Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Ochrona środowiska (S1)
Sylabus przedmiotu Instrumenty ochrony środowiska:
Informacje podstawowe
Kierunek studiów | Ochrona środowiska | ||
---|---|---|---|
Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
Profil | ogólnoakademicki | ||
Moduł | — | ||
Przedmiot | Instrumenty ochrony środowiska | ||
Specjalność | przedmiot wspólny | ||
Jednostka prowadząca | Instytut Technologii Chemicznej Organicznej | ||
Nauczyciel odpowiedzialny | Waldemar Paździoch <Waldemar.Pazdzioch@zut.edu.pl> | ||
Inni nauczyciele | |||
ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
KOD | Wymaganie wstępne |
---|---|
W-1 | Podstawy inżynierii środowiska. |
W-2 | Podstawy analizy chemicznej, w szczególności technik chromatograficznych. |
W-3 | Podstawy statystyki. |
W-4 | Geografia fizyczna. |
W-5 | Podstawy informatyki. |
W-6 | Podstawy chemii i fizyki. |
Cele przedmiotu
KOD | Cel modułu/przedmiotu |
---|---|
C-1 | Zapoznanie studentów z systemami zarządzania środowiskowego i zarządzania ryzykiem zagrożeń środowiskowych. |
C-2 | Zapoznanie studentów z monitoringiem środowiska, jego celami i zasadami. |
C-3 | Zapoznanie studentów ze sposobami i możliwościami gromadzenia i przetwarzania danych o środowisku w powiązaniu z sieciami monitoringu. |
C-4 | Zapoznanie studentów z podstawami teledetekcji i geograficznych systemów informatycznych. |
C-5 | Zapznanie studentów z zasadami pobierania i przygotowywania prób środowiskowych, stosowania wybranych technik izolacji i wzbogacania analitów oraz wykonywania pomiarów analitycznych. |
C-6 | Zapoznanie studentów ze statystyczną oceną wyników pomiarów, ich poracowywania, interpretacji. |
C-7 | Zapoznanie studentów z systemami analitycznymi, ich możliwościami analitycznymi, obsługą i praktycznym zastosowaniem technik chromatograficznych do monitorowania i oznaczania wybranych zanieczyszczeń środowiska. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
KOD | Treść programowa | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
T-L-1 | Zastosowanie chromatografii gazowej (GC) i cieczowej (LC) oraz chromatograficznych technik łączonych w kontroli jakości środowiska oraz w monitoringu wybranych zanieczyszczeń środowiska naturalnego. | 6 |
T-L-2 | Zapoznanie się z systemami chromatograficznymi HPLC/DAD i GC/MS oraz z możliwościami analitycznymi tych systemów. | 6 |
T-L-3 | Oznaczanie wybranych zanieczyszczeń środowiska w wodach powierzchniowych i ściekach. Oznaczanie pozostałości środków ochrony roślin w środowisku wodno-gruntowym. Oznaczanie wybranych wskaźników fizyko-chemicznych wód powierzchniowych. | 18 |
T-L-4 | Zasady pobierania i przygotowywania prób środowiskowych, wykonywania pomiarów analitycznych, eliminacji substancji przeszkadzających i efektów matrycowych. Wybrane techniki izolacji i wzbogacania analitów. | 3 |
T-L-5 | Statystyczna ocena wyników pomiarów. Opracowywanie, interpretacja i przedstawianie wyników pomiarów. | 9 |
T-L-6 | Reprezentatywność laboratoriów. | 3 |
45 | ||
wykłady | ||
T-W-1 | Systemy zarządzania środowiskiem. | 12 |
T-W-2 | Odpowiedzialność instytucji i przedsiębiorstw za stan i ochronę środowiska. | 1 |
T-W-3 | Ocena i zarządzenie ryzykiem zagrożeń środowiskowych. | 3 |
T-W-4 | Standardy i normy środowiskowe. Podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska – powietrza, wody i gleby. | 3 |
T-W-5 | Monitoring środowiska – cele i zasady. Systemy i techniki pomiarowe w monitoringu środowiska. | 3 |
T-W-6 | Monitoring powietrza, wód, osadów i gleby. | 2 |
T-W-7 | Monitoring skażeń promieniotwórczych. | 2 |
T-W-8 | Monitoring zintegrowany. | 1 |
T-W-9 | Gromadzenie i przetwarzanie danych o środowisku. Sieć monitoringu polskiego, europejskiego, światowego. | 1 |
T-W-10 | Teledetekcja i geograficzne systemy informatyczne. | 2 |
30 |
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
KOD | Forma aktywności | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach. | 45 |
A-L-2 | Konsultacje z prowadzącym. | 2 |
A-L-3 | Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych. | 9 |
A-L-4 | Opracowanie wyników z ćwiczeń i wykonanie sprawozdania. | 18 |
74 | ||
wykłady | ||
A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach. | 30 |
A-W-2 | Samodzielne studiowanie wskazanej przez prowadzącego literatury. | 8 |
A-W-3 | Konsultacje z prowadzącym. | 4 |
A-W-4 | Przygotowanie do zaliczenia. | 32 |
A-W-5 | Zaliczenie treści wykładów. | 1 |
75 |
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
---|---|
M-1 | Wykład informacyjny z objaśnieniami wspomagany prezentacją multimedialną. |
M-2 | Klasyczna metoda problemowa z dyskusją dydaktyczną i przykładami. |
M-3 | Ćwiczenia laboratoryjne. |
M-4 | Prezentacja multimedialna w połączeniu z pokazem pracy aparatów. |
M-5 | Instrukcje do ćwiczeń. |
Sposoby oceny
KOD | Sposób oceny |
---|---|
S-1 | Ocena podsumowująca: Testy wielokrotnego wyboru po zakończeniu wykładów z tematyki objętej wykładami. W drugim i kolejnym terminie zaliczenie ustne. |
S-2 | Ocena formująca: Ocena przygotowania do ćwiczeń laboratoryjnych i wiedzy w obszarze realizowanych tematów. |
S-3 | Ocena formująca: Ocena aktywności na ćwiczeniach laboratoryjnych. |
S-4 | Ocena podsumowująca: Ocena sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
KOS_1A_C05_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma ogólną wiedzę o systemach zarządzania środowiskowego i zarządzania ryzykiem zagrożeń środowiskowych. Rozróżnia je, opisuje i objaśnia. Ma ogólną wiedzę o monitoringu środowiska, metodach gromadzenia i przetwarzania danych środowiskowych, teledetekcji i geograficznych systemach informatycznych. | KOS_1A_W04, KOS_1A_W07, KOS_1A_W15, KOS_1A_W17 | T1A_W01, T1A_W03, T1A_W09, T1A_W11 | InzA_W04 | C-1, C-2, C-3, C-4 | T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-9, T-W-8, T-W-7, T-W-2, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1 |
KOS_1A_C05_W02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma podstawową wiedzę i znajomość metod przygotowania próbek środowiskowych oraz izolacji i wzbogacania analitów w próbkach środowiskowych. Ma wiedzę w zakresie możliwości wykorzystania metod analizy instrumentalnej, w szczególności technik chromatograficznych do monitorowania, identyfikacji i ilościowego oznaczania zanieczyszczeń środowiska oraz sposobów oceny jakości wyników analitycznych z zastosowaniem statystyki. | KOS_1A_W04, KOS_1A_W07, KOS_1A_W15, KOS_1A_W17 | T1A_W01, T1A_W03, T1A_W09, T1A_W11 | InzA_W04 | C-5, C-6, C-7 | T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-5, T-L-6 | M-4, M-5, M-2 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
KOS_1A_C05_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi opracować, organizować i zastosować w praktyce system zarządzania środowiskowego i zarządzania ryzykiem zagrożeń środowiskowych. Potrafi tworzyć elementy monitoringu środowiska, uczestniczyć w gromadzeniu i przetwarzaniu danych środowiskowych. Potrafi wykorzystać i zastosować teledetekcji i geograficzne systemy informatycznych do prezentacji danych środowiskowych. | KOS_1A_U11, KOS_1A_U13, KOS_1A_U15 | T1A_U09, T1A_U11, T1A_U13 | InzA_U02, InzA_U05 | C-1, C-2, C-3, C-4 | T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-9, T-W-8, T-W-7, T-W-2, T-W-10 | M-1, M-2 | S-1 |
KOS_1A_C05_U02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi przygotować próbkę środowiskową do analizy i wykonać pomiary, przeprowadzić obliczenia i interpretację jakościową i ilościową uzyskanych danych pomiarowych, odnieść je do obowiązujących uregulowań normatywnych i wyciągać wnioski. Potrafi przeprowadzić ocenę jakości uzyskanych wyników analitycznych. | KOS_1A_U11, KOS_1A_U13, KOS_1A_U15 | T1A_U09, T1A_U11, T1A_U13 | InzA_U02, InzA_U05 | C-5, C-6, C-7 | T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6 | M-3, M-4, M-5, M-2 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
KOS_1A_C05_K01 Student rozumie wartość i wagę nauki, potrafi myśleć w sposób kreatywny, logiczny i przedsiębiorczy. Rozumie potrzebę dzielenia się wiedzą i informacjami zdobytymi w trakcie studiów oraz udzielania informacji o pozytywnych i negatywnych aspektach działalności organizacji w sferze produkcji i usług. Rozumie i ma świadomość ważności pozatechnicznych aspektów działalności inżynierskiej i zwiazanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. | KOS_1A_K02, KOS_1A_K03 | T1A_K02 | InzA_K01 | C-1, C-2, C-3, C-4, C-5, C-6, C-7 | T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-9, T-W-8, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-W-7, T-W-2, T-W-10, T-L-6 | M-3, M-4, M-5, M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
KOS_1A_C05_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma ogólną wiedzę o systemach zarządzania środowiskowego i zarządzania ryzykiem zagrożeń środowiskowych. Rozróżnia je, opisuje i objaśnia. Ma ogólną wiedzę o monitoringu środowiska, metodach gromadzenia i przetwarzania danych środowiskowych, teledetekcji i geograficznych systemach informatycznych. | 2,0 | |
3,0 | Wymienia, rozróżnia i charakteryzuje systemy zarządzania środowiskowego. Rozróżnia elementy systemów, potrafi je w sposób bardzo uproszczony opisać i objaśniać. Zna podstawowe zasady funkcjonowania monitoringu środowiska, potrafi wymienić jedynie kilka jego celów i je w sposób prosty zdefiniować. | |
3,5 | ||
4,0 | ||
4,5 | ||
5,0 | ||
KOS_1A_C05_W02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma podstawową wiedzę i znajomość metod przygotowania próbek środowiskowych oraz izolacji i wzbogacania analitów w próbkach środowiskowych. Ma wiedzę w zakresie możliwości wykorzystania metod analizy instrumentalnej, w szczególności technik chromatograficznych do monitorowania, identyfikacji i ilościowego oznaczania zanieczyszczeń środowiska oraz sposobów oceny jakości wyników analitycznych z zastosowaniem statystyki. | 2,0 | |
3,0 | Wymienia, rozróżnia i charakteryzuje niektóre metody przygotowania próbek środowiskowych oraz izolacji i wzbogacania analitów. Korzystając ze wskazówek prowadzacego potrafi wymienić techniki chromatograficzne do monitorowania zanieczyszczeń środowiska oraz w ograniczonym zakresie je objaśniać. | |
3,5 | ||
4,0 | ||
4,5 | ||
5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
KOS_1A_C05_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi opracować, organizować i zastosować w praktyce system zarządzania środowiskowego i zarządzania ryzykiem zagrożeń środowiskowych. Potrafi tworzyć elementy monitoringu środowiska, uczestniczyć w gromadzeniu i przetwarzaniu danych środowiskowych. Potrafi wykorzystać i zastosować teledetekcji i geograficzne systemy informatycznych do prezentacji danych środowiskowych. | 2,0 | |
3,0 | W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi w ograniczonym zakresie opracować założenia prostego system zarządzania środowiskowego i zastosować go w praktyce. Korzystając ze wskazówek prowadzącego potrafi opracować elementy monitoringu środowiska oraz uczestniczyć w gromadzeniu i przetwarzaniu danych środowiskowych. | |
3,5 | ||
4,0 | ||
4,5 | ||
5,0 | ||
KOS_1A_C05_U02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi przygotować próbkę środowiskową do analizy i wykonać pomiary, przeprowadzić obliczenia i interpretację jakościową i ilościową uzyskanych danych pomiarowych, odnieść je do obowiązujących uregulowań normatywnych i wyciągać wnioski. Potrafi przeprowadzić ocenę jakości uzyskanych wyników analitycznych. | 2,0 | |
3,0 | Potrafi przygotowć próbki środowiskowe kilkoma prezentowanymi metodami oraz przeprowadzić izolację i wzbogacanie analitów. Korzystając ze wskazówek prowadzacego potrafi wykorzystać techniki chromatograficzne do monitorowania zanieczyszczeń środowiska, wykonać pomiary oraz w ograniczonym zakresie przeprowadzić ocenę jakości otrzymanych wyników. | |
3,5 | ||
4,0 | ||
4,5 | ||
5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
KOS_1A_C05_K01 Student rozumie wartość i wagę nauki, potrafi myśleć w sposób kreatywny, logiczny i przedsiębiorczy. Rozumie potrzebę dzielenia się wiedzą i informacjami zdobytymi w trakcie studiów oraz udzielania informacji o pozytywnych i negatywnych aspektach działalności organizacji w sferze produkcji i usług. Rozumie i ma świadomość ważności pozatechnicznych aspektów działalności inżynierskiej i zwiazanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. | 2,0 | |
3,0 | Student wykazuje umiarkowane zainteresowanie przedmiotem, jest chętny do współpracy w zespole, nie wykazuje kreatywności. Rozumie potrzebę udzielania informacji o pozytywnych i negatywnych aspektach działalności w obszarze monitoringu środowiska. Nie wykazuje zrozumienia ważności pozatechnicznych aspektów działalności inżynierskiej i zwiazanej z tym odpowiedzialności. | |
3,5 | ||
4,0 | ||
4,5 | ||
5,0 |
Literatura podstawowa
- J. Łunarski [red.], Systemy zarządzania środowiskowego., Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskie., Rzeszów, 2006
- Z. Nowak [red.], Zarządzanie środowiskiem., Wydawnictwo Politechniki Śląskiej., Gliwice, 2001, Cz. I i II
- D. E. Davis, GIS dla każdego., Wydawnictwo MIKOM., Warszawa, 2004
- P.A. Longley, M.F. Goodchild, D.J. Maguire, D.W. Rhind, GIS. Teoria i praktyka., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2006
- Z. Witkiewicz, Podstawy chromatografii., WNT, Warszawa, 2000
- R.J. Hamilton, P.A. Sewell, Wysokosprawna chromatografia cieczowa., PWN, Warszawa, 1982
- A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej., WNT, Warszawa, 2000
- A.S. Płaziak, Spektrometria masowa związków organicznych., Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 1997
- J. Namieśnik, Z. Jamrógiewicz, M. Pilarczyk, L. Torres, Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2000
- J. Bartulewicz [et al.], Zastosowanie chromatografii gazowej i cieczowej do analizy zanieczyszczeń środowiska., PIOŚ, Warszawa, 1997
- P. Konieczko, J. Namieśnik [red.], Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne., Warszawa, 2007
- R. Rosset, H. Kołodziejczyk, Współczesna chromatografia cieczowa. Ćwiczenia i zadania., Wydawnictwo Naukowe PWN., Warszawa, 2001
Literatura dodatkowa
- E. Hoffmann, J. Charette, V. Stroobant, Spektrometria mas., WNT, Warszawa, 1998
- J. R. Dojlido, Chemia wód powierzchniowych., Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko., Białystok, 1995
- J. Górzyński, Podstawy analizy środowiskowej wyrobów i obiektów., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne., Warszawa, 2007
- M. Biziuk [et al.], Kontrola chemicznych zanieczyszczeń środowiska., Skrypt Politechniki Gdańskiej., Gdańsk, 1990
- D. Kozak, B. Chmiel, J. Niecko, Ochrona Środowiska. Podręcznik do ćwiczeń terenowych. Chemiczne aspekty ochrony środowiska., Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej., Lublin, 1999
- S.K. Wiąckowski, Przyrodnicze podstawy inżynierii środowiska., Wydawnictwo Stanisław K. Wiąckowski., Kielce, 2000
- A. Persona, Chemia Analityczna dla studentów kierunku Ochrona Środowiska. Wybrane zagadnienia z analizy ilościowej., Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej., Lublin, 1995, Tom 1.
- J. Namieśnik, Z. Jamrógiewicz [red.], Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1998