Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ogrodnictwo (N1)

Sylabus przedmiotu Statystyka matematyczna:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ogrodnictwo
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł —
Przedmiot Statystyka matematyczna
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Agroinżynierii
Nauczyciel odpowiedzialny Sławomir Stankowski <Slawomir.Stankowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Anna Jaroszewska <Anna.Jaroszewska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny — Grupa obieralna —

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 9 2,00,47zaliczenie
laboratoriaL2 4 0,40,24zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 5 0,60,29zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowe wiadomosci z zakresu matematyki ze szkoły sredniej

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Nabycie podstawowej wiedzy w zakresie stosowania metod statystycznych
C-2Nabycie umiejętnosci posługiwania się metodami statystycznymi do do analizy danych, wyciagania wniosków i prezentacji wyników
C-3Ukształtowanie świadomości o konieczności ciągłego uzupełniania wiedzy

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Elementy statystyki opisowej, miary tendencji centralnej, rozproszenia, kształtu i ich interpretacja1
T-A-2Wykorzystanie testu t-studenta do weryfikacji hipotez statystycznych i tworzenia przedziałów ufności1
T-A-3Analiza doswiadczenia w układzie kompletnej randomizacji, interpretacja jakosciowa wyników na podstawie testu F, porównania wielokrotne srednich, tworzenie grup jednorodnych, interpretacja wyników1
T-A-4Ocena zależności między zmiennymi, wyliczenie współczynnika korelacji i regresji, interpretacja, graficzne przedstawienie1
T-A-5Zastosowanie testów nieparametrycznych - chi kwadrat, korelacji kolejnosci, znaku1
5
laboratoria
T-L-1Analiza przykładów w programach komputerowych4
4
wykłady
T-W-1Wiadomosci wstepne, charakterystyki próby2
T-W-2Rozkłady zmiennych losowych, zasady grupowania i porządkowania wyników1
T-W-3Estymatory, zasady wnioskowania statystycznego2
T-W-4Analiza wariancji, doświadczenia 1-czynnikowe metody porównań średnich1
T-W-5Korelacja i regresja prosta1
T-W-6Testy nieparametryczne2
9

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach9
A-A-2Przygotowanie do zajęć9
18
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach4
A-L-2przygotowanie do zajęć8
12
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach9
A-W-2Przygotowanie do wykładów51
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Ćwiczenia audytoryjne
M-3Ćwiczenia laboratoryjne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne ćwiczeń audytoryjnych
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne ćwiczeń laboratoryjnych
S-3Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OG_1A_B05_W01
Student ma wiedzę w zakresie podstawowych metod statystycznych stosowanych w badaniach ogrodniczych		OG_1A_W02R1A_W01, R1A_W03, R1A_W04, R1A_W06InzA_W01, InzA_W02C-1T-W-1, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6M-1S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OG_1A_B05_U01
Student potrafi wykorzystywać metody statystyczne do analizy wyników		OG_1A_U01, OG_1A_U08R1A_U01, R1A_U02, R1A_U03, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07, R1A_U08, R1A_U09InzA_U01, InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07, InzA_U08C-2T-A-3, T-A-5, T-A-1M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OG_1A_B05_K01
Student ma swiadomość konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie		OG_1A_K01R1A_K01, R1A_K03, R1A_K04, R1A_K05, R1A_K06, R1A_K07, R1A_K08InzA_K01, InzA_K02C-3T-W-6, T-A-3, T-A-5, T-A-1M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OG_1A_B05_W01
Student ma wiedzę w zakresie podstawowych metod statystycznych stosowanych w badaniach ogrodniczych		2,0Student nie potrafi wykorzystac metod statystycznych do do analizy wyników
3,0Student potrafi wykorzystac tylko czesc metod statystycznych do do analizy wyników
3,5Student potrafi wykorzystacpoprawnie metody statystyczne do do analizy wyników
4,0Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody
4,5Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody, potrafi porównac ich przydatnosc
5,0Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody, potrafi porównac ich przydatnosc, potrafi uzasadnic wybór metody

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OG_1A_B05_U01
Student potrafi wykorzystywać metody statystyczne do analizy wyników		2,0Student nie ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków
3,0Student ma umiejetnosci analizy danych
3,5Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków
4,0Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników
4,5Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników. Posiada umiejetność planowania badan
5,0Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników. Posiada umiejetnosc planowania badan i krytycznej oceny opracowan statystycznych

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OG_1A_B05_K01
Student ma swiadomość konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie		2,0Student nie ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie
3,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie
3,5Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji
4,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą
4,5Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą, potrafi robić to aktywnie
5,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą, potrafi robić to aktywnie, prowadzi działania inspirujace w swoim otoczeniu

Literatura podstawowa

  1. Łomnicki A. , 2009, Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników, PWN, Warszawa, 2009
  2. Markiewska-Krawiec D., Krawiec B. , Szczecin, 2001, Podstawy statystyki matematycznej, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2001

Literatura dodatkowa

  1. Kala R., Statystyka dla przyrodników, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań, 2002

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Elementy statystyki opisowej, miary tendencji centralnej, rozproszenia, kształtu i ich interpretacja1
T-A-2Wykorzystanie testu t-studenta do weryfikacji hipotez statystycznych i tworzenia przedziałów ufności1
T-A-3Analiza doswiadczenia w układzie kompletnej randomizacji, interpretacja jakosciowa wyników na podstawie testu F, porównania wielokrotne srednich, tworzenie grup jednorodnych, interpretacja wyników1
T-A-4Ocena zależności między zmiennymi, wyliczenie współczynnika korelacji i regresji, interpretacja, graficzne przedstawienie1
T-A-5Zastosowanie testów nieparametrycznych - chi kwadrat, korelacji kolejnosci, znaku1
5

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Analiza przykładów w programach komputerowych4
4

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wiadomosci wstepne, charakterystyki próby2
T-W-2Rozkłady zmiennych losowych, zasady grupowania i porządkowania wyników1
T-W-3Estymatory, zasady wnioskowania statystycznego2
T-W-4Analiza wariancji, doświadczenia 1-czynnikowe metody porównań średnich1
T-W-5Korelacja i regresja prosta1
T-W-6Testy nieparametryczne2
9

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach9
A-A-2Przygotowanie do zajęć9
18
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach4
A-L-2przygotowanie do zajęć8
12
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach9
A-W-2Przygotowanie do wykładów51
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOG_1A_B05_W01Student ma wiedzę w zakresie podstawowych metod statystycznych stosowanych w badaniach ogrodniczych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOG_1A_W02student ma wiedzę w zakresie matematyki, statystyki matematycznej oraz fizyki, niezbędną do zrozumienia podstawowych zjawisk fizycznych zachodzących w przyrodzie, w tym klimatycznych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_W01ma podstawową wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W03ma ogólną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, właściwości surowców roślinnych i zwierzęcych, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W04ma wiedzą ogólną o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W06ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożeniach
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W01ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
InzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Nabycie podstawowej wiedzy w zakresie stosowania metod statystycznych
Treści programoweT-W-1Wiadomosci wstepne, charakterystyki próby
T-W-3Estymatory, zasady wnioskowania statystycznego
T-W-4Analiza wariancji, doświadczenia 1-czynnikowe metody porównań średnich
T-W-5Korelacja i regresja prosta
T-W-6Testy nieparametryczne
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wykorzystac metod statystycznych do do analizy wyników
3,0Student potrafi wykorzystac tylko czesc metod statystycznych do do analizy wyników
3,5Student potrafi wykorzystacpoprawnie metody statystyczne do do analizy wyników
4,0Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody
4,5Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody, potrafi porównac ich przydatnosc
5,0Student potrafi wykorzystac poprawnie metody statystyczne do do analizy wyników, ma umiejetnosc wyboru najwłasciwszej metody, potrafi porównac ich przydatnosc, potrafi uzasadnic wybór metody
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOG_1A_B05_U01Student potrafi wykorzystywać metody statystyczne do analizy wyników
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOG_1A_U01student potrafi posługiwać się technologią informatyczną w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji, budowy baz danych niezbędnych do projektowania i realizacji przedsięwzięć z zakresu produkcji ogrodniczej
OG_1A_U08student wykonuje pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadanie badawcze lub projektowe dotyczące szeroko rozumianego ogrodnictwa, prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R1A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R1A_U03stosuje podstawowe technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R1A_U04wykonuje pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadanie badawcze lub projektowe dotyczące szeroko rozumianego rolnictwa, prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski
R1A_U05dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na produkcję, jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania typowych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów
R1A_U06posiada zdolność podejmowania standardowych działań, z wykorzystaniem odpowiednich metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów, rozwiązujących problemy w zakresie produkcji żywności, zdrowia zwierząt, stanu środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz technicznych zadań inżynierskich zgodnych ze studiowanym kierunku studiów
R1A_U07posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu rozwiązywanie zaistniałych problemów zawodowych - dla nabrania doświadczenia i doskonalenia kompetencji inżynierskich
R1A_U08posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł
R1A_U09posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U01potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
InzA_U02potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
InzA_U03potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
InzA_U04potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań inżynierskich
InzA_U05potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
InzA_U06potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
InzA_U07potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
InzA_U08potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi
Cel przedmiotuC-2Nabycie umiejętnosci posługiwania się metodami statystycznymi do do analizy danych, wyciagania wniosków i prezentacji wyników
Treści programoweT-A-3Analiza doswiadczenia w układzie kompletnej randomizacji, interpretacja jakosciowa wyników na podstawie testu F, porównania wielokrotne srednich, tworzenie grup jednorodnych, interpretacja wyników
T-A-5Zastosowanie testów nieparametrycznych - chi kwadrat, korelacji kolejnosci, znaku
T-A-1Elementy statystyki opisowej, miary tendencji centralnej, rozproszenia, kształtu i ich interpretacja
Metody nauczaniaM-2Ćwiczenia audytoryjne
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków
3,0Student ma umiejetnosci analizy danych
3,5Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków
4,0Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników
4,5Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników. Posiada umiejetność planowania badan
5,0Student ma umiejetnosci analizy danych i wyciagania wniosków oraz prezentacji wyników. Posiada umiejetnosc planowania badan i krytycznej oceny opracowan statystycznych
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOG_1A_B05_K01Student ma swiadomość konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOG_1A_K01student ma świadomość ważności dokształcania i samodoskonalenia w zakresie nowych technologii w ogrodnictwie oraz rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w celu doskonalenia umiejętności uzyskanych w trakcie studiów
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
R1A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
R1A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R1A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R1A_K06ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
R1A_K07ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie wykonywanego zawodu
R1A_K08potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_K01ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
InzA_K02potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-3Ukształtowanie świadomości o konieczności ciągłego uzupełniania wiedzy
Treści programoweT-W-6Testy nieparametryczne
T-A-3Analiza doswiadczenia w układzie kompletnej randomizacji, interpretacja jakosciowa wyników na podstawie testu F, porównania wielokrotne srednich, tworzenie grup jednorodnych, interpretacja wyników
T-A-5Zastosowanie testów nieparametrycznych - chi kwadrat, korelacji kolejnosci, znaku
T-A-1Elementy statystyki opisowej, miary tendencji centralnej, rozproszenia, kształtu i ich interpretacja
Metody nauczaniaM-2Ćwiczenia audytoryjne
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie
3,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie
3,5Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji
4,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą
4,5Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą, potrafi robić to aktywnie
5,0Student ma swiadomości konieczności dokształcania się i uczenia przez całe życie i wykazuje zainteresowanie w realizacji, jest chętny do podzielenia się tą wiedzą, potrafi robić to aktywnie, prowadzi działania inspirujace w swoim otoczeniu