ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2014/2015 / Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt / Biologia (S2) / Sylabus przedmiotu - Skażenie środowiska (chemiczne, biologiczne, fizyczne)

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)

Sylabus przedmiotu Skażenie środowiska (chemiczne, biologiczne, fizyczne):

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Biologia
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	magister
Obszary studiów	nauk przyrodniczych
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Skażenie środowiska (chemiczne, biologiczne, fizyczne)
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny	Eugenia Jacyno <eugenia.jacyno@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Anita Kołodziej-Skalska <Anita.Kolodziej@zut.edu.pl>, Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>, Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	5,0	ECTS (formy)	5,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
laboratoria	L	1	45	3,0	0,41	zaliczenie
wykłady	W	1	15	2,0	0,59	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Podstawy chemii, ekologii, toksykologii.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Zapoznanie studentów z wpływem działalności człowieka na chemiczne, fizyczne i biologiczne skażenia srodowiska oraz skutkami tych zanieczyszczeń na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska.
C-2	zapoznanie studentów z metodami wykrywania wybranych zanieczyszczeń chemicznych, biologicznych i fizycznych środowiska

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
laboratoria
T-L-1	Zapoznanie studentów z podstawami BHP w laboratorium. Metody pobierania i przygotowania prób wody, gleby i powietrza do analiz chemicznych.	3
T-L-2	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5).	4
T-L-3	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZTMn).	3
T-L-4	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód - azot ogólny, azotany, azotyny, azot amonowy.	3
T-L-5	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód – fosfor ogólny, ortofosforany.	2
T-L-6	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych w wodach - chlorki, żelazo, mangan.	2
T-L-7	Biotesty toksyczności zanieczyszczeń - określenie tosyczności odpadów z wykorzystaniem wybranych bioindykatorów roślinnych.	2
T-L-8	Oznaczanie zanieczyszczeń fizykochemicznych w glebach.	3
T-L-9	Badanie cech fizycznych wody (temperatura, zapach, mętność, przewodność, smak). Oznaczanie zawiesiny ogólnej metoda wagową.	2
T-L-10	Oznaczanie twardości wody. Zasady przeprowadzania badań bakteriologicznych wody.	2
T-L-11	Oznaczanie wybranych metali w wodach powierzchniowych/ściekach	2
T-L-12	Metody oznaczania drobnoustrojów w powietrzu. Pomiar zanieczyszczeń pyłowych	2
T-L-13	Analiza wyników pomiarów stężeń 24-godzinnych pyłu PM2,5 i PM 10 w punktach pomiarowych województwa zachodniopomorskiego	2
T-L-14	Ocena parazytologiczna środowiska. Metody badanie wybranych próbek środowiskowych	3
T-L-15	Pomiar poziomu hałasu. Obliczanie wskaźników hałasu.	3
T-L-16	Zespół chorego budynku (Sick Building Syndrome). Jakość środowiska w budynkach a problemy zdrowotne	2
T-L-17	Oznaczanie fenolu w wodach powierzchniowych i ściekach	2
T-L-18	Ocena dziennego pobrania wybranych metali ciężkich i pestycydów w żywnością	3
		45
wykłady
T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania	2
T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze	2
T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.	2
T-W-4	Skażenie produktów spożywczych kancerogennymi substancjami chemicznymi (źródła skażeń oraz metody ograniczające ich występowanie).Zagrożenie środowiska hałasem i wibracjami. Skutki oddziaływania hałasu i wibracji na człowieka i środowisko przyrodnicze.	2
T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt	2
T-W-6	Temperatura jako czynnik skażający środowisko wodne i lądowe. Stres cieplny.	2
T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.	2
T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.	1
		15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
laboratoria
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach laboratoryjnych	45
A-L-2	Teoretyczne przygotowanie do zajęć	20
A-L-3	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń	25
		90
wykłady
A-W-1	uczestnictwo w wykładach.	15
A-W-2	Samodzielne przygotowanie do wykładów w oparciu o podaną literaturę.	20
A-W-3	Opanowanie wiedzy nezbędnej do zaliczenia wykładów.	25
		60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny.
M-2	Wykład problemowy.
M-3	Ćwiczenia laboratoryjne.

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
S-3	Ocena formująca: Ocena pracy w grupie

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_2A_BLM-C2_W01 Student zna i opisuje rodzaje i źródła zanieczyszczeń emitowanych do środowiska oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.	BL_2A_W06, BL_2A_W04	P2A_W01, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W07	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-6, T-W-4, T-W-5, T-W-7	M-1, M-2, M-3	S-2
BL_2A_BLM-S-C2_W02 Zna metody laboratoryjne analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.	BL_2A_W04, BL_2A_W09	P2A_W01, P2A_W04, P2A_W05	C-2	T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-4, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-15, T-L-9, T-L-12, T-L-13, T-L-16, T-L-11, T-L-17, T-L-14	M-3	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_2A_BLM-C2_U01 Student umie interpretować zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemicznych i biologicznych) powstających w wyniku działalności człowieka a środowiskiem.	BL_2A_U10, BL_2A_U13	P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-4, T-W-5, T-W-7	M-1, M-2	S-1, S-2
BL_2A_BLM-S-C2_U02 Student posiada umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.	BL_2A_U10, BL_2A_U13	P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-6, T-W-5, T-W-7	M-1, M-2	S-2
BL_2A_BLM-S-C2_U03 Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oceny skażenia środowiska.	BL_2A_U06	P2A_U01, P2A_U03, P2A_U06	C-2	T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-4, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-15, T-L-9, T-L-10, T-L-13, T-L-16, T-L-11, T-L-17, T-L-14	M-3	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_2A_BLM-C2_K01 Student posiada: zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska, umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz propagować postawy proekologiczne.	BL_2A_K07	P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-8, T-W-6, T-W-4, T-W-5, T-W-7	M-1, M-2	S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BL_2A_BLM-C2_W01 Student zna i opisuje rodzaje i źródła zanieczyszczeń emitowanych do środowiska oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.	2,0	Nie ma podstawowej wiedzy z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	3,0	Ma podstawową wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	3,5	Ma poszerzoną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	4,0	Ma dobrą wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	4,5	Ma pogłębioną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	5,0	Ma w bardzo dobrym stopniu opanowaną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
BL_2A_BLM-S-C2_W02 Zna metody laboratoryjne analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.	2,0	Nie zna metod laboratoryjnych analiz wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	3,0	Potafi wymienić metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	3,5	Potrafi opisać w podstawowym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	4,0	Potrafi opisać w dobrym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	4,5	Zna metody laboratoryjne analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.
	5,0	Zna w bardzo dobrym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BL_2A_BLM-C2_U01 Student umie interpretować zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemicznych i biologicznych) powstających w wyniku działalności człowieka a środowiskiem.	2,0	Student nie umie określić źródeł i rodzajów zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka na środowisko.
	3,0	Student umie określić w stopniu dostatecznym podstawowe źródła i rodzaje zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstające w wyniku działalności człowieka na środowisko.
	3,5	Student interpretuje w stopniu dostatecznym zależności pomiędzy zanieczyszczeniami (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstającymi w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska.
	4,0	Student dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska.
	4,5	Student dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementy środowiska oraz dobrze dobiera metody zapobiegania emisji zanieczyszczeń.
	5,0	Student bardzo dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska oraz znakomicie dobiera metody zapobiegania emisji zanieczyszczeń.
BL_2A_BLM-S-C2_U02 Student posiada umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.	2,0	Student nie posiada umiejętności rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	3,0	Student posiada w dostatecznym stopniu umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	3,5	Student posiada w stopniu ponad dostatecznym umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	4,0	Student posiada dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych
	4,5	Student posiada dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych oraz dobrze dobiera metody zapobiegające emisji zanieczyszczeń
	5,0	Student posiada bardzo dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych oraz znakomicie dobiera metody zapobiegających emisji zanieczyszczeń
BL_2A_BLM-S-C2_U03 Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oceny skażenia środowiska.	2,0	Student nie potrafi przeprowadzić analizy laboratoryjnej oceny skażenia środowiska.
	3,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska.
	3,5	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i prezentuje suche wyniki.
	4,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki.
	4,5	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki i wyciąga wnioski.
	5,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki, wyciąga wnioski i potafi odnieść je do zagrożenia jakie mogą spowodować w środowisku.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BL_2A_BLM-C2_K01 Student posiada: zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska, umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz propagować postawy proekologiczne.	2,0	Nie posiada zdolności do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i nie ma umiejętności współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz nie propaguje postaw proekologicznych
	3,0	Posiada dostateczną zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska, nie ma umiejętności współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz nie propaguje postaw proekologicznych
	3,5	Posiada dostateczną zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dostateczną umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego, ale nie propaguje postaw proekologicznych
	4,0	Posiada dobrą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz w stopniu dostatecznym propaguje postawy proekologiczne
	4,5	Posiada dobrą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz w stopniu dodrym propaguje postawy proekologiczne
	5,0	Posiada znakomitą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i bardzo dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz znakomicie propaguje postawy proekologiczne

Literatura podstawowa

Walker C., Hopkin S., Sibly R., Peakall D., Podstawy ekotoksykologii, PWN, Warszawa, 2002
Górka K., Ochrona środowiska, PWE, Warszawa, 2001
Alloway B.J., Ayres D.C., Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN, Warszawa, 1999
Szczepaniec-Cięciak E., Kościelniak P., Chemia środowiska, UJ, Kraków, 1999
Składowska A., Gostkowska B., Promieniowanie jonizujące a człowiek i środowisko, Nauk. SCHOLAR, Warszawa, 1994
Falandysz J., Polichlorowane bifenyle (PCB) w środowisku: Chemia, analiza, toksyczność, stężenie i ocena ryzyka, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 1999

Literatura dodatkowa

Bieszczad S., Sobota J., Zagrożenia, ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczo-rolniczego, AR, Wrocław, 1999

Treści programowe - laboratoria

KOD	Treść programowa	Godziny
T-L-1	Zapoznanie studentów z podstawami BHP w laboratorium. Metody pobierania i przygotowania prób wody, gleby i powietrza do analiz chemicznych.	3
T-L-2	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5).	4
T-L-3	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZTMn).	3
T-L-4	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód - azot ogólny, azotany, azotyny, azot amonowy.	3
T-L-5	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód – fosfor ogólny, ortofosforany.	2
T-L-6	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych w wodach - chlorki, żelazo, mangan.	2
T-L-7	Biotesty toksyczności zanieczyszczeń - określenie tosyczności odpadów z wykorzystaniem wybranych bioindykatorów roślinnych.	2
T-L-8	Oznaczanie zanieczyszczeń fizykochemicznych w glebach.	3
T-L-9	Badanie cech fizycznych wody (temperatura, zapach, mętność, przewodność, smak). Oznaczanie zawiesiny ogólnej metoda wagową.	2
T-L-10	Oznaczanie twardości wody. Zasady przeprowadzania badań bakteriologicznych wody.	2
T-L-11	Oznaczanie wybranych metali w wodach powierzchniowych/ściekach	2
T-L-12	Metody oznaczania drobnoustrojów w powietrzu. Pomiar zanieczyszczeń pyłowych	2
T-L-13	Analiza wyników pomiarów stężeń 24-godzinnych pyłu PM2,5 i PM 10 w punktach pomiarowych województwa zachodniopomorskiego	2
T-L-14	Ocena parazytologiczna środowiska. Metody badanie wybranych próbek środowiskowych	3
T-L-15	Pomiar poziomu hałasu. Obliczanie wskaźników hałasu.	3
T-L-16	Zespół chorego budynku (Sick Building Syndrome). Jakość środowiska w budynkach a problemy zdrowotne	2
T-L-17	Oznaczanie fenolu w wodach powierzchniowych i ściekach	2
T-L-18	Ocena dziennego pobrania wybranych metali ciężkich i pestycydów w żywnością	3
		45

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania	2
T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze	2
T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.	2
T-W-4	Skażenie produktów spożywczych kancerogennymi substancjami chemicznymi (źródła skażeń oraz metody ograniczające ich występowanie).Zagrożenie środowiska hałasem i wibracjami. Skutki oddziaływania hałasu i wibracji na człowieka i środowisko przyrodnicze.	2
T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt	2
T-W-6	Temperatura jako czynnik skażający środowisko wodne i lądowe. Stres cieplny.	2
T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.	2
T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.	1
		15

Formy aktywności - laboratoria

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach laboratoryjnych	45
A-L-2	Teoretyczne przygotowanie do zajęć	20
A-L-3	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń	25
		90

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	uczestnictwo w wykładach.	15
A-W-2	Samodzielne przygotowanie do wykładów w oparciu o podaną literaturę.	20
A-W-3	Opanowanie wiedzy nezbędnej do zaliczenia wykładów.	25
		60

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-C2_W01	Student zna i opisuje rodzaje i źródła zanieczyszczeń emitowanych do środowiska oraz ich wpływ na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_W06	ma zaawansowaną wiedzę na temat czynników biotycznych i abiotycznych wpływających na produkcję roślinną i zwierzęcą oraz na jakość surowców pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_W04	opisuje zjawiska i procesy fizyczne oraz chemiczne związane z przemianami zanieczyszczeń w atmosferze hydrosferze, geosferze i biosferze
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_W01	rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
	P2A_W03	ma pogłębioną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związany jest studiowany kierunek studiów (w szczególności biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka)
	P2A_W04	ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
	P2A_W05	ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
	P2A_W07	ma wiedzę w zakresie zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z wpływem działalności człowieka na chemiczne, fizyczne i biologiczne skażenia srodowiska oraz skutkami tych zanieczyszczeń na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska.
Treści programowe	T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania
	T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze
	T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.
	T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.
	T-W-6	Temperatura jako czynnik skażający środowisko wodne i lądowe. Stres cieplny.
	T-W-4	Skażenie produktów spożywczych kancerogennymi substancjami chemicznymi (źródła skażeń oraz metody ograniczające ich występowanie).Zagrożenie środowiska hałasem i wibracjami. Skutki oddziaływania hałasu i wibracji na człowieka i środowisko przyrodnicze.
	T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt
	T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Wykład problemowy.
	M-3	Ćwiczenia laboratoryjne.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie ma podstawowej wiedzy z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	3,0	Ma podstawową wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	3,5	Ma poszerzoną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	4,0	Ma dobrą wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	4,5	Ma pogłębioną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.
	5,0	Ma w bardzo dobrym stopniu opanowaną wiedzę z zakresu rodzajów i źródeł zanieczyszczeń oraz ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów oraz zdrowie ludzi i zwierząt.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-S-C2_W02	Zna metody laboratoryjne analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_W04	opisuje zjawiska i procesy fizyczne oraz chemiczne związane z przemianami zanieczyszczeń w atmosferze hydrosferze, geosferze i biosferze
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_W09	zna metody oceny kierunku, stopnia nasilenia zmian w środowisku z wykorzystaniem organizmów żywych i metody ochrony środowiska przyrodniczego oraz ma wiedzę w zakresie działań prowadzonych w celu przywracania wartości użytkowych i przyrodniczych środowiskom zdegradowanym przez działalność człowieka
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_W01	rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
	P2A_W04	ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
	P2A_W05	ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
Cel przedmiotu	C-2	zapoznanie studentów z metodami wykrywania wybranych zanieczyszczeń chemicznych, biologicznych i fizycznych środowiska
Treści programowe	T-L-2	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5).
	T-L-3	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZTMn).
	T-L-5	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód – fosfor ogólny, ortofosforany.
	T-L-4	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód - azot ogólny, azotany, azotyny, azot amonowy.
	T-L-6	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych w wodach - chlorki, żelazo, mangan.
	T-L-7	Biotesty toksyczności zanieczyszczeń - określenie tosyczności odpadów z wykorzystaniem wybranych bioindykatorów roślinnych.
	T-L-8	Oznaczanie zanieczyszczeń fizykochemicznych w glebach.
	T-L-15	Pomiar poziomu hałasu. Obliczanie wskaźników hałasu.
	T-L-9	Badanie cech fizycznych wody (temperatura, zapach, mętność, przewodność, smak). Oznaczanie zawiesiny ogólnej metoda wagową.
	T-L-12	Metody oznaczania drobnoustrojów w powietrzu. Pomiar zanieczyszczeń pyłowych
	T-L-13	Analiza wyników pomiarów stężeń 24-godzinnych pyłu PM2,5 i PM 10 w punktach pomiarowych województwa zachodniopomorskiego
	T-L-16	Zespół chorego budynku (Sick Building Syndrome). Jakość środowiska w budynkach a problemy zdrowotne
	T-L-11	Oznaczanie wybranych metali w wodach powierzchniowych/ściekach
	T-L-17	Oznaczanie fenolu w wodach powierzchniowych i ściekach
	T-L-14	Ocena parazytologiczna środowiska. Metody badanie wybranych próbek środowiskowych
Metody nauczania	M-3	Ćwiczenia laboratoryjne.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie zna metod laboratoryjnych analiz wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	3,0	Potafi wymienić metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	3,5	Potrafi opisać w podstawowym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	4,0	Potrafi opisać w dobrym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego.
	4,5	Zna metody laboratoryjne analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.
	5,0	Zna w bardzo dobrym stopniu metody laboratoryjnych analizy wybranych wskaźników oceny stanu skażenia środowiska naturalnego i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-C2_U01	Student umie interpretować zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemicznych i biologicznych) powstających w wyniku działalności człowieka a środowiskiem.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_U10	posiada umiejętności prowadzenia monitoringu środowiskowego, opisuje zależności między organizmami a środowiskiem, rozumie zróżnicowanie, występowania oraz wpływ mikroorganizmów na zwierzęta, ludzi i rośliny, rozumienia zasady funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji, ocenia zjawiska zachodzące w środowisku;
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_U13	interpretuje zagrożenia spowodowanych działalnością człowieka (przemysłem, urbanizacją, rolnictwem); wykorzystuje wiedzę ekologiczną w ocenie stanu środowiska;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_U01	stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P2A_U02	biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
	P2A_U03	wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
	P2A_U04	planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
	P2A_U06	zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z wpływem działalności człowieka na chemiczne, fizyczne i biologiczne skażenia srodowiska oraz skutkami tych zanieczyszczeń na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska.
Treści programowe	T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania
	T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze
	T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.
	T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.
	T-W-4	Skażenie produktów spożywczych kancerogennymi substancjami chemicznymi (źródła skażeń oraz metody ograniczające ich występowanie).Zagrożenie środowiska hałasem i wibracjami. Skutki oddziaływania hałasu i wibracji na człowieka i środowisko przyrodnicze.
	T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt
	T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
Metody nauczania	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie umie określić źródeł i rodzajów zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka na środowisko.
	3,0	Student umie określić w stopniu dostatecznym podstawowe źródła i rodzaje zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstające w wyniku działalności człowieka na środowisko.
	3,5	Student interpretuje w stopniu dostatecznym zależności pomiędzy zanieczyszczeniami (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstającymi w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska.
	4,0	Student dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska.
	4,5	Student dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementy środowiska oraz dobrze dobiera metody zapobiegania emisji zanieczyszczeń.
	5,0	Student bardzo dobrze interpretuje zależności pomiędzy rodzajem zanieczyszczeń (fizycznych, chemiczne i biologiczne) powstających w wyniku działalności człowieka a biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska oraz znakomicie dobiera metody zapobiegania emisji zanieczyszczeń.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-S-C2_U02	Student posiada umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_U10	posiada umiejętności prowadzenia monitoringu środowiskowego, opisuje zależności między organizmami a środowiskiem, rozumie zróżnicowanie, występowania oraz wpływ mikroorganizmów na zwierzęta, ludzi i rośliny, rozumienia zasady funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji, ocenia zjawiska zachodzące w środowisku;
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_U13	interpretuje zagrożenia spowodowanych działalnością człowieka (przemysłem, urbanizacją, rolnictwem); wykorzystuje wiedzę ekologiczną w ocenie stanu środowiska;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_U01	stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P2A_U02	biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
	P2A_U03	wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
	P2A_U04	planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
	P2A_U06	zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z wpływem działalności człowieka na chemiczne, fizyczne i biologiczne skażenia srodowiska oraz skutkami tych zanieczyszczeń na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska.
Treści programowe	T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania
	T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze
	T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.
	T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.
	T-W-6	Temperatura jako czynnik skażający środowisko wodne i lądowe. Stres cieplny.
	T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt
	T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
Metody nauczania	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie posiada umiejętności rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	3,0	Student posiada w dostatecznym stopniu umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	3,5	Student posiada w stopniu ponad dostatecznym umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych.
	4,0	Student posiada dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych
	4,5	Student posiada dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych oraz dobrze dobiera metody zapobiegające emisji zanieczyszczeń
	5,0	Student posiada bardzo dobrą umiejętność rozpoznawania zagrożeń dla środowiska w skali lokalnej i globalnej, wynikających z działań antropogenicznych oraz znakomicie dobiera metody zapobiegających emisji zanieczyszczeń

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-S-C2_U03	Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oceny skażenia środowiska.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_U06	potrafi przeprowadzać specjalistyczne prace eksperymentalne, potrafi stosować metody biologii i diagnostyki laboratoryjnej, potrafi wykonywać analizy laboratoryjne i posługiwać się sprzętem analitycznym i aparaturą badawczą, posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego, potrafi przeprowadzić badanie lub eksperyment z zastosowaniem zaawansowanych technik mikroskopowych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_U01	stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P2A_U03	wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
	P2A_U06	zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotu	C-2	zapoznanie studentów z metodami wykrywania wybranych zanieczyszczeń chemicznych, biologicznych i fizycznych środowiska
Treści programowe	T-L-2	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5).
	T-L-3	Oznaczanie wskaźników zanieczyszczeń organicznych wód - Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZTMn).
	T-L-5	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód – fosfor ogólny, ortofosforany.
	T-L-4	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych wód - azot ogólny, azotany, azotyny, azot amonowy.
	T-L-6	Oznaczanie zanieczyszczeń nieorganicznych w wodach - chlorki, żelazo, mangan.
	T-L-7	Biotesty toksyczności zanieczyszczeń - określenie tosyczności odpadów z wykorzystaniem wybranych bioindykatorów roślinnych.
	T-L-8	Oznaczanie zanieczyszczeń fizykochemicznych w glebach.
	T-L-15	Pomiar poziomu hałasu. Obliczanie wskaźników hałasu.
	T-L-9	Badanie cech fizycznych wody (temperatura, zapach, mętność, przewodność, smak). Oznaczanie zawiesiny ogólnej metoda wagową.
	T-L-10	Oznaczanie twardości wody. Zasady przeprowadzania badań bakteriologicznych wody.
	T-L-13	Analiza wyników pomiarów stężeń 24-godzinnych pyłu PM2,5 i PM 10 w punktach pomiarowych województwa zachodniopomorskiego
	T-L-16	Zespół chorego budynku (Sick Building Syndrome). Jakość środowiska w budynkach a problemy zdrowotne
	T-L-11	Oznaczanie wybranych metali w wodach powierzchniowych/ściekach
	T-L-17	Oznaczanie fenolu w wodach powierzchniowych i ściekach
	T-L-14	Ocena parazytologiczna środowiska. Metody badanie wybranych próbek środowiskowych
Metody nauczania	M-3	Ćwiczenia laboratoryjne.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej i laboratoryjnej.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi przeprowadzić analizy laboratoryjnej oceny skażenia środowiska.
	3,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska.
	3,5	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i prezentuje suche wyniki.
	4,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki.
	4,5	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki i wyciąga wnioski.
	5,0	Student potrafi przeprowadzić analizę laboratoryjną oceny skażenia środowiska i interpretuje wyniki, wyciąga wnioski i potafi odnieść je do zagrożenia jakie mogą spowodować w środowisku.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_2A_BLM-C2_K01	Student posiada: zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska, umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz propagować postawy proekologiczne.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_2A_K07	ma świadomość odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego oraz zdrowie człowieka wynikające z działalności własnej i innych ludzi
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P2A_K03	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
	P2A_K04	prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
	P2A_K06	wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z wpływem działalności człowieka na chemiczne, fizyczne i biologiczne skażenia srodowiska oraz skutkami tych zanieczyszczeń na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska.
Treści programowe	T-W-1	Główne chemiczne skażenia poszczególnych elementów środowiska naturalnego oraz źródła ich emisji i metody zapobiegania
	T-W-2	Wpływ chemicznego skażenia na biotyczne i abiotyczne elementy środowiska. Skutki zanieczyszczenia powietrza w skali globalnej (globalne ocieplenie, dziura ozonowa, smog, ozon przygruntowy, kwaśne deszcze
	T-W-3	Polichlorowane bifenyle i dioksyny w środowisku naturalnym (źródła skażeń, toksyczność oraz metody ograniczające ich emisję.
	T-W-8	Uciążliwość odorów dla środowiska.
	T-W-6	Temperatura jako czynnik skażający środowisko wodne i lądowe. Stres cieplny.
	T-W-4	Skażenie produktów spożywczych kancerogennymi substancjami chemicznymi (źródła skażeń oraz metody ograniczające ich występowanie).Zagrożenie środowiska hałasem i wibracjami. Skutki oddziaływania hałasu i wibracji na człowieka i środowisko przyrodnicze.
	T-W-5	Biologiczne zanieczyszczenia środowiska - zagrożenia dla zdrowia człowieka i zwierząt
	T-W-7	Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Problem odpadów radioaktywnych. Ochrona radiologiczna. Wpływ promieniowania niejonizującego na biotyczne elementy środowiska. Charakterystyka wybranych emiterów promieniowania.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
Metody nauczania	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: Ocena pracy w grupie
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie posiada zdolności do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i nie ma umiejętności współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz nie propaguje postaw proekologicznych
	3,0	Posiada dostateczną zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska, nie ma umiejętności współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz nie propaguje postaw proekologicznych
	3,5	Posiada dostateczną zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dostateczną umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego, ale nie propaguje postaw proekologicznych
	4,0	Posiada dobrą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz w stopniu dostatecznym propaguje postawy proekologiczne
	4,5	Posiada dobrą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz w stopniu dodrym propaguje postawy proekologiczne
	5,0	Posiada znakomitą zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz ochrony środowiska i bardzo dobrą umiejętność współpracy w działaniach mających na celu ochronę i redukcję zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz znakomicie propaguje postawy proekologiczne