Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Kynologia (S1)

Sylabus przedmiotu Filogenetyka i ewolucja psa:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Kynologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil praktyczny
Moduł
Przedmiot Filogenetyka i ewolucja psa
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Anatomii Zwierząt i Zoologii
Nauczyciel odpowiedzialny Piotr Baranowski <Piotr.Baranowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Lidia Felska-Błaszczyk <Lidia.Felska-Blaszczyk@zut.edu.pl>, Inga Kowalewska <inga.kowalewska-luczak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 19 Grupa obieralna 2

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW7 10 1,00,50zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA7 10 1,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomosc podstaw z zakresu genetyki, genetyki molekularnej i biologii komórki.
W-2Podstawowa wiedza z zakresu morfologii i anatomii zwierząt domowych ze szczególnym uwzględnieniem anatomii psa

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przedstawienie podstawowych pojęć z zakresu filogenetyki molekularnej. Zaprezentowanie drzew filogenetycznych oraz możliwosci ich wykorzystania w analizach.
C-2Przedstawienie teorii "zegara molekularnego" oraz filogenezy molekularnej jako podstawy biologii porównawczej i ewolucyjnej.
C-3Zapoznanie z genezą i etapami ewolucji psa. Wskazanie historycznych przesłanek leżących u podstaw izolacji pierwotnego przodka z grup zwierząt dzikożyjących i jego stowarzyszenia z człowiekiem.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Metody i etapy konstrukcji drzew filogentycznych. Przegląd programów komputerowych do analiz filogenetycznych.4
T-A-2Klasyczne i nowoczesne kryteria klasyfikacji związków filogenetycznych nadrodziny Canoidea (Arctiodea).2
T-A-3Morfologiczne metody badań nad typami psów.4
10
wykłady
T-W-1Hipoteza „zegara molekularnego”. Filogeneza jako podstawa biologii porównawczej i ewolucyjnej.2
T-W-2Źródła wiadomości o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych: archeologiczne, językoznawcze, etnograficzne i antropologiczne oraz przekazy zawarte w piśmie. Adaptacja jako warunek udomowienia oraz zjawisko terytorializmu wykluczające możliwość udomowienia i wpływu na ewolucję zwierząt.2
T-W-3Definicje oswojenia i udomowienia oraz wpływ izolacji na ewolucję psa. Klasyfikacja wilkowatych. Morfologiczne i morfometryczne przesłanki dotyczące dzikiego gatunku jako praprzodka psa. Teorie pochodzenia psa.2
T-W-4Wilki i szakale. Dingo i pariasy. Lisy. Starożytne psy Egiptu i Mezopotamii. Typy psów domowych Euroazji i Ameryki. Ewolucja cech morfologicznych i kraniologicznych w drodze do poliformizmu ras psów współczesnych.2
T-W-5Znaczenie udomowienia psa w rozwoju kulturowym człowieka i jego rola w udomowieniu innych gatunków zwierząt domowych.2
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo studenta w zajęciach10
A-A-2Przygotowanie studenta do zajęć4
A-A-3Studiowanie wskazanej literatury5
A-A-4Konsultacje z prowadząymi zajęcia2
A-A-5Przygotowanie studenta do zaliczenia4
25
wykłady
A-W-1Uczestnictwo studenta w wykładach10
A-W-2Zgłębianie zalecanej literatury.8
A-W-3Konsultacje z prowadzącymi2
A-W-4Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu5
25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny wspomagany prezentacją multimedialną

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Zaliczenie pisemne

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B35.3_W01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma wiedzę z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Zna źródła wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych. Rozróżnia pojęcia oswojenia i udomowienia zwierząt. Potrafi zaklasyfikowac psa w sysytematyce. Zna znaczenie psa w rozwoju kulturowym człowieka i jego roli w udomowieniu innych gatunków zwierząt.
Kn_1P_W03C-2, C-3T-W-1M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B35.3_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student analizuje rolę filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz konstruuje drzewo filogenetyczne psowatych. Umie wskazac źródła archeologiczne, językowe, etnograficzne i antropologiczne świadczące o pochodzeniu i ewolucji psa. Umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Potrafi wskazac teorie mówiące o pochodzeniu psa domowego.
Kn_1P_U01C-1, C-2T-W-1, T-A-1M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Kn_1P_B35.3_K01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Rozróżnia i charakteryzuje pojęcia zwierząt oswojonych i udomowionych, klasyfikuje psa i psowate w systematyce oraz potrafi omówic przesłanki, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego w stowarzyszenie z człowikiem.
Kn_1P_K03C-2, C-3T-W-1M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B35.3_W01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma wiedzę z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Zna źródła wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych. Rozróżnia pojęcia oswojenia i udomowienia zwierząt. Potrafi zaklasyfikowac psa w sysytematyce. Zna znaczenie psa w rozwoju kulturowym człowieka i jego roli w udomowieniu innych gatunków zwierząt.
2,0Nie ma wiedzy z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Nie zna źródeł wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych.
3,0Student ma wiedzę z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Zna źródła wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B35.3_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student analizuje rolę filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz konstruuje drzewo filogenetyczne psowatych. Umie wskazac źródła archeologiczne, językowe, etnograficzne i antropologiczne świadczące o pochodzeniu i ewolucji psa. Umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Potrafi wskazac teorie mówiące o pochodzeniu psa domowego.
2,0Student nie analizuje roli filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz nie konstruuje drzewa filogenetycznego psowatych. Nie umie wskazac źródeł archeologicznych, językowych, etnograficznych i antropologicznych świadczących o pochodzeniu i ewolucji psa. Nie umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Nie umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Nie potrafi wskazac teorii mówiącej o pochodzeniu psa domowego.
3,0Student analizuje rolę filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz konstruuje drzewo filogenetyczne psowatych. Umie wskazac źródła archeologiczne, językowe, etnograficzne i antropologiczne świadczące o pochodzeniu i ewolucji psa. Umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Potrafi wskazac teorie mówiące o pochodzeniu psa domowego.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
Kn_1P_B35.3_K01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Rozróżnia i charakteryzuje pojęcia zwierząt oswojonych i udomowionych, klasyfikuje psa i psowate w systematyce oraz potrafi omówic przesłanki, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego w stowarzyszenie z człowikiem.
2,0Student nie postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Nie potrafi rozróżnic i scharakterowac pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego, nie klasyfikuje psa i psowatych w systematyce oraz nie potrafi omówic przesłanek, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego stowarzyszenia z człowikiem.
3,0Student postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Rozróżnia i charakteryzuje pojęcia zwierząt oswojonych i udomowionych, klasyfikuje psa i psowate w systematyce oraz potrafi omówic przesłanki, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego w stowarzyszenie z człowikiem.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Hall B, Łatwe drzewa filogenetyczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2008
  2. Davis S.J.M., The archaeology of animals, B.T. Batsford Ltd, London, 1980
  3. Zeuner F.E., A history of domesticated animals, Hutchinson of London, London, 1963
  4. Clutton-Brock J., A natural history of domesticated mammals, Cambridge University Press, Cambridge, 1999

Literatura dodatkowa

  1. Avise J.C., Markery molekularne, historia naturalna i ewolucja, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2008
  2. Rogers A., Genetic evidence for a Pleistocene population explosion, Evolution, 1995, Czasopismo Evolution 49, 608-615

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Metody i etapy konstrukcji drzew filogentycznych. Przegląd programów komputerowych do analiz filogenetycznych.4
T-A-2Klasyczne i nowoczesne kryteria klasyfikacji związków filogenetycznych nadrodziny Canoidea (Arctiodea).2
T-A-3Morfologiczne metody badań nad typami psów.4
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Hipoteza „zegara molekularnego”. Filogeneza jako podstawa biologii porównawczej i ewolucyjnej.2
T-W-2Źródła wiadomości o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych: archeologiczne, językoznawcze, etnograficzne i antropologiczne oraz przekazy zawarte w piśmie. Adaptacja jako warunek udomowienia oraz zjawisko terytorializmu wykluczające możliwość udomowienia i wpływu na ewolucję zwierząt.2
T-W-3Definicje oswojenia i udomowienia oraz wpływ izolacji na ewolucję psa. Klasyfikacja wilkowatych. Morfologiczne i morfometryczne przesłanki dotyczące dzikiego gatunku jako praprzodka psa. Teorie pochodzenia psa.2
T-W-4Wilki i szakale. Dingo i pariasy. Lisy. Starożytne psy Egiptu i Mezopotamii. Typy psów domowych Euroazji i Ameryki. Ewolucja cech morfologicznych i kraniologicznych w drodze do poliformizmu ras psów współczesnych.2
T-W-5Znaczenie udomowienia psa w rozwoju kulturowym człowieka i jego rola w udomowieniu innych gatunków zwierząt domowych.2
10

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo studenta w zajęciach10
A-A-2Przygotowanie studenta do zajęć4
A-A-3Studiowanie wskazanej literatury5
A-A-4Konsultacje z prowadząymi zajęcia2
A-A-5Przygotowanie studenta do zaliczenia4
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo studenta w wykładach10
A-W-2Zgłębianie zalecanej literatury.8
A-W-3Konsultacje z prowadzącymi2
A-W-4Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu5
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKn_1P_B35.3_W01W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma wiedzę z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Zna źródła wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych. Rozróżnia pojęcia oswojenia i udomowienia zwierząt. Potrafi zaklasyfikowac psa w sysytematyce. Zna znaczenie psa w rozwoju kulturowym człowieka i jego roli w udomowieniu innych gatunków zwierząt.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_W03Ma podstawową wiedzę z zakresu systematyki i taksonomii Prokaryota i Eukaryota w zakresie opisu faktograficznego oraz rekonstrukcji filogenetycznej, a także ich budowy, rozwoju, rozmnażania, występowania oraz znaczenia biologicznego i gospodarczego
Cel przedmiotuC-2Przedstawienie teorii "zegara molekularnego" oraz filogenezy molekularnej jako podstawy biologii porównawczej i ewolucyjnej.
C-3Zapoznanie z genezą i etapami ewolucji psa. Wskazanie historycznych przesłanek leżących u podstaw izolacji pierwotnego przodka z grup zwierząt dzikożyjących i jego stowarzyszenia z człowiekiem.
Treści programoweT-W-1Hipoteza „zegara molekularnego”. Filogeneza jako podstawa biologii porównawczej i ewolucyjnej.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny wspomagany prezentacją multimedialną
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Nie ma wiedzy z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Nie zna źródeł wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych.
3,0Student ma wiedzę z zakresu roli i zastosowania filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki. Zna źródła wiedzy o pochodzeniu i ewolucji zwierząt domowych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKn_1P_B35.3_U01W wyniku przeprowadzonych zajęć student analizuje rolę filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz konstruuje drzewo filogenetyczne psowatych. Umie wskazac źródła archeologiczne, językowe, etnograficzne i antropologiczne świadczące o pochodzeniu i ewolucji psa. Umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Potrafi wskazac teorie mówiące o pochodzeniu psa domowego.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_U01Potrafi analizować informacje z zakresu budowy i funkcji kwasów nukleinowych a następnie wykorzystać je w praktyce hodowlanej; posiada umiejętność oceny głównych szlaków metabolicznych oraz mechanizmy ich regulacji;
Cel przedmiotuC-1Przedstawienie podstawowych pojęć z zakresu filogenetyki molekularnej. Zaprezentowanie drzew filogenetycznych oraz możliwosci ich wykorzystania w analizach.
C-2Przedstawienie teorii "zegara molekularnego" oraz filogenezy molekularnej jako podstawy biologii porównawczej i ewolucyjnej.
Treści programoweT-W-1Hipoteza „zegara molekularnego”. Filogeneza jako podstawa biologii porównawczej i ewolucyjnej.
T-A-1Metody i etapy konstrukcji drzew filogentycznych. Przegląd programów komputerowych do analiz filogenetycznych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny wspomagany prezentacją multimedialną
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie analizuje roli filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz nie konstruuje drzewa filogenetycznego psowatych. Nie umie wskazac źródeł archeologicznych, językowych, etnograficznych i antropologicznych świadczących o pochodzeniu i ewolucji psa. Nie umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Nie umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Nie potrafi wskazac teorii mówiącej o pochodzeniu psa domowego.
3,0Student analizuje rolę filogenetyki molekularnej w różnych dziedzinach nauki oraz konstruuje drzewo filogenetyczne psowatych. Umie wskazac źródła archeologiczne, językowe, etnograficzne i antropologiczne świadczące o pochodzeniu i ewolucji psa. Umie rozróżnic pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego. Umie zaklasyfikowac psa w systematyce. Potrafi wskazac teorie mówiące o pochodzeniu psa domowego.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięKn_1P_B35.3_K01W wyniku przeprowadzonych zajęć student postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Rozróżnia i charakteryzuje pojęcia zwierząt oswojonych i udomowionych, klasyfikuje psa i psowate w systematyce oraz potrafi omówic przesłanki, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego w stowarzyszenie z człowikiem.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówKn_1P_K03Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności oraz rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i osobistego
Cel przedmiotuC-2Przedstawienie teorii "zegara molekularnego" oraz filogenezy molekularnej jako podstawy biologii porównawczej i ewolucyjnej.
C-3Zapoznanie z genezą i etapami ewolucji psa. Wskazanie historycznych przesłanek leżących u podstaw izolacji pierwotnego przodka z grup zwierząt dzikożyjących i jego stowarzyszenia z człowiekiem.
Treści programoweT-W-1Hipoteza „zegara molekularnego”. Filogeneza jako podstawa biologii porównawczej i ewolucyjnej.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny wspomagany prezentacją multimedialną
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Nie potrafi rozróżnic i scharakterowac pojęcia zwierzęcia oswojonego i udomowionego, nie klasyfikuje psa i psowatych w systematyce oraz nie potrafi omówic przesłanek, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego stowarzyszenia z człowikiem.
3,0Student postrzega relacje miedzy filogenetyką molekularną a innymi dziedzinami nauki. Rozróżnia i charakteryzuje pojęcia zwierząt oswojonych i udomowionych, klasyfikuje psa i psowate w systematyce oraz potrafi omówic przesłanki, które przeprowadziły psa z formy pierwotnej do psa współczesnego i jego w stowarzyszenie z człowikiem.
3,5
4,0
4,5
5,0