Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Ochrona środowiska (S1)
Sylabus przedmiotu Mikrobiologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ochrona środowiska | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Mikrobiologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agata Markowska-Szczupak <Agata.Markowska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Piotr Sobolewski <psobolewski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | 1. Podstawowa wiedza z biologii. 2. Podstawowa wiedza z biochemii. 3. Podstawowa wiedza z chemii (umiejętność wykonywania przeliczeń chemicznych). 4. Umiejętność pracy z materiałami niebezpiecznymi (chemikalia, mikroorganizmy potencjalnie patogenne), zgodnie z zasadami bezpieczeństwa higieny pracy. 5. Doświadczenie związane z pracą zespołową i przyjmowaniem w grupie roboczej różnych ról; odpowiedzialność za powierzony sprzęt, pracę własną i innych. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zdobycie wiedzy dotyczącej budowy i fizjologii komórek bakteryjnych, w tym sinic i promieniowców. Zdobycie podstawowej wiedzy o grzybach (podstawy mykologii) Poznanie roli mikroorganizmów w przyrodzie. Poznanie możliwości wykorzystywania mikroorganizmów w procesach biotechnologicznych. Nabycie umiejętności mikroskopowania w badaniach mikrobiologicznych. Poznanie specyfiki pracy w laboratorium mikrobiologicznym, metod sterylizacji i dezynfekcji, typów podłoży, podstawowych technik posiewów mikroorganizmów, metod oznaczania liczebności drobnoustrojów w środowisku wodnym, glebowym i w powietrzu, mechanizmów działania bakteriobójczego metali ciężkich, detergentów, promieniowania UV, antybiotyków i fitoncydów. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Kinetyka śmierci mikroorganizmów. Parametry wzrostu mikroorganizmów. Hodowle okresowe i ciągłe. Obliczanie liczby bakterii i grzybów w powietrzu metodą impakcji (wykorzystanie impaktora Andersena). Obliczanie dziennego przyrostu średnicy kolonii, wskaźnika aktywności hydrolitycznej grzybów oraz wskaźnika hamowania/stymulacji wzrostu tych organizmów na różnych substratach. Obliczanie NPL wybranych gatunków bakterii i grzybów pleśniowych w glebie ze wzorów statystycznych oraz przy użyciu programu komputerowego. Obliczanie NPL bakterii z grupy coli w wodzie metodą fermentacyjną na podstawie tablic statystycznych oraz przy uzyciu programu komputerowego. Obliczanie aktywności lipazy grzybowej. Obliczanie stopnia wydajności fermentacji etanolowej, z wykorzystaniem drożdży Saccharomyces cerevisiae. Obliczenia stopnia wydajności fermentacji cytrynianowej Aspergillus niger. | 15 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Przygotowanie podłoży mikrobiologicznych. Metody wyjaławiania. Kontrola jałowości. Techniki posiewów. Przeszczepianie z pożywek płynnych i stałych. Liczenie bakterii. Metoda rozcieńczeń. Barwienie bakterii metodą Gramma. Oznaczanie miana coli wody wodociągowej i akwariowej. Oznaczanie składu jakościowego grzybów kserofilnych w kurzu i w powietrzu: Pobór próbek powietrza w zanieczyszczonym pomieszczeniu zamkniętym i na otwartej przestrzeni; Pobór próbek kurzu; Oznaczanie liczby grzybów w powietrzu; Wykonywanie preparatów grzybów w PVA; Obserwacje mikroskopowe preparatów i identyfikacja grzybów (co najmniej do rodzaju); oraz porównanie liczebności i składu grzybów w powietrzu i w kurzu. Ocena podatności polimerów, w tym biopolimerów (pochodzących ze źródeł odnawialnych) na biodegradację w teście płytkowym i w testach glebowych. | 15 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wprowadzenie do mikrobiologii. Najważniejsze grupy taksonomiczne bakterii. Wirusy, wiroidy i priony. Gleba, woda, powietrze jako środowiska życia bakterii. Bakterie w biotechnologii i medycynie. Genetyka bakterii. Budowa komórki prokariotycznej. Budowa komórki eukariotycznej. Wstęp do mykologii. Dezynfekcja i sterylizacja. Biodeterioracja materiałów technicznych Biodeterioracja żywności. Grzyby chorobotwórcze. Wykorzystanie grzybów w biotechnologii. | 30 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach (rozwiązywanie zadań) | 15 |
| A-A-2 | Przygotowanie i prezentacja referatów. | 10 |
| A-A-3 | Przygotowanie do kolokwiów. | 5 |
| 30 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | przygotowanie do kolokwiów | 15 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Analiza piśmiennictwa | 30 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykłady multimedialne (w tym krótkie filmy) |
| M-2 | Referaty |
| M-3 | Zadania obliczeniowe |
| M-4 | Udział w doświadczeniach mikrobiologicznych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Dyskusja i ocena referatów |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena aktywności na zajęciach |
| S-3 | Ocena formująca: Kolokwia pisemne |
| S-4 | Ocena formująca: Egzamin końcowy testowy |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| KOS_1A_B04_W01 Zdobycie wiedzy na temat budowy, fizjologii i ekologii mikroorganizmów. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| KOS_1A_B04_W02 Zdobycie wiedzy na temat drobnoustrojów chorobotwórczych. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| KOS_1A_B04_W03 Poznanie roli drobnoustrojów w gospodarce człowieka. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| KOS_1A_B04_U01 Umiejętność wykonania różnych typów posiewów mikrobiologicznych. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-4 | S-2, S-3 |
| KOS_1A_B04_U02 Umiejętność przeprowadzenia barwień mikroorganizmów oraz obserwacji preparatów mikroskopowych. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-2, M-4 | S-2, S-3 |
| KOS_1A_B04_U03 Umiejętność rozróżnienia podstawowych typów morfologicznych bakterii oraz podstawowych elementów budowy grzybów mikroskopowych. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-4 | S-2, S-3 |
| KOS_1A_B04_U04 Umiejętność identyfikacji bakterii i grzybów metodami mikroskopowymi i hodowlanymi. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2, M-4 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
| KOS_1A_B04_U05 Umiejętność określenia liczeby mikroorganizmów w środowisku wodnym, glebowym i w powietrzu. | — | — | — | — | — | — | — |
| KOS_1A_B04_U06 Umiejętność wykonywania obliczeń mających znaczenie w procesach mikrobiologicznych i biotechnologicznych. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| KOS_1A_B04_K01 Doświadczenie związane z pracą zespołową i przyjmowaniem w grupie roboczej różnych ról, podziałem pracy w swojej sekcji w trakcie eksperymentów. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-2, M-4 | S-2, S-3 |
| KOS_1A_B04_K02 Świadomość nieustannego rozwoju mikrobiologii, udoskonalania technik i metod stosowanych w izolacji i identyfikacji drobnoustrojów. | — | — | — | C-1 | T-W-1 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| KOS_1A_B04_W01 Zdobycie wiedzy na temat budowy, fizjologii i ekologii mikroorganizmów. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętna wiedza w zakresie zamierzonego efektu kształcenia | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_W02 Zdobycie wiedzy na temat drobnoustrojów chorobotwórczych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętna wiedza w zakresie zamierzonego efektu kształcenia | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_W03 Poznanie roli drobnoustrojów w gospodarce człowieka. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętna wiedza w zakresie zamierzonego efektu kształcenia | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| KOS_1A_B04_U01 Umiejętność wykonania różnych typów posiewów mikrobiologicznych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_U02 Umiejętność przeprowadzenia barwień mikroorganizmów oraz obserwacji preparatów mikroskopowych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_U03 Umiejętność rozróżnienia podstawowych typów morfologicznych bakterii oraz podstawowych elementów budowy grzybów mikroskopowych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_U04 Umiejętność identyfikacji bakterii i grzybów metodami mikroskopowymi i hodowlanymi. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_U05 Umiejętność określenia liczeby mikroorganizmów w środowisku wodnym, glebowym i w powietrzu. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_U06 Umiejętność wykonywania obliczeń mających znaczenie w procesach mikrobiologicznych i biotechnologicznych. | 2,0 | |
| 3,0 | Przeciętne umiejętności w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| KOS_1A_B04_K01 Doświadczenie związane z pracą zespołową i przyjmowaniem w grupie roboczej różnych ról, podziałem pracy w swojej sekcji w trakcie eksperymentów. | 2,0 | |
| 3,0 | Słabe wyniki w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| KOS_1A_B04_K02 Świadomość nieustannego rozwoju mikrobiologii, udoskonalania technik i metod stosowanych w izolacji i identyfikacji drobnoustrojów. | 2,0 | |
| 3,0 | Słabe wyniki w zamierzonym efekcie kształcenia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- ZIEMBIŃSKA A., WIECHETEK A., Laboratorium mikrobiologiczne – wybrane ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej i stosowanej., Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2010
- SCHLEGEL G. H., Mikrobiologia ogólna., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2003
- CHMIEL A., Biotechnologia – podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1998
- LIBUDZISZ Z., KOWAL K., ŻAKOWSKA Z., Mikrobiologia techniczna T1 i T2., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2007
Literatura dodatkowa
- KUNICKI-GOLDFINGER W., Życie bakterii., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005