Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Elektryczny - Teleinformatyka (S1)

Sylabus przedmiotu Informatyka przemysłowa:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Teleinformatyka
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Informatyka przemysłowa
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Automatyki Przemysłowej i Robotyki
Nauczyciel odpowiedzialny Stanisław Bańka <Stanislaw.Banka@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Mirosław Będzak <Miroslaw.Bedzak@zut.edu.pl>, Krzysztof Pietrusewicz <Krzysztof.Pietrusewicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 5 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL6 30 2,00,38zaliczenie
wykładyW6 30 2,00,62zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiedza z matematyki, informatyki, podstaw automatyki, techniki mikroprocesorowej

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Nauczenie studentów konfigurowania sprzętu i oprogramowania procesów wymiany danych w przemysłowych systemach sterowania w reżymach czasu rzeczywistego z uwzględnieniem zagadnień bezpieczeństwa wymiany informacji.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Monitorowanie sieci Ethernet/WiFi - TCP/IP. PGP oraz PKI - szyfrowanie, e-podpis, SSL. Poznanie struktury i konfigurowanie izolowanych środowisk pracy ("dla domu", "w pracy", "w podróży") w oparciu o wybrane technologie maszyn wirtualnych VM (VMware, Xen, Microsoft) oraz analiza funkcjonalności i bezpieczeństwa takich rozwiązań.10
T-L-2Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu Ethernet Powerlink4
T-L-3Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu CAN.4
T-L-4Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie Automation Runtime dla systemów sterowania Bernecker&Rainer.4
T-L-5Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania GeFanuc.4
T-L-6Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania National Instruments.4
30
wykłady
T-W-1Podstawowe pojęcia i charakterystyczne cechy systemów cyfrowych, komputerowe systemy sterowania, narzędzia wspomagające projektowanie układów sterowania cyfrowego.4
T-W-2Komunikacja w cyfrowych systemach sterowania: urządzenia wejściowo/wyjściowe, interfejsy standardowe (szeregowe i równoległe), uniwersalne karty połączeń z procesami.4
T-W-3Komunikacja w rozproszonych systemach cyfrowych: ogólna charakterystyka przemysłowych sieci komunikacyjnych, topologie i zasady dostępu do medium transmisyjnego, modele wymiany danych.6
T-W-4Metody sterowania w scentralizowanych i rozproszonych systemach sterowania. Cyfrowa realizacja algorytmów sterowania bezpośredniego: realizacje regulatorów liniowych PID w sterownikach, projektowanie i realizacje cyfrowych regulatorów w przestrzeni stanów (optymalnych i modalnych), regulatory nieliniowe.5
T-W-5Algorytmy sterowania rozproszonego: modele rozproszonych układów regulacji cyfrowej, modelowanie opóźnień transmisji, problemy stabilności w rozproszonych układach sterowania.5
T-W-6Bezpieczeństwo i niezawodność systemów sterowania cyfrowego: redundancja sprzętowa i programowa. Podstawy inżynierii zabezpieczeń. Narzędzia i techniki umożliwiające zapewnienie bezpieczeństwa w sieciach teleinformatycznych: kryptografia, protokoły zabezpieczeń i rozszerzeń S/MIME, SSL/TLS, VPN, IPsec, SSH, systemy wirtualne VMware, Xen.6
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Studia literaturowe15
A-L-3Przygotowanie się do zaliczenia15
60
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Praca własna z literaturą20
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Pokaz
M-4Ćwiczenia laboratoryjne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena wystawiana w trakcie zajęć laboratoryjnych na podstawie pisemnych prac zaliczeniowych oraz aktywności podczas zajęć.
S-2Ocena podsumowująca: Ocena wystawiana na podstawie pisemnego i praktycznego zaliczenia końcowego.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TI_1A_O08.1_W06
Student ma podstawową wiedzę o sposobach i metodach przesyłania danych w systemach cyfrowych. Zna struktury systemów cyfrowych spotykanych w przemyśle i zna standardowe interfejsy oraz popularne protokoły komunikacyjne wykorzystywane w przemysłowych sieciach komunikacyjnych. Ma podstawową wiedzę w zakresie inżynierii zabezpieczeń systemów komputerowych i zna popularne techniki i sposoby zapewniające bezpieczną i niezawodną pracę rozproszonych systemów cyfrowych.
TI_1A_W06, TI_1A_W09T1A_W02, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07InzA_W02, InzA_W05C-1T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-6, T-W-2, T-W-3M-3, M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TI_1A_O08.1_U10
Student potrafi dobrać interfejs i protokół komunikacyjny, zapewniające bezpieczną pracę rozproszonego systemu sterowania cyfrowego. Potrafi wykazać się znajomością przynajmniej jednego języka wyższego rzędu lub asemblera.
TI_1A_U10T1A_U03, T1A_U07, T1A_U10, T1A_U15, T1A_U16C-1T-L-1, T-L-4, T-L-2, T-L-5, T-L-3, T-L-6M-4, M-3S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TI_1A_O08.1_W06
Student ma podstawową wiedzę o sposobach i metodach przesyłania danych w systemach cyfrowych. Zna struktury systemów cyfrowych spotykanych w przemyśle i zna standardowe interfejsy oraz popularne protokoły komunikacyjne wykorzystywane w przemysłowych sieciach komunikacyjnych. Ma podstawową wiedzę w zakresie inżynierii zabezpieczeń systemów komputerowych i zna popularne techniki i sposoby zapewniające bezpieczną i niezawodną pracę rozproszonych systemów cyfrowych.
2,0
3,0Student ma podstawową wiedzę o sposobach i metodach przesyłania danych w systemach cyfrowych. Zna struktury systemów cyfrowych spotykanych w przemyśle i zna standardowe interfejsy oraz popularne protokoły komunikacyjne wykorzystywane w przemysłowych sieciach komunikacyjnych. Ma podstawową wiedzę w zakresie inżynierii zabezpieczeń systemów komputerowych i zna popularne techniki i sposoby zapewniające bezpieczną i niezawodną pracę rozproszonych systemów cyfrowych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TI_1A_O08.1_U10
Student potrafi dobrać interfejs i protokół komunikacyjny, zapewniające bezpieczną pracę rozproszonego systemu sterowania cyfrowego. Potrafi wykazać się znajomością przynajmniej jednego języka wyższego rzędu lub asemblera.
2,0
3,0Student potrafi dobrać interfejs i protokół komunikacyjny, zapewniające bezpieczną pracę rozproszonego systemu sterowania cyfrowego. Potrafi wykazać się znajomością przynajmniej jednego języka wyższego rzędu lub asemblera.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Kwaśniewski Janusz, Programowalne sterowniki przemysłowe w systemach sterowania, Zakład Poligraficzny ROMA-POL, Kraków, 1999
  2. Grega Wojciech, Metody i algorytmy sterowania cyfrowego w układach scentralizowanych i rozproszonych, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków, 2004
  3. Kutylowski M., Strothmann B., Kryptografia: teoria i praktyka zabezpieczania systemów komputerowych, Read-Me, 2005
  4. Pietrusewicz K., Dworak P., Programowalne sterowniki automatyki PAC, NAKOM, Poznań, 2007, I, Materiały na załączonej płycie DVD

Literatura dodatkowa

  1. Niederliński Antoni, Systemy cyfrowe automatyki przemysłowej, WNT, Warszawa, 1977
  2. Bismor Dariusz, Programowanie systemów sterowania, WNT, Warszawa, 2010
  3. Anderson Ross, Security engineering, 2nd edition, WNT, 2009

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Monitorowanie sieci Ethernet/WiFi - TCP/IP. PGP oraz PKI - szyfrowanie, e-podpis, SSL. Poznanie struktury i konfigurowanie izolowanych środowisk pracy ("dla domu", "w pracy", "w podróży") w oparciu o wybrane technologie maszyn wirtualnych VM (VMware, Xen, Microsoft) oraz analiza funkcjonalności i bezpieczeństwa takich rozwiązań.10
T-L-2Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu Ethernet Powerlink4
T-L-3Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu CAN.4
T-L-4Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie Automation Runtime dla systemów sterowania Bernecker&Rainer.4
T-L-5Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania GeFanuc.4
T-L-6Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania National Instruments.4
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawowe pojęcia i charakterystyczne cechy systemów cyfrowych, komputerowe systemy sterowania, narzędzia wspomagające projektowanie układów sterowania cyfrowego.4
T-W-2Komunikacja w cyfrowych systemach sterowania: urządzenia wejściowo/wyjściowe, interfejsy standardowe (szeregowe i równoległe), uniwersalne karty połączeń z procesami.4
T-W-3Komunikacja w rozproszonych systemach cyfrowych: ogólna charakterystyka przemysłowych sieci komunikacyjnych, topologie i zasady dostępu do medium transmisyjnego, modele wymiany danych.6
T-W-4Metody sterowania w scentralizowanych i rozproszonych systemach sterowania. Cyfrowa realizacja algorytmów sterowania bezpośredniego: realizacje regulatorów liniowych PID w sterownikach, projektowanie i realizacje cyfrowych regulatorów w przestrzeni stanów (optymalnych i modalnych), regulatory nieliniowe.5
T-W-5Algorytmy sterowania rozproszonego: modele rozproszonych układów regulacji cyfrowej, modelowanie opóźnień transmisji, problemy stabilności w rozproszonych układach sterowania.5
T-W-6Bezpieczeństwo i niezawodność systemów sterowania cyfrowego: redundancja sprzętowa i programowa. Podstawy inżynierii zabezpieczeń. Narzędzia i techniki umożliwiające zapewnienie bezpieczeństwa w sieciach teleinformatycznych: kryptografia, protokoły zabezpieczeń i rozszerzeń S/MIME, SSL/TLS, VPN, IPsec, SSH, systemy wirtualne VMware, Xen.6
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Studia literaturowe15
A-L-3Przygotowanie się do zaliczenia15
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Praca własna z literaturą20
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTI_1A_O08.1_W06Student ma podstawową wiedzę o sposobach i metodach przesyłania danych w systemach cyfrowych. Zna struktury systemów cyfrowych spotykanych w przemyśle i zna standardowe interfejsy oraz popularne protokoły komunikacyjne wykorzystywane w przemysłowych sieciach komunikacyjnych. Ma podstawową wiedzę w zakresie inżynierii zabezpieczeń systemów komputerowych i zna popularne techniki i sposoby zapewniające bezpieczną i niezawodną pracę rozproszonych systemów cyfrowych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTI_1A_W06Ma podstawową wiedzę o interfejsach i protokołach komunikacyjnych wykorzystywanych do transmisji danych oraz technologiach obiektów rozproszonych.
TI_1A_W09Zna wybrane języki programowania niskiego i wysokiego poziomu. Ma podstawową wiedzę z zakresu dobrych praktyk programistycznych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaT1A_W02ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T1A_W03ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_W04ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
InzA_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Nauczenie studentów konfigurowania sprzętu i oprogramowania procesów wymiany danych w przemysłowych systemach sterowania w reżymach czasu rzeczywistego z uwzględnieniem zagadnień bezpieczeństwa wymiany informacji.
Treści programoweT-W-5Algorytmy sterowania rozproszonego: modele rozproszonych układów regulacji cyfrowej, modelowanie opóźnień transmisji, problemy stabilności w rozproszonych układach sterowania.
T-W-4Metody sterowania w scentralizowanych i rozproszonych systemach sterowania. Cyfrowa realizacja algorytmów sterowania bezpośredniego: realizacje regulatorów liniowych PID w sterownikach, projektowanie i realizacje cyfrowych regulatorów w przestrzeni stanów (optymalnych i modalnych), regulatory nieliniowe.
T-W-1Podstawowe pojęcia i charakterystyczne cechy systemów cyfrowych, komputerowe systemy sterowania, narzędzia wspomagające projektowanie układów sterowania cyfrowego.
T-W-6Bezpieczeństwo i niezawodność systemów sterowania cyfrowego: redundancja sprzętowa i programowa. Podstawy inżynierii zabezpieczeń. Narzędzia i techniki umożliwiające zapewnienie bezpieczeństwa w sieciach teleinformatycznych: kryptografia, protokoły zabezpieczeń i rozszerzeń S/MIME, SSL/TLS, VPN, IPsec, SSH, systemy wirtualne VMware, Xen.
T-W-2Komunikacja w cyfrowych systemach sterowania: urządzenia wejściowo/wyjściowe, interfejsy standardowe (szeregowe i równoległe), uniwersalne karty połączeń z procesami.
T-W-3Komunikacja w rozproszonych systemach cyfrowych: ogólna charakterystyka przemysłowych sieci komunikacyjnych, topologie i zasady dostępu do medium transmisyjnego, modele wymiany danych.
Metody nauczaniaM-3Pokaz
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład problemowy
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena wystawiana na podstawie pisemnego i praktycznego zaliczenia końcowego.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ma podstawową wiedzę o sposobach i metodach przesyłania danych w systemach cyfrowych. Zna struktury systemów cyfrowych spotykanych w przemyśle i zna standardowe interfejsy oraz popularne protokoły komunikacyjne wykorzystywane w przemysłowych sieciach komunikacyjnych. Ma podstawową wiedzę w zakresie inżynierii zabezpieczeń systemów komputerowych i zna popularne techniki i sposoby zapewniające bezpieczną i niezawodną pracę rozproszonych systemów cyfrowych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTI_1A_O08.1_U10Student potrafi dobrać interfejs i protokół komunikacyjny, zapewniające bezpieczną pracę rozproszonego systemu sterowania cyfrowego. Potrafi wykazać się znajomością przynajmniej jednego języka wyższego rzędu lub asemblera.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTI_1A_U10Potrafi dobrać i skonfigurować interfejs komunikacyjny z uwzględnieniem aspektów bezpieczeństwa transmisji danych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaT1A_U03potrafi przygotować w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu studiowanego kierunku studiów
T1A_U07potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej
T1A_U10potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
T1A_U15potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
T1A_U16potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować oraz zrealizować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi
Cel przedmiotuC-1Nauczenie studentów konfigurowania sprzętu i oprogramowania procesów wymiany danych w przemysłowych systemach sterowania w reżymach czasu rzeczywistego z uwzględnieniem zagadnień bezpieczeństwa wymiany informacji.
Treści programoweT-L-1Monitorowanie sieci Ethernet/WiFi - TCP/IP. PGP oraz PKI - szyfrowanie, e-podpis, SSL. Poznanie struktury i konfigurowanie izolowanych środowisk pracy ("dla domu", "w pracy", "w podróży") w oparciu o wybrane technologie maszyn wirtualnych VM (VMware, Xen, Microsoft) oraz analiza funkcjonalności i bezpieczeństwa takich rozwiązań.
T-L-4Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie Automation Runtime dla systemów sterowania Bernecker&Rainer.
T-L-2Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu Ethernet Powerlink
T-L-5Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania GeFanuc.
T-L-3Konfigurowanie, uruchomienie i oprogramowanie wymiany danych z zastosowaniem protokołu CAN.
T-L-6Poznanie struktury oraz zasady szeregowania i priorytetyzacji zadań sterowania w systemie VxWorks dla systemów sterowania National Instruments.
Metody nauczaniaM-4Ćwiczenia laboratoryjne
M-3Pokaz
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena wystawiana w trakcie zajęć laboratoryjnych na podstawie pisemnych prac zaliczeniowych oraz aktywności podczas zajęć.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi dobrać interfejs i protokół komunikacyjny, zapewniające bezpieczną pracę rozproszonego systemu sterowania cyfrowego. Potrafi wykazać się znajomością przynajmniej jednego języka wyższego rzędu lub asemblera.
3,5
4,0
4,5
5,0