Wydział Budownictwa i Architektury - Budownictwo (S1)
specjalność: Budownictwo Energooszczędne
Sylabus przedmiotu Podstawy wodociągów i kanalizacji:
Informacje podstawowe
Kierunek studiów | Budownictwo | ||
---|---|---|---|
Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
Profil | ogólnoakademicki | ||
Moduł | — | ||
Przedmiot | Podstawy wodociągów i kanalizacji | ||
Specjalność | przedmiot wspólny | ||
Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Sanitarnej | ||
Nauczyciel odpowiedzialny | Bogdan Sajko <Bogdan.Sajko@zut.edu.pl> | ||
Inni nauczyciele | |||
ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
KOD | Wymaganie wstępne |
---|---|
W-1 | W-1 Ukończony kurs Matematyki |
W-2 | W-2 Gemetria wykreślna i rysunek techniczny |
W-3 | W-3 Hydraulika i hydrologia |
Cele przedmiotu
KOD | Cel modułu/przedmiotu |
---|---|
C-1 | Rozumie zasady koordynacji projektowania i budowy sieci wodociagowej, kanalizacji sanitarnej oraz deszczowej. |
C-2 | Umiejętność projektowania prostych układów sieci wodociagowo-kanalizacyjnych |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
KOD | Treść programowa | Godziny |
---|---|---|
projekty | ||
T-P-1 | Wprowadzenie mapy do programu AutoCAD | 1 |
T-P-2 | Trasowanie sieci wodociagowej, kanalizacji sanitarnej i deszczowej na planie sytuacyjno wysokościowym w skali 1:500 (przy wykorzystaniu programu AutoCAD) | 7 |
T-P-3 | Wykonanie profili podłużnych wybranych odcinków sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej i deszczowej | 5 |
T-P-4 | Wykonanie opisu technicznego do projektu. | 2 |
15 | ||
wykłady | ||
T-W-1 | Elementy i schematy układów wodociagowych | 1 |
T-W-2 | Zapotrzebowanie na wodę. Metody obliczania zapotrzebowania na wodę | 2 |
T-W-3 | Źródła wody. Ujęcia wód powierzchniowych i podziemnych - ogólny podział. | 2 |
T-W-4 | Materiały, uzbrojenie, rodzaje połaczeń stosowane w budowie sieci wodociagowej. | 1 |
T-W-5 | Doprowadzenie wody: grawitacyjne, cisnieniowe. | 1 |
T-W-6 | Zbiorniki wodociagowe: rodzaje, konstrukcje, zasady usytuowania, uzbrojenie zbiornika. | 1 |
T-W-7 | Współpraca pompowni 2-go stopnia z siecią wodociągową i zbiornikiem wyrównawczym. Linie cisnień. | 1 |
T-W-8 | Systemy kanalizacji i zasady wyboru. | 1 |
T-W-9 | Bilans ścieków. Zasady określania przepływów obliczeniowych w kanalizacji sanitarnej i deszczowej. | 1 |
T-W-10 | Materiały i uzbrojenie stosowane w budowie sieci kanalizacyjnej. Przekroje poprzeczne kanałów. | 1 |
T-W-11 | Obiekty specjalne na sieci takie jak syfony, przelewy burzowe, piaskowniiki, łapacze błota, benzyn, olejów i tłuszczu. | 1 |
T-W-12 | BHP przy budowie sieci wodociagowej i kanalizacyjnej. | 2 |
15 |
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
KOD | Forma aktywności | Godziny |
---|---|---|
projekty | ||
A-P-1 | Uczestnictwo w zajeciach projektowych | 15 |
A-P-2 | Samodzielna realizacja zadania projektowego | 14 |
A-P-3 | Udział w konsultacjach | 6 |
A-P-4 | Przygotowanie projektu do zaliczenia | 2 |
A-P-5 | Zaliczenie projektu | 1 |
38 | ||
wykłady | ||
A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 15 |
A-W-2 | Studia literaturowe | 3 |
A-W-3 | Przygotowanie do kolokwium | 2 |
A-W-4 | Udział w kolokwium | 1 |
21 |
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
---|---|
M-1 | Wykład informacyjny |
M-2 | Metoda projektów |
M-3 | Metoda z użyciem komputera |
Sposoby oceny
KOD | Sposób oceny |
---|---|
S-1 | Ocena podsumowująca: Kolokwia zaliczajace wykłady |
S-2 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie pracy projektowej |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
B_1A_C/31_W12 Zna i rozumie zagadnienia związane z urządzeniami i sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi | B_1A_W12 | T1A_W02 | — | C-1, C-2 | T-W-7, T-W-4, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
B_1A_C/31_W13 Zna i rozumie podstawową wiedzę teoretyczną niezbędną do projektowania sieci wod-kan | B_1A_W13 | T1A_W04, T1A_W05, T1A_W06 | InzA_W01 | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-8, T-W-3, T-W-6, T-W-2, T-W-9, T-W-5, T-W-11, T-W-12 | M-1, M-2 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
B_1A_C/31_U08 Projektuje proste układy sieci wod-kan dla wybranych rzeczywistych terenów (jako projektowanie komputerowe) | B_1A_U08 | T1A_U08, T1A_U09, T1A_U15, T1A_U16 | InzA_U01, InzA_U02, InzA_U07, InzA_U08 | C-2, C-1 | T-W-10, T-P-4, T-W-12, T-W-5, T-P-2, T-P-3, T-W-3, T-W-4, T-W-7, T-P-1, T-W-9, T-W-8, T-W-6, T-W-11 | M-2, M-1 | S-1, S-2 |
B_1A_C/31_U21 Wykonuje podstawowe i kompletne projekty sieci wod-kan | B_1A_U21 | T1A_U04 | — | C-1, C-2 | T-W-8, T-W-1, T-P-4, T-P-3, T-P-1, T-P-2 | M-2, M-1, M-3 | S-2, S-1 |
B_1A_C/31_U22 Rozumie potrzebę dalszego dokształcania w zakresie nowoczesnych rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan | B_1A_U22 | T1A_U01, T1A_U05 | — | C-2, C-1 | T-W-3, T-W-7, T-W-12, T-W-4, T-W-2, T-W-9, T-W-1, T-W-10, T-W-8, T-W-5, T-W-11, T-W-6 | M-2, M-3, M-1 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
B_1A_C/31_K01 Świadomy o potrzebie podnoszenia kwalifikacji przez całe życie. Jest kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samokształcenia zespołu. | B_1A_K01 | T1A_K01 | — | C-1, C-2 | T-P-2, T-P-1, T-P-4, T-P-3 | M-2, M-3 | S-2, S-1 |
B_1A_C/31_K04 Potrafi współpracować i odpowiadać w zespole za zagadnienia związane z sieciami wod-kan | B_1A_K04 | T1A_K03, T1A_K04 | — | C-2, C-1 | T-W-4, T-P-1, T-W-8, T-P-4, T-P-2, T-P-3, T-W-12, T-W-1 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
B_1A_C/31_W12 Zna i rozumie zagadnienia związane z urządzeniami i sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi | 2,0 | Student nie zna zagadnień zwiazanych z podstawowymi urządzeniami i sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi |
3,0 | Student zna w dostatecznym stopniu zagadnienia związane z podstawowymi urządzeniami i sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi | |
3,5 | Student zna i rozumie w większym zakresie zagadnienia związane z podstawowymi urządzeniami i sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi z głębszą analizą wyboru podstawowych urządzeń oraz sieci wod-kan | |
4,0 | Student w dobrym zakresie potrafi zaprojektować bardziej złożone urządzenia oraz sieci wodociagowo-kanalizacyjne wraz z głebszą analizą tych rozwiazań projektowych w odniesieniu do istniejących warunków terenowych i gruntowych | |
4,5 | Student potrafi w profesjonalnym stopniu analizaować i opracowywać różne złożone urządzenia oraz sieci wodociągowo-kanalizacyjne zarówno na podstawie posiadanej wiedzy teoretycznej jak i pod kątem optymalizacji tych rozwiązań projektowych (przy użyciu również programów komputerowych w tych opracowaniach | |
5,0 | Student nie tylko potrafi w profesjonalnym stopniu analizaować i opracowywać różne złożone urządzenia oraz sieci wodociągowe i kanalizacyjne pod kątem zarówno posiadanej bardzo dużej wiedzy teoretycznej oraz optymalnych rozwiazań projektowych (pray użyciu programów komputerowych w tych opracowaniach) ale jest także w stanie modernizować przestarzałe już rozwiązania projektowe w istniejących obiektach wodociagowo-kanalizacyjnych | |
B_1A_C/31_W13 Zna i rozumie podstawową wiedzę teoretyczną niezbędną do projektowania sieci wod-kan | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy (nawet podstawowej) dotyczącej zagadnień wybranej specjalności (zwiazanej także z projektowaniem sieci wodociagowo-kanalizacyjnych) |
3,0 | Student ma jedynie podstawową wiedzę zwiazaną z zagadnieniami dotyczacymi zakresu wybranej specjalności (niezbędną do projektowania na podstawie tej wiedzy podstawowych układów sieci wod-kan) | |
3,5 | Student ma szerszą wiedzę teoretyczną zwiazaną z zagadnieniami dotyczącymi projektowania sieci i urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych bez łatwego jednak łączenia w całośc poszczególnych elementów tej wiedzy | |
4,0 | Student nie tylko ma dobrą i szerszą wiedzę teoretyczną zwiazaną z zagadnieniami dotyczącymi zakresu wybranej specjalności, ale potrafi także w dobry sposób połączyć poszczególne zagadnienia tej wiedzy w kompleksową wiedzę prowadzącą do kompleksowych rozwiązańprojektowych sieci wod-kan | |
4,5 | Student oprócz połączenia poszczególnych zagadnień teoretycznych w kompleksową wiedzę związaną z zagadnieniami dotyczacymi wybranej specjalności, potrafi także trafnie identyfikować i porównywać efektywność poszczególnych zagadnień tej wiedzy w aspekcie optymalnych rozwiazań projektowanych sieci i urzadzeń wodociągowo-kanalizacyjnych dla różnych warunków projektowych | |
5,0 | Student potrafi samodzielnie rozwijać zdobywaną w sposób ciagły wiedzę teoretyczną oraz dokonywać wyborów w zastosowaniu róznych aspektów tej wiedzy do najnowszych zagadnień projektowych (przy wykorzystywaniu do tych schematów obliczeń komputerowych) z jednoczesną modyfikacją tych zagadnień teoretycznych w stosunku do stanu istniejącego (istniejacych sieci wod-kan i urzadzeń) |
Kryterium oceny - umiejętności
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
B_1A_C/31_U08 Projektuje proste układy sieci wod-kan dla wybranych rzeczywistych terenów (jako projektowanie komputerowe) | 2,0 | Student nie potrafi zaprojektować nawet najprostszych układów sieci wod-kan dla wybranych rzeczywistych terenów nie mówiąc także o projektowaniu przy użyciu komputera |
3,0 | Student potrafi jedynie w dostateczny sposób zaprojektować najprostsze podstawowe układy sieci wod-kan dla wybranych rzeczywistych terenów wraz z dostatecznym projektowaniem przy użyciu komputera | |
3,5 | Student potrafi zaprojektować proste układy (schematy) sieci wod-kan a także potrafi dokonać bardziej efektywnego porównania tych schematów do prostych rozwiazań (schematów) istniejących w praktyce (z głębszą analizą tego porównania) | |
4,0 | Student nie tylko potrafi rozwiązac problem kompleksowego projektowania konkretnych (różnych) przypadków sieci wodociagowo-kanalizacyjnych dla wybranych rzeczywistych terenów ale potrafi także w sposób analityczny i syntetyczny porównywać te poszczególne przypadki (na podstawie szerokiej wiedzy teoretycznej) | |
4,5 | Student potrafi do rozwiązania zadania inżynierskiego wykorzystać cała nabytą wiedzę teoretyczną dotyczącą problemów projektowania stosunkowo prosych układów sieci i urzadzeń wod-kan w odniesieniu do różnych schematów tych sieci (przy wykorzystaniu programów komputerowych) a także potrafi porównać efektywność tych schematów w aspektach ich optymalizacji dla uzyskania najlepszego efektu projektowego | |
5,0 | Student potrafi do rozwiązania zadania inżynierskiego wykorzystać całą nabytą wcześniej wiedzę teoretyczną dotyczącą problemów projektowania nie tylko stosunkowo prostych układów sieci i urządzeń wod-kan w odniesieniu do różnych schematów tych sieci (przy wykorzystaniu do projektowania dostepnych programów komputerowych) ale także potrafi zaprojektować bardziej złożone schematy sieci dla wybranych rzeczywistych terenów wraz z ich szeroką analizą w odniesieniu do najbardziej złożonych rzeczywistych i niekorzystnych warunków gruntowo-wodnych | |
B_1A_C/31_U21 Wykonuje podstawowe i kompletne projekty sieci wod-kan | 2,0 | Student nie jest w stanie wykonać choćby podstawowych kompletnych projektów sieci wod-kan |
3,0 | Student jest w stanie jedynie w dostateczny sposób wykonać podstawowe kompletne i stosunkowo proste projekty sieci oraz urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych w rzeczywistym terenie | |
3,5 | Student w miarę poprawnie wykonuje i łączy poszcególne elementy podstawowych projektów sieci oraz urządzeń wod-kan w rzeczywistym terenie wraz z głębszą merytoryczną analizą tych kompletnych projektów w stosunku do prostszych projektów już istniejacych | |
4,0 | Student nie tylko potrafi samodzielnie projektować rózne schematy sieci oraz urzadzeń wod-kan w rzeczywistym terenie z ogólną analizą przydatności tych schematów ale potrafi także w sposób analityczny i syntetyczny porównywać te zaprojektowane schematy do bardziej złożonych istniejących już sieci i urzadzeń wod-kan | |
4,5 | Student potrafi do rozwiązania kompletnego zadania inżynierskiego wykorzystać całą nabytą i obszerną wiedzę teoretyczną dotyczącą problemów projektowania sieci w odniesieniu do róznych istniejacych schematów sieci i urzadzeń wod-kan a także potrafi porównać efektywnośc tych wszystkich schematów w aspekcie ich optymalizacji dla uzyskania najlepszego efektu merytorycznego (przy wykorzystaniu także metod komputerowych) | |
5,0 | Student potrafi w sposób optymalny rozwiązywać (zaprojektować) nie tylko tylko podstawowe i kompletne schematy sieci oraz urządzeń wod-kan w rzeczywistym terenie ale potrafi także rozwiązywać w optymalny sposób wszystkie złożone i najnowsze pod względem rozwiązań koncepcyjnych schematy sieci wod-kan w rzeczywistym terenie nawet dla najgorszych warunków gruntowo-wodnych (przy wykorzystaniu także najnowszych programów komputerowych) | |
B_1A_C/31_U22 Rozumie potrzebę dalszego dokształcania w zakresie nowoczesnych rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan | 2,0 | Student nie rozumie i nie widzi potrzeby dalszego dokształcania się w zakresie nowoczesnych rozwiązań projektowych sieci wod-kan |
3,0 | Student jedynie w dostateczny sposób rozumie i widzi potrzebę dalszego dokształcania się w zakresie nowoczesnych rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan | |
3,5 | Student wykazuje umiarkowaną chęć i potrzebę do dalszego dokształcania się i do pogłębiania wiedzy w zakresie nowoczesnych rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan i ma świadomośc odnośnie konieczności do inspirowania i organizacji uczenia się innych osób w omawianej tematyce | |
4,0 | Student rozumie w pełni potrzebę dalszego dokształcania się i pogłębiania wiedzy w zakresie nowoczesnych rozwiązań przy projektowaniu sieci oraz urządzeń wod-kan (na bazie najnowszej wiedzy teoretycznej w tej tematyce) a także w pełni rozumie konieczność wpływania na proces uczenia się innych osób w zakresie zarówno najnowszej wiedzy teoretycznej jak i rozwiązań projektowych | |
4,5 | Student sam rozumie i widzi konieczność ciągłego i starannego uczenia się i pogłębiania nabytej wiedzy odnośnie najnowszych metod i rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan (przy wykorzystaniu nowoczesnych programów komputerowych z tej dziedziny) po to aby orientować się w najnowszych trendach dotyczących problemów związanych z projektowaniem sieci i urządzeń wod-kan w rzeczywistym terenie | |
5,0 | Student nie tylko sam rozumie i widzi konieczność ciągłego i starannego dokształcania się i uczenia się dla pogłebiania nabytej wiedzy odnośnie najnowszych metod rozwiązań przy projektowaniu sieci wod-kan (przy wykorzystaniu nowoczesnych programów komputerowych z tej dziedziny) ale jest także zdeterminowany i wrażliwy na najnowsze systemowe i złożone rozwiazania projektowe z omawianej tematyki (z taką samą detrminacją także w odniesieniu do innych osób) |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
B_1A_C/31_K01 Świadomy o potrzebie podnoszenia kwalifikacji przez całe życie. Jest kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samokształcenia zespołu. | 2,0 | Student nie jest świadomy o potrzebie podnoszenia kfalifikacji przez całe życie. Nie jest także kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samo kształcenia zespołu |
3,0 | Student jest jedynie w dostatecznym stopniu świadomy odnośnie potrzeby podnoszenia kwalifikacji przez całe życie oraz w takim samym jednak dostatecznym stopniu jest kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samokształcenia zespołu | |
3,5 | Student w większym stopniu jest świadomy o potrzebie podnoszenia kwalifikacji przez całe życie oraz w takim samym większym stopniu jest kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samokształcenia zespołu odnośnie omawianych zagadnień projektowania sieci wod-kan i urzadzeń | |
4,0 | Student jest nie tylko w dobrym stopniu świadomy podnoszenia kwalifikacji przez całe życie ale także w takim samym dobrym stopniu jest kompetentny i odpowiedzialny w organizowaniu procesu samokształcenia zespołu odnośnie problemów zwiazanych z projektowanim sieci i urzadzeń wod-kan (dla utrzymania dobrego poziomu projektowania sieci i urzadzeń zgodnie z obowiazującymi i aktualonymi wytycznymi do projektowania) | |
4,5 | Student sam rozumie(bez konieczności przypominania) oraz sam widzi konieczność ciągłego podnoszenia kwalifikacji i pogłębiania nabytej wiedzy odnośnie najnowszych metod projektowania sieci i urządzeń wod-kan (włącznie z oddziaływaniem na inne osoby) ale jest także zdeterminowany i wrażliwy na organizowaniu ważnego procesu samokształcenia całego zespołu dla opanowania najnowszych rozwiązań projektowych w omawianej dziedzinie nauki | |
5,0 | Student nie tylko sam rozumie i widzi koniecznoścć ciągłego i starannego podnoszenia kwalifikacji i pogłębiania nabytej wiedzy odnośnie najnowszych metod projektowania sieci i urządzeń wod-kan (włacznie z oddziaływaniem na inne osoby) wraz z determinacją i wrażliwością na najnowsze rozwiązania projektowe w omawianej dziedzinie nauki ale potrafi również tak pokierować procesem samokształcenia całego zespołu, aby opanować wszystkie najnowsze rozwiązania (włącznie z wiedzą teoretyczną i najnowszym oprogramowaniem komputerowym dotyczącym tej branży) | |
B_1A_C/31_K04 Potrafi współpracować i odpowiadać w zespole za zagadnienia związane z sieciami wod-kan | 2,0 | Student nie potrafi współpracować i odpowiadać w zespole za zagadnienia związane z projektowaniem sieci i urządzeń wod-kan |
3,0 | Sudent jedynie w dostateczny sposób potrafi współpracować i odpowiadać za zagadnienia związane z projektowaniem sieci i urządzeń wod-kan | |
3,5 | Student ma wiekszą świadomość odnośnie odpowiedzialności za wykonywaną przez siebie pracę projektową i ma także większą świadomość odnośnie konieczności współpracy i odpowiedzialności w całym zespole projektowym za zagadnienia związane z sieciami wodno-kanalizacyjnymi | |
4,0 | Student w dobrym stopniu rozumie potrzebę dobrej współpracy w całym zespole projektowym odnośnie problemów związanych z projektowaniem sieci i urzadzeń wodociagowo-kanalizacyjnych dla utrzymania dobrego poziomu projektowania sieci i urzadzeń zgodnie z obowiązujacymi , aktualnymi wytycznymi projektowania (włącznie z systematyczną kontrolą tych wytycznych) | |
4,5 | Student doskonale rozumie nie tylko potrzebę ciągłego podporządkowania sie zasadom obowiązującym w zespole projektowym oraz konieczność ciągłej współpracy z innymi osobami ale widzi jednocześnie swoje miejsce w takim zespole w kontekście projektowanych przez niego zagadnień i ponoszenia odpowiedzialności za swoją pracę (wykonywaną na wysokim poziomie projektowym) | |
5,0 | Student nie tylko doskonale rozumie potrzebę ciągłego podporządkowania się zasadom obowiązującym w zespole projektowym oraz potrzebę konieczności ciagłej współpracy oraz spoczywającej na nim odpowiedzialności za wspólne realizowanie zadania (w kontekście utrzymania ciągłej nowoczesności tych zadań i ciągłego kreowania tej nowoczesności w całym zespole) ale potrafi także kreować bardzo dobrą atmosferę w zespole dla utrzymania tej współpracy |
Literatura podstawowa
- Błaszczyk W., Stamatello H., Błaszczyk P., Kanalizacja tom 1, Arkady, Warszawa, 1983, Wydanie 2
- Gabryszewski T., Wodociągi, Arkady, Warszawa, 1983, Wydanie 1
- Sosnowski St., Tabernacki J., Chudzicki J., Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne, Wydawnictwo Instalator Polski, Warszawa, 2002, Wydanie 1
- Dolecka J., Dolecki J., Klepacka B., Usakiewicz A., Wodociagi i Kanalizacja Część 1, Wodociągi, Materiały pomocnicze do ćwiczeń projektowych, Dział Wydawnictw i Poligrafii Politechniki Białostockiej, Białystok, 1999, Wydanie 3
- Dolecka j., Dolecki J., Klepacka B., Usakiewicz A., Wodociagi i Kanalizacja Część 2, Kanalizacja, materiały pomocnicze do ćwiczeń projektowych, Dział Wydawnictw i Poligrafii politechniki Białostockiej, Białystok, 1999, Wydanie 3
- Furtak L., Rabiej S., Wild J., Warunki Techniczne Wykonania i odbioru rurociagów z tworzyw sztucznych, ABBY, Warszawa, 1998