Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N1)
Sylabus przedmiotu Ćwiczenia terenowe z ekologii:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ćwiczenia terenowe z ekologii | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ekologii Morza i Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Juliusz Chojnacki <Juliusz.Chojnacki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Małgorzata Raczyńska <Malgorzata.Raczynska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość zagadnień dotyczących ekologii ogólnej i metod wnioskowania o jakości środowiska |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z budową i obsługą sprzętu do prowadzenia badań terenowych |
| C-2 | Zapoznanie studentów z wytycznymi do prowadzenia badań terenowych z zakresu ekologii (dobór czasu badań, wyznaczanie stanowisk badawczych, wypełnianie protokołów terenowych, sposoby poboru prób w terenie, konserwowanie i opis prób w terenie) |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| zajęcia terenowe | ||
| T-T-1 | Ćwiczenia organizacyjne i szkolenie z zakresu BHP na temat zachowania bezpieczeństwa pracy podczas ćwiczeń | 1 |
| T-T-2 | Prezentacja oraz instrukcja obsługi sprzętu i narzędzi wykorzystywanych do badań środowiska wodnego | 1 |
| T-T-3 | Postępowanie w terenie podczas poboru prób zgodnie z wytycznymi (wyznaczanie stanowisk badawczych, wybór metody, postepowanie z próbami, wypełnianie protokołów terenowych, konserwacja i opis prób) | 1 |
| T-T-4 | Pobór prób planktonu, bentosu, peryfitonu w wodach jeziornych, zabezpieczanie prób oraz przygotowanie ich do oznaczeń | 1 |
| T-T-5 | Pobór prób planktonu, bentosu, peryfitonu w wodach morskich, zabezpieczanie prób oraz przygotowanie ich do oznaczeń | 1 |
| T-T-6 | Pobór prób planktonu, bentosu, peryfitonu w wodach płynących, zabezpieczanie prób oraz przygotowanie ich do oznaczeń | 1 |
| T-T-7 | Prezentacja i przeprowadzenie hydromorfologicznej oceny wód płynących | 1 |
| T-T-8 | Zwiedzanie ośrodków związanych z upowszechnianiem wiedzy ekologicznej (m.in. centra edukacji ekologicznej, ośrodek energii odnawialnej) | 1 |
| T-T-9 | Park Narodowy i Krajobrazowy jako przykład aktywnej formy ochrony przyrody i przedstawienie możliwości prowadzenia tam badań | 1 |
| T-T-10 | Praktyczne zaliczenie ćwiczeń | 1 |
| 10 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| zajęcia terenowe | ||
| A-T-1 | uczestnictwo w zajęciach | 10 |
| A-T-2 | praktyczne zaliczenie ćwiczeń | 5 |
| A-T-3 | przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń praktycznych | 15 |
| A-T-4 | opracowanie wyników i napisanie sprawozdania z wykonywanych badań | 30 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Ćwiczenia praktyczne w terenie z wykorzystaniem różnorodnych technik i metod poboru prób |
| M-2 | Dyskusja dydaktyczna (powiązana z wykładem) w ośrodkach związanych z ochroną środowiska |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena poprawności przeprowadzenia zadania w czasie ćwiczeń - prawidłowego wypełnianie protokołu terenowego |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Praktyczne sprawdzenie umiejętności poboru prób |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_W01 student potrafi opisać wytyczne niezbędne do prowadzenia standardowych badań terenowych | BL_1A_W14 | P1A_W03, P1A_W05, P1A_W06, P1A_W08 | C-2 | T-T-1, T-T-10, T-T-3 | M-1, M-2 | S-2 |
| BL_1A_BL-S-C17_W02 student potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób | BL_1A_W17 | P1A_W02, P1A_W05, P1A_W07 | C-1 | T-T-1, T-T-2, T-T-10 | M-1 | S-1 |
| BL_1A_BL-S-C17_W03 student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenach chronionych | BL_1A_W27 | P1A_W02, P1A_W11 | C-2 | T-T-8, T-T-9 | M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_U01 student obsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób | BL_1A_U08 | P1A_U03, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U10, P1A_U11 | C-1 | T-T-6, T-T-5, T-T-7, T-T-4, T-T-10 | M-1 | S-1, S-3 |
| BL_1A_BL-S-C17_U02 student wykonuje badania terenowe zgodnie ze standardową metodyką (określa miejsce i czas poboru, wypełnia protokoły z badań terenowych, przeprowadza pobór prób, konserwuje i je opisuje) | BL_1A_U16 | P1A_U01, P1A_U06, P1A_U07, P1A_U09, P1A_U10, P1A_U11 | C-2, C-1 | T-T-6, T-T-5, T-T-7, T-T-4, T-T-10 | M-1 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_K01 student jest zdolny do podjęcia badań w terenie pod nadzorem opiekuna | BL_1A_K03 | P1A_K02, P1A_K03, P1A_K06, P1A_K08 | C-2, C-1 | T-T-6, T-T-5, T-T-7, T-T-4, T-T-10 | M-1 | S-3, S-2 |
| BL_1A_BL-S-C17_K02 student postepuje zgodnie z zasadami BHP podczas pracy w warunkach terenowych | BL_1A_K04 | P1A_K06 | C-2, C-1 | T-T-1, T-T-2, T-T-10, T-T-3 | M-1 | S-1, S-3, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_W01 student potrafi opisać wytyczne niezbędne do prowadzenia standardowych badań terenowych | 2,0 | student nie potrafi opisać wytycznych niezbędnych do prowadzenia standardowych badań terenowych |
| 3,0 | student potrafi określić czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób oraz wypełnić protokół terenowy | |
| 3,5 | student potrafi określić czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnić protokół terenowy i opisać sposób poboru prób | |
| 4,0 | student potrafi określić czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnić protokół terenowy, opisać sposób poboru prób i metody opisywania prób w terenie | |
| 4,5 | student potrafi określić czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnić protokół terenowy, opisać sposób poboru prób i metody opisywania prób w terenie dla różnych typów wód | |
| 5,0 | student potrafi określić czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnić protokół terenowy, opisać sposób poboru prób i metody opisywania prób w terenie dla różnych typów wód oraz uzasadnić swój wybór | |
| BL_1A_BL-S-C17_W02 student potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób | 2,0 | student nie potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób |
| 3,0 | student potrafi nazwać i wskazać sprzęt i narzędzia do poboru prób tylko jednej grupy ekologicznej (np. planktonu) | |
| 3,5 | student potrafi nazwać i wskazać sprzęt i narzędzia do poboru prób 2 grup ekologicznych (np. planktonu i bentosu) | |
| 4,0 | student potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób 3 grup ekologicznych | |
| 4,5 | student potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób wszystkich grup ekologicznych | |
| 5,0 | student potrafi nazwać, wskazać oraz zaproponować sprzęt i narzędzia do poboru prób wszystkich grup ekologicznych oraz prawidłowo je użyć | |
| BL_1A_BL-S-C17_W03 student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenach chronionych | 2,0 | student nie potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenach chronionych |
| 3,0 | student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenie parku krajobrazowego | |
| 3,5 | student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenie parku narodowego | |
| 4,0 | student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenie parku krajobrazowego i narodowego | |
| 4,5 | student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenach chronionych | |
| 5,0 | student potrafi opisać i scharakteryzować możliwości prowadzenia badań na terenach chronionych oraz określić podstawy prawne takich działań |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_U01 student obsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób | 2,0 | student nie obsługuje i nie wykorzystuje sprzętu i narzędzi do poboru prób |
| 3,0 | student bsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób 1 grupy ekologicznej (np. plankton) | |
| 3,5 | student bsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób 2 grup ekologicznych (np. plankton i bentos) | |
| 4,0 | student bsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób 3 grup ekologicznych | |
| 4,5 | student bsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób wszystkich grup ekologicznych różnych typów wód | |
| 5,0 | student obsługuje i wykorzystuje sprzęt i narzędzia do poboru prób praktycznie wszystkich grup ekologicznych różnych typów wód oraz uzasadnia swój wybór | |
| BL_1A_BL-S-C17_U02 student wykonuje badania terenowe zgodnie ze standardową metodyką (określa miejsce i czas poboru, wypełnia protokoły z badań terenowych, przeprowadza pobór prób, konserwuje i je opisuje) | 2,0 | student nie potrafi wykonać badań terenowych |
| 3,0 | student określa czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnia protokół terenowy | |
| 3,5 | student określa czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnia protokół terenowy, pobiera próby i je konserwuje w terenie dla wód stojących | |
| 4,0 | student określa czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnia protokół terenowy, pobiera próby i je konserwuje w terenie dla wód płynących | |
| 4,5 | student określa czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnia protokół terenowy, pobiera próby i je konserwuje w terenie dla różnych typów wód | |
| 5,0 | student określa czas prowadzenia badań, miejsce poboru prób, wypełnia protokół terenowy, pobiera próby i je konserwuje w terenie dla różnych typów wód oraz uzasadnia swój wybór co do metody |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-C17_K01 student jest zdolny do podjęcia badań w terenie pod nadzorem opiekuna | 2,0 | student nie podejmuje badań w terenie pod nadzorem |
| 3,0 | ||
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | student podejmuje badania w terenie pod nadzorem | |
| BL_1A_BL-S-C17_K02 student postepuje zgodnie z zasadami BHP podczas pracy w warunkach terenowych | 2,0 | student nie przestrzega zasad BHP |
| 3,0 | ||
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | student postepuje zgodnie z zasadami BHP podczas pracy w warunkach terenowych |
Literatura podstawowa
- Praca zbiorowa, Standard methods, 2005
- Dz.U. nr 258, Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych, 2011, poz. 1550
- Szoszkiewicz i in., Hydromorfologiczna ocena wód płynących. Podręcznik do badań terenowych według metody River Habitat Survey w warunkach Polski, Bogucki Wydawnictwo NAukowe, Poznań, 2011, 11
- Faliński Janusz B., Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych, PWN, Warszawa, 2001
Literatura dodatkowa
- Praca zbiorowa, Metodyka poboru i analizy prób fitoplanktonu, GIOŚ, Warszawa, 2010, lub aktualizacja
- Praca zbiorowa, Przewodnik metodyczny do badań terenowych i analiz laboratoryjnych fitoplanktonu w wodach przejściowych i przybrzeznych, GIOŚ, Warszawa, 2009, lub aktualizacje
- Praca zbiorowa, Przewodnik metodyczny do badań terenowych i analiz laboratoryjnych makrobezkręgowców bentosowych w wodach przejściowych i przybrzeznych, GIOŚ, Warszawa, 2009, lub aktualizacje
- Kownacki A., Soszka H., Wytyczne do oceny stanu rzek na podstawie makrobezkręgowców oraz pobierania prób makrobezkręgowców w jeziorach, IOŚ, Warszawa, 2004