Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S2)

Sylabus przedmiotu Ekotoksykologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych
Profil ogólnoakademicki
Moduł —
Przedmiot Ekotoksykologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Zakład Biochemii
Nauczyciel odpowiedzialny Beata Smolik <Beata.Smolik@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Arkadiusz Telesiński <Arkadiusz.Telesinski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny — Grupa obieralna —

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL1 20 2,00,50zaliczenie
wykładyW1 30 2,00,50egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Student ma podstawowe wiadomości z chemii, biochemii, mikrobiologii i ekologii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.2
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.4
T-L-3Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego ksenobiotykami.2
T-L-4Wykrywanie fosforanów, siarczanów, chlorków i wybielaczy w środkach piorących.2
T-L-5Oznaczanie zawartości chlorków w żywności.2
T-L-6Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania związków organicznychw mieszaninach.2
T-L-7Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka.2
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.4
20
wykłady
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki.2
T-W-2Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura.2
T-W-3Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne,biologiczne, środowiskowe i ich wpływ na toksyczność trucizn. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek ksenobiotyków.3
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmach. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn, detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmach. Odległe skutki działania trucizn.4
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.2
T-W-6Toksycznosć metali ciężkich. Podział, występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania i oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności (ołów, kadm, arsen, rtęć).3
T-W-7Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyn.3
T-W-8Toksykologia pestycydów. Historia, los pestycydów w środowisku, podział, toksyczność, trwałość i rozkład pestycydów w środowisku. DDT i jego metabolity w środowisku. Zatrucia pestycydami.2
T-W-9Zagrożenia wynikające z produkcji i stosowania tworzyw polimerowych.2
T-W-10Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.3
T-W-11Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła. Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.2
T-W-12Czynniki wpływające na powstawanie reaktywych form tlenu w organizmach żywych. Skutki działania RFT w organizmach żywych.2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach20
A-L-2Przygotowanie konspektów do ćwiczeń laboratoryjnych10
A-L-3Przygotowanie do kolokwiów zaliczającyh10
A-L-4Przygotowanie prezentacji10
A-L-5Konsultacje10
60
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Studiowanie wskazanej literatury12
A-W-3Przygotowanie do egzaminu15
A-W-4Udział w egzaminie3
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków		OS_2A_W02R2A_W01, R2A_W03C-1, C-2, C-3T-L-1, T-L-2, T-L-7, T-L-4, T-L-3, T-L-6, T-L-5, T-L-8, T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-10, T-W-11, T-W-12M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje		OS_2A_U02R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04C-1, C-2, C-3T-L-1, T-L-2, T-L-7, T-L-4, T-L-3, T-L-6, T-L-5, T-L-8, T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-10, T-W-11, T-W-12M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_B02_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego		OS_2A_K04, OS_2A_K05R2A_K04, R2A_K05, R2A_K06C-1, C-2, C-3T-L-2, T-L-7, T-L-4, T-L-3, T-L-6, T-L-5, T-L-8M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3, S-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków		2,0
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje		2,0
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_2A_B02_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego		2,0
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W. (red.), Toksykologia, PZWL, Warszawa, 1999
  2. Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B., Podstawy ekotoksykologii, PWN, Warszawa, 2002
  3. Zakrzewski S., Podstawy toksykologii środowiska, PWN, Warszawa, 2002
  4. Seńczuk W., Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2005

Literatura dodatkowa

  1. G.W.van Loon, S.J. Duffy, Chemia Środowiska, PWN, Warszawa, 2008
  2. Piotrowski J.K., Podstawy toksykologii, WNT, Warszawa, 2006
  3. John Timbrell, Paradoks trucizn. Substancje chemiczne przyjazne i wrogie, WNT, Warszawa, 2005

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.2
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.4
T-L-3Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego ksenobiotykami.2
T-L-4Wykrywanie fosforanów, siarczanów, chlorków i wybielaczy w środkach piorących.2
T-L-5Oznaczanie zawartości chlorków w żywności.2
T-L-6Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania związków organicznychw mieszaninach.2
T-L-7Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka.2
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.4
20

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki.2
T-W-2Zatrucia - ich rodzaje, przyczyny i struktura.2
T-W-3Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne,biologiczne, środowiskowe i ich wpływ na toksyczność trucizn. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek ksenobiotyków.3
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmach. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn, detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmach. Odległe skutki działania trucizn.4
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.2
T-W-6Toksycznosć metali ciężkich. Podział, występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania i oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności (ołów, kadm, arsen, rtęć).3
T-W-7Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyn.3
T-W-8Toksykologia pestycydów. Historia, los pestycydów w środowisku, podział, toksyczność, trwałość i rozkład pestycydów w środowisku. DDT i jego metabolity w środowisku. Zatrucia pestycydami.2
T-W-9Zagrożenia wynikające z produkcji i stosowania tworzyw polimerowych.2
T-W-10Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.3
T-W-11Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła. Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.2
T-W-12Czynniki wpływające na powstawanie reaktywych form tlenu w organizmach żywych. Skutki działania RFT w organizmach żywych.2
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach20
A-L-2Przygotowanie konspektów do ćwiczeń laboratoryjnych10
A-L-3Przygotowanie do kolokwiów zaliczającyh10
A-L-4Przygotowanie prezentacji10
A-L-5Konsultacje10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Studiowanie wskazanej literatury12
A-W-3Przygotowanie do egzaminu15
A-W-4Udział w egzaminie3
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_W01Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_W02Ma rozszerzoną wiedzę z zakresu metod matematycznych oraz metod badania wielkości fizycznych stosowanych w naukach o środowisku. Ma zaawansowana wiedzę na temat właściwości pierwiastków oraz związków organicznych i nieorganicznych. Posiada podstawy techniki i kształtowania środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W01ma rozszerzoną wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W03ma pogłębioną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-7Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka.
T-L-4Wykrywanie fosforanów, siarczanów, chlorków i wybielaczy w środkach piorących.
T-L-3Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego ksenobiotykami.
T-L-6Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania związków organicznychw mieszaninach.
T-L-5Oznaczanie zawartości chlorków w żywności.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki.
T-W-3Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne,biologiczne, środowiskowe i ich wpływ na toksyczność trucizn. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek ksenobiotyków.
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmach. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn, detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmach. Odległe skutki działania trucizn.
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.
T-W-6Toksycznosć metali ciężkich. Podział, występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania i oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności (ołów, kadm, arsen, rtęć).
T-W-7Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyn.
T-W-8Toksykologia pestycydów. Historia, los pestycydów w środowisku, podział, toksyczność, trwałość i rozkład pestycydów w środowisku. DDT i jego metabolity w środowisku. Zatrucia pestycydami.
T-W-10Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.
T-W-11Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła. Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.
T-W-12Czynniki wpływające na powstawanie reaktywych form tlenu w organizmach żywych. Skutki działania RFT w organizmach żywych.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_U01Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_U02Rozumie i stosuje współczesne, dostępne metody informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji o środowisku i produkcji rolniczej i przemysłowej oraz wykorzystuje je do oceny stanu i zagrożeń środowiska. Potrafi przeprowadzać pogłębione eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać rozbudowane wnioski. Ocenia poprawność wykonanego zadania.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U03rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-L-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii.
T-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-7Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka.
T-L-4Wykrywanie fosforanów, siarczanów, chlorków i wybielaczy w środkach piorących.
T-L-3Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego ksenobiotykami.
T-L-6Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania związków organicznychw mieszaninach.
T-L-5Oznaczanie zawartości chlorków w żywności.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
T-W-1Terminologia ekotoksykologii. Historia, cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka; kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania. Pojęcie trucizny i dawki.
T-W-3Mechanizmy działania trucizn. Czynniki fizykochemiczne,biologiczne, środowiskowe i ich wpływ na toksyczność trucizn. Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek ksenobiotyków.
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmach. Toksykokinetyka: wchłanianie, akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn, detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmach. Odległe skutki działania trucizn.
T-W-5Najgroźniejsze ksenobiotyki w środowisku naturalnym. Ksenobiotyki zanieczyszczające wodę, glebę i powietrze.
T-W-6Toksycznosć metali ciężkich. Podział, występowanie, źródła zanieczyszczeń, forma występowania i oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Charakterystyka wybranych metali ciężkich pod względem ich toksyczności (ołów, kadm, arsen, rtęć).
T-W-7Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: WWA, PCB, Dioksyn.
T-W-8Toksykologia pestycydów. Historia, los pestycydów w środowisku, podział, toksyczność, trwałość i rozkład pestycydów w środowisku. DDT i jego metabolity w środowisku. Zatrucia pestycydami.
T-W-10Charakterystyka wybranych związków nieorganicznych. Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin a także organizm człowieka.
T-W-11Promieniowanie elektromagnetyczne: naturalne i sztuczne źródła. Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Radionuklidy w środowisku. Promieniowanie jonizujące: jednostki, źródła promieniowania, efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.
T-W-12Czynniki wpływające na powstawanie reaktywych form tlenu w organizmach żywych. Skutki działania RFT w organizmach żywych.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_2A_B02_K01Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_K04W sposób odpowiedzialny i kompetentny potrafi podjąć decyzję o sposobach oceny stanu i ochrony środowiska. Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego.
OS_2A_K05Dostrzega ryzyko i potrafi ocenić skutki zaplanowanych działań w zakresie ochrony środowiska. Zna metody i działania zmierzające do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie ochrony środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Cel przedmiotuC-1Student zna podstawowe pojęcia i zależności toksykologiczne, kinetykę i mechanizmy działania związków toksycznych, C1
C-2Student rozumie ogólną problematykę toksykologii, klasyfikację trucizn, mechanizmy ich działania toksycznego oraz losy w organizmie, C2
C-3Student zna podstawowe mechanizmy działania biologicznego ksenobiotyków na organizmy żywe oraz systemy i zakresem badań toksyczności ksenobiotyków, w odniesieniu do oceny ryzyka zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, C3
Treści programoweT-L-2Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych.
T-L-7Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka.
T-L-4Wykrywanie fosforanów, siarczanów, chlorków i wybielaczy w środkach piorących.
T-L-3Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego ksenobiotykami.
T-L-6Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania związków organicznychw mieszaninach.
T-L-5Oznaczanie zawartości chlorków w żywności.
T-L-8Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka.
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena podsumowująca: Test jednokrotnego wyboru
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5
4,0
4,5
5,0