ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2016/2017 / Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt / Biotechnologia (S2) / Biotechnologia w produkcji zwierzęcej i ochronie środowiska / Sylabus przedmiotu - Biologiczne metody oceny stanu środowiska

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S2)
specjalność: Biotechnologia w produkcji zwierzęcej i ochronie środowiska

Sylabus przedmiotu Biologiczne metody oceny stanu środowiska:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Biotechnologia
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	magister inżynier
Obszary studiów	nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Biologiczne metody oceny stanu środowiska
Specjalność	Biotechnologia w produkcji zwierzęcej i ochronie środowiska
Jednostka prowadząca	Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny	Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	2,0	ECTS (formy)	2,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
wykłady	W	3	15	1,0	0,50	zaliczenie
ćwiczenia audytoryjne	A	3	15	1,0	0,50	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	znajomość zagadnień związanych z ekologią i ochroną środowiska

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	zapoznanie studentów z biologicznymi metodami wykorzystywanymi w ocenie stopnia skażenia środowiska
C-2	zapoznanie studentów ze znaczeniem biotestów jako źródłem informacji o interakcjach zanieczyszczeń i ich oddziaływaniu na elementy biotyczne ekosystemów
C-3	ukształtowanie umiejętności doboru właściwych metod do oceny jakości określonych elementów środowiska

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.	2
T-A-2	Analiza zależności między toksycznością próbek wody/osadów dennych a stężeniem wybranych grup zanieczyszczeń.	2
T-A-3	Metody ustalania bezpiecznych stężeń zanieczyszczeń dla biocenoz wodnych.	3
T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.	2
T-A-5	Testy biodegradacji. Cele badań biodegradacji związków chemicznych (atestacja, prognozowanie możliwości i przebiegu eliminacji związków chemicznych, wyznaczanie NDS).	2
T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.	2
T-A-7	Ocena mutagenezy środowiskowej - analiza testów cytogenetycznych	2
		15
wykłady
T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)	2
T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.	2
T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).	2
T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.	2
T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.	2
T-W-6	Ocena mutagenności i rakotwórczości zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i wody.	2
T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.	3
		15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-A-2	studiowanie literatury z zakresu metod oceny stanu środowiska	5
A-A-3	przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń	10
		30
wykłady
A-W-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-W-2	przygotowanie się studenta do kolokwium	7
A-W-3	przygotowanie się do zajęć, studiowanie wskazanej literatury	8
		30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	wykład informacyjny
M-2	metody praktyczne, ćwiczenie laboratoryjne
M-3	pogadanka
M-4	objaśnienie

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena podsumowująca: Warunkiem zaliczenia wykładów jest uzyskanie pozytywnego wyniku z testu końcowego. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uzyskanie pozytywnej oceny z testu.
S-2	Ocena formująca: zaliczenie ustne
S-3	Ocena formująca: zaliczenie pisemne
S-4	Ocena formująca: ocena postawy względem omawianych zagadnień i problemów środowiskowych

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_W01 wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby	BT_2A_W12	R2A_W05, R2A_W06	—	C-1	T-W-6, T-W-1, T-W-3, T-W-7, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-A-4, T-A-5, T-A-1, T-A-3, T-A-7, T-A-6	M-3, M-1	S-3
BT_2A_BTZ-S-C2_W02 zna organizmy wskaźnikowe i monitorowe oraz biomarkery, wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i testach toksyczności	BT_2A_W12	R2A_W05, R2A_W06	—	C-2, C-1	T-W-1, T-W-3, T-W-7, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-A-4, T-A-1, T-A-6	M-3, M-1	S-3
BT_2A_BTZ-S-C2_W03 wymienia podstawowe testy komercyjne wykorzystywane w kontroli jakości określonych elementów środowiska	BT_2A_W12	R2A_W05, R2A_W06	—	C-2	T-W-7	M-3, M-1	S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_U01 proponuje zastosowanie określonych metod do oceny jakości wskazanych elementów środowiska	BT_2A_U09, BT_2A_U05	R2A_U01, R2A_U03, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U06, R2A_U07, R2A_U08, R2A_U09	InzA2_U01, InzA2_U05, InzA2_U08	C-1, C-3	T-W-6, T-W-1, T-W-3, T-W-7, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-A-4, T-A-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-7, T-A-6	M-4, M-2	S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_K01 wykazuje zaangażowanie w samodzielnym jak i zespołowym rozwiązywaniu stawianych problemów	BT_2A_K05	R2A_K03, R2A_K04	InzA2_K02	C-2, C-1, C-3	T-W-6, T-W-1, T-W-3, T-W-7, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-A-4, T-A-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-7, T-A-6	M-3, M-4, M-1, M-2	S-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_W01 wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby	2,0	Student nie potrafi wymienić i opisać biologicznych metod stosowanych w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych.
	3,0	Student, przy dużej pomocy nauczyciela, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (tylko cześć z nich). Wykazuje problemy z ich wymienieniem. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką.
	3,5	Student, przy pomocy nauczyciela, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (samodzielnie opisuje tylko cześć z nich). Poprawnie wymienia wszystkie omawiane za zajęciach metody. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką.
	4,0	Student, w miarę samodzielnie, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (samodzielnie opisuje wiekszość z nich). Poprawnie wymienia wszystkie omawiane za zajęciach metody. W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką.
	4,5	Student samodzielnie wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką.
	5,0	Student samodzielnie wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych.
BT_2A_BTZ-S-C2_W02 zna organizmy wskaźnikowe i monitorowe oraz biomarkery, wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i testach toksyczności	2,0	Student nie potrafi wymienić organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów, wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i testach toksyczności stosowanych w ocenie narażenia środowiskowego i zawodowego. Nie potrafi dokonać ich charakterystyki. Nie wykazuje zainteresowania poruszanymi zagadnieniami.
	3,0	Student potrafi poprawnie wymienić i opisać tylko cześć (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Rozumie celowość ich stosowania. Wykazuje małe zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	3,5	Student potrafi wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności, ale podczas ich opisywania popełnia wiele błędów. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Podczas ich opisywania popełnia błędy. Wykazuje znaczne zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,5	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach organizmy wskaźnikowe i monitorowe oraz biomarkery wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Podczas ich opisywania popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	5,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić i scharakteryzować organizmy wskażnikowe i monitorowe oraz biomarkery wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą w zakresie poruszanych zagadnień. Umiejętnie korzysta ze zródeł naukowych.
BT_2A_BTZ-S-C2_W03 wymienia podstawowe testy komercyjne wykorzystywane w kontroli jakości określonych elementów środowiska	2,0	Student nie potrafi wymienić komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska ani okreslic ich dokładnego zastosowania. Nie wykazuje zainteresowania poruszanymi zagadnieniami.
	3,0	Student potrafi poprawnie wymienić i przyporządkowac tylko cześć (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska. Wykazuje małe zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	3,5	Student potrafi, z pomoca nauczyciela, wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska, ale podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia wiele błędów. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,0	Student potrafi bezbłdęnie wymienić większość (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakosci środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia błędy. Wykazuje znaczne zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,5	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach komercyjne testy wykorzystywane w kontroli jakości środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	5,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach komercyjne testy wykorzystywane w kontroli jakości środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia (bardzo rzadko) mało znaczace błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_U01 proponuje zastosowanie określonych metod do oceny jakości wskazanych elementów środowiska	2,0	Student nie potrafi poprawnie zaproponować zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska.
	3,0	Student, z duża pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości okreslonych elementów środowiska. Student wykazuje znaczne trudności w wyborze własściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	3,5	Student, z pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości okreslonych elementów środowiska. Student wykazuje średnie trudności w wyborze właściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	4,0	Student, z niewielką pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Student wykazuje niewielkie trudności w wyborze właściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	4,5	Student samodzielnie proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Student wykazuje nieznaczne trudności w uzasadnieniu jej wyboru.
	5,0	Student samodzielnie proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Bezbłędnie uzasadnia jej wybór.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_2A_BTZ-S-C2_K01 wykazuje zaangażowanie w samodzielnym jak i zespołowym rozwiązywaniu stawianych problemów	2,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela.
	3,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela.
	3,5	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Adaptuje się jednak do sytuacji dydaktycznych zaaranżowanych przez nauczyciela. Wykazuje postawę umiarkowanie przychylną wobec poczynań nauczyciela.
	4,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł. Podejmuje działania z własnej woli, ale nie angażuje się spontanicznie.
	4,5	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie tylko dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób wykazując przy tym przychylną postawę wobec poczynań nauczyciela.
	5,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student samodzielnie rozpoczyna danego rodzaju działania, kierując się przy tym pozytywną postawą wobec poczynań nauczyciela.

Literatura podstawowa

Traczewska T., Biologiczne metody oceny skażenia środowiska, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2011

Literatura dodatkowa

Zimny H., Ekologiczna ocena stanu środowiska. Bioindykacja i biomonitoring., AR-W, A. Grzegorczyk, Warszawa, 2006

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Treść programowa	Godziny
T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.	2
T-A-2	Analiza zależności między toksycznością próbek wody/osadów dennych a stężeniem wybranych grup zanieczyszczeń.	2
T-A-3	Metody ustalania bezpiecznych stężeń zanieczyszczeń dla biocenoz wodnych.	3
T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.	2
T-A-5	Testy biodegradacji. Cele badań biodegradacji związków chemicznych (atestacja, prognozowanie możliwości i przebiegu eliminacji związków chemicznych, wyznaczanie NDS).	2
T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.	2
T-A-7	Ocena mutagenezy środowiskowej - analiza testów cytogenetycznych	2
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)	2
T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.	2
T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).	2
T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.	2
T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.	2
T-W-6	Ocena mutagenności i rakotwórczości zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i wody.	2
T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.	3
		15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-A-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-A-2	studiowanie literatury z zakresu metod oceny stanu środowiska	5
A-A-3	przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń	10
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-W-2	przygotowanie się studenta do kolokwium	7
A-W-3	przygotowanie się do zajęć, studiowanie wskazanej literatury	8
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_2A_BTZ-S-C2_W01	wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_W12	wykazuje się zaawansowana znajomością z zakresu ochrony przyrody oraz potrafi samodzielnie definiować znaczenie środowiska, jego użytkowanie oraz zagrożenia z tym związane
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R2A_W05	wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
	R2A_W06	ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
Cel przedmiotu	C-1	zapoznanie studentów z biologicznymi metodami wykorzystywanymi w ocenie stopnia skażenia środowiska
Treści programowe	T-W-6	Ocena mutagenności i rakotwórczości zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i wody.
	T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)
	T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).
	T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.
	T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.
	T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.
	T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.
	T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.
	T-A-5	Testy biodegradacji. Cele badań biodegradacji związków chemicznych (atestacja, prognozowanie możliwości i przebiegu eliminacji związków chemicznych, wyznaczanie NDS).
	T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.
	T-A-3	Metody ustalania bezpiecznych stężeń zanieczyszczeń dla biocenoz wodnych.
	T-A-7	Ocena mutagenezy środowiskowej - analiza testów cytogenetycznych
	T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.
Metody nauczania	M-3	pogadanka
Metody nauczania	M-1	wykład informacyjny
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: zaliczenie pisemne
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi wymienić i opisać biologicznych metod stosowanych w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych.
	3,0	Student, przy dużej pomocy nauczyciela, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (tylko cześć z nich). Wykazuje problemy z ich wymienieniem. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką.
	3,5	Student, przy pomocy nauczyciela, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (samodzielnie opisuje tylko cześć z nich). Poprawnie wymienia wszystkie omawiane za zajęciach metody. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką.
	4,0	Student, w miarę samodzielnie, opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby (samodzielnie opisuje wiekszość z nich). Poprawnie wymienia wszystkie omawiane za zajęciach metody. W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką.
	4,5	Student samodzielnie wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką.
	5,0	Student samodzielnie wymienia i opisuje biologiczne metody stosowane w ocenie jakości powietrza, wody i gleby. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_2A_BTZ-S-C2_W02	zna organizmy wskaźnikowe i monitorowe oraz biomarkery, wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i testach toksyczności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_W12	wykazuje się zaawansowana znajomością z zakresu ochrony przyrody oraz potrafi samodzielnie definiować znaczenie środowiska, jego użytkowanie oraz zagrożenia z tym związane
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R2A_W05	wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
	R2A_W06	ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
Cel przedmiotu	C-2	zapoznanie studentów ze znaczeniem biotestów jako źródłem informacji o interakcjach zanieczyszczeń i ich oddziaływaniu na elementy biotyczne ekosystemów
Cel przedmiotu	C-1	zapoznanie studentów z biologicznymi metodami wykorzystywanymi w ocenie stopnia skażenia środowiska
Treści programowe	T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)
	T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).
	T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.
	T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.
	T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.
	T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.
	T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.
	T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.
	T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.
Metody nauczania	M-3	pogadanka
Metody nauczania	M-1	wykład informacyjny
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: zaliczenie pisemne
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi wymienić organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów, wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i testach toksyczności stosowanych w ocenie narażenia środowiskowego i zawodowego. Nie potrafi dokonać ich charakterystyki. Nie wykazuje zainteresowania poruszanymi zagadnieniami.
	3,0	Student potrafi poprawnie wymienić i opisać tylko cześć (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Rozumie celowość ich stosowania. Wykazuje małe zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	3,5	Student potrafi wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności, ale podczas ich opisywania popełnia wiele błędów. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) organizmów wskaźnikowych i monitorowych oraz biomarkerów wykorzystywanych w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Podczas ich opisywania popełnia błędy. Wykazuje znaczne zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,5	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach organizmy wskaźnikowe i monitorowe oraz biomarkery wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Podczas ich opisywania popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	5,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić i scharakteryzować organizmy wskażnikowe i monitorowe oraz biomarkery wykorzystywane w ocenie stanu środowiska i w testach toksyczności. Wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą w zakresie poruszanych zagadnień. Umiejętnie korzysta ze zródeł naukowych.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_2A_BTZ-S-C2_W03	wymienia podstawowe testy komercyjne wykorzystywane w kontroli jakości określonych elementów środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_W12	wykazuje się zaawansowana znajomością z zakresu ochrony przyrody oraz potrafi samodzielnie definiować znaczenie środowiska, jego użytkowanie oraz zagrożenia z tym związane
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R2A_W05	wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
	R2A_W06	ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
Cel przedmiotu	C-2	zapoznanie studentów ze znaczeniem biotestów jako źródłem informacji o interakcjach zanieczyszczeń i ich oddziaływaniu na elementy biotyczne ekosystemów
Treści programowe	T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.
Metody nauczania	M-3	pogadanka
Metody nauczania	M-1	wykład informacyjny
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: zaliczenie pisemne
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi wymienić komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska ani okreslic ich dokładnego zastosowania. Nie wykazuje zainteresowania poruszanymi zagadnieniami.
	3,0	Student potrafi poprawnie wymienić i przyporządkowac tylko cześć (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska. Wykazuje małe zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	3,5	Student potrafi, z pomoca nauczyciela, wymienić wiekszość (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska, ale podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia wiele błędów. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,0	Student potrafi bezbłdęnie wymienić większość (omawianych na zajęciach) komercyjnych testów wykorzystywanych w kontroli jakosci środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia błędy. Wykazuje znaczne zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	4,5	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach komercyjne testy wykorzystywane w kontroli jakości środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.
	5,0	Student potrafi bezbłędnie wymienić wszystkie omawiane na zajęciach komercyjne testy wykorzystywane w kontroli jakości środowiska. Podczas omawiania ich przeznaczenia popełnia (bardzo rzadko) mało znaczace błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_2A_BTZ-S-C2_U01	proponuje zastosowanie określonych metod do oceny jakości wskazanych elementów środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_U09	Stosuje poznane metody w pracy badawczej; opracowuje piśmiennictwo zgodnie z profilem badawczym; analizuje doniesienia naukowe i inne materiały źródłowe w kontekście własnego projektu badawczego; potrafi przygotować projekt własnych badań naukowych oraz samodzielnie przygotowć opracowanie naukowe.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_U05	Potrafi zaprojektować oraz zrealizować proces eksperymentalny; zna i stosuje metody oraz systemy diagnostyki laboratoryjnej i molekularnej; posiada umiejętność prowadzenia prac badawczych z użyciem materiału biologicznego; potrafi przeprowadzać badania z użyciem mikroskopów; stosuje w analizie i diagnostyce narzędzia bioinformatyczne. Zna systemy i procesy wykorzystywane w ocenie stanu środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R2A_U01	posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	R2A_U03	rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
	R2A_U04	samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	R2A_U05	samodzielnie i wszechstronnie analizuje problemy wpływające na produkcję i jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania specjalistycznych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów i profilu kształcenia
	R2A_U06	posiada umiejętność doboru i modyfikacji typowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, zgodnych ze studiowanym kierunkiem studiów
	R2A_U07	ocenia wady i zalety podjętych działań, w tym ich oryginalność w rozwiązywaniu zaistniałych problemów zawodowych - dla nabrania doświadczenia i doskonalenia kompetencji inżynierskich
	R2A_U08	posiada pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
	R2A_U09	posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA2_U01	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	InzA2_U05	potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
	InzA2_U08	potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi
Cel przedmiotu	C-1	zapoznanie studentów z biologicznymi metodami wykorzystywanymi w ocenie stopnia skażenia środowiska
Cel przedmiotu	C-3	ukształtowanie umiejętności doboru właściwych metod do oceny jakości określonych elementów środowiska
Treści programowe	T-W-6	Ocena mutagenności i rakotwórczości zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i wody.
	T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)
	T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).
	T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.
	T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.
	T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.
	T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.
	T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.
	T-A-5	Testy biodegradacji. Cele badań biodegradacji związków chemicznych (atestacja, prognozowanie możliwości i przebiegu eliminacji związków chemicznych, wyznaczanie NDS).
	T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.
	T-A-2	Analiza zależności między toksycznością próbek wody/osadów dennych a stężeniem wybranych grup zanieczyszczeń.
	T-A-3	Metody ustalania bezpiecznych stężeń zanieczyszczeń dla biocenoz wodnych.
	T-A-7	Ocena mutagenezy środowiskowej - analiza testów cytogenetycznych
	T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.
Metody nauczania	M-4	objaśnienie
Metody nauczania	M-2	metody praktyczne, ćwiczenie laboratoryjne
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: zaliczenie ustne
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi poprawnie zaproponować zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska.
	3,0	Student, z duża pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości okreslonych elementów środowiska. Student wykazuje znaczne trudności w wyborze własściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	3,5	Student, z pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości okreslonych elementów środowiska. Student wykazuje średnie trudności w wyborze właściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	4,0	Student, z niewielką pomocą nauczyciela, proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Student wykazuje niewielkie trudności w wyborze właściwej metody i w uzasadnieniu jej wyboru.
	4,5	Student samodzielnie proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Student wykazuje nieznaczne trudności w uzasadnieniu jej wyboru.
	5,0	Student samodzielnie proponuje zastosowanie właściwej metody do oceny jakości określonych elementów środowiska. Bezbłędnie uzasadnia jej wybór.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_2A_BTZ-S-C2_K01	wykazuje zaangażowanie w samodzielnym jak i zespołowym rozwiązywaniu stawianych problemów
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_2A_K05	wykazuje zdyscyplinowanie w pracy indywidualnej; chętnie uczestniczy w pracy grupowej; potrafi kreatywnie planować i realizować działania własne i zespołowe
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R2A_K03	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
	R2A_K04	prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA2_K02	potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotu	C-2	zapoznanie studentów ze znaczeniem biotestów jako źródłem informacji o interakcjach zanieczyszczeń i ich oddziaływaniu na elementy biotyczne ekosystemów
	C-1	zapoznanie studentów z biologicznymi metodami wykorzystywanymi w ocenie stopnia skażenia środowiska
	C-3	ukształtowanie umiejętności doboru właściwych metod do oceny jakości określonych elementów środowiska
Treści programowe	T-W-6	Ocena mutagenności i rakotwórczości zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i wody.
	T-W-1	Metody biologiczne w kontroli jakości środowiska i ich podział (bioanalityka, monitoring biologiczny, monitoring środowiskowy)
	T-W-3	Markery biologiczne w ocenie narażenia na zanieczyszczenia środowiska. Rola markerów biologicznych w identyfikacji zagrożeń i efektów fizjologicznych narażenia na skażenia środowiska (narażenie endemiczne i zawodowe).
	T-W-7	Testy biologiczne a analityka chemiczna. Przegląd testów komercyjnych wykorzystywanych w kontroli jakości środowiska.
	T-W-4	Monitoring środowiskowy - metody oceny skażenia środowiska i toksyczności wody, osadów dennych, gleby i powietrza. Badania inhalacyjne z użyciem ssaków.
	T-W-5	Wykorzystanie tolerancji ekologicznej w ocenie jakości środowiska.
	T-W-2	Monitoring biologiczny jako narzędzie oceny narażenia zawodowego i środowiskowego na czynniki chemiczne i fizyczne.
	T-A-4	Wykorzystanie monitoringu biologicznego, danych epidemiologicznych i monitoringu środowiskowego w ocenie ryzyka zdrowotnego ludności.
	T-A-5	Testy biodegradacji. Cele badań biodegradacji związków chemicznych (atestacja, prognozowanie możliwości i przebiegu eliminacji związków chemicznych, wyznaczanie NDS).
	T-A-1	Biologiczne testy wykorzystywane w ocenie toksyczności próbek środowiskowych.
	T-A-2	Analiza zależności między toksycznością próbek wody/osadów dennych a stężeniem wybranych grup zanieczyszczeń.
	T-A-3	Metody ustalania bezpiecznych stężeń zanieczyszczeń dla biocenoz wodnych.
	T-A-7	Ocena mutagenezy środowiskowej - analiza testów cytogenetycznych
	T-A-6	Zastosowanie indykatorów biologicznych w ocenie zanieczyszczenia środowiska.
Metody nauczania	M-3	pogadanka
	M-4	objaśnienie
	M-1	wykład informacyjny
	M-2	metody praktyczne, ćwiczenie laboratoryjne
Sposób oceny	S-4	Ocena formująca: ocena postawy względem omawianych zagadnień i problemów środowiskowych
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela.
	3,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela.
	3,5	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Adaptuje się jednak do sytuacji dydaktycznych zaaranżowanych przez nauczyciela. Wykazuje postawę umiarkowanie przychylną wobec poczynań nauczyciela.
	4,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł. Podejmuje działania z własnej woli, ale nie angażuje się spontanicznie.
	4,5	W zakresie działania, postaw i motywacji: student nie tylko dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób wykazując przy tym przychylną postawę wobec poczynań nauczyciela.
	5,0	W zakresie działania, postaw i motywacji: student samodzielnie rozpoczyna danego rodzaju działania, kierując się przy tym pozytywną postawą wobec poczynań nauczyciela.