Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia wód
Sylabus przedmiotu Interakcje i gradacje owadów w biocenozach:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Interakcje i gradacje owadów w biocenozach | ||
| Specjalność | Biologia roślin | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ochrony Roślin | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Magdalena Karbowska-Dzięgielewska <Magdalena.Karbowska-Dziegielewska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 1,0 | ECTS (formy) | 1,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 9 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość obsługi sprzetu do mikro- i makroskopii |
| W-2 | znajomość pospolitych gatunków roślin uprawnych i dziko rosnących |
| W-3 | podstawowa wiedza z zakresu entomologii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | ukształtowanie umiejętności z zakresu diagnostyki najważniejszych gatunków owadów fitofagicznych i zapoznanie z metodami prognozowania pojawów owadów w różnych biocenozach |
| C-2 | zrozumienie przyczyn i mechanizmów gradacji owadów w różnych biocenozach oraz przedstawienie skutecznych metod ich ochrony |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Grupy troficzne owadów. Łańcuchy pokarmowe. Metody porównywania zgrupowań owadów w różnych środowiskach. | 2 |
| T-A-2 | Prognozowanie liczbeności owadów. Sterowanie procesami środowiskowymi. | 3 |
| 5 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Zgrupowania owadów w biocenozach leśnych. | 3 |
| T-L-2 | Zgrupowania owadów w biocenozach łąkowych i wodnych | 2 |
| 5 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Podstawowe pojęcia z ekologii populacji: definicja populacji, zagęszczenie i struktura populacji. Rozrodczość i śmiertelnośc populacji. | 2 |
| T-W-2 | Dynamika liczebności populacji owadów. Typy i przyczyny zmian liczebności owadów. | 2 |
| T-W-3 | Mechanizm i przyczyny masowych pojawów owadów w środowisku. Czynniki meteorologiczne i pokarmowe. | 2 |
| T-W-4 | Czynniki wewnątrzpopulacyjne a gradacje owadów. | 2 |
| T-W-5 | Wpływ czynników biocenotycznych na liczebność populacji owadów. Kasyfikacja oddziaływań międzygatunkowych. | 2 |
| 10 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 5 |
| A-A-2 | udział w konsultacjach związanych z realizacją ćwiczeń audytoryjnych | 2 |
| 7 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 5 |
| A-L-2 | udział w konsultacjach związnych z realizacją ćwiczeń laboratoryjnych | 3 |
| 8 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-W-2 | przygotowanie do zaliczenia wykładów | 5 |
| 15 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | wykład problemowy |
| M-3 | dyskusja dydaktyczna |
| M-4 | objaśnienia z użyciem prezentacji multimedialnej |
| M-5 | ćwiczenia laboratoryjne w grupach |
| M-6 | film |
| M-7 | pokaz |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: kolokwium |
| S-2 | Ocena formująca: sprawdzian |
| S-3 | Ocena formująca: ocena aktywności na ćwiczeniach laboratoryjnych |
| S-4 | Ocena podsumowująca: średnia arytmetyczna z kolokwiów |
| S-5 | Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z wykładów |
| S-6 | Ocena formująca: aprobata |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_W01 chrakteryzuje najważniejsze gatunki owadów fitofagicznych i opisuje metody prognozowania ich pojawów w biocenozach | BL_2A_W14, BL_2A_W09, BL_2A_W10, BL_2A_W01, BL_2A_W17 | P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06 | C-1 | T-L-1, T-L-2, T-A-2, T-A-1 | M-7, M-4, M-5 | S-1, S-4, S-6, S-2 |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_W02 objaśnia przyczyny i mechanizmy gradacji owadów oraz charakteryzuje skuteczne metody ochrony biocenoz przed masowymi pojawami owadów fitofagicznych | BL_2A_W07, BL_2A_W09, BL_2A_W06 | P2A_W01, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W07 | C-2 | T-W-5, T-A-2, T-W-4, T-W-1, T-W-3, T-W-2 | M-3, M-2, M-6, M-1 | S-5 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_U01 identyfikuje i rozpoznaje najważniejsze gatunki owadów fitofagicznych oraz opisuje metody prognozowania ich pojawów w biocenozach | BL_2A_U14, BL_2A_U10, BL_2A_U06 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06 | C-1 | T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-A-2 | M-5, M-4, M-7, M-3 | S-3, S-6, S-1, S-4, S-2 |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_U02 interpretuje przyczyny masowych pojawów owadów w i biocenozach oraz dobiera skuteczne metody ochrony ekosystemów przed gradacjami owadów | BL_2A_U10, BL_2A_U13, BL_2A_U15 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U05, P2A_U06, P2A_U07, P2A_U09, P2A_U10 | C-2 | T-W-1, T-W-5, T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-A-2 | M-1, M-2, M-6 | S-5 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_K01 jest odpowiedzialny za właściwą ocenę zagrożenia biocenoz wystąpieniem gradacji owadów | BL_2A_K07, BL_2A_K04 | P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06 | C-2 | T-A-2, T-W-3, T-W-4 | M-3, M-2 | S-6 |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_K02 jest odpowiedzialny za podjęcie decyzji o sposobie zapobiegania masowym gradacjom owadów | BL_2A_K04, BL_2A_K07 | P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06 | C-2 | T-A-2 | M-3, M-2 | S-6 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_W01 chrakteryzuje najważniejsze gatunki owadów fitofagicznych i opisuje metody prognozowania ich pojawów w biocenozach | 2,0 | nie potrafi odróżnić owadów od innych stawonogów nie potrafi zdefiniować pojęcia "prognozowanie" nie potrafi wskazac żadnej metody prognozowania owadów w środowisku |
| 3,0 | odróżnia owady od innych stawonogów potrafi zdefiniowac pojęcie "prognozowanie" | |
| 3,5 | potrafi scharakteryzować różne grupy troficzne owadów potrafi zdefiniowac pojęcie "prognozowanie" i wymienić przynajmniej jedną metodę prognozowania pojawu owadów w wybranym środowisku | |
| 4,0 | potrafi schrarkateryzować owady do rzędu z uwzględnieniem różnych grup troficznych owadów potrafi zdefiniować i wymienić kilka metod prognozowania pojawów owadów w środowisku | |
| 4,5 | potrafi schrakteryzować owady do rodziny z uwzględnieniem różnych grup troficznych owadów potrafi zdefiniować i wymienić kilka metod prognozowania pojawu owadów w poszczególnych biocenozach | |
| 5,0 | potrafi scharakteryzowac owady fitofagiczne do gatunku potrafi zdefiniować i wymienić najważniejsze metody prognozowania pojawów ważniejszych gatunków fitofagów w biocenozach | |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_W02 objaśnia przyczyny i mechanizmy gradacji owadów oraz charakteryzuje skuteczne metody ochrony biocenoz przed masowymi pojawami owadów fitofagicznych | 2,0 | nie potrafi wskazać żadnych przyczyn ani mechanizmów gradacji owadów nie umie opisać żadnych metod ochrony biocenoz przed masowymi pojawami owadów fitofagicznych |
| 3,0 | definiuje przyczyny gradacji owadów nie potrafi wytłumaczyć mechanizmów gradacji owadów nie umie opisać żadnych metod ochrony biocenoz przed masowymi pojawami owadów fitofagicznych | |
| 3,5 | definuje przyczyny i wymienia niektóre mechanizmy gradacji owadów opisuje i objaśnia wybrane metody ochrony agrocenoz przed masowymi pojawami owadów | |
| 4,0 | definiuje przyczyny i tłumaczy wybrane mechanizmy gradacji owadów opisuje i objaśnia wybrane metody ochrony biocenoz przed masowymi pojawami owadów | |
| 4,5 | definiuje przyczyny i tłumaczy większość mechanizmów gradacji owadów wskazuje czynniki biotyczne i abiotyczne wpływające na gradacje owadów w środowisku opisuje wiekszość skutecznych metod ochrony określonych biocenoz | |
| 5,0 | definiuje przyczyny i tłumaczy najważniejsze mechanizmy gradacji owadów wskazuje czynniki biotyczne i abiotyczne wpływające na gradacje owadów w określonych biocenozach opisuje i wskazuje skuteczne metody ich ochrony |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_U01 identyfikuje i rozpoznaje najważniejsze gatunki owadów fitofagicznych oraz opisuje metody prognozowania ich pojawów w biocenozach | 2,0 | nie potrafi zidentyfikować i rozpoznać owadów nie potrafi opisać żadnych metod prognozowania pojawów owadów w środowisku |
| 3,0 | potrafi zidentyfikować owady potrafi ogólnie ocenić potrzebę zastosowania metod prognozowania pojawu owadów w środowisku | |
| 3,5 | potrafi zidentyfikować różne grupy troficzne owadów potrafi ocenić potrzebe zastosowania metod prognozowania pojawu owadów w biocenozach | |
| 4,0 | potrafi zidentyfikować owady do rzędu z uwzględnieniem różnych grup troficznych zna wybrane metody prognozowania pojawu owadów w biocenozach | |
| 4,5 | potrafi zidentyfikować owady do rodzin z uwzględnieniem różnych grup troficznych potrafi wskazać skuteczne metody prognozowania pojawu określonych gatunków owadów fitofagicznych | |
| 5,0 | potrafi zidentyfikować owady fitofagiczne do gatunku potrafi w praktyce wybrać odpowiednie metody prognozowania pojawu określonych gatunków owadów fitofagicznych, podejmuje decyzję o konieczności ich zastosowania | |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_U02 interpretuje przyczyny masowych pojawów owadów w i biocenozach oraz dobiera skuteczne metody ochrony ekosystemów przed gradacjami owadów | 2,0 | nie potrafi zinterpretować przyczyn gradacji owadów w środowisku nie potrafi wskazać żadnych metod ochrony agro- i biocenoz przed gradacjami owadów |
| 3,0 | potrafi ogólnie nakreślić przyczyny gradacji owadów w środowisku nie potrafi wskazać żadnych metod ochrony agro- i biocenoz przed gradacjami owadów | |
| 3,5 | potrafi ogólnie nakreślić przyczyny gradacji owadów w środowisku wskazuje niektóre metody ochrony biocenoz przed gradacjami owadów | |
| 4,0 | formułuje i wskazuje przyczyny gradacji owadów fitofagicznych w agro- i biocenozach dobiera metody ochrony biocenoz | |
| 4,5 | formułuje przyczyny gradacji owadów fitofagicznych w określonych biocenozach weryfikuje i dobiera metody ochrony | |
| 5,0 | interpretuje i analizuje przyczyny gradacji owadów w określonych biocenozach łączy, wykorzystuje i stosuje skuteczne metody ochrony przed gradacjami owadów fitofagicznych |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLR-S-O8.3_K01 jest odpowiedzialny za właściwą ocenę zagrożenia biocenoz wystąpieniem gradacji owadów | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale rzadko kieruje się dobrem środowiska | |
| 3,5 | ma świadomośc odpowiedzialności za podejmowane decyzje ale czasem tylko sa one korzystne dla środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpoiedzialności za podejmowane decyzje, ale nie zawsze są one korzystne dla środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, przeważnie są one korzystne dla środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze są one przemyślane, logiczne i korzysne dla otaczającego środowiska | |
| BL_2A_BLR-S-O8.3_K02 jest odpowiedzialny za podjęcie decyzji o sposobie zapobiegania masowym gradacjom owadów | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale rzadko kieruje się dobrem środowiska | |
| 3,5 | ma świadomośc odpowiedzialności za podejmowane decyzje ale czasem tylko sa one korzystne dla środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpoiedzialności za podejmowane decyzje, ale nie zawsze są one korzystne dla środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, przeważnie są one korzystne dla środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze są one przemyślane, logiczne i korzysne dla otaczającego środowiska |
Literatura podstawowa
- Wilkaniec B. (red.), Entomologia 2: Entomologia szczegółowa, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań, 2010
- Szujecki A., Entomologia leśna, SGGW, Warszawa, 1998, Tom I i II
- Zajączkowski J., Gradacje owadów - ich przyczyny i możliwości przeciwdziałania, IBL, Sękocin Stary, 1996, Seria B
Literatura dodatkowa
- Banaszak J., Wiśniewski H., Podstawy ekologii, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 1999
- Kochman J., Węgorek W., Ochrona roślin, Plantpress, Kraków, 1997