Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S1)
Sylabus przedmiotu Biochemia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Biochemia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Artur Bartkowiak <Artur-Bartkowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Sławomir Lisiecki <Slawomir.Lisiecki@zut.edu.pl>, Małgorzata Mizielińska <Malgorzata.Mizielinska@zut.edu.pl>, Agnieszka Romanowska-Osuch <Agnieszka.Romanowska-Osuch@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość chemii, fizyki i biologii na poziomie szkoły średniej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Nabycie wiedzy, umiejetności i kompetencji z zakresu biochemii, podstaw związanych z prawidłowym funkcjonowaniem organizmu ludzkiego, metabolizmu pobieranych składbników odżywczych, niezbędnych do dalszego kształcenia w zakresie technologii żywności i żywienia człowieka. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Organizacja pracy w laboratorium biochemicznym, zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Zasady opracowywania wyników z przeprowadzonych doświadczeń i formułowania wniosków. | 2 |
| T-L-2 | Cukry proste oraz złożone – reakcje charakterystyczne (odróżnianie cukrów redukujących od nieredukujących, hydroliza wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach). | 3 |
| T-L-3 | Tłuszcze – odróżnianie tłuszczów nasyconych od nienasyconych, hydroliza enzymatyczna tłuszczów wlaściwych, rozpuszczalność lipidów, rozpuszczalność barwników w tłuszczach. | 3 |
| T-L-4 | Określanie własciwości tłuszczów za pomocą wskaźników, jak np.: liczba kwasowa. | 2 |
| T-L-5 | Oznaczanie aktywności amylazy, stopniowy rozkład skrobi przez amylazę. | 2 |
| T-L-6 | I kolokwium | 2 |
| T-L-7 | Witaminy – podział witamin wykrywanie witaminy A i B2, reakcja utleniania witaminy C. | 2 |
| T-L-8 | Białka – wlaściwości fizyczne białek (wysalanie, denaturacja), reakcje wykrywania białek (reakcja ksantoproteinowa, ninhydrynowa, biuretowa). | 3 |
| T-L-9 | Określanie punktu izoelektrycznego białek, strącanie białek jonami metali ciężkich. | 3 |
| T-L-10 | Lipaza. Oznaczanie aktywności enzymu metodą miareczkową. | 2 |
| T-L-11 | Trypsyna. Oznaczanie szybkości reakcji trawienia żelatyny przez trypsynę (miareczkowanie formolowe). | 2 |
| T-L-12 | Kwasy nukleinowe – izolacja RNA z drożdży, hydroliza kwasowa RNA – wykrywanie pentoz, reszty fosforanowe, zasady azotowe. Odróżnianie DNA od RNA. | 3 |
| T-L-13 | Kwasy nukleinowe – izolacja DNA z cebuli, reakcje charakterystyczne. Odróżnianie DNA od RNA. | 2 |
| T-L-14 | II kolokwium | 2 |
| T-L-15 | Poprawa kolokwiów | 2 |
| 35 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Budowa i właściwości aminokwasów, podstawowe aminokwasy. Struktura oraz funkcje białek. | 2 |
| T-W-2 | Enzymy – budowa, zasada działania, klasyfikacja, podstawy kinetyki reakcji enzymatycznych. | 2 |
| T-W-3 | Budowa i funkcjonowanie błon komórkowych – lipidy i błony biologiczne, kanały i pompy błonowe, kaskady przekazujące sygnał. | 2 |
| T-W-4 | Charakterystyka poszczególnych konformacji białek oraz funkcje białek – budowa mięśnia i biochemia skurczu, stadia fałdowania się białek. | 2 |
| T-W-5 | Zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowanie – metabolizm (podstawowe pojęcia, związki wysokoenergetyczne, witaminy, etapy metabolizmu). | 3 |
| T-W-6 | Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna, metabolizm węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cykl kwasu cytrynowego. | 3 |
| T-W-7 | Metabolizm kwasów tłuszczwych. Rozkład aminokwasów. Cykl mocznikowy | 3 |
| T-W-8 | Uzyskiwanie energii w procesach metabolicznych - fotosynteza | 3 |
| T-W-9 | Biosynteza elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych. | 2 |
| T-W-10 | Biosyntezy aminokwasów (regulacja biosyntezy aminokwasów, aktywność syntetazy glutaminowej) i hemu (biliwerydyna i bilirubina – związki pośrednie). Podstawowe informacje na poziomie biochemicznym na temat, niektórych wrodzonych zaburzeń metabolizmu (akumulacja porfiryn). | 3 |
| T-W-11 | Biosyntezy nukleotydów (nazwy zasad, nukleotydów, nukleozydów; regulacja biosyntezy nukleotydów u komórek prokariotycznych oraz eukariotycznych). Biosynteza białek. | 2 |
| T-W-12 | Integracja metabolizmu (strategia metabolizmu, metaboliczny profil ważniejszych organów, hormonalne regulatory metabolizmu związków energetycznych, adaptacja metabolizmu do długotrwałego głodowania). | 3 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 35 |
| A-L-2 | Wykonywanie doświadczeń i przygotowanie sprawozdań z wyników | 35 |
| A-L-3 | Przygotowanie się do kolokwium i wejściówek | 20 |
| 90 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie literatury przedmiotu | 10 |
| A-W-3 | Samodzielnie powtarzanie i uzupełnianie wiedzy z tematyki przedmiotu | 10 |
| A-W-4 | Przygotowanie do egzaminu z wykładów | 10 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny |
| M-2 | Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: kolokwia (dwa w ciągu semestru) |
| S-2 | Ocena podsumowująca: egzamin pisemny |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_W01 Ma wiedzę na temat budowy i właściwości aminokwasów, struktury, konformacji i funkcji białek. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie budowy i funkcjonowania błon komórkowych. Posiada wiedzę na temat biosyntezy elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych.Ma uporządkowaną wiedzę na temat biosyntezy aminokwasów, hemu, nukleotydów i białek; posiada podstawową wiedzę na poziomie biochemicznym na temat niektórych wrodzonych zaburzeń metabolizmu.Rozumie zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowania (fotosynteza). Posiada wiedzę na temat łańcucha oddechowego, fosforylacji oksydacyjnej, metabolizmu węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cyklu kwasu cytrynowego, metabolizmu kwasów tłuszczowych, rozkładu aminokwasów i cyklu mocznikowego . | TZiZ_1A_W04 | R1A_W01 | InzA_W02 | C-1 | T-L-9, T-L-8, T-L-3, T-W-1, T-L-1, T-W-8, T-W-9, T-W-2, T-W-11, T-W-4, T-L-12, T-W-7, T-W-6, T-L-14, T-W-3, T-W-10, T-L-4, T-L-6, T-L-5, T-L-13, T-L-7, T-W-12, T-L-15, T-W-5, T-L-2 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_U02 Potrafi wykrywać cukry proste oraz złożone, przeprowadzić reakcje prowadzące do odróżnienia cukrów redukujących od nieredukujących, cukrów prostych od złożonych, tłuszczów nasyconych od nienasyconych. Potrafi przeprowadzić reakcję hydrolizy wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach, hydrolizy enzymatycznej tłuszczów właściwych, hydrolizy kwasowej RNA. Potrafi wykrywać pentozy, reszty fosforanowe oraz zasady azotowe w hydrolizacie RNA. Potrafi oznaczać aktywność lipazy (metoda alkacymetryczna) oraz amylazy ślinowej, Stosuje zasady bhp i higieny pracy. Potrafi organizować pracę w laboratorium biochemicznym, zna zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Posługuje się poprawną nomenklaturą i terminologią biochemiczną potrafi dobrać właściwe procedury i metody analityczne dla cukrów, tłuszczów, białek, witamin, soli mineralnych potrafi i określić wiarygodność analiz. | TZiZ_1A_U07, TZiZ_1A_U06, TZiZ_1A_U24 | R1A_U01, R1A_U05 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-1 | T-L-1, T-L-15, T-W-5, T-L-13, T-W-8, T-W-4, T-W-11, T-W-2, T-W-6, T-W-3, T-L-14, T-L-8, T-W-12, T-W-9, T-L-9, T-W-7, T-W-1, T-L-3, T-L-6, T-L-4, T-L-2, T-W-10, T-L-12, T-L-5, T-L-7 | M-2 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_K01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student nabędzie następujące postawy: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | TZiZ_1A_K02, TZiZ_1A_K03 | R1A_K02, R1A_K03, R1A_K04, R1A_K05 | InzA_K02 | C-1 | T-W-7, T-L-8, T-L-6, T-W-8, T-L-1, T-L-3, T-W-3, T-L-14, T-W-10, T-L-12, T-W-2, T-W-5, T-L-15, T-L-13, T-L-5, T-W-12, T-W-1, T-L-2, T-L-9, T-L-4, T-W-9, T-L-7, T-W-11, T-W-6 | M-2, M-1 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_W01 Ma wiedzę na temat budowy i właściwości aminokwasów, struktury, konformacji i funkcji białek. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie budowy i funkcjonowania błon komórkowych. Posiada wiedzę na temat biosyntezy elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych.Ma uporządkowaną wiedzę na temat biosyntezy aminokwasów, hemu, nukleotydów i białek; posiada podstawową wiedzę na poziomie biochemicznym na temat niektórych wrodzonych zaburzeń metabolizmu.Rozumie zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowania (fotosynteza). Posiada wiedzę na temat łańcucha oddechowego, fosforylacji oksydacyjnej, metabolizmu węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cyklu kwasu cytrynowego, metabolizmu kwasów tłuszczowych, rozkładu aminokwasów i cyklu mocznikowego . | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać prezentowanego podczas wykładów materiału teoretycznego, nie zna jego podstaw, nie potrafi porównywać zagadnień w nim zawartych. |
| 3,0 | Student potrafi wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, a także identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu. | |
| 3,5 | Student potrafi efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot,a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. | |
| 4,0 | Student potrafi efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. | |
| 4,5 | Student potrafi analizować ze zrozumieniem i efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. | |
| 5,0 | Student potrafi analizować ze zrozumieniem i efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi dyskutować o prezentowanych zagadnieniach. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_U02 Potrafi wykrywać cukry proste oraz złożone, przeprowadzić reakcje prowadzące do odróżnienia cukrów redukujących od nieredukujących, cukrów prostych od złożonych, tłuszczów nasyconych od nienasyconych. Potrafi przeprowadzić reakcję hydrolizy wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach, hydrolizy enzymatycznej tłuszczów właściwych, hydrolizy kwasowej RNA. Potrafi wykrywać pentozy, reszty fosforanowe oraz zasady azotowe w hydrolizacie RNA. Potrafi oznaczać aktywność lipazy (metoda alkacymetryczna) oraz amylazy ślinowej, Stosuje zasady bhp i higieny pracy. Potrafi organizować pracę w laboratorium biochemicznym, zna zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Posługuje się poprawną nomenklaturą i terminologią biochemiczną potrafi dobrać właściwe procedury i metody analityczne dla cukrów, tłuszczów, białek, witamin, soli mineralnych potrafi i określić wiarygodność analiz. | 2,0 | Student nie potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdania, w którym zapisane zostaną wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń) |
| 3,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym potrafi zapisać wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń) | |
| 3,5 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym będzie prezentować wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a z doświadczeń potrafi wyciągnąć wnioski | |
| 4,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym będzie efektywnie prezentować wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a z doświadczeń potrafi wyciągnąć wnioski | |
| 4,5 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym zawarte zostaną wnioski, ponadto student będzie efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o wynikach z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń). | |
| 5,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym zawarte zostaną wnioski, ponadto student będzie efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o wynikach z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a także potrafi zapisać reakcje do przeprowadzonych ćwiczeń. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_B8_K01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student nabędzie następujące postawy: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | 2,0 | student nie potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym,nie potrafi współpracować w grupie |
| 3,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym, potrafi współpracować w grupie | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (z niewielką pomocą potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować swoją pracę | |
| 5,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować pracę w grupie |
Literatura podstawowa
- Stryer Lubert, BIOCHEMIA, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1999, wydanie IV
- Stefanowicz-kłyszejko Leokadia, Ćwiczenia z biochemii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2003
Literatura dodatkowa
- Kączkowski Jerzy, Podstawy biochemii, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne WT, Warszawa, 2005, wydanie XV