ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2015/2016 / Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej / Inżynieria chemiczna i procesowa (S1) / Sylabus przedmiotu - Bezpieczeństwo i ryzyko procesów przemysłowych

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S1)

Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo i ryzyko procesów przemysłowych:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Inżynieria chemiczna i procesowa
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Bezpieczeństwo i ryzyko procesów przemysłowych
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny	Sylwia Peryt-Stawiarska <peryt@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Sylwia Peryt-Stawiarska <peryt@zut.edu.pl>, Ewa Połom <Ewa.Polom@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	3,0	ECTS (formy)	3,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
projekty	P	4	15	1,0	0,44	zaliczenie
wykłady	W	4	15	2,0	0,56	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Matematyka.
W-2	Procesy i aparatura procesowa

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Zapoznanie studentów z unormowaniami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa procesowego, które obowiązują w krajach Unii Europejskiej i w Polsce
C-2	Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i analizy ryzyka
C-3	Zdobycie przez studenta umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym oraz dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
projekty
T-P-1	Projekt zbiornika do magazynowania substancji niebezpiecznej wraz z trójwarstwowym systemem zabezpieczeń. Analiza HAZOP dla projektowanej instalacji.	15
		15
wykłady
T-W-1	Regulacje prawne w dziedzinie bezpieczeństwa procesowego.	1
T-W-2	System bezpieczeństwa procesowego: identyfikacja i klasyfikacja zakładów (ZZR, ZDR). Bazpieczeństwo higieny i pracy w zakładach ZZR i ZDR.	2
T-W-3	Systemy bezpieczeństwa i ochrony – trójwarstwowy system zabezpieczeń. Identyfikacja zagrożeń.	1
T-W-4	Model zarządzania ryzykiem procesowym: matryca ryzyka, miara, kryteria i zasady akceptacji ryzyka. Analiza jakościowa ryzyka.	2
T-W-5	Konstrukcja i analiza ilościowa diagramu przyczyn i skutków - analiza HAZOP.	1
T-W-6	Analiza bezpieczeństwa procesu, listy kontrolne, klasyfikacje, analiza niezawodności ludzkiej, studium zagrożeń i zdolności operacyjnych HAZOP	1
T-W-7	Konstrukcja drzewa zdarzeń. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa zdarzeń.	1
T-W-8	Konstrukcja drzewa błędów. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa błędów. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii.	2
T-W-9	Raport o Bezpieczeństwie. Główne przyczyny katastrof przemysłowych. Klasyfikacja nadzwyczajnych zagrożeń. Mechanizmy powstawania poważnych awarii.	2
T-W-10	Pożary, wybuchy i skażenia toksyczne. Modele wypływu substancji niebezpiecznych do otoczenia.	2
		15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
projekty
A-P-1	Uczestnictwo w zajęciach.	15
A-P-2	Udział w konsultacjach.	5
A-P-3	Przygotowanie pracy zaliczeniowej w postaci raportu.	10
		30
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach.	30
A-W-2	Studiowanie literatury przedmiotu.	15
A-W-3	Konsultacje z prowadzącym zajęcia.	5
A-W-4	Praca własna - analiza i przyswajanie materiału podanego na wykładach.	10
		60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Metoda podająca: wykład informacyjny.
M-2	Metoda praktyczna: ćwiczenia projektowe.

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
S-2	Ocena formująca: Ocena poprawności przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
S-3	Ocena podsumowująca: Ocena przygotowanego przez studenta raportu w formie projektu.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_1A_C18_W16 Student ma wiedzę dotyczącą unormowań prawnych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w zakresie bezpieczeństwa procesowego. Student potrafi omówić i wyjaśnić, na czym polega analiza ryzyka dla zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Student ma wiedzę na temat systemów bezpieczeństwa w zakładach stwarzających zwiększone oraz duże ryzyko wystąpienia awarii.	ICHP_1A_W16	T1A_W08	InzA_W03	C-1, C-2, C-3	T-W-9, T-W-3, T-W-1, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-5, T-W-4, T-W-10, T-W-2, T-P-1	M-2, M-1	S-2, S-1, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_1A_C18_U12 Student ma umiejętnośc stosowania w praktyce (w szczególności w opracowaniach projektowych) podstawowych regulacji prawnych oraz zasad BHP obowiązujących w przemyśle, ze szczególnym uwzględnieniem zakładaów o zwiększonym i dużym ryzyku wystapienia awarii przemsyłowej. Student ma umiejętność oceny zagrożń związanych ze stosowaniem substancji niebezpiecznych w procesach chemicznych. Potrafi przeprowadzić analizę ryzyka dla instalacji zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej oraz potrafi dobrać zabezpieczenia zmniejszające ryzyko wystąpienia poważnej awarii.	ICHP_1A_U12	T1A_U11	—	C-1, C-2, C-3	T-W-9, T-W-3, T-W-1, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-5, T-W-4, T-W-10, T-W-2, T-P-1	M-2, M-1	S-2, S-1, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_1A_C18_K02 Student ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Zajęcia projektowe uczą pracy zespołowej i wykorzystania potencjału członków grupy	ICHP_1A_K02	T1A_K02	InzA_K01	C-1, C-2, C-3	T-W-3, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-5, T-W-4, T-W-10, T-P-1	M-2, M-1	S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_1A_C18_W16 Student ma wiedzę dotyczącą unormowań prawnych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w zakresie bezpieczeństwa procesowego. Student potrafi omówić i wyjaśnić, na czym polega analiza ryzyka dla zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Student ma wiedzę na temat systemów bezpieczeństwa w zakładach stwarzających zwiększone oraz duże ryzyko wystąpienia awarii.	2,0	Student nie opanował podstawowej wiedzy podanej na wykładzie.
	3,0	Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w nieznacznym stopniu.
	3,5	Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w stopniu dostatecznym.
	4,0	Student opanował większość podanych na wykładzie informacji i potrafi je zinterpretować i wykorzystać w stopniu dobrym.
	4,5	Student opanował znaczącą większość podanych na wykładzie informacji i potrafi ją właściwie zinterpretować i wykorzystać w znacznym stopniu.
	5,0	Student opanował cała wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i w pełni wykorzystać.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_1A_C18_U12 Student ma umiejętnośc stosowania w praktyce (w szczególności w opracowaniach projektowych) podstawowych regulacji prawnych oraz zasad BHP obowiązujących w przemyśle, ze szczególnym uwzględnieniem zakładaów o zwiększonym i dużym ryzyku wystapienia awarii przemsyłowej. Student ma umiejętność oceny zagrożń związanych ze stosowaniem substancji niebezpiecznych w procesach chemicznych. Potrafi przeprowadzić analizę ryzyka dla instalacji zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej oraz potrafi dobrać zabezpieczenia zmniejszające ryzyko wystąpienia poważnej awarii.	2,0	Student nie potrafi wykorzystać wiedzy teoretycznej do samodzielnego rozwiązania najprostszych zadań projektowych. Nie składa projektu w terminie.
	3,0	Student rozwiązuje proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii korzystając z pomocy innych. Składa projekt obarczony błędami.
	3,5	Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i z niewielką pomocą innych rozwiązuje proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Składa projekt z nieznacznymi uchybieniami.
	4,0	Student potrafi samodzielnie rozwiązać proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Oddaje projekt, w którym występują nieliczne i niedyskwalifikujące projektu błędy.
	4,5	Student potrafi samodzielnie rozwiązać zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Potrafi przeprowadzić jakościową analizę ryzyka. Oddaje w terminie projekt, w którym nie ma znaczących błędów.
	5,0	Student potrafi samodzielnie wykonać ocenę zagrożeń i przeprowadzić całościową analizę ryzyka instalacji zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Oddaje w terminie bezbłędnie wykonany projekt.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_1A_C18_K02 Student ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Zajęcia projektowe uczą pracy zespołowej i wykorzystania potencjału członków grupy	2,0	Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń związanych ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych. Nie ma świadomości, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	3,0	Student w stopniu dostatecznym rozumie zagrożenia związane ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	3,5	Student w znacznym stopniu rozumie zagrożenia związane ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	4,0	Student ma dobra świadomość zagrożeń związanych ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych. Rozumie jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii
	4,5	Student rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii . Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej
	5,0	Student rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii . Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje.

Literatura podstawowa

Borysiewicz M., Furtek A., Potempski S., Poradnik metod ocen ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi, Instytut Energii Atomowej, Otwock-Świerk, 2000
Markowski A., Zapobieganie stratom w Przemyśle cz. III, Politechnika Łódzka, Łódź, 2000
Michalik J. S., Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym, Główny Inspektorat Pracy, Warszawa, 2005
Ustawa, Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.), Warszawa, 2001
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 2013, poz. 1479

Literatura dodatkowa

Markowski A., Zarządzanie ryzykiem w przemyśle chemicznym i procesowym, Politechnika Łódzka, Łódź, 2001
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, http://www.gios.gov.pl, zakładka: poważne awarie

Treści programowe - projekty

KOD	Treść programowa	Godziny
T-P-1	Projekt zbiornika do magazynowania substancji niebezpiecznej wraz z trójwarstwowym systemem zabezpieczeń. Analiza HAZOP dla projektowanej instalacji.	15
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Regulacje prawne w dziedzinie bezpieczeństwa procesowego.	1
T-W-2	System bezpieczeństwa procesowego: identyfikacja i klasyfikacja zakładów (ZZR, ZDR). Bazpieczeństwo higieny i pracy w zakładach ZZR i ZDR.	2
T-W-3	Systemy bezpieczeństwa i ochrony – trójwarstwowy system zabezpieczeń. Identyfikacja zagrożeń.	1
T-W-4	Model zarządzania ryzykiem procesowym: matryca ryzyka, miara, kryteria i zasady akceptacji ryzyka. Analiza jakościowa ryzyka.	2
T-W-5	Konstrukcja i analiza ilościowa diagramu przyczyn i skutków - analiza HAZOP.	1
T-W-6	Analiza bezpieczeństwa procesu, listy kontrolne, klasyfikacje, analiza niezawodności ludzkiej, studium zagrożeń i zdolności operacyjnych HAZOP	1
T-W-7	Konstrukcja drzewa zdarzeń. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa zdarzeń.	1
T-W-8	Konstrukcja drzewa błędów. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa błędów. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii.	2
T-W-9	Raport o Bezpieczeństwie. Główne przyczyny katastrof przemysłowych. Klasyfikacja nadzwyczajnych zagrożeń. Mechanizmy powstawania poważnych awarii.	2
T-W-10	Pożary, wybuchy i skażenia toksyczne. Modele wypływu substancji niebezpiecznych do otoczenia.	2
		15

Formy aktywności - projekty

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-P-1	Uczestnictwo w zajęciach.	15
A-P-2	Udział w konsultacjach.	5
A-P-3	Przygotowanie pracy zaliczeniowej w postaci raportu.	10
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach.	30
A-W-2	Studiowanie literatury przedmiotu.	15
A-W-3	Konsultacje z prowadzącym zajęcia.	5
A-W-4	Praca własna - analiza i przyswajanie materiału podanego na wykładach.	10
		60

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_1A_C18_W16	Student ma wiedzę dotyczącą unormowań prawnych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w zakresie bezpieczeństwa procesowego. Student potrafi omówić i wyjaśnić, na czym polega analiza ryzyka dla zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Student ma wiedzę na temat systemów bezpieczeństwa w zakładach stwarzających zwiększone oraz duże ryzyko wystąpienia awarii.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_1A_W16	ma wiedzę niezbędną do rozumienia pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej; zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące w przemyśle
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T1A_W08	ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_W03	ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych uwarunkowań działalności inżynierskiej
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z unormowaniami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa procesowego, które obowiązują w krajach Unii Europejskiej i w Polsce
	C-2	Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i analizy ryzyka
	C-3	Zdobycie przez studenta umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym oraz dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programowe	T-W-9	Raport o Bezpieczeństwie. Główne przyczyny katastrof przemysłowych. Klasyfikacja nadzwyczajnych zagrożeń. Mechanizmy powstawania poważnych awarii.
	T-W-3	Systemy bezpieczeństwa i ochrony – trójwarstwowy system zabezpieczeń. Identyfikacja zagrożeń.
	T-W-1	Regulacje prawne w dziedzinie bezpieczeństwa procesowego.
	T-W-6	Analiza bezpieczeństwa procesu, listy kontrolne, klasyfikacje, analiza niezawodności ludzkiej, studium zagrożeń i zdolności operacyjnych HAZOP
	T-W-7	Konstrukcja drzewa zdarzeń. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa zdarzeń.
	T-W-8	Konstrukcja drzewa błędów. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa błędów. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii.
	T-W-5	Konstrukcja i analiza ilościowa diagramu przyczyn i skutków - analiza HAZOP.
	T-W-4	Model zarządzania ryzykiem procesowym: matryca ryzyka, miara, kryteria i zasady akceptacji ryzyka. Analiza jakościowa ryzyka.
	T-W-10	Pożary, wybuchy i skażenia toksyczne. Modele wypływu substancji niebezpiecznych do otoczenia.
	T-W-2	System bezpieczeństwa procesowego: identyfikacja i klasyfikacja zakładów (ZZR, ZDR). Bazpieczeństwo higieny i pracy w zakładach ZZR i ZDR.
	T-P-1	Projekt zbiornika do magazynowania substancji niebezpiecznej wraz z trójwarstwowym systemem zabezpieczeń. Analiza HAZOP dla projektowanej instalacji.
Metody nauczania	M-2	Metoda praktyczna: ćwiczenia projektowe.
Metody nauczania	M-1	Metoda podająca: wykład informacyjny.
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena poprawności przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
	S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
	S-3	Ocena podsumowująca: Ocena przygotowanego przez studenta raportu w formie projektu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie opanował podstawowej wiedzy podanej na wykładzie.
	3,0	Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w nieznacznym stopniu.
	3,5	Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w stopniu dostatecznym.
	4,0	Student opanował większość podanych na wykładzie informacji i potrafi je zinterpretować i wykorzystać w stopniu dobrym.
	4,5	Student opanował znaczącą większość podanych na wykładzie informacji i potrafi ją właściwie zinterpretować i wykorzystać w znacznym stopniu.
	5,0	Student opanował cała wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i w pełni wykorzystać.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_1A_C18_U12	Student ma umiejętnośc stosowania w praktyce (w szczególności w opracowaniach projektowych) podstawowych regulacji prawnych oraz zasad BHP obowiązujących w przemyśle, ze szczególnym uwzględnieniem zakładaów o zwiększonym i dużym ryzyku wystapienia awarii przemsyłowej. Student ma umiejętność oceny zagrożń związanych ze stosowaniem substancji niebezpiecznych w procesach chemicznych. Potrafi przeprowadzić analizę ryzyka dla instalacji zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej oraz potrafi dobrać zabezpieczenia zmniejszające ryzyko wystąpienia poważnej awarii.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_1A_U12	potrafi stosować podstawowe regulacje prawne i przestrzegać zasad BHP obowiązujących w przemyśle, potrafi oceniać zagrożenia związane ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T1A_U11	ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z unormowaniami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa procesowego, które obowiązują w krajach Unii Europejskiej i w Polsce
	C-2	Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i analizy ryzyka
	C-3	Zdobycie przez studenta umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym oraz dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programowe	T-W-9	Raport o Bezpieczeństwie. Główne przyczyny katastrof przemysłowych. Klasyfikacja nadzwyczajnych zagrożeń. Mechanizmy powstawania poważnych awarii.
	T-W-3	Systemy bezpieczeństwa i ochrony – trójwarstwowy system zabezpieczeń. Identyfikacja zagrożeń.
	T-W-1	Regulacje prawne w dziedzinie bezpieczeństwa procesowego.
	T-W-6	Analiza bezpieczeństwa procesu, listy kontrolne, klasyfikacje, analiza niezawodności ludzkiej, studium zagrożeń i zdolności operacyjnych HAZOP
	T-W-7	Konstrukcja drzewa zdarzeń. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa zdarzeń.
	T-W-8	Konstrukcja drzewa błędów. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa błędów. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii.
	T-W-5	Konstrukcja i analiza ilościowa diagramu przyczyn i skutków - analiza HAZOP.
	T-W-4	Model zarządzania ryzykiem procesowym: matryca ryzyka, miara, kryteria i zasady akceptacji ryzyka. Analiza jakościowa ryzyka.
	T-W-10	Pożary, wybuchy i skażenia toksyczne. Modele wypływu substancji niebezpiecznych do otoczenia.
	T-W-2	System bezpieczeństwa procesowego: identyfikacja i klasyfikacja zakładów (ZZR, ZDR). Bazpieczeństwo higieny i pracy w zakładach ZZR i ZDR.
	T-P-1	Projekt zbiornika do magazynowania substancji niebezpiecznej wraz z trójwarstwowym systemem zabezpieczeń. Analiza HAZOP dla projektowanej instalacji.
Metody nauczania	M-2	Metoda praktyczna: ćwiczenia projektowe.
Metody nauczania	M-1	Metoda podająca: wykład informacyjny.
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena poprawności przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
	S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady).
	S-3	Ocena podsumowująca: Ocena przygotowanego przez studenta raportu w formie projektu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi wykorzystać wiedzy teoretycznej do samodzielnego rozwiązania najprostszych zadań projektowych. Nie składa projektu w terminie.
	3,0	Student rozwiązuje proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii korzystając z pomocy innych. Składa projekt obarczony błędami.
	3,5	Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i z niewielką pomocą innych rozwiązuje proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Składa projekt z nieznacznymi uchybieniami.
	4,0	Student potrafi samodzielnie rozwiązać proste zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Oddaje projekt, w którym występują nieliczne i niedyskwalifikujące projektu błędy.
	4,5	Student potrafi samodzielnie rozwiązać zadania projektowe związane z oceną zagrożeń w instalacjach zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Potrafi przeprowadzić jakościową analizę ryzyka. Oddaje w terminie projekt, w którym nie ma znaczących błędów.
	5,0	Student potrafi samodzielnie wykonać ocenę zagrożeń i przeprowadzić całościową analizę ryzyka instalacji zwiększonego i dużego ryzyka wystąpienia awarii. Oddaje w terminie bezbłędnie wykonany projekt.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_1A_C18_K02	Student ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Zajęcia projektowe uczą pracy zespołowej i wykorzystania potencjału członków grupy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_1A_K02	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T1A_K02	ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_K01	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z unormowaniami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa procesowego, które obowiązują w krajach Unii Europejskiej i w Polsce
	C-2	Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i analizy ryzyka
	C-3	Zdobycie przez studenta umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym oraz dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej.
Treści programowe	T-W-3	Systemy bezpieczeństwa i ochrony – trójwarstwowy system zabezpieczeń. Identyfikacja zagrożeń.
	T-W-6	Analiza bezpieczeństwa procesu, listy kontrolne, klasyfikacje, analiza niezawodności ludzkiej, studium zagrożeń i zdolności operacyjnych HAZOP
	T-W-7	Konstrukcja drzewa zdarzeń. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa zdarzeń.
	T-W-8	Konstrukcja drzewa błędów. Analiza jakościowa i ilościowa drzewa błędów. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii.
	T-W-5	Konstrukcja i analiza ilościowa diagramu przyczyn i skutków - analiza HAZOP.
	T-W-4	Model zarządzania ryzykiem procesowym: matryca ryzyka, miara, kryteria i zasady akceptacji ryzyka. Analiza jakościowa ryzyka.
	T-W-10	Pożary, wybuchy i skażenia toksyczne. Modele wypływu substancji niebezpiecznych do otoczenia.
	T-P-1	Projekt zbiornika do magazynowania substancji niebezpiecznej wraz z trójwarstwowym systemem zabezpieczeń. Analiza HAZOP dla projektowanej instalacji.
Metody nauczania	M-2	Metoda praktyczna: ćwiczenia projektowe.
Metody nauczania	M-1	Metoda podająca: wykład informacyjny.
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Ocena poprawności przygotowania scenariuszy awaryjnych i wykonania analizy HAZOP.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń związanych ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych. Nie ma świadomości, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	3,0	Student w stopniu dostatecznym rozumie zagrożenia związane ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	3,5	Student w znacznym stopniu rozumie zagrożenia związane ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii
	4,0	Student ma dobra świadomość zagrożeń związanych ze stosowaniem produktów i procesów chemicznych. Rozumie jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji stwarzających duże ryzyko wystąpienia awarii. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii
	4,5	Student rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii . Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej
	5,0	Student rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP na terenie instalacji zagrożonych dużym ryzykiem wystąpienia awarii . Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje.