Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Zarządzanie i inżynieria produkcji (S2)
specjalność: logistyka przemysłowa

Sylabus przedmiotu Metrologia i systemy pomiarowe II:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zarządzanie i inżynieria produkcji
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk technicznych
Profil ogólnoakademicki
Moduł —
Przedmiot Metrologia i systemy pomiarowe II
Specjalność inżynieria jakości
Jednostka prowadząca Instytut Technologii Mechanicznej
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Mariusz Sosnowski <Mariusz.Sosnowski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny — Grupa obieralna —

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 15 1,00,33zaliczenie
laboratoriaL2 15 1,00,33zaliczenie
wykładyW2 30 2,00,34egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Rachunek różniczkowy, algebra, liczby zespolone
W-2Wiadomości z podstaw statystyki matematycznej takie jak: pojęcie zmiennej losowej, wariancji oraz odchylenia standardowego, testowanie hipotez statystycznych, szacowanie parametrów rozkładu prawdopodobieństwa.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.1
T-A-2Wyznaczanie analityczne potencjałów węzłowych, napięć i prądów w badanych obwodach.2
T-A-3Projektowanie torów pomiarowych i wyznaczanie ich parametrów.2
T-A-4Studium dokładności przetworników A/C i C/A.2
T-A-5Analiza niepewności pomiarów wielkości geometrycznych3
T-A-6Analiza niepewności pomiarówm wielkości elektrycznych5
15
laboratoria
T-L-1Pomiary poziomnicami elektronicznymi2
T-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
T-L-3Pomiary gwintów2
T-L-4Badanie zdolności systemów produkcyjnych3
T-L-5Pomiar natężenia metodami pośrednimi2
T-L-6Pomiary charakterystyk potencjometrów2
T-L-7Pomiar napięcia metodami pośrednimi2
15
wykłady
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.1
T-W-2Teoria i metody pomiaru napięć i prądów.2
T-W-3Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.4
T-W-4Układy próbkująco-pamiętające w przetwornikach A/C i C/A.2
T-W-5Cyfrowe pomiary częstotliwości i czasu. Oscyloskop cyfrowy.2
T-W-6Systemy pomiarowe z interfejsem szeregowym i równoległym.2
T-W-7Bezprzewodowe systemy pomiarowe2
T-W-8Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)5
T-W-9Współrzędnościowa technika pomiarowa5
T-W-10Zasady działania, charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zaliczenie2
A-A-3Przygotowanie do ćwiczeń10
27
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Przygotowanie się do zajęc laboratoryjnych5
A-L-3Zaliczenia4
A-L-4Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdań4
28
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie się do egzaminu14
A-W-3Czytanie wskazanej literatury10
A-W-4Uczestnictwo w egzaminie1
55

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-4Samodzielne rozwiązywanie zadań

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.		ZIIP_2A_W02, ZIIP_2A_W03, ZIIP_2A_W04, ZIIP_2A_W01T2A_W01, T2A_W02, T2A_W03, T2A_W05, T2A_W07C-1, C-3T-W-8, T-W-9, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-5, T-W-6, T-W-4, T-A-1, T-A-5, T-A-6M-2, M-1—

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).		ZIIP_2A_U04, ZIIP_2A_U08, ZIIP_2A_U15T2A_U04, T2A_U08, T2A_U15C-2, C-3T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-4M-3—

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.		ZIIP_2A_K01T2A_K01C-2, C-3T-W-8, T-W-1M-3S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.		2,0
3,0Student zna podstawowe metrologie, techniki pomiarowe oraz metody szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).		2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.		2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.

Literatura podstawowa

  1. Humienny Z., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Jakubiec W., Specyfikacje geometrii wyrobów. Podręcznik europejski, WNT, Warszawa, 2004
  2. Jakubiec W., Malinowski J., Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa, 2004
  3. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
  4. Majda P. i inni, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, 2011, http://www.zzsw.zut.edu.pl/Materiały_dydaktyczne.html

Literatura dodatkowa

  1. Majda P., Wyznaczanie niepewności pomiaru, Laboratorium metrologii ITM ZUT, Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych, Szczecin, 2010, http://www.zzsw.zut.edu.pl/Materiały_dydaktyczne.html
  2. Jezierski J., Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa, 1994
  3. Ratajczak E., Współrzędnościowa technika pomiarowa, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1996
  4. Waldemar Nawrocki, Rozproszone systemy pomiarowe, Wydawnictwo WKiŁ, Łódź, 2006, ISBN: 83-206-1600-X
  5. Jerzy Rydzewski, Pomiary oscyloskopowe, WNT, Warszawa, 2007, ISBN: 978-83-204-3368-5

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.1
T-A-2Wyznaczanie analityczne potencjałów węzłowych, napięć i prądów w badanych obwodach.2
T-A-3Projektowanie torów pomiarowych i wyznaczanie ich parametrów.2
T-A-4Studium dokładności przetworników A/C i C/A.2
T-A-5Analiza niepewności pomiarów wielkości geometrycznych3
T-A-6Analiza niepewności pomiarówm wielkości elektrycznych5
15

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Pomiary poziomnicami elektronicznymi2
T-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
T-L-3Pomiary gwintów2
T-L-4Badanie zdolności systemów produkcyjnych3
T-L-5Pomiar natężenia metodami pośrednimi2
T-L-6Pomiary charakterystyk potencjometrów2
T-L-7Pomiar napięcia metodami pośrednimi2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.1
T-W-2Teoria i metody pomiaru napięć i prądów.2
T-W-3Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.4
T-W-4Układy próbkująco-pamiętające w przetwornikach A/C i C/A.2
T-W-5Cyfrowe pomiary częstotliwości i czasu. Oscyloskop cyfrowy.2
T-W-6Systemy pomiarowe z interfejsem szeregowym i równoległym.2
T-W-7Bezprzewodowe systemy pomiarowe2
T-W-8Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)5
T-W-9Współrzędnościowa technika pomiarowa5
T-W-10Zasady działania, charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zaliczenie2
A-A-3Przygotowanie do ćwiczeń10
27
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Przygotowanie się do zajęc laboratoryjnych5
A-L-3Zaliczenia4
A-L-4Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdań4
28
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie się do egzaminu14
A-W-3Czytanie wskazanej literatury10
A-W-4Uczestnictwo w egzaminie1
55
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZIIP_2A_IJ/03_W01Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_W02ma wiedzę ogólną dotyczącą teorii i metod badawczych z dziedziny nauk technicznych i inżynierii produkcji
ZIIP_2A_W03zna zaawansowane metody, techniki, narzędzia i technologie w wybranym obszarze inżynierii produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem nowoczesnych metod zarządzania produkcją
ZIIP_2A_W04ma uporządkowaną wiedzę z zakresu planowania, optymalizacji, oceny i prognozowania wyników
ZIIP_2A_W01ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę z matematyki, niezbędną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu inżynierii produkcji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaT2A_W01ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właściwych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W02ma szczegółową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T2A_W03ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W05ma wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i pokrewnych dyscyplin naukowych
T2A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu złożonych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-8Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)
T-W-9Współrzędnościowa technika pomiarowa
T-W-2Teoria i metody pomiaru napięć i prądów.
T-W-3Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.
T-W-7Bezprzewodowe systemy pomiarowe
T-W-5Cyfrowe pomiary częstotliwości i czasu. Oscyloskop cyfrowy.
T-W-6Systemy pomiarowe z interfejsem szeregowym i równoległym.
T-W-4Układy próbkująco-pamiętające w przetwornikach A/C i C/A.
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.
T-A-5Analiza niepewności pomiarów wielkości geometrycznych
T-A-6Analiza niepewności pomiarówm wielkości elektrycznych
Metody nauczaniaM-2Wykład problemowy
M-1Wykład informacyjny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna podstawowe metrologie, techniki pomiarowe oraz metody szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZIIP_2A_IJ/03_U01Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_U04potrafi przygotować i przedstawić prezentację ustną, dotyczących szczegółowych zagadnień z zakresu inżynierii produkcji
ZIIP_2A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
ZIIP_2A_U15potrafi wykonać analizę sposobu funkcjonowania i ocenić istniejące rozwiązania techniczne lub technologiczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaT2A_U04potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim i języku obcym prezentację ustną, dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
T2A_U15potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-L-1Pomiary poziomnicami elektronicznymi
T-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta
T-L-3Pomiary gwintów
T-L-5Pomiar natężenia metodami pośrednimi
T-L-6Pomiary charakterystyk potencjometrów
T-L-7Pomiar napięcia metodami pośrednimi
T-L-4Badanie zdolności systemów produkcyjnych
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZIIP_2A_IJ/03_K01Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_K01ma świadomość potrzeby dokształcania, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaT2A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-8Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.