| Pole | KOD | Znaczenie kodu |
|---|
| Zamierzone efekty kształcenia | KOS_2A_B03_W03 | W wyniku przeprowadzonych zajęć student definiuje podstawowe pojęcia z zakresu ekotoksykologii, nazywa czynniki warunkujące toksyczność, rodzaje toksyn, skutki działania ksenobiotyków, objaśnia konieczność minimalizacji emisji zanieczyszczeń, wpływ poszczególnych parametrów fizykochemicznych na szkodliwość toksyn, określa skutki narażenia na czynniki toksyczne,opisuje zjawiska zachodzące w środowisku, powiązania pomiędzy poszczególnymi jego fazami, występujące zagrożenia, losy ksenobiotyków w środowisku i żywym orga-nizmie, mechanizm biotransformacji toksyn, wpływ szkodliwości czynników fizycznych na żywe organizmy
rozróżnia zagrożenia, mechanizmy działania toksyn, charakteryzuje skutki ekspozycji na dany ksenobiotyk, szkodliwość poszczególnych toksyn i czynników fizycznych
Tłumaczy konieczność dbałości o stan środowiska, interakcje pomiędzy ksenobiotykami, wskazuje rodzaje zagrożeń, sposób działania poszczególnych toksyn, czynniki zwiększające ryzyko |
|---|
| Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | KOS_2A_W03 | ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu chemii nieorganicznej, organicznej, fizycznej i innych działów chemii oraz inżynierii i technologii chemicznej dotyczącą głównie budowy i właściwości materii, a także metod i procesów służących do otrzymywania substancji chemicznych, określania ich właściwości, analizy składu oraz oceny wpływu na środowisko |
|---|
| KOS_2A_W07 | ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami, takimi jak ocena oddziaływania na środowisko, minimalizowanie zagrożeń dla środowiska poprzez stosowanie najlepszych dostępnych technologii produkcji oraz ograniczanie i eliminowanie emisji do środowiska na etapie wytwarzania produktów oraz emisji odpadów z instalacji |
| KOS_2A_W09 | ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych |
| Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | T2A_W01 | ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właściwych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów |
|---|
| T2A_W04 | ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów |
| T2A_W06 | ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych |
| Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | InzA2_W01 | ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych |
|---|
| Cel przedmiotu | C-1 | Podanie ogólnych wiadomości na temat rodzaju zatruć i czynników warunkujących toksyczność. Zrozumienie i interpretacja zagrożeń obserwowanych w otaczającym środowi-sku. Umiejętność szacowania ryzyka zagrożenia. Umiejętność stosowania podstawowych wiadomości z zakresu równowag fizycznych i chemicznych oraz kinetyki do przewidywa-nia zagrożenia toksykologicznego. |
|---|
| Treści programowe | T-W-1 | Podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii i ekotoksykologii. Podstawowe zasady obowiązujące w toksykologii. Łańcuch zanieczyszczeń (źródła naturalne i antropogeniczne, transport, pochłanianie, działanie na jednostki, gatunki i ekosystemy, degradacja). Czynniki warunkujące toksyczność. Właściwości fizykochemiczne toksyn – zewnątrzustrojowe (rozpuszczalność, zdolność do dysocjacji i jonizacji, wielkość cząstek, temperatura wrzenia, współczynnik podziału, budowa chemiczna warunkująca aktywność biologiczną, podstawniki zwiększające i zmniejszające toksyczność, rola izomerii). Czynniki biologiczne - wewnątrzustrojowe (płeć, wiek, konstytucja organizmu, stany chorobowe, czynniki genetyczne, czynniki środowiskowe). Stężenie ksenobiotyku i jego dawka. Wpływ czynników środowiskowych na toksyczność, dostępność biologiczna - trwałość w środowisku, rozpuszczalność, współczynnik podziału pomiędzy fazy środowiska). Przyczyny i rodzaje zatruć. Mechanizmy szkodliwego działanie toksyn na organizmy żywe. Transport zanieczyszczeń od źródeł do żywych organizmów. Transport fizyczny zanieczyszczeń (transport przez wiatr, transport wodą, transport w glebie). Transport ze środowiska do żywych organizmów. Transport biologiczny wewnątrz organizmu (kumulacja toksyn w łańcuchach pokarmowych, biokumulacja, biomagnifikacja, biokoncentracja, ksenobiotyki przekazywane z pokolenia na pokolenie). Najgroźniejsze zanieczyszczenia powietrza (pyły, gazy; SO2, NOx, CO, węglowodory, chlorowcopochodne, metale ciężkie, pestycydy, azotany i azotyny, NH3, fluorki, smog fotochemiczny, biologiczne zanieczyszczenia powietrza. Zanieczyszczenia wód (biologiczne i chemiczne skażenie wód, zarazki przenoszone za pośrednictwem wody, skażenie termiczne, eutrofizacja, wpływ deter-gentów i związków ropopochodnych na ekosystemy wodne, skutki chlorowania wody pitnej, toksyczne działanie sinic. Substancje szkodliwe występujące w ściekach komunalnych, rolniczych i przemysłowych. Odpady wprowadzane do środowiska i ich rodzaje. Unieszkodliwia-nie odpadów promieniotwórczych. Zanieczyszczenia gleb, procesy samooczyszczania gleby - tlenowe i beztlenowe, choroby szerzące się przez glebę. Własności i wpływ naturalnych toksyn i jadów. Szkodliwość czynników fizycznych w środowisku (promieniowanie jonizujące, elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości, ultradźwięki, infradźwięki, promieniowanie podczerwone, promieniowanie ultrafioletowe, promieniowanie laserowe, światło, hałas, wibracja, ciśnienie- hipobaria, hiperbaria). Losy trucizn w organizmie, metabolizm ksenobiotyków (wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja, wydalanie, toksykokinetyka, toksykodynamika). Zaburzenia poszczególnych układów i narządów w ostrych zatruciach u ludzi. Objawy patofizjologiczne najczęściej spotykanych zatruć. Zależność dawka – odpowiedź. Interakcje toksykologiczne - synergizm, antagonizm, potencjacja. Kinetyka zatruć - modele kinetyczne, czas półtrwania ksenobiotyku w organizmie i środowisku. Procedura szacowania ryzyka (identyfikacji zagrożenia, ocena zależności dawka - odpowiedź, oszacowanie wielkości narażenia, charakterystyki ryzyka, narażenie, ekspozycja, zarządzanie ryzykiem, informowanie o ryzyku). Klasyfikacja substancji stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia. |
|---|
| T-A-1 | Przeliczanie wartości dopuszczalnych stężeń wyrażanych w różnych jednostkach. Obliczanie zależności pomiędzy parametrami warunkującymi toksyczność. Analiza mechanizmów bio-transformacji wybranych toksyn. Analiza kinetyki zatruć. |
| Metody nauczania | M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem klasycznych metod problemowych., anegdota, obja-śnianie, wyjaśnianie, dyskusja dydaktyczna, pokaz istniejących zagrożeń. |
|---|
| Sposób oceny | S-1 | Ocena podsumowująca: osiągnięte efekty uczenia się na podstawie pracy pisemnej, pod koniec semestru. |
|---|
| Kryteria oceny | Ocena | Kryterium oceny |
|---|
| 2,0 | |
| 3,0 | Student przyswoił 65% wiedzy |
| 3,5 | |
| 4,0 | |
| 4,5 | |
| 5,0 | |