Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Elektryczny - Elektrotechnika (S1)

Sylabus przedmiotu Podstawy automatyki:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Elektrotechnika
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Podstawy automatyki
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Automatyki i Robotyki
Nauczyciel odpowiedzialny Krzysztof Jaroszewski <Krzysztof.Jaroszewski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Krzysztof Pietrusewicz <Krzysztof.Pietrusewicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 11 Grupa obieralna 2

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW4 15 1,00,50zaliczenie
laboratoriaL4 30 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Posiadanie elementów wiedzy z matematyki w zakresie równań różniczkowych
W-2Posiadanie elementów wiedzy z fizyki w zakresie opisu podstawowych zjawisk fizycznych

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej terminologii z zakresu automatyki i techniki regulacji.
C-2Przekazanie studentowi wiedzy o sposobach opisu elementów układów automatyki.
C-3Przekazanie studentowi wiedzy o właściwości podstawowych elementów układów automatyki.
C-4Przekazanie studentowi wiedzy o cechach układów regulacji w pętli otwartej i zamkniętej.
C-5Przekazanie studentowi wiedzy o cechach regulatora typu PID oraz o metodologii strojenia takiego regulatora.
C-6Wykształcenie u studenta umiejętności analizy wpływu zmian wartości parametrów podstawowych elementów układów automatyki na ich właściwości czasowe i częstotliwościowe.
C-7Wykształcenie u studenta umiejętności strojenia regulatora typu PID.
C-8Wykształcenie u studenta umiejętności oceny jakości działania układu regulacji.
C-9Wykształcenie u studenta umiejętności pracy w grupie i odpowiedzialności za wykonanie powierzonej mu do realizacji części prac.
C-10Przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej struktury systemów automatyki.
C-11Przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej robotyki w układach automatycznego sterowania.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wprowadzenie do formy zajęć i zapoznanie ze środowiskiem Matlab/Simulink.2
T-L-2Badanie wpływu wartości parametrów podstawowych elementów układów automatyki na właściwości i charakterystki tych elementów.4
T-L-3Wybór modelu zastępczego i identyfikacja jego parametrów na podstawie przebiegu sygnałów wejściowych i wyjściowych modelowanego obiektu.2
T-L-4Badanie właściwości otwartego układu sterowania w obecności zakłóceń i zmian parametrów obiektu.2
T-L-5Badanie układu regulacji. Strojenie regulatora PID. Ocena jakości działania układu regulacji.6
T-L-6Strojenie i badanie kaskadowego układu regulacji.4
T-L-7Badanie zamknięto-otwartego układu regulacji.4
T-L-8Badanie układu MFC.4
T-L-9Wykształcenie umiejętności pracy w grupie i współodpowiedzialności za wykonanie zadań.2
30
wykłady
T-W-1Wprowadzenie do tematyki. Podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki.1
T-W-2Struktura systemu automatyki.2
T-W-3Stabilność układu.1
T-W-4Elementarne człony układów automatyki - opis za pomocą równań różniczkowych, transmitancji, podstawowych charakterystyk czasowych i częstotliwościowych. Łączenie elementów automatyki - wpływ na transmitancję i charakterystyki.3
T-W-5Identyfikacja parametrów modelu.2
T-W-6Regulatory P, I, D, PI, PD, PID - charakterystyki i właściwości. Wybrane metody doboru nastaw regulatorów PID.3
T-W-7Wybrane układy regulacji: zamknięto-otwarty, kaskadowy, MFC. Przykłady zastosowań. Zaliczenie wykładu.3
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2przygotowanie do zajęć13
A-L-3przygotowanie do zaliczenia formy zajęć5
A-L-4konsultacje2
50
wykłady
A-W-1uczestniczenie w zajęciach15
A-W-2uzupełnienie wiedzy na bazie literatury8
A-W-3przygotowanie do zaliczenia2
25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wyjaśnienie
M-3Wykład konwersatoryjny
M-4Prezentacja z użyciem komputera
M-5Ćwiczenia laboratoryjne
M-6Badania symulacyjne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Za wykonane sprawozdanie
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne i ustne
S-3Ocena formująca: Obserwacja pracy zespołu, podziału obowiązków

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
EL_1A_B09_W01
Student: - definiuje podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki, - wymienia podstawowe sposoby opisu elementów układów automatyki, - podaje elementarne właściwości podstawowych elementów układów automatyki, - rysuje schematy układów sterowania w pętli otwartej i zamkniętej.
EL_1A_W02C-3, C-4, C-5, C-2, C-1T-W-1, T-W-4, T-W-3, T-W-6, T-W-7, T-W-5, T-W-2M-1, M-2, M-3, M-4S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
EL_1A_B09_U01
Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji.
EL_1A_U04C-6T-L-2, T-L-4, T-L-3, T-L-1M-2, M-5, M-6, M-4S-1
EL_1A_C13_U02
Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC.
EL_1A_U04C-8, C-7T-L-9, T-L-5, T-L-6, T-L-8, T-L-7M-2, M-5, M-6, M-4S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
EL_1A_B09_W01
Student: - definiuje podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki, - wymienia podstawowe sposoby opisu elementów układów automatyki, - podaje elementarne właściwości podstawowych elementów układów automatyki, - rysuje schematy układów sterowania w pętli otwartej i zamkniętej.
2,0Student nie spełnia wymagań zdefiniowanych w kryteriach uzyskania ocen: 3,0 i wyższych.
3,0Student definiuje podstawowe pojęcia w dziedzinie automatyki.
3,5Student podaje opis w postaci transmitancji podstawowych układów automatyki.
4,0Student szkicuje charakterystyki: skokową i wykresy Bode'go podstawowych elementów i omawia na ich podstawie właściwości tych elementów.
4,5Student omawia budowę i zasadę działania regulatora PID oraz podstawowy jednopętlowy układ regulacji.
5,0Student wie jak dobrać parametry regulatora PID oraz jaką strukturę układu regulacji wybrać dla konkretnego obiektu i strategii sterowania.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
EL_1A_B09_U01
Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji.
2,0Student nie potrafi zbadać podstawowych elementów układu automatyki i zamodelować obiektu na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwartego układu regulacji. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 50-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
EL_1A_C13_U02
Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC.
2,0Student nie potrafi zaprojektować układu regulacji, w szczególności jednopętlowego, kaskadowego, otwarto-zamkniętego, MFC. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 50-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.

Literatura podstawowa

  1. Włodzimierz Kwiatkowski, Wprowadzenie do automatyki, Bel Studio, Warszawa, 2010, 3 rozszerzone, ISBN 978-83-61208-73-0
  2. Clarence W. de Silva, Modeling and control of engineering systems, CRC Press/Taylor & Francis Group, 2009, Boca Raton, 2009, ISBN 9781420076868
  3. Jerzy Kostro, Elementy, urządzenia i układy automatyki, WSiP, Warszawa, 2007, 9 niezmienione, ISBN: 9788302053177
  4. Awrejcewicz Jan, Wodzicki Wiesław, Podstawy automatyki. Teoria i przykłady., Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2001, 1, ISBN 83 - 7283 - 043 - 6
  5. Piegat Andrzej, Wprowadzenie do automatyki, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1995, 1, ISBM 83 - 86359 - 21 - 8

Literatura dodatkowa

  1. Witold Gierusz, Laboratorium podstaw automatyki, Wydawnictwo Akademii Morskiej, Gdynia, 2010, ISBN 978-83-7421-128-4
  2. Brzózka Jerzy, Ćwiczenia z automatyki w matlabie i Simulinku, MIKOM, Warszawa, 1997, 1, ISBN - 83 - 87102 - 25 - 3

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wprowadzenie do formy zajęć i zapoznanie ze środowiskiem Matlab/Simulink.2
T-L-2Badanie wpływu wartości parametrów podstawowych elementów układów automatyki na właściwości i charakterystki tych elementów.4
T-L-3Wybór modelu zastępczego i identyfikacja jego parametrów na podstawie przebiegu sygnałów wejściowych i wyjściowych modelowanego obiektu.2
T-L-4Badanie właściwości otwartego układu sterowania w obecności zakłóceń i zmian parametrów obiektu.2
T-L-5Badanie układu regulacji. Strojenie regulatora PID. Ocena jakości działania układu regulacji.6
T-L-6Strojenie i badanie kaskadowego układu regulacji.4
T-L-7Badanie zamknięto-otwartego układu regulacji.4
T-L-8Badanie układu MFC.4
T-L-9Wykształcenie umiejętności pracy w grupie i współodpowiedzialności za wykonanie zadań.2
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wprowadzenie do tematyki. Podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki.1
T-W-2Struktura systemu automatyki.2
T-W-3Stabilność układu.1
T-W-4Elementarne człony układów automatyki - opis za pomocą równań różniczkowych, transmitancji, podstawowych charakterystyk czasowych i częstotliwościowych. Łączenie elementów automatyki - wpływ na transmitancję i charakterystyki.3
T-W-5Identyfikacja parametrów modelu.2
T-W-6Regulatory P, I, D, PI, PD, PID - charakterystyki i właściwości. Wybrane metody doboru nastaw regulatorów PID.3
T-W-7Wybrane układy regulacji: zamknięto-otwarty, kaskadowy, MFC. Przykłady zastosowań. Zaliczenie wykładu.3
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2przygotowanie do zajęć13
A-L-3przygotowanie do zaliczenia formy zajęć5
A-L-4konsultacje2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestniczenie w zajęciach15
A-W-2uzupełnienie wiedzy na bazie literatury8
A-W-3przygotowanie do zaliczenia2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięEL_1A_B09_W01Student: - definiuje podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki, - wymienia podstawowe sposoby opisu elementów układów automatyki, - podaje elementarne właściwości podstawowych elementów układów automatyki, - rysuje schematy układów sterowania w pętli otwartej i zamkniętej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówEL_1A_W02Ma wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych z kierunkiem elektrotechnika.
Cel przedmiotuC-3Przekazanie studentowi wiedzy o właściwości podstawowych elementów układów automatyki.
C-4Przekazanie studentowi wiedzy o cechach układów regulacji w pętli otwartej i zamkniętej.
C-5Przekazanie studentowi wiedzy o cechach regulatora typu PID oraz o metodologii strojenia takiego regulatora.
C-2Przekazanie studentowi wiedzy o sposobach opisu elementów układów automatyki.
C-1Przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej terminologii z zakresu automatyki i techniki regulacji.
Treści programoweT-W-1Wprowadzenie do tematyki. Podstawowe pojęcia z dziedziny automatyki.
T-W-4Elementarne człony układów automatyki - opis za pomocą równań różniczkowych, transmitancji, podstawowych charakterystyk czasowych i częstotliwościowych. Łączenie elementów automatyki - wpływ na transmitancję i charakterystyki.
T-W-3Stabilność układu.
T-W-6Regulatory P, I, D, PI, PD, PID - charakterystyki i właściwości. Wybrane metody doboru nastaw regulatorów PID.
T-W-7Wybrane układy regulacji: zamknięto-otwarty, kaskadowy, MFC. Przykłady zastosowań. Zaliczenie wykładu.
T-W-5Identyfikacja parametrów modelu.
T-W-2Struktura systemu automatyki.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wyjaśnienie
M-3Wykład konwersatoryjny
M-4Prezentacja z użyciem komputera
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne i ustne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie spełnia wymagań zdefiniowanych w kryteriach uzyskania ocen: 3,0 i wyższych.
3,0Student definiuje podstawowe pojęcia w dziedzinie automatyki.
3,5Student podaje opis w postaci transmitancji podstawowych układów automatyki.
4,0Student szkicuje charakterystyki: skokową i wykresy Bode'go podstawowych elementów i omawia na ich podstawie właściwości tych elementów.
4,5Student omawia budowę i zasadę działania regulatora PID oraz podstawowy jednopętlowy układ regulacji.
5,0Student wie jak dobrać parametry regulatora PID oraz jaką strukturę układu regulacji wybrać dla konkretnego obiektu i strategii sterowania.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięEL_1A_B09_U01Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówEL_1A_U04Potrafi identyfikować związki i zależności w procesach zachodzących w systemach rzeczywistych i na tej podstawie tworzyć modele komputerowe i przeprowadzać ich symulacje, w szczególności dotyczące zagadnień elektrotechniki.
Cel przedmiotuC-6Wykształcenie u studenta umiejętności analizy wpływu zmian wartości parametrów podstawowych elementów układów automatyki na ich właściwości czasowe i częstotliwościowe.
Treści programoweT-L-2Badanie wpływu wartości parametrów podstawowych elementów układów automatyki na właściwości i charakterystki tych elementów.
T-L-4Badanie właściwości otwartego układu sterowania w obecności zakłóceń i zmian parametrów obiektu.
T-L-3Wybór modelu zastępczego i identyfikacja jego parametrów na podstawie przebiegu sygnałów wejściowych i wyjściowych modelowanego obiektu.
T-L-1Wprowadzenie do formy zajęć i zapoznanie ze środowiskiem Matlab/Simulink.
Metody nauczaniaM-2Wyjaśnienie
M-5Ćwiczenia laboratoryjne
M-6Badania symulacyjne
M-4Prezentacja z użyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Za wykonane sprawozdanie
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi zbadać podstawowych elementów układu automatyki i zamodelować obiektu na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwartego układu regulacji. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 50-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student potrafi zbadać podstawowe elementy układu automatyki i zamodelować obiekt na podstawie jego charakterystyki skokowej; zbadać otwarty układ regulacji. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięEL_1A_C13_U02Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówEL_1A_U04Potrafi identyfikować związki i zależności w procesach zachodzących w systemach rzeczywistych i na tej podstawie tworzyć modele komputerowe i przeprowadzać ich symulacje, w szczególności dotyczące zagadnień elektrotechniki.
Cel przedmiotuC-8Wykształcenie u studenta umiejętności oceny jakości działania układu regulacji.
C-7Wykształcenie u studenta umiejętności strojenia regulatora typu PID.
Treści programoweT-L-9Wykształcenie umiejętności pracy w grupie i współodpowiedzialności za wykonanie zadań.
T-L-5Badanie układu regulacji. Strojenie regulatora PID. Ocena jakości działania układu regulacji.
T-L-6Strojenie i badanie kaskadowego układu regulacji.
T-L-8Badanie układu MFC.
T-L-7Badanie zamknięto-otwartego układu regulacji.
Metody nauczaniaM-2Wyjaśnienie
M-5Ćwiczenia laboratoryjne
M-6Badania symulacyjne
M-4Prezentacja z użyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Za wykonane sprawozdanie
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi zaprojektować układu regulacji, w szczególności jednopętlowego, kaskadowego, otwarto-zamkniętego, MFC. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 50-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student potrafi zaprojektować układ regulacji, w szczególności jednopętlowy, kaskadowy, otwarto-zamknięty, MFC. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.