
| A-L-3 | Konsultacje | 2 |
| 50 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | udział w konsultacjach | 2 |
| A-W-3 | przygotowanie do pisemnego zaliczenia | 8 |
| 25 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | studium przypadku - analiza materiałów źródłowych |
| M-3 | film edukacyjny |
| M-4 | dyskusja dydaktyczna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie |
| S-2 | Ocena formująca: ocena sprawozdań pisemnych z ćwiczeń audytoryjnych |
| S-3 | Ocena formująca: przygotowanie i przedstawienie prezentacji na wybrany temat |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C03_W01 Potrafi omówić procesy i zjawiska zagrażające cennym elementom środowiska przyrodniczego oraz wskazać przykładowe działania mające na celu zmniejszenie ich negatywnego wpływu na przyrodę. | OS_1A_W01 | — | — | C-1, C-2 | T-A-3, T-W-5 | M-1 | S-1 |
| OS_1A_C03_W02 Potrafi wymienić i scharakteryzować formy ochrony przyrody w Polsce, wskazać cele i sposoby powierzchniowej i indywidualnej ochrony przyrody, omówić sposoby ochrony różnoodności biologicznej w Polsce na tle Europy i świata. | OS_1A_W08 | — | — | C-1, C-2 | T-W-7, T-W-1, T-W-3, T-W-2, T-W-5, T-W-6, T-W-4 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C03_U01 Potrafi korzystać z dokumentacji podstawowych, tworzonych na potrzeby inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczych w obszarach objętych ochroną prawną. Potrafi dokonać oceny stanu obiektów przyrodniczych na podstawie dostarczonych danych. | OS_1A_U08 | — | — | C-1 | T-L-2, T-L-1, T-A-4, T-A-3, T-A-1, T-A-2 | M-2, M-4 | S-2 |
| OS_1A_C03_U02 Potrafi omówić wybrane zagadnienie z zakresu ochrony obiektów przyrodniczo cennych, ochrony gatunków lub ochrony siedlisk, z wykorzystaniem różnorodnych źródeł. | OS_1A_U08 | — | — | C-1, C-2 | T-L-3, T-A-5, T-A-3 | M-3 | S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C03_K01 Potrafi wyszukiwać potrzebne informacje w dokumentacjach podstawowych sporządzanych dla obszarów chronionych oraz w aktach prawnych, regulujących ochronę przyrody w Polsce. | OS_1A_K01 | — | — | C-1, C-2 | T-L-4, T-A-5, T-A-1 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C03_W01 Potrafi omówić procesy i zjawiska zagrażające cennym elementom środowiska przyrodniczego oraz wskazać przykładowe działania mające na celu zmniejszenie ich negatywnego wpływu na przyrodę. | 2,0 | |
| 3,0 | Omawia w sposób niepełny i z błędami podstawowe procesy i zjawiska zagrażające cennym elementom środowiska przyrodniczego | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| OS_1A_C03_W02 Potrafi wymienić i scharakteryzować formy ochrony przyrody w Polsce, wskazać cele i sposoby powierzchniowej i indywidualnej ochrony przyrody, omówić sposoby ochrony różnoodności biologicznej w Polsce na tle Europy i świata. | 2,0 | |
| 3,0 | Wymienia w sposób niepełny formy prawnej ochrony przyrody w Polsce oraz główne cele ochrony przyrody | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C03_U01 Potrafi korzystać z dokumentacji podstawowych, tworzonych na potrzeby inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczych w obszarach objętych ochroną prawną. Potrafi dokonać oceny stanu obiektów przyrodniczych na podstawie dostarczonych danych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przedstawi w formie trzech sprawozdań pisemnych analizę zagadnień opracowywanych na ćwiczeniach audytoryjnych, słabo, z dużymi brakami i błędami | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| OS_1A_C03_U02 Potrafi omówić wybrane zagadnienie z zakresu ochrony obiektów przyrodniczo cennych, ochrony gatunków lub ochrony siedlisk, z wykorzystaniem różnorodnych źródeł. | 2,0 | |
| 3,0 | przygotuje i przedstawi prezentację z zastosowaniem metod multimedialnych, w sposób niepełny omawiającą wybrane zagadnienie z zakresu metod fitoindykacji, nie potrafi odpowiedzieć na żadne z trzech pytań dotyczących przedstawionego zagadnienia | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C03_K01 Potrafi wyszukiwać potrzebne informacje w dokumentacjach podstawowych sporządzanych dla obszarów chronionych oraz w aktach prawnych, regulujących ochronę przyrody w Polsce. | 2,0 | |
| 3,0 | W trzech sprawozdaniach pisemnych oraz w prezentacji multimedialnej wykorzysta słabo i z błędami dostępne publikowane i niepublikowane źródła danych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Symonides E., Ochrona przyrody, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2014
- Ziarnek K., Piątkowska D., Wdrażanie europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 na przykładzie województwa zachodniopomorskiego., RDOŚ w Szczecinie, BKP w Szczecinie, Szczecin, 2010
- Dobrzańska B., Dobrzański G, Kiełczewski D, Ochrona środowiska przyrodniczego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2023
Literatura dodatkowa
- Pawlaczyk P., Jermaczek A., Poradnik lokalnej ochrony przyrody, Klub Przyrodników, Świebodzin, 2008
- Pawlaczyk P., Natura 2000 i inne wymagania europejskiej ochrony przyrody. Niezbędnik przyrodnika., Klub Przyrodnika, Świebodzin, 2012, Wersja PDF
- Kolbert E., Szóste wymieranie. Historia nienaturalna., Filtry, Warszawa, 2023