Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia roślin
Sylabus przedmiotu Substancje biologicznie czynne w roślinach:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Substancje biologicznie czynne w roślinach | ||
| Specjalność | Biologia zwierząt | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Żywności | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Wioletta Biel <Wioletta.Biel@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 6 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość chemii |
| W-2 | podstawy żywienia człowieka |
| W-3 | Podstawy żywienia zwierząt |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Przedstawienie głównych substancji toksycznych lub obniżających przyswajalność składników odżywczych żywności i pasz, występujących w surowcach i produktach roślinnych |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Substancje antyżywieniowe: definicja i znaczenie. | 1 |
| T-A-2 | Charaktrystyka poszczególnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. | 5 |
| T-A-3 | Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego. | 3 |
| T-A-4 | Struktura i właściwości ważniejszych grup związków: antywitaminy, inhibitory, trypsyny, taniny, fityniany. | 2 |
| T-A-5 | Antywitaminy roślinne. Hormony i fitohormony. | 2 |
| T-A-6 | Zapobieganie działaniu substancji antyodżywczych przez doskonalenie genetyczne i odpowiednie technologie oraz ogólne wskazania żywieniowe. | 2 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Zajęcia organizacyjne. Metody oznaczania substancji biologicznie czynnych | 1 |
| T-L-2 | Metody oznaczania substancji biologicznie czynnych | 4 |
| 5 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rośliny jako źródło węglowodanów, białka, tłuszczu, witamin i soli mineralnych. | 3 |
| T-W-2 | Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych. | 3 |
| T-W-3 | Związki toksyczne:alkaloidy. Pozostałe związki toksyczne: glukozynolany, glikozydy cyjanogenne, saponiny. | 3 |
| T-W-4 | Związki toksyczne grzybów kapeluszowych. | 1 |
| T-W-5 | Związki toksyczne powstające podczas procesów technologicznych i kulinarnych. | 2 |
| T-W-6 | Nitrozaminy, aminy biogenne, produkty oksydacji i degradacji tłuszczów. | 2 |
| T-W-7 | Rośliny źródłem substancji wspomagających leczenie. | 2 |
| T-W-8 | Substancje prozdrowotne oraz szkodliwe dla zdrowia występujące w żywności pochodzenia roślinnego | 2 |
| T-W-9 | Substancje antyżywieniowe w żywieniu zwierząt. | 2 |
| 20 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 15 |
| A-A-2 | studiowanie literatury | 3 |
| 18 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 5 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do wejściówek | 3 |
| A-L-3 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-L-4 | Ustne zaliczenie ćwiczeń | 2 |
| 12 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 20 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury | 4 |
| A-W-3 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 2 |
| A-W-4 | Pisemne zaliczenie wykładów | 2 |
| A-W-5 | uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | ćwiczenia laboratoryjne |
| M-3 | Pogadanka |
| M-4 | Objaśnienie |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów |
| S-2 | Ocena formująca: Wejściówki |
| S-3 | Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń |
| S-5 | Ocena formująca: Ustne zaliczenie ćwiczeń |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_W01 Student wymienia i opisuje substancji toksyczne obniżające przyswajalność składników żywności | BL_2A_W09, BL_2A_W14 | P2A_W01, P2A_W04, P2A_W05 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-3, T-W-8, T-A-1, T-A-4, T-A-5, T-A-3, T-A-2, T-A-6, T-L-1, T-L-2 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3, S-4, S-5 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_U01 student potrafi zastoswać właściwą metodę do oceny substancji toksycznych w surowcach roślinnych | BL_2A_U05, BL_2A_U06 | P2A_U01, P2A_U03, P2A_U06 | C-1 | T-W-9, T-A-4, T-A-3, T-A-2, T-L-1, T-L-2 | M-2, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-5 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_K01 student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśnić obserwowane zjawiska | BL_2A_K01, BL_2A_K05, BL_2A_K07 | P2A_K01, P2A_K02, P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06, P2A_K07, P2A_K08 | C-1 | T-W-2, T-W-7, T-W-9, T-W-8, T-A-2, T-L-1 | M-2, M-3, M-4 | S-3, S-5 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_W01 Student wymienia i opisuje substancji toksyczne obniżające przyswajalność składników żywności | 2,0 | student nie potrafi wyminić żadnej substancji biologicznie czynnej toksycznej |
| 3,0 | student potrafi sklasyfikować główne grupy substancji biologicznie czynnych | |
| 3,5 | student klasyfikuje substancje biologicznie czynne i definiuje | |
| 4,0 | student zna definicje i znaczenie substancji biologicznie czynnych | |
| 4,5 | student wymienia i opisuje substancje biologicznie czynne pierwotne i wtórne oraz zna metody ograiczenia ich aktywności | |
| 5,0 | student wymienia i opisuje substancje biologicznie czynne pierwotne i wtórne oraz zna metody ograniczenia ich aktywności,opisuje związki toksyczne powstałe podczas procesó technologicznych i kulinarnych |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_U01 student potrafi zastoswać właściwą metodę do oceny substancji toksycznych w surowcach roślinnych | 2,0 | student nie potrafi wymienić żadnej substancji bioloigcznie czynnej, a tym bardizej meto oceny ich w surowcu roślinnym |
| 3,0 | student potrafi wymienić metody oznaczania substancji czynnych | |
| 3,5 | student potrafi nakreślić metodę wybranych substancji czynnych poznanych na zajęciach | |
| 4,0 | student potrafi nakreślić metody wszystkich substancji czynnych poznanych na zajęciach | |
| 4,5 | student potrafi nakreślić metodę wybranych substancji czynnych poznanych na zajęciach i przeprowadzić analizę przynajmniej jednej | |
| 5,0 | student potrafi nakreślić metodę wybranych substancji czynnych poznanych na zajęciach i przeprowadzić ich analizę |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_2A_BLZ-S-O5.1_K01 student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśnić obserwowane zjawiska | 2,0 | brak u studenta aktywnej postawy w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowanych zjawisk |
| 3,0 | student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowane zjawiska w 60% | |
| 3,5 | student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowane zjawiska w 70% | |
| 4,0 | student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowane zjawiska w 85% | |
| 4,5 | student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowane zjawiska w 90% | |
| 5,0 | student wykazuje aktywną postawę w realizacji zaleconych zadań i wyjaśniania obserwowane zjawiska w 60% |
Literatura podstawowa
- Hanczakowski P., Koreleski J., Wolski T., Składniki pokarmowe i antyodżywcze występujące w roślinach, Kraków, 2001
- Sikorski Z., E., Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności, WNT, Warszawa, 1994
- Grynia M., Trujące i szkodliwe rośliny łąk i pastwisk, PWRiL, Poznań, 1974
- Steńczuk W., Toksykologia, PZWL, Warszawa, 1990
Literatura dodatkowa
- Sikorski, W., Chemia żywności, WNT, Warszawa, 2000
- Młodecki H., Piekarski L., Zagadnienia zdrowotne żywności, PZWL, Warszawa, 1987