Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (S2)
specjalność: Ekologia i profilaktyka zwierząt

Sylabus przedmiotu Markery genetyczne w hodowli zwierząt:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zootechnika
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Markery genetyczne w hodowli zwierząt
Specjalność Ekologia i profilaktyka zwierząt
Jednostka prowadząca Katedra Nauk o Zwierzętach Przeżuwających
Nauczyciel odpowiedzialny Iwona Szatkowska <Iwona.Szatkowska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Andrzej Dybus <Andrzej.Dybus@zut.edu.pl>, Magdalena Jędrzejczak-Silicka <mjedrzejczak@zut.edu.pl>, Małgorzata Szewczuk <Malgorzata.Szewczuk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 1,0 ECTS (formy) 1,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 5 Grupa obieralna 2

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 30 1,01,00zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Student powinien posiadać wiadomości z zakresu genetyki ogólnej oraz biologii molekularnej.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z markerami genetycznymi, omówienie aktualnie stosowanych metod molekularnych stosowanych w celu identyfikacji i analizy markerów genetycznych oraz wskazanie sposobów poszukiwania nowych markerów genetycznych.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
wykłady
T-W-1Definicja i podział markerów genetycznych oraz ich znaczenie w hodowli zwierząt gospodarskich i towarzyszących. Organizacja genomów zwierząt w kontekście funkcji i wykorzystania markerów klasy I i II.2
T-W-2Markerowe mapy genomowe jako kluczowe narzędzie wykorzystywane w poszukiwaniu regionów QTL oraz podstawowe techniki służące do identyfikacji niezdefiniowanych markerów (SSCP, analiza heterodupleksów, sekwencjonowanie DNA).2
T-W-3Weryfikacja wiarygodności pochodzenia – wykorzystanie mikro- i minisatelitarnych markerów klasy II w ustalaniu ojcostwa.2
T-W-4Markery klasy I w analizie i prognozowaniu stopnia otłuszczenia zwierząt – regulacja i funkcje pierwszorzędowych ośrodków w podwzgórzu w odpowiedzi na sygnały tkanki tłuszczowej i przewodu pokarmowego - leptyna, grelina, peptyd YY3-36 i ich receptory.2
T-W-5Markery klasy I w prognozowaniu stopnia otłuszczenia zwierząt – regulacja i funkcje drugorzędowych ośrodków oreksy- i anoreksygenicznych podwzgórza w odpowiedzi na sygnały obwodowe – NPY, POMC, AGRP, CART i ich receptory.2
T-W-6Markery klasy I w prognozowaniu stopnia umięśnienia zwierząt – molekularne podstawy procesu miogenezy w oparciu o analizę czynników MYOD1, MYF5, MYOG, hipertofia, hiperplazja i markery polimorficzne genu GDF8, kodującego miostatynę.2
T-W-7Markery genetyczne w analizie jakości mięsa wołowego – CAPN1, CAPN3,CATB, CATD.2
T-W-8Markery genetyczne w analizie jakości mięsa wieprzowego – RN, PRKAG-3, PKM2, GLUT4, CAST, MYOG, H-FABP.2
T-W-9Mammogeneza i markery zasocjowane w rozwojem gruczołu mlekowego w prognozowaniu mleczności zwierząt.2
T-W-10Laktogeneza – struktura i sekwencja białek mleka, czyli markery potencjalnej wydajności mlecznej krów, owiec i kóz.2
T-W-11Płodność – ilościowy aspekt pracy hodowlanej – markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt – AR, ERα i ERβ, LH, FSH.2
T-W-12Markery klasy I w prognozowaniu wysokiej plenności owiec i świń.2
T-W-13Starzenie się organizmu ssaków – fizjologia czy patologia? Hipotezy i merkery procesu starzenia.2
T-W-14Mikromacierze SNP, czyli możliwości kompleksowego testowania markerów związanych z użytkowością zwierząt – stan obecny i prognozy.2
T-W-15Zwierzęta transgeniczne – egzogenne markery genetyczne w analizie ekspresji transgenów w kontekście poprawy cech użytkowych2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach.20
A-W-2Przygotowanie się do zaliczenia wykładów.10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny.
M-2Wykład problemowy.
M-3Opis.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_??_W01
Definiuje typy markerów genetycznych. Rozróżnia choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominujące. Objaśnia mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci.
ZO_2A_W01, ZO_2A_W05R2A_W01, R2A_W06InzA2_W04, InzA2_W05C-1T-W-13, T-W-2, T-W-11, T-W-12, T-W-10, T-W-9, T-W-1M-1, M-3, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_??_U01
Potrafi dobrać metodę preparatyki DNA/RNA w zależności od rodzaju tkanki. Interpretuje wyniki oceny ilościowej i jakościowej preparatów kwasów nukleinowych. Wymienia i opisuje choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominująco. Tłumaczy mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci. Wymienia markery zasocjowane z rozwojem gruczołu mlekowego wykorzystywane w prognozowaniu mleczności zwierząt. Potrafi scharakteryzować markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt oraz procesu starzenia się organizmu. Wylicza egzogenne markery genetyczne w analizie ekspresji transgenów w kontekście poprawy cech użytkowych.
ZO_2A_U03, ZO_2A_U07, ZO_2A_U01R2A_U01, R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04InzA2_U01, InzA2_U02, InzA2_U05, InzA2_U06, InzA2_U07C-1M-2, M-3, M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_??_W01
Definiuje typy markerów genetycznych. Rozróżnia choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominujące. Objaśnia mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci.
2,0
3,0Student opanował podstawowy materiał programowy, rozumie podstawowy zakres materiału, przyswoił zasadnicze treści programowe,wykazuje średnie zainteresowaniew stosunku do wiedzy,popełnia wiele błędóww zakresie wyrażania wiedzy
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_??_U01
Potrafi dobrać metodę preparatyki DNA/RNA w zależności od rodzaju tkanki. Interpretuje wyniki oceny ilościowej i jakościowej preparatów kwasów nukleinowych. Wymienia i opisuje choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominująco. Tłumaczy mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci. Wymienia markery zasocjowane z rozwojem gruczołu mlekowego wykorzystywane w prognozowaniu mleczności zwierząt. Potrafi scharakteryzować markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt oraz procesu starzenia się organizmu. Wylicza egzogenne markery genetyczne w analizie ekspresji transgenów w kontekście poprawy cech użytkowych.
2,0
3,0Student nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów zleconego zadania, nie operuje wiedzą kontekstową
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Brown T.A., Genomy z CD-ROM, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009
  2. Słomski R., Analiza DNA teoria i praktyka., UP Poznań, Poznań, 2011
  3. Zwierzchowski L., Świtoński M., Genomika bydła i świń., UP Poznań, Poznań, 2009

Literatura dodatkowa

  1. Zwierzchowski L., Biotechnologia zwierząt, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Definicja i podział markerów genetycznych oraz ich znaczenie w hodowli zwierząt gospodarskich i towarzyszących. Organizacja genomów zwierząt w kontekście funkcji i wykorzystania markerów klasy I i II.2
T-W-2Markerowe mapy genomowe jako kluczowe narzędzie wykorzystywane w poszukiwaniu regionów QTL oraz podstawowe techniki służące do identyfikacji niezdefiniowanych markerów (SSCP, analiza heterodupleksów, sekwencjonowanie DNA).2
T-W-3Weryfikacja wiarygodności pochodzenia – wykorzystanie mikro- i minisatelitarnych markerów klasy II w ustalaniu ojcostwa.2
T-W-4Markery klasy I w analizie i prognozowaniu stopnia otłuszczenia zwierząt – regulacja i funkcje pierwszorzędowych ośrodków w podwzgórzu w odpowiedzi na sygnały tkanki tłuszczowej i przewodu pokarmowego - leptyna, grelina, peptyd YY3-36 i ich receptory.2
T-W-5Markery klasy I w prognozowaniu stopnia otłuszczenia zwierząt – regulacja i funkcje drugorzędowych ośrodków oreksy- i anoreksygenicznych podwzgórza w odpowiedzi na sygnały obwodowe – NPY, POMC, AGRP, CART i ich receptory.2
T-W-6Markery klasy I w prognozowaniu stopnia umięśnienia zwierząt – molekularne podstawy procesu miogenezy w oparciu o analizę czynników MYOD1, MYF5, MYOG, hipertofia, hiperplazja i markery polimorficzne genu GDF8, kodującego miostatynę.2
T-W-7Markery genetyczne w analizie jakości mięsa wołowego – CAPN1, CAPN3,CATB, CATD.2
T-W-8Markery genetyczne w analizie jakości mięsa wieprzowego – RN, PRKAG-3, PKM2, GLUT4, CAST, MYOG, H-FABP.2
T-W-9Mammogeneza i markery zasocjowane w rozwojem gruczołu mlekowego w prognozowaniu mleczności zwierząt.2
T-W-10Laktogeneza – struktura i sekwencja białek mleka, czyli markery potencjalnej wydajności mlecznej krów, owiec i kóz.2
T-W-11Płodność – ilościowy aspekt pracy hodowlanej – markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt – AR, ERα i ERβ, LH, FSH.2
T-W-12Markery klasy I w prognozowaniu wysokiej plenności owiec i świń.2
T-W-13Starzenie się organizmu ssaków – fizjologia czy patologia? Hipotezy i merkery procesu starzenia.2
T-W-14Mikromacierze SNP, czyli możliwości kompleksowego testowania markerów związanych z użytkowością zwierząt – stan obecny i prognozy.2
T-W-15Zwierzęta transgeniczne – egzogenne markery genetyczne w analizie ekspresji transgenów w kontekście poprawy cech użytkowych2
30

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach.20
A-W-2Przygotowanie się do zaliczenia wykładów.10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_??_W01Definiuje typy markerów genetycznych. Rozróżnia choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominujące. Objaśnia mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_W01wykazuje specjalistyczną/zaawansowaną wiedzę z zakresu nauk pokrewnych w stosunku do biologii, chemii, matematyki, związanych z zootechniką
ZO_2A_W05ma pogłębioną wiedzę o wpływie środowiska zoohigienicznego na zdrowie i produkcyjność zwierząt oraz o metodach laboratoryjnych oceny pasz i żywności oraz ich wartości prozdrowotnej i leczniczej
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W01ma rozszerzoną wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W06ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_W04ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej
InzA2_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z markerami genetycznymi, omówienie aktualnie stosowanych metod molekularnych stosowanych w celu identyfikacji i analizy markerów genetycznych oraz wskazanie sposobów poszukiwania nowych markerów genetycznych.
Treści programoweT-W-13Starzenie się organizmu ssaków – fizjologia czy patologia? Hipotezy i merkery procesu starzenia.
T-W-2Markerowe mapy genomowe jako kluczowe narzędzie wykorzystywane w poszukiwaniu regionów QTL oraz podstawowe techniki służące do identyfikacji niezdefiniowanych markerów (SSCP, analiza heterodupleksów, sekwencjonowanie DNA).
T-W-11Płodność – ilościowy aspekt pracy hodowlanej – markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt – AR, ERα i ERβ, LH, FSH.
T-W-12Markery klasy I w prognozowaniu wysokiej plenności owiec i świń.
T-W-10Laktogeneza – struktura i sekwencja białek mleka, czyli markery potencjalnej wydajności mlecznej krów, owiec i kóz.
T-W-9Mammogeneza i markery zasocjowane w rozwojem gruczołu mlekowego w prognozowaniu mleczności zwierząt.
T-W-1Definicja i podział markerów genetycznych oraz ich znaczenie w hodowli zwierząt gospodarskich i towarzyszących. Organizacja genomów zwierząt w kontekście funkcji i wykorzystania markerów klasy I i II.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny.
M-3Opis.
M-2Wykład problemowy.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opanował podstawowy materiał programowy, rozumie podstawowy zakres materiału, przyswoił zasadnicze treści programowe,wykazuje średnie zainteresowaniew stosunku do wiedzy,popełnia wiele błędóww zakresie wyrażania wiedzy
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_??_U01Potrafi dobrać metodę preparatyki DNA/RNA w zależności od rodzaju tkanki. Interpretuje wyniki oceny ilościowej i jakościowej preparatów kwasów nukleinowych. Wymienia i opisuje choroby genetyczne dziedziczone autosomalnie recesywnie i dominująco. Tłumaczy mechanizmy genetycznej determinacji otłuszczenia, miognezy, starzenia się organizmu oraz zaburzeń determinacji płci. Wymienia markery zasocjowane z rozwojem gruczołu mlekowego wykorzystywane w prognozowaniu mleczności zwierząt. Potrafi scharakteryzować markery rozwoju i utrzymania wysokiego potencjału rozrodczego zwierząt oraz procesu starzenia się organizmu. Wylicza egzogenne markery genetyczne w analizie ekspresji transgenów w kontekście poprawy cech użytkowych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_U03Wykazuje umiejętność analitycznego, krytycznego i właściwego opracowania materiałów oraz formułowania samodzielnych wniosków
ZO_2A_U07Analizuje i interpretuje zależności pomiędzy strukturą a funkcją na poziomie komórek, tkanek, pojedynczych organizmów oraz populacji
ZO_2A_U01Wykazuje pogłębioną umiejętność znajdowania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach w zakresie zootechniki.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U03rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_U01potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
InzA2_U02potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
InzA2_U05potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
InzA2_U06potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
InzA2_U07potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotuC-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z markerami genetycznymi, omówienie aktualnie stosowanych metod molekularnych stosowanych w celu identyfikacji i analizy markerów genetycznych oraz wskazanie sposobów poszukiwania nowych markerów genetycznych.
Metody nauczaniaM-2Wykład problemowy.
M-3Opis.
M-1Wykład informacyjny.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów zleconego zadania, nie operuje wiedzą kontekstową
3,5
4,0
4,5
5,0