Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Technologia chemiczna (S2)
specjalność: Technologia organiczna leków, kosmetyków i środków pomocniczych
Sylabus przedmiotu Postać farmaceutyczna leków:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia chemiczna | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Postać farmaceutyczna leków | ||
| Specjalność | Technologia organiczna leków, kosmetyków i środków pomocniczych | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Technologii Chemicznej Organicznej i Materiałów Polimerowych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Ewa Janus <Ewa.Janus@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | wiedza z zakresu surowców do produkcji leków |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | przekazanie studentom wiedzy o wybranych substancjach pomocniczych stosowanych w technologii farmaceutycznej, procesach technologicznych oraz metodach sporządzania i kontroli wybranych postaci leku. |
| C-2 | nabycie przez studentów wiedzy w obszarach zagadnień związanych z rozwojem produktu farmaceutycznego w skali laboratoryjnej oraz jego wytwarzaniem w skali przemysłowej, w tym szczególnie z określaniem wpływu czynników technologicznych oraz właściwości fizykochemicznych substancji leczniczych i pomocniczych na dostępność farmaceutyczną substancji aktywnej z różnych postaci leku. |
| C-3 | zapoznanie z metodami kontroli i oceny parametrów fizykochemicznych leków |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Badania rozpuszczalności farmaceutyków w układach dwuskładnikowych (lek + rozpuszczalnik) | 5 |
| T-L-2 | Wyznaczanie współczynnika podziału i dystrybucji – wpływ pH | 5 |
| T-L-3 | Wyznaczanie stałej dysocjacji | 5 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Aspekty farmaceutyczne i technologiczne projektowania rożnych postaci leku, cel i zakres badań preformulacyjnych oraz ich znaczeniem w technologii wybranych postaci leku, charakterystyka substancji aktywnych i pomocniczych pod kątem możliwości opracowania różnych form farmaceutycznych, możliwości zwiększenia rozpuszczalności/szybkości rozpuszczania trudno rozpuszczalnych substancji aktywnych, klasyfikacja, charakterystyka i technologia różnych stałych postaci leku (proszki, granulaty, tabletki, kapsułki), postaci leku o modyfikowanym i kontrolowanym uwalnianiu, systemów terapeutycznych oraz systemów rozproszonych, pojęcie dostępności farmaceutycznej i metody jej oceny w odniesieniu do wybranych postaci leku, technologia półstałych postaci leku oraz podstawy reologii farmaceutycznej. | 5 |
| T-W-2 | Praktyczne aspekty projektowania i wytwarzania stałych postaci leku w skali laboratoryjnej i przemysłowej (metody sporządzania - rola funkcjonalnych substancji pomocniczych). | 1 |
| T-W-3 | Obliczenia związane z wytwarzaniem i oceną granulatów, tabletek i kapsułek. | 1 |
| T-W-4 | Dostępność farmaceutyczna i biologiczna leków. | 1 |
| T-W-5 | Rozpuszczalniki stosowane w preparatyce leków. Rodzaje wody do celów farmaceutycznych. | 1 |
| T-W-6 | Procesy jednostkowe przy sporządzaniu leków. | 1 |
| T-W-7 | Charakterystyka wybranych substancji pomocniczych. | 1 |
| T-W-8 | Receptura aseptyczna – metody wyjaławiania, wymagania stawiane lekom jałowym, sporządzanie leków do oczu. Trwałość postaci leku, warunki przechowywania. | 1 |
| T-W-9 | Farmakopealne i niefarmakopealne metody badania dostępności farmaceutycznej; kinetyka procesu uwalniania. Omówienie metodologii porównywania profili uwalniania (metody zależne i niezależne od modelu). Studium przypadku. | 2 |
| T-W-10 | zaliczenie pisemne | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | przygotowanie do ćwiczeń | 3 |
| A-L-3 | opracowanie sprawozdań | 5 |
| A-L-4 | Konsultacje | 2 |
| 25 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | Konsultacje | 2 |
| A-W-3 | przygotowanie do zaliczenia | 8 |
| 25 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Podające. Wykład informacyjny z elementami problemowymi |
| M-2 | Metody praktyczne. Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: ocena wiedzy na zaliczeniu pisemnym |
| S-2 | Ocena formująca: ocena przygotowania studenta do poszczególnych zajęć laboratoryjnych (forma ustna) |
| S-3 | Ocena podsumowująca: ocena sprawozdania z ćwiczenia laboratoryjnego |
| S-4 | Ocena formująca: ocena wiedzy i umiejętności związanych z realizacją ćwiczenia |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_W01 student wymienia postaci leków, charakteryzuje je pod kątem składników i metod otrzymywania. Wymienia i opisuje sposoby badania uwalniania substancji aktywnych z postaci farmaceutycznej leku oraz zapewnienia wymaganej czystości produktu” | TCH_2A_W01 | — | — | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7 | M-1 | S-1 |
| TCH_2A_D03-10_W02 student potrafi zaproponować metody kontroli jakości wybranych formulacji farmaceutycznych; | TCH_2A_W02 | — | — | C-3 | T-W-4, T-W-9, T-L-1, T-L-2, T-L-3 | M-1, M-2 | S-2, S-1, S-3 |
| TCH_2A_D03-10_W03 student wskazuje najnowsze trendy w technologii postaci leku | TCH_2A_W04 | — | — | C-2 | T-W-1, T-W-9 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_U01 student dobiera substancje aktywne i pomocnicze niezbędne do otrzymania wybranych postaci leku; dobiera odpowiednie metody i techniki wytwarzania postaci leku oraz badań właściwości i kontroli surowców i gotowej postaci leku | TCH_2A_U01 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7, T-L-1, T-L-2, T-L-3 | M-1 | S-2, S-1, S-4, S-3 |
| TCH_2A_D03-10_U02 student prawidłowo dobiera i korzysta z metod stosowanych w badaniach postaci leku | TCH_2A_U02 | — | — | C-3 | T-L-1 | M-2 | S-4, S-3 |
| TCH_2A_D03-10_U03 student wykorzystuje wiedzę o technologii wytwarzania i badania postaci leku; | TCH_2A_U03 | — | — | C-1 | T-L-1 | M-2 | S-2, S-4 |
| TCH_2A_D03-10_U04 student stosuje zasady BHP w trakcie zajęć laboratoryjnych z przedmiotu postać farmaceutyczna leków | TCH_2A_U11 | — | — | C-3 | T-L-1 | M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_K01 student ma świadomość swojej wiedzy i jest chętny do jej poszerzania | TCH_2A_K01 | — | — | C-3, C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7 | M-1, M-2 | S-1, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_W01 student wymienia postaci leków, charakteryzuje je pod kątem składników i metod otrzymywania. Wymienia i opisuje sposoby badania uwalniania substancji aktywnych z postaci farmaceutycznej leku oraz zapewnienia wymaganej czystości produktu” | 2,0 | |
| 3,0 | student rozpoznaje i potrafi opisać substancje pomocnicze w niektórych formulacjach; zna najważniejsze metody i techniki wytwarzania wybranych formulacji oraz aparaturę niezbędną do ich przeprowadzenia; | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_2A_D03-10_W02 student potrafi zaproponować metody kontroli jakości wybranych formulacji farmaceutycznych; | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi zaproponować metody kontroli jakości leków bez umiejętności ich efektywnej analizy | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_2A_D03-10_W03 student wskazuje najnowsze trendy w technologii postaci leku | 2,0 | |
| 3,0 | student wskazuje najważniejsze trendy w technologii postaci leku | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_U01 student dobiera substancje aktywne i pomocnicze niezbędne do otrzymania wybranych postaci leku; dobiera odpowiednie metody i techniki wytwarzania postaci leku oraz badań właściwości i kontroli surowców i gotowej postaci leku | 2,0 | |
| 3,0 | student poprawnie dobiera substancje aktywne i pomocnicze niezbędne do otrzymania podstawowych postaci leku; otrafi dobrać odpowiednie metody i techniki wytwarzania podstawowych postaci leku oraz badań właściwości i kontroli najważniejszych surowców i gotowej postaci leku | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_2A_D03-10_U02 student prawidłowo dobiera i korzysta z metod stosowanych w badaniach postaci leku | 2,0 | |
| 3,0 | Student prawidłowo dobiera metody stosowane w badaniach postaci leku | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_2A_D03-10_U03 student wykorzystuje wiedzę o technologii wytwarzania i badania postaci leku; | 2,0 | |
| 3,0 | student wykorzystuje podstawową wiedzę podczas realizacji ćwiczeń laboratoryjnych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_2A_D03-10_U04 student stosuje zasady BHP w trakcie zajęć laboratoryjnych z przedmiotu postać farmaceutyczna leków | 2,0 | |
| 3,0 | stosuje zasady BHP w trakcie zajęć laboratoryjnych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D03-10_K01 student ma świadomość swojej wiedzy i jest chętny do jej poszerzania | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna zasady poprawnego wykorzystania narzędzi badawczych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Sznitowska M., Farmacja Stosowana: Technologia Postaci Leku, PZWL, Warszawa, 2017, 1
- Farmakopea Polska
- Bauer K.H., Frömming K.-H., Führer C., Technologia postaci leku z elementami biofarmacji, MedPharm Polska, Wrocław, 2012, 8
- Jachowicz R., Czech A., Mycek B., Postać leku. Optymalizacja leków doustnych i do oczu w nowoczesnej technologii farmaceutycznej, PZWL, Warszawa, 2013, 1
Literatura dodatkowa
- Rowe R.C, Sheskey P.J., Owen S.C., Handbook of Pharmaceutical Excipients, Pharmaceutical Press, 2020, 9
- Montgomery D.C., Design and Analysis of Experiments, Wiley, 2012, 8