Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N2)
specjalność: Biologia molekularna i podstawy analityki
Sylabus przedmiotu Ksenoestrogeny w rozrodzie zwierząt i człowieka:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ksenoestrogeny w rozrodzie zwierząt i człowieka | ||
| Specjalność | Biologia molekularna i podstawy analityki | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Tomasz Stankiewicz <Tomasz.Stankiewicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Barbara Błaszczyk <Barbara.Blaszczyk@zut.edu.pl>, Dariusz Gączarzewicz <dariusz.gaczarzewicz@zut.edu.pl>, Jan Udała <Jan.Udala@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 3 | Grupa obieralna | 3 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Wiedza z zakresu biologii rozwoju |
| W-2 | Ogólna wiedza z zakresu ochrony środowiska. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z rolą środowiskowych estrogenów i ich wpływem na status zdrowotny układu rozrodczego. |
| C-2 | Kształtowanie świadomości wśród studentów o zagrożeniach wynikających z niekontrolowanego rozprzestrzeniania ksenoestrogenów w środowisku. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Wpływ ksenoestrogenów na męski układ rozrodczy. Fitoestrogeny - występowanie, metabolizm i znaczenie biologiczne u samic. | 1 |
| T-A-2 | Wpływ ksenoestrogenów na funkcjonowanie organizmów w ekosystemach wodnych (ryby jako biomarkery zanieczyszczenia środowiska wodnego ksenoestrogenami, ryby biseksualne, różnicowanie płci). Metody obecności ksenoestrogenów w ekosystemach wodnych. Wpływ ksenoestrogenów środowiskowych na poronienia i przedwczesne porody. | 1 |
| T-A-3 | Problemy z oznaczaniem substancji aktywnych biologicznie w próbkach środowiskowych. | 1 |
| T-A-4 | Anomalie w układzie rozrodczym samicy spowodowane zaburzonym działaniem estrogenów. Powstawanie pęcherzyków polioocytowych w jajnikach ssaków - znaczenie estrogenów. | 1 |
| T-A-5 | Występowanie, klasyfikacja i budowa ksenoestrogenów. Wpływ ksnoestrogenów na rozwój zarodkowy ssaków. | 1 |
| 5 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Działanie estrogenów na organizm (estrogeny w organizmie zwierząt i ludzi, procesy endokrynne w oragnizmach ssaków, znaczenie estrogenów w rozrodzie). | 2 |
| T-W-2 | Rola estrogenów w regulacji procesów rozrodczych samca i samicy (rola estrognów i ich receptorów w rozwoju żeńskiego układu rozrodczego). | 2 |
| T-W-3 | Ksenoestrogeny wykorzystywane w przemyśle, rolnictwie. Polichlorowane bifenyle (PCB) - charakterystyka, budowa, właściwości fizykochemiczne, źródła, metablizm i toksyczność metabolitów, wpływ na zdrowie i przebieg procesów rozrodczych u człowieka i zwierząt. | 1 |
| 5 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajęciach. | 5 |
| A-A-2 | Przygotowanie się do ćwiczeń. | 11 |
| A-A-3 | Uczestnictwo w konsultacjach. | 2 |
| A-A-4 | Przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń. | 12 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach. | 5 |
| A-W-2 | Przygotowanie do wykładów. | 12 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia wykładów. | 13 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych. |
| M-2 | Metody aktywizujące (przygotowanie i wygłoszenie referatów przez studentów, dyskusja) |
| M-3 | Pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (obserwacja makro- i mikroskopowa anomalii układu rozrodczego, samodzielna klasyfikacja ksenoestrogenów). |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena referatów przygotowanych i wygłoszonych przez studentów i zaangażowania w dyskusję. |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe obejmujące zakres treści programowych wykładów. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe obejmujące zakres treści programowych ćwiczeń. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_W01 Student zna definicję, podział, źródła i znaczenie ksenoestrogenów środowiskowych. | BL_2A_W06 | P2A_W01, P2A_W03, P2A_W07 | C-1, C-2 | T-A-3, T-W-3 | M-2, M-1 | S-1, S-2, S-3 |
| BL_2A_BLM-S-O2.1_W02 Student zna mechanizm działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy oraz rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. | BL_2A_W10, BL_2A_W11 | P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06 | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-W-2 | M-3, M-1 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_U01 Student potrafi ocenić potencjalne źródła zagrożenia środowiskowymi estrogenami zwłaszcza w aspekcie ochrony zdrowia reprodukcyjnego człowieka i zwierząt. | BL_2A_U05 | P2A_U01, P2A_U03, P2A_U06 | C-2 | T-W-1, T-W-3 | M-3, M-1 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_K01 Student ma świadomość zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego wynikających z niekontrolowanego rozprzestrzeniania ksenoestrogenów w środowisku. | BL_2A_K01, BL_2A_K07 | P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06, P2A_K07 | C-2 | T-A-3, T-A-1, T-A-2, T-W-2, T-W-1, T-W-3 | M-3, M-1 | S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_W01 Student zna definicję, podział, źródła i znaczenie ksenoestrogenów środowiskowych. | 2,0 | Student nie zna definicji, podziału, źródła i znaczenia ksenoestrogenów środowiskowych. |
| 3,0 | Student zna definicję ksenoestrogenów lecz nie potrafi dokonać ich podziału. Nie potrafi także wyjaśnić znaczenia i roli ksenoestrogenów środowiskowych w funkcjonowaniu ludzi i zwierząt. | |
| 3,5 | Student zna definicję ksenoestrogenów i potrafi dokonać ich podziału. Nie potrafi jednak wyjaśnić znaczenia i roli ksenoestrogenów środowiskowych w funkcjonowaniu ludzi i zwierząt. | |
| 4,0 | Student zna definicję ksenoestrogenów, potrafi dokonać ich podziału. Opisuje tylko niektóre zagadnienia związane ze znaczeniemi rolę ksenoestrogenów środowiskowych w funkcjonowaniu ludzi i zwierząt. | |
| 4,5 | Student zna definicję ksenoestrogenów, potrafi dokonać ich podziału. Wyjaśnia znaczenie i rolę ksenoestrogenów środowiskowych w funkcjonowaniu ludzi i zwierząt. Potrafi opisać niektóre przyczyny rozprzestrzeniania się ksenoestrogenów w środowisku. | |
| 5,0 | Student zna definicję ksenoestrogenów, dokonuje ich szczegółowego podziału i źródła pochodzenia. W szerokim zakresie wyjaśnia rolę i znaczenie ksenoestrogenów środowiskowych w życiu człowieka i zwierząt. Potrafi opisać wszystkie przyczyny rozprzestrzeniania się ksenoestrogenów w środowisku. | |
| BL_2A_BLM-S-O2.1_W02 Student zna mechanizm działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy oraz rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. | 2,0 | Student nie zna podstawowych mechanizmów działania ksenoestrogenów zarówno na układ rozrodczy jak i na rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. |
| 3,0 | Student zna tylko podstawowe mechanizmy działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy. Nie charakteryzuje jednak działania ksenoestrogenów na rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. | |
| 3,5 | Student zna podstawowe mechanizmy działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy. Ogólnie charakteryzuje niektóre mechanizmy działania ksenoestrogenów na rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. | |
| 4,0 | Student zna podstawowe mechanizmy działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy. Charakteryzuje niektóre mechanizmy działania ksenoestrogenów na rozwój embrionalny zwierząt i człowieka. | |
| 4,5 | Student w znaczącym zakresie opisuje mechanizmy działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy zarówno zwierząt jak i ludzi. Nie wskazuje jednak ewentualnych gatunkowe różnic w ich oddziaływaniu. Ponadto wyjaśnia mechanizm działania ksenostrogenów na rozwój zarodkowy i płodowy zwierząt i człowieka. | |
| 5,0 | Student w szerokim zakresie, swobodnie opisuje mechanizmy działania ksenoestrogenów na układ rozrodczy zarówno zwierząt jak i ludzi. Wskazuje na ewentualne gatunkowe różnice w ich oddziaływaniu. Ponadto sprawnie tłumaczy mechanizm działania ksenostrogenów na rozwój zarodkowy i płodowy zwierząt i człowieka. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_U01 Student potrafi ocenić potencjalne źródła zagrożenia środowiskowymi estrogenami zwłaszcza w aspekcie ochrony zdrowia reprodukcyjnego człowieka i zwierząt. | 2,0 | Student nie potrafi ocenić potencjalnych źródeł zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Nie podejmuje próby analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. |
| 3,0 | Student w nieznacznym stopniu potrafi ocenić niektóre z potencjalnych źródeł zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Nie podejmuje próby analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. | |
| 3,5 | Student w potrafi ocenić tylko wybrane potencjalne źródła zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Podejmuje próbę analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. | |
| 4,0 | Student potrafi ocenić większość potencjalnych źródeł zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Dokonuje podstawowej analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. | |
| 4,5 | Student potrafi ocenić wszystkie potencjalne źródła zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Dokonuje rozbudowanej analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. | |
| 5,0 | Student potrafi w swobodny i jasny sposób ocenić wszystkie potencjalne źródła zagrożenia środowiskowymi estrogenami dotyczącymi układu rozrodczego u zwierząt i człowieka. Dokonuje rozbudowanej i szczegółowej analizy źródeł zagrożenia ksenoestrogenami. Każdorazowo podsumowuje ocenę potencjalnych źródeł zagrożeń ksenoestrogenami własnymi spostrzeżeniami i wnioskami. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLM-S-O2.1_K01 Student ma świadomość zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego wynikających z niekontrolowanego rozprzestrzeniania ksenoestrogenów w środowisku. | 2,0 | Student nie orientuje się w poruszanej tematyce, nie wykazuje aktywności samodzielnej, nie podejmuje żadnej dyskusji w tym zakresie. Nie współpracuje w grupie. |
| 3,0 | Student orientuje się w poruszanej tematyce, ale wykazuje niewielką aktywność samodzielną; przy ukierunkowaniu prowadzącego podejmuje dyskusję. Potrafi współpracować w grupie. | |
| 3,5 | Student orientuje się w poruszanej tematyce, wykazuje niewielką aktywność samodzielną, podejmuje dyskusję. Potrafi współpracować w grupie. | |
| 4,0 | Student orientuje się w poruszanej tematyce, wykazuje dużą aktywność samodzielną, podejmuje dyskusję. Potrafi współpracować w grupie. | |
| 4,5 | Student orientuje się w poruszanej tematyce, wykazuje dużą aktywność samodzielną w oparciu o różne naukowe źródła informacji (podręczniki, artykuły polskojęzyczne). Podejmuje dyskusję. Potrafi współpracować w grupie. | |
| 5,0 | Student orientuje się w poruszanej tematyce, wykazuje dużą aktywność samodzielną w oparciu o różne naukowe źródła informacji (podręczniki, artykuły polskojęzyczne i obcojęzyczne). Analizuje problem merytorycznie podejmując dyskusję w grupie. Potrafi współpracować w grupie. |
Literatura podstawowa
- Sadowska A., Ekotoksykologia z elementami mutagenezy i kancerogenezy, SGGW, Warszawa, 2010
- Siemiński M., Środowiskowe zagrożenia zdrowia, PWN, Warszawa, 2008
Literatura dodatkowa
- Krzymowski T. (red.), Biologia rozrodu zwierząt T. 1.: Fizjologiczna regulacja procesów rozrodczych samicy, WUWM, Olsztyn, 2007
- Strzeżek J. (red.), Biologia rozrodu zwierząt T.1.: Biologiczne uwarunkowania wartości rozrodowej samca., WUWM, Olsztyn, 2007