Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
Sylabus przedmiotu Wartości referencyjne w monitoringu stanu zdrowia roślin i zwierząt:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Wartości referencyjne w monitoringu stanu zdrowia roślin i zwierząt | ||
| Specjalność | Biologia molekularna i podstawy analityki | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Dorota Jankowiak <dorota.jankowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Aleksander Brzóstowicz <Aleksander.Brzostowicz@zut.edu.pl>, Renata Matuszak-Slamani <Renata.Matuszak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 7 | Grupa obieralna | 4 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości na poziome absolwenta studiów I stopnia z przedmiotów biochemia (roślin i zwierzat), fizjologia (roślin i zwierzat) oraz bilogia komórki |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zdobycie przez studenta umiejętności dotarcia do wiarygodnych źródel informacji dotyczacych wartości referencyjnych dla podstawowych wskażników biochemicznych i fizjologicznych ssaków i roślin oraz opanowanie podstaw interpretacji wyników badań laboratoryjnych w celu różnicowania stanów fizjologicznych i patologicznych organizmu wybranych gatunków zwierząt i roślin. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Normy zawartości makro i mikroelementów w roślinach. Objawy niedoborów lub nadmiarów pierwiastków. Dopuszczalne normy zawartości metali ciężkich roślinach. | 2 |
| T-A-2 | Fluorescencja chlorofilu a jako wskaźnik funkcji fotosystemu drugiego (PSII). Krzywa indukcji fluorescencji chlorofilu a. Techniki pomiaru fluorescencji chlorofilu. Fluorymetry i zasada ich działania. Zalety i ograniczenia metod fluorymetrycznych. Parametry fluorescencji chlorofilu a, ich wielkości i wartość informacyjna w ocenie procesów fizjologicznych. | 2 |
| T-A-3 | Ocena stopnia deficytu wody w roślinach na podstawie rejestracji sygnałów dźwiękowych wydawanych przez rośliny. Ocena stanu fizjologicznego roślin na podstawie zdjęć fotograficznych wykonanych kamerami termowizyjnymi w podczerwieni (termografia). | 2 |
| T-A-4 | Zdrowie, stany patologiczne i jednostki chorobowe w świetle wyników badań profilu watrobowego i sercowego. | 2 |
| T-A-5 | Zdrowie, stany patologiczne i jednostki chorobowe w świetle wyników badań profilu nerkowego, tarczycowego i węglowanowo-lipidowego. | 2 |
| T-A-6 | Wartości referencyjne dla podstawowych wskaźników biochemicznych i fizjologicznych w okresie neonatalnym i noworodkowym oraz w wieku podeszłym. | 2 |
| T-A-7 | wartości referencyjne dla podstawowych wskaźników biochemicznych i fizjologicznych w okresie ciąży i laktacji. | 2 |
| T-A-8 | Pisemne zaliczenie materiału objętego programem ćwiczeń | 1 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Pojęcie zdrowia i jego ocena. Ogólna definicja choroby. Przyczyny (wewnątrz- i zewnątrzpochodne), rodzaje i postacie chorób. 3. Profile i kryteria doboru badań laboratoryjnych.. Definicja wartości referencyjnej. Wartości średnie i modalne. Czynniki wpływające na zakresy wartości referencyjnych. Grupy referencyjne. Wiarygodność i formułowanie wyników badań. | 2 |
| T-W-2 | Podstawowe definicje stresu fizjologicznego, klasyfikacja stresów ( stres wodny i osmotyczny, stres temperaturowy, stres solny, stres antropogeniczny i biogenny), przebieg reakcji rośliny na działanie czynnika stresowego, rodzaje uszkodzeń wywołanych stresem, mechanizmy obronne, adaptacja i aklimatyzacja, wpływ stresów na wielkość produkcji biomasy i plon rolniczy. | 2 |
| T-W-3 | Hormony roślinne - udział w reakcjach roślin na czynniki stresowe i metody oceny ich zawartości. Reaktywne formy tlenu (RFT) – powstawanie RFT i metody ich oznaczania. Uszkodzenia i obrona roślin przed działaniem RFT, metody oznaczania. Białka stresowe. Ocena biomasy poprzez pomiary podstawowych parametrów biometrycznych (świeża i sucha masa roślin, powierzchnia liścia). Ocena gospodarki wodnej rośliny (pomiary potencjału wodnego i osmotycznego oraz przepuszczalności błon komórkowych). | 2 |
| T-W-4 | Charakterystyka procesu fotosyntezy. Funkcjonowanie aparatu fotosyntetycznego. Biochemia i biofizyka procesu fotosyntezy. Wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na proces fotosyntezy. Znaczenie fotosyntezy w produktywności i plonowaniu roślin. Pomiary podstawowych parametrów fotosyntezy: natężenie asymilacji CO2 i intensywności transpiracji. Nieinwazyjne metody pomiaru początkowych reakcji fotosyntezy i wpływu na nie różnych czynników fizykochemicznych (pomiary natężenia indukcji fluorescencji lub opóźnionej luminescencji). | 2 |
| T-W-5 | Zdrowie, stany patologiczne i choroby w świetle badań diagnostycznych krwi obwodowej:składniki upstaciowane, układ krzepnięcia , fibrynoliza, białka osocza i pozabiałkowe składniki azotowe. | 3 |
| T-W-6 | Zdrowie, stany patologiczne i choroby w świetle badań diagnostycznych krwi obwodowej: białko, hemoglobina, bilirubina, glukoza i ciała ketonowe, kreatynina, mocznik, elektrolity. | 3 |
| T-W-7 | Pisemne zaliczenie materiału objętego programem wykładów | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w ćwiczeniach | 15 |
| A-A-2 | Konsultacje z prowadzącymi ćwiczenia | 1 |
| A-A-3 | Przygotowanie wraz z zespołem prezentacji na wybrany temat | 4 |
| A-A-4 | Studiowanie literatury omawiajacej zagadnienia dotyczace tematyki biżących cwiczeń | 2 |
| A-A-5 | Przygotowanie do końcowego zaliczenia materiału objętego programem ćwiczeń | 8 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestniczenie studenta w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury omawiajacej zagadnienia teoretyczne związane z tematyką bieżących wykładów | 4 |
| A-W-3 | Konsultacje z prowadzacymi wykłady | 1 |
| A-W-4 | Przygotowanie do zaliczenia całości materiału objętego programem wykładów | 10 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z omówieniem zagadnień teoretycznych |
| M-2 | Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora |
| M-3 | Dyskusja dydaktyczna i problemowa |
| M-4 | Konsultacje z prowadzacymi wykłady i ćwiczenia. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na każdych ćwiczeniach. |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena przygotowanej z zespołem prezentacji oraz stopnia udziału studenta w jej omówieniu i dyskusji z całą grupą ćwiczeniową |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Ocena z końcowego zaliczenia materiału objętego programem wykładów (wolne pytania) |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena zaliczenia ćwiczeń, w skład której wchodzą oceny z: aktywności na ćwiczeniach, przygotowanej prezentacji i zaliczenia końcowego całości materiału objętego prpgramem wykładów. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_W01 Student potrafi wykazać znaczenie diagnostyczne ustalonych wartości referencyjnych w minitoringu stanu zdrowia roślin i zwierząt. Zna wartości prawidłowe dla najczęściej stosowanych wskażników fizjologicznych i biochemicznych głównych grup roślin oraz zwierzat. Wymienia i charakteryzuje przyczyny mogące powodować wyraźne ich zmiany powyżej i ponizej ustalonych granic norm przyjętych za prawidłowe. | BL_2A_W09 | P2A_W01, P2A_W04, P2A_W05 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-5, T-A-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_U01 Student ma umiejetność rozróżniania wartości prawidłowych od nieprawidłowych najwazniejszych wskźników fizjologicznych i biochemicznych u najbardziej "popularnych" roślin i zwierząt "domowych". | BL_2A_U10 | P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_K01 Ma świadomość konieczności ustalenia rorm referencyjnych w obszarach botaniki i zoologii, dla których nie zostały one ustalone. | BL_2A_K03 | P2A_K01, P2A_K05, P2A_K07 | C-1 | T-W-1 | M-1, M-3, M-4 | — |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_W01 Student potrafi wykazać znaczenie diagnostyczne ustalonych wartości referencyjnych w minitoringu stanu zdrowia roślin i zwierząt. Zna wartości prawidłowe dla najczęściej stosowanych wskażników fizjologicznych i biochemicznych głównych grup roślin oraz zwierzat. Wymienia i charakteryzuje przyczyny mogące powodować wyraźne ich zmiany powyżej i ponizej ustalonych granic norm przyjętych za prawidłowe. | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi wybiórczo, w podstawowym zakresie wykazać znaczenie diagnostyczne znajomości ustalonych wartości referencyjnych podstawowych wskażników fizjologicznych i biochemicznych w minitoringu stanu zdrowia roślin i zwierząt. Dla niektórych z tych wskażników potrafi podać wartości stwierdzane w stanie zdrowia oraz wymienić podstawowe przyczyny mogące powodować wyraźne ich zmiany powyżej i ponizej ustalonych granic norm przyjętych za prawidłowe. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_U01 Student ma umiejetność rozróżniania wartości prawidłowych od nieprawidłowych najwazniejszych wskźników fizjologicznych i biochemicznych u najbardziej "popularnych" roślin i zwierząt "domowych". | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma umiejetność rozróżniania wartości prawidłowych od nieprawidłowych niektórych najwazniejszych wskźników fizjologicznych i biochemicznych u najbardziej "popularnych" roślin i zwierząt "domowych". | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O6.1_K01 Ma świadomość konieczności ustalenia rorm referencyjnych w obszarach botaniki i zoologii, dla których nie zostały one ustalone. | 2,0 | nie zdefiniowano w formie oceny |
| 3,0 | nie zdefiniowano w formie oceny | |
| 3,5 | nie zdefiniowano w formie oceny | |
| 4,0 | nie zdefiniowano w formie oceny | |
| 4,5 | nie zdefiniowano w formie oceny | |
| 5,0 | nie zdefiniowano w formie oceny |
Literatura podstawowa
- Starck Z., Chołuj D., Niemyska B, Fizjologiczna reakcja roślin na niekorzystne czynniki środowiska, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1995
- Kopcewicz J. i Lewak S., Fizjologia roślin, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002
- Kokot F., Kokot S., Badania laboratoryjne. zakres norm i interpretacja, Wydawnictwo łekarskie PZWL, Warszawa, 2004
- Winnicka A., Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2008
- Fitko R., Jakubowski K., Zarys patofizjologii zwierzat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2007
Literatura dodatkowa
- Woźny A, Przybył K., Komórki roślinne w warunkach stresu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2004
- Górecki RJ, Grzesiuk S, Fizjologia plonowania roślin, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2002
- Pawelski S., Maj S., Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medycynie wewnętrznej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1987
- 3. Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medycynie wewnętrznej, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Urban i Partner, Wrocław, 2009