Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Technologia chemiczna (S2)
specjalność: Technologia wody i inżynierii środowiska
Sylabus przedmiotu Technologia leków i pestycydów:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia chemiczna | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Technologia leków i pestycydów | ||
| Specjalność | Kontrola jakości produktów organicznych | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Technologii Chemicznej Organicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Halina Kwiecień <Halina.Kwiecien@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Maria Swarcewicz <Maria.Swarcewicz@zut.edu.pl>, Alicja Wodnicka <Alicja.Wodnicka@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości z chemii, preparatyki i technologii organicznej, chemii fizycznej i biochemii |
| W-2 | podstawowe wiadomości z chemii organicznej, chemii fizycznej itechnologii chemicznej |
| W-3 | podstawowe wiadomości i umiejetnoci z preparatyki organicznej, metod analizy chromatografiznej i miareczkowej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | znajomość podstawowych wiadomości z technologii leków i pestycydów |
| C-2 | umiejetność oceny wybranych technologii pod względem zagrożenia dla środowiska |
| C-3 | umiejętnośc praktycznego wykorzystania syntez i metod analitycznych stosowanych w przemysle farmaceutycznym i w produkcji pestycydów |
| C-4 | zapoznanie studenta z produktami przemysłu farmaceutycznego, klasyfikacja i nazewnictwem leków, mechanizmem fizykochemicznym i chemicznym działania leków, poszukiwaniem i odkrywaniem nowych leków, w tym z wykorzystaniem technik chemii kombinatorycznej |
| C-5 | zapoznanie studenta z podstawowymi procesami jednostkowymi stosowanymi w przemysle farmaceutycznym, problemem odpadów, zasadami zielonej chemii w tym selektywnościa atomową, przykładami zielonych technologi |
| C-6 | zapoznanie studenta z przykładami technologii wybranych leków z grupy leków nasercowych, anaalgetyków przecizapalnych działajacych na układ krążenia, ośrodkowy układ nerwowy, układ oddechowy a także z biotechnologia farmaceutyczną produkcją antybiotyków) i semisyntetycznymi technologiamii |
| C-7 | ukształtowanie umiejętności oceny wybranych technologii pod względem zagrożenia dla środowiska |
| C-8 | ukształtowanie umiejętności praktycznego wykorzystania syntez i metod analitycznych stosowanych w przemyśle farmaceutycznym |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | synteza 2-3 związków, połproduktów, produktów leków, pestycydów, oczyszczanie i analiza (chromatografia gazowa, cieczowa i cienkowarstwowa) i ich identyfikacja. | 20 |
| T-L-2 | Wydzielenie, oczyszczenie i analiza jakościowa otrymanego produktu (chromatofgrafia gazowa, cienkowarstwowa, spektroskopia NMR i IR) | 10 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Przemysł farmaceutyczny w Polsce i na świecie. Definicja leku. Klasyfikacja i nazewnictwo środków leczniczych. Mechanizmy działania leków. Metody projektowania i odkrywania leków. Budowa chemiczna a działanie farmakologiczne. Techniki chemii kombinatorycznej w odkrywnaiu leków. Postać uzytkowa leku. | 2 |
| T-W-2 | Procesy jednostkowe jednostkowe stosowane w technologii leków i półproduktów. Stosowane regenty, warunki procesów, substancje odpadowe, sposoby wydzielania i oczyszczania produktów, chasrskterystyka substancji odpadowych | 2 |
| T-W-3 | Technologie otrzymywania podstawowych analgetyków: pochodnych kwasu saliccylowego, aminofenolu i ibuprofenu. Sulfonamidy, środki przeciwgrzybiczne. Leki nasercowe, przeciwnwowotworowe i antyhistaminowe, technologie wybranych leków. Produkcja naturalnych antybiotyków (biotechnologia) i syntetycznych. Metody semisyntetyczne w produkcji leków (technologia taksolu). Metody analityczne w chemii i technologii leków. | 3 |
| T-W-4 | Leki działające na układ krążenia, klasyfikacja, mechanizmy działania, biotransformacja. Leki nasedrcowe i stosowane w chorobie wieńcowej. Naturalne glikozydy, leki przeciwarytmiczne, alkaloidy chinoinowe. Technologia otrzymywania pochodnych benzamidu, amiodaronu. Leki obniżająće cisnienie krwi. Synteza propanolou i katoprilu. | 3 |
| T-W-5 | Leki w stosowane w terapii chorób nowotworowych. Miejsce działania leku, klasyfikacja. Technologia otrzymywania leków alkilujących DNA, antymetabolitów zasad pirymidynowych, purynowych i kwasu foliowego. Leki naturalne i semisyntetyczne, winkrystyna i winblastyna. Półlsyntetyczna technologia otrzymywania taksolu. | 4 |
| T-W-6 | Biotechnologia farmaceutyczna. Antybiotyki laktamowe, produkcja penicyliny. Penicyliny półsyntetyczne. Cefalosporyny naturalne i półsyntetyczne. Antybiotyki aminoglokozydowe, strptomecyna i jej analogi. teracykliny. synteza choramfenikolu. | 4 |
| T-W-7 | Trendy w produkcji środków ochrony roślin. biocydów i biostymulatorów. Akty prawne regulująće rynek pestycydowy. Producenci środków ochrony rośin, rynek krajowy. Postac uzytkowa pestycydu. | 2 |
| T-W-8 | Klasyfikacja środków ochrony roślin. Herbicydy, fungicydy i insektycydy, podział, budowa chemiczna, mechanizm działania. Preparaty roslinne jako biopestycydy. Inhibitory biosyntezy chityny jako fungicydy. | 2 |
| T-W-9 | Przykłądy wybranych technologii herbiicydów, fungicydów i insektycydów. Procesy i operacje jednostkowe, metody oczyszczania i anlizy. Półprodukty w syntezie środków ochrony roslin. Produkcja pestycydów a ochrona środowiska. Utylizacja pestycydów. | 4 |
| T-W-10 | Problemy odpadów, ochrona śrdowiska. Brązowe i zielone technologie. Urządzenia i aparaty w przemysle farmaceutycznym. Nowoczesne procesy katalizowane kompleksami metali, karbonylowanie i dekarbonylowanie, hydrosililacja, selektywne utlenianie, procesy sprzęgania wegiel-węgiel, węgiel heteroatom, asymetryczne uwodornienie. | 4 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | udział w zajęciach | 30 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | udział w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | przygotowanie do egzaminu | 27 |
| A-W-3 | konsultacje | 3 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Podające. Wykład informacyjny z elementami problemowymi |
| M-2 | Metody praktyczne. Cwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: egzamin |
| S-2 | Ocena formująca: zaliczenie ustne do ćwiczeń (wejściówka) |
| S-3 | Ocena formująca: sprawozdanie |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_W01 potrafi zdefiniować i sklasyfikowac środki lecznicze, podać zasady nazewnictwa, opisać miejsca i mechanizmy działania leków, spsoby odkrywania nowych leków, scharakteryzowac postać uzytkową leków | TCH_2A_W10, TCH_2A_W13 | T2A_W03, T2A_W07 | InzA2_W02 | C-4 | T-W-9, T-W-8, T-W-7, T-W-2, T-W-3, T-W-6 | M-1 | S-1 |
| TCH_2A_D16-03_W02 potrafi wymienic i scharakkteryzowaćc podstawowe procesy i opercje jedmnostkowe stosowane w produkcji leków, podac przykłady ich zastosowania w konkretnych technologiach, | TCH_2A_W10, TCH_2A_W11 | T2A_W03, T2A_W04 | InzA2_W02, InzA2_W05 | C-5, C-6 | T-W-4, T-W-6, T-W-5, T-W-10 | M-1 | S-1 |
| TCH_2A_D16-03_W03 potrafi opisać przykłady procesów technologicznych wybranych leków z różnych grup: analgetyów, antyhistaminowych, działajacych na układ krązenia, przeciwnowotworowych, działajacych na ośrodkowy układ nerwowy, oddechowy. Potrafi ocenić zagrożenia dla środowiska, wymienic metdy analityczne, podać przykłady stosowwania biotechnologii i semisyntezy w produkcji leków | TCH_2A_W10, TCH_2A_W11, TCH_2A_W12 | T2A_W03, T2A_W04, T2A_W05, T2A_W06 | InzA2_W01, InzA2_W02, InzA2_W05 | C-5, C-6 | T-W-4, T-W-6, T-W-5, T-W-10 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_U01 potrafi ocenić i dokonać wyboru efekywnej metody otrzymywania okreslonego leku lub półproduktu, zaproponować forme leku, metody analizy, obliczyć wydajność atomową, okreslić zagrożenia dla środowiska, zaproponować rozwiązania ograniczjące skalę zagrożeń | TCH_2A_U15, TCH_2A_U16 | T2A_U17, T2A_U18 | InzA2_U01, InzA2_U07 | C-7 | T-W-10 | M-1, M-2 | S-1 |
| TCH_2A_D16-03_U02 potrafi przeprowadzić podstawowe procesy stosowane w technologii otrzymywania leków, zastosowac odpowiedni sposób ich oczyszczania, analizy, zaproponować odpowiednia forme otrzymanego produktu i obliczyc wydajność procesu | TCH_2A_U15, TCH_2A_U16, TCH_2A_U17 | T2A_U17, T2A_U18 | InzA2_U01, InzA2_U07 | C-7, C-8 | T-L-2 | M-2 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_K01 rozumie problemy związane z procesami technologicznymi leków i pestycydów , ma świadomość potrzeby ich rozwiązania, prawidłowo okresla cle działań i ich priorytety | TCH_2A_K04, TCH_2A_K02, TCH_2A_K01 | T2A_K02, T2A_K03, T2A_K04, T2A_K05, T2A_K06, T2A_K07 | InzA2_K01, InzA2_K02 | C-6, C-8, C-2, C-7, C-3, C-4, C-5 | T-W-10, T-W-8, T-W-9, T-W-3, T-W-4, T-W-7, T-W-6, T-L-2, T-W-2, T-W-1, T-W-5 | M-2, M-1 | S-3, S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_W01 potrafi zdefiniować i sklasyfikowac środki lecznicze, podać zasady nazewnictwa, opisać miejsca i mechanizmy działania leków, spsoby odkrywania nowych leków, scharakteryzowac postać uzytkową leków | 2,0 | nie spełnia kryteriów okreslonych dla oceny 3 |
| 3,0 | potrafi wymienić główne klasy leków ze względu na działane farmakologiczne, wskazac miejsca działania leku, wyjasnić zasady nazewnictwa leków, wymienic metody odkrywania leków | |
| 3,5 | potrafi scharakteryzowac stan obecny stan przemysłu farmaceutycznego w Polsce i na świecie, wymienić główne klasy leków ze względu na działane farmakologiczne, wskazac miejsca działania leku, wyjasnić zasady nazewnictwa leków | |
| 4,0 | potrafi scharakteryzowac stan obecny przemysłu farmaceutycznego w Polsce i na świecie, wymienić główne klasy leków ze względu na działane farmakologiczne, wskazac miejsca działania leku, wyjasnić zasady nazewnictwa leków, wymienić sposoby odkrywania nowych leków | |
| 4,5 | potrafi scharakteryzowac stan obecny przemysłu farmaceutycznego w Polsce i na świecie, wymienić główne klasy leków ze względu na działane farmakologiczne, wskazac miejsca działania leku, wyjasnić zasady nazewnictwa leków, wymienić sposoby odkrywania nowych leków, opisac techniki chemii kombinatorycznej | |
| 5,0 | potrafi scharakteryzowac stan obecny przemysłu farmaceutycznego w Polsce i na świecie, wymienić główne klasy leków ze względu na działane farmakologiczne, wskazac miejsca działania leku, wyjasnić zasady nazewnictwa leków, wymienić sposoby odkrywania nowych leków, opisac techniki chemii kombinatorycznej, schrakteryzowac postacie uzytkowe leków | |
| TCH_2A_D16-03_W02 potrafi wymienic i scharakkteryzowaćc podstawowe procesy i opercje jedmnostkowe stosowane w produkcji leków, podac przykłady ich zastosowania w konkretnych technologiach, | 2,0 | nie spełnia kryteriów okreslonych dla oceny 3 |
| 3,0 | potrafi wymienić najczęściej stosowoane procesy i operacje jednostkowe stosowane w pzremyśle farmaceutycznym, podac przykłądy zastosowanw konkretnych technologiach | |
| 3,5 | potrafi wymienić najczęściej stosowoane procesy i operacje jednostkowe stosowane w pzremyśle farmaceutycznym, wymienić różne metody prowadzenia podstawowych operacji podać przykłady zastosowań konkretnych technologiach | |
| 4,0 | potrafi wymienić i scharakteryzować najczęściej stosowoane procesy i operacje jednostkowe stosowane w pzremyśle farmaceutycznym, | |
| 4,5 | potrafi wymienić i scharakteryzować najczęściej stosowoane procesy i operacje jednostkowe stosowane w pzremyśle farmaceutycznym, potrafi podać przykłady zastowań w technologiach okreslonych leków | |
| 5,0 | potrafi wymienić i scharakteryzować najczęściej stosowoane procesy i operacje jednostkowe stosowane w pzremyśle farmaceutycznym, potrafi podać przykłady zastowań w technologiach określonych leków wskazująć na rózne metody prowadzenia okreslonych procesów | |
| TCH_2A_D16-03_W03 potrafi opisać przykłady procesów technologicznych wybranych leków z różnych grup: analgetyów, antyhistaminowych, działajacych na układ krązenia, przeciwnowotworowych, działajacych na ośrodkowy układ nerwowy, oddechowy. Potrafi ocenić zagrożenia dla środowiska, wymienic metdy analityczne, podać przykłady stosowwania biotechnologii i semisyntezy w produkcji leków | 2,0 | nie spełnia kryteriów określonych dla oceny 3 |
| 3,0 | potrafi opisać proces otrzymywanai wybranego leku, scharkteryzować poszczególne etapy, wymienić zagrożenia dla środowiska | |
| 3,5 | potrafi opisać rózne procesy otrzymywanai wybranego leku, scharkteryzować poszczególne etapy, zdefiniować zagrożenia dla środowiska, zaproponować spsoby im zapobiegania | |
| 4,0 | potrafi opisać rózne procesy otrzymywanai wybranego leku, scharkteryzować poszczególne etapy, ocenić ich selektywność, sklasyfikować procesy uboczne i substancje odpadowe, obliczyć wydajnośc atomową | |
| 4,5 | potrafi opisać rózne procesy otrzymywanai wybranego leku, scharkteryzować poszczególne etapy, ocenić ich selektywność, sklasyfikować procesy uboczne i substancje odpadowe, obliczyć wydajnośc atomową, zaproponować metdoy analizy produktów | |
| 5,0 | potrafi opisać różne procesy otrzymywanai wybranego leku, scharkteryzować poszczególne etapy, ocenić ich selektywność, sklasyfikować procesy uboczne i substancje odpadowe, obliczyć wydajnośc atomową, zaproponować nowe rozwiązania i okreslic metdoy analizy produktów |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_U01 potrafi ocenić i dokonać wyboru efekywnej metody otrzymywania okreslonego leku lub półproduktu, zaproponować forme leku, metody analizy, obliczyć wydajność atomową, okreslić zagrożenia dla środowiska, zaproponować rozwiązania ograniczjące skalę zagrożeń | 2,0 | nie spełnia kryteriów okreslonych dla oceny 3 |
| 3,0 | potrafi porównać warunki reakcji i efektywność przynajmniie dwu różnych metod syntezy okreslonego leku i dokonać wyboru najkorzystniejszej, uzasadnić wybór | |
| 3,5 | potrafi porównać warunki reakcji i efektywność przynajmniej dwu różnych metod syntezy okreslonego leku i dokonać wyboru najkorzystniejszej, ocenic zagrożenia dla środowiska | |
| 4,0 | potrafi porównać warunki reakcji i efektywność przynajmniej dwu różnych metod syntezy okreslonego leku i dokonać wyboru najkorzystniejszej, ocenic zagrożenia dla środowiska i zaproponowac właściwe rozwiązania | |
| 4,5 | potrafi porównać warunki reakcji i efektywność przynajmniej dwu różnych metod syntezy okreslonego leku i dokonać wyboru najkorzystniejszej, ocenic zagrożenia dla środowiska i zaproponować nowe rozwiązania i metody analizy półproduktów i produktu finalnego | |
| 5,0 | potrafi porównać warunki reakcji i efektywność kilku różnych metod syntezy określonego leku i dokonać wyboru najkorzystniejszej, ocenic zagrożenia dla środowiska i zaproponować nowe rozwiązania i metody analizy półproduktów i produktu finalnego | |
| TCH_2A_D16-03_U02 potrafi przeprowadzić podstawowe procesy stosowane w technologii otrzymywania leków, zastosowac odpowiedni sposób ich oczyszczania, analizy, zaproponować odpowiednia forme otrzymanego produktu i obliczyc wydajność procesu | 2,0 | nie spełnia kryterió okreslonych dla oceny 3 |
| 3,0 | potrafi przeprowadzić syntezę 2 -3 róznych półproduktów lub produktów farmaceutycznych z wykorzystaniem przynajmniej kilku różnych procesów jednostkowych zastosować skuteczny sposób oczyszczania i analizy produktów z wykorzystaniem metod chromatograficznych, obliczyć ich wydajność | |
| 3,5 | potrafi przeprowadzić syntezę 2 -3 różnych półproduktów lub produktów farmaceutycznych, wykorzystaniem przynajmniej kilku różnych procesów jednostkowych zastosować skuteczny sposób wydzielania, oczyszczania i analizy produktówz wykorzystaniem metod chromatograficznych, obliczyć ich wydajność, | |
| 4,0 | potrafi przeprowadzić syntezę 2 -3 różnych półproduktów lub produktów farmaceutycznych, opracować skuteczny sposób wydzielania i oczyszczania produktu oczyszczania i analizy, obliczyć wydajność, ocenić susbtancje toksyczne | |
| 4,5 | potrafi przeprowadzić syntezę 2 -3 różnych półproduktów lub produktów farmaceutycznych, opracować skutecnzy sposób oczyszczania i analizy, obliczyć wydajność, ocenić susbtancje toksyczne | |
| 5,0 | potrafi przeprowadzić syntezę 2-3 różnych półproduktów lub produktów farmaceutycznych, opracować skutecnzy sposób oczyszczania i analizy, obliczyć wydajność, w wyniku optymalizacji procesu porawić selektywność reakcji |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_2A_D16-03_K01 rozumie problemy związane z procesami technologicznymi leków i pestycydów , ma świadomość potrzeby ich rozwiązania, prawidłowo okresla cle działań i ich priorytety | 2,0 | |
| 3,0 | potrafi zdefiniowąc problemy technologiczne, ocenic ich priorytety i potrzebę zmian | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- A. Zejca., M. Gorczzyca, " Chemia Leków", PZWL, Warszawa, 1998, I
- A. Kleemann, J. Engel, "Pharamaceutical Substances. syntheses, Patents , Applications", Thieme, Stuuttgard, 2001, IV
- J. Tułecki, "Technologia środków leczniczych", PZWL, Warszawa, 1978, I
- D. Lednicer, " The Organic chemistry of Drug Synthesis", Willey, New York, 1995
- A. Vogel, "Preparatyka organiczna", WNT, Warszawa, 2006, IV