Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Chłodnictwo i Klimatyzacja (S1)
Sylabus przedmiotu Ogrzewnictwo:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Chłodnictwo i Klimatyzacja | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ogrzewnictwo | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ciepłownictwa | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Ewa Figiel <Ewa.Figiel@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Ewa Figiel <Ewa.Figiel@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | wiedza z zakresu matematyki |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Osiągnięcie podstawowej wiedzy i umiejętności z zakresu projektowania i eksploatacji systemów ogrzewania wraz z koordynacją w procesie projektowania i wykonawstwa. |
| C-2 | Zapoznanie studentów z rodzajami źródeł energii konwencjonalnej, niekonwencjonalnej oraz odnawialnych. |
| C-3 | Zapoznanie studentów z procesami przetwarzania poszczególnych rodzajów energii, sposobami transportu energii i czynnikami wpływającymi na jej straty |
| C-4 | Zapoznanie studentów z budową i cechami instalacji grzewczych ze szczególnym uwzględnieniem środków technicznych i eksploatacyjnych zmniejszenia zużycia energii oraz emisji szkodliwych substancji do otoczenia. |
| C-5 | Zdobycie wiedzy i ukształtowanie umiejętności z zakresu bilansowania energetycznego |
| C-6 | Uświadomienie konieczności stosowania energooszczędnych i proekologicznych rozwiązań instalacji centralnego ogrzewania budynków. |
| C-7 | Zdobycie wiedzy z zakresu automatyki, regulacji, równoważenia hydraulicznego, sposobów i odprowadzania spalin, wytycznych projektowania kotłowni |
| C-8 | Zdobycie wiedzy i umięjetności z zakresu podstawowych obliczeń i zasad sporządzania dokumentacji projektu instalacji c.o. |
| C-9 | Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu urzadzeń pomiarowych i techniki typowych pomiarów w ogrzewnictwie |
| C-10 | Zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie podstawowych pomiarów w technice grzewczej |
| C-11 | Zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu analizy wyników pomiarów |
| C-12 | Zdobycie umiejetności podziału i organizacji pracy w grupie laboratoryjnej |
| C-13 | Zdobycie kompetencji odpowiedzialności za własne wyniki pracy i podjęcia pracy zespołowej |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Obliczenia zapotrzebowania ciepła pomieszczeń wg PN-EN 12831, dobór grzejników, źródła ciepła, obliczenia hydrauliczne dla małego obiektu np. domu jednorodzinnego, mieszkania. Instalacja centralnego ogrzewania na rysunkach dokumentacji projektowej. Sporzadzenia opisów technicznych przykładowych instalacji c.o.. | 15 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Wprowadzenie. Omówienie zasad realizacji ćwiczeń laboratoryjnych i ich tematyki. Obiekt pomiarowy, jego model, wielkość fizyczna, jednostki miary, międzynarodowy układ jednostek miar, pomiar i metody pomiarowe. Niepewności i błędy pomiarowe. Obliczanie (wyznaczanie) niepewności pomiarowych. Metoda najmniejszych kwadratów (MNK). | 2 |
| T-L-2 | Urządzenia do pomiaru przepływu i pomiaru temperatury stosowane w ciepłownictwie. Wyznaczanie charakterystyk dynamicznych i statycznych czujników pomiaru temperatury: czujniki oporowe PT–100, termistory, termopary. Pomiary związne z komfortem cieplnym. Wyznaczanie charakterystyk hydraulicznych zaworów termostatycznych. Pomiar przepływu przez grzejnik metodą pośrednią: rodzaje grzejników, charakterystyki grzejników, regulacja wydajności. Licznik ciepła i podzielniki kosztów ogrzewania. Równoważenie hydrauliczne. | 13 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Aktualne uwarunkowania wynikające z polityki energetycznej UE i Polski. Charakterystyka paliw wykorzystywanych w ogrzewnictwie i ciepłownictwie: specyfika i wymagania źródeł ciepła, magazynowanie, dostępność, ekologia i ekonomia. | 2 |
| T-W-2 | Źródła ciepła i nośniki energii w ogrzewnictwie i ciepłownictwie: klasyfikacja, charakterystyka i zasady wyboru. | 2 |
| T-W-3 | Parametry stanu powietrza i ich wpływ na mikroklimat w pomieszczeniach zamkniętych. Komfort cieplny | 1 |
| T-W-4 | Projektowe obciążenie cieplne przestrzeni ogrzewanej, części budynku i budynku: wymagania, sposób obliczania, wskaźniki, izolacyjność cieplna przegród budowlanych, ochrona cieplna budynków, warunki projektowe. | 3 |
| T-W-5 | Sposoby ogrzewania budynków i pomieszczeń: zadania, zalety i wady oraz specyficzne wymagania poszczególnych rozwiązań. | 3 |
| T-W-6 | Elementy wodnych instalacji grzewczych: źródła ciepła, przewody, grzejniki, odbiorniki, armatura, zabezpieczenia, izolacje cieplne. | 3 |
| T-W-7 | Zabezpieczenie instalacji ogrzewań wodnych niskoparametrowych systemu otwartego i zamknietego: zasady, rozwiązania, obliczanie. | 1 |
| T-W-8 | Podstawy projektowania instalacji ogrzewań wodnych pompowych: zasady prowadzenia przewodów, dobór urządzeń, dobór średnic przewodów, obliczenia hydrauliczne, stosowane materiały. | 4 |
| T-W-9 | Wykresy regulacyjne: zasady konstruowania, centralna i miejscowa regulacja dostaw ciepła, regulacja jakościowa i ilościowa. | 1 |
| T-W-10 | Regulacja i równoważenie hydrauliczne wodnych ogrzewań pompowych: uzasadnienie, zasady, urządzenia, dobór pomp obiegowych. | 2 |
| T-W-11 | Korozja i hałas w instalacjach centralnego ogrzewania ( przyczyny, rodzaje, metody zapobiegania) | 3 |
| T-W-12 | Układy odprowadzania spalin (rodzaje,materiały, warunki ciśnieniowe, obliczanie, elementy składowe) | 3 |
| T-W-13 | Wymagania w projektowaniu kotłowni na paliwa stałe, gazowe i na olej opałowy | 1 |
| T-W-14 | Zaliczenie wykładów w formie pisemnej | 1 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | praca własna studenta poza zajęciami | 10 |
| 25 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | przygotowanie do wykonania i zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych | 5 |
| A-L-3 | wykonanie sprawozdań z ćwiczeń laboraratoryjnych | 5 |
| 25 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | udział w wycieczce technicznej/targach branżowych/szkoleniu/konsultacjach | 10 |
| A-W-3 | przygotowanie do zaliczenia przedmiotu | 20 |
| A-W-4 | przygotowanie portfolio na zadany temat | 15 |
| 75 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | metoda podająca- wykład informacyjny |
| M-2 | metoda aktywizująca- dyskusja dydaktyczna |
| M-3 | metoda programowana- z użyciem komputera |
| M-4 | metoda praktyczna- ćwiczenia laboratoryjne |
| M-5 | metoda praktyczna- ćwiczenia przedmiotowe |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: zaliczenia poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych |
| S-2 | Ocena formująca: ocena sprawozdań z wykonania ćwiczeń |
| S-3 | Ocena podsumowująca: ocena podsumowująca- zaliczenie wykładów |
| S-4 | Ocena podsumowująca: ocena zadań obliczeniowych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CK_1A_C05_W01 potrafi scharakteryzować urządzenia oraz ich funkcję w instalacjach grzewczych | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-2, C-3, C-4, C-6 | T-W-2, T-W-6, T-W-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3 |
| CK_1A_C05_W02 ma wiedzę z zakresu budowy i zasady dzialania instalacji c.o oraz jej poszczególnych elementów składowych | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-4, C-7 | T-W-2, T-W-6, T-W-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3 |
| CK_1A_C05_W03 jest w stanie wymienić i opisać sposoby wymiany ciepła w pomieszczeniach ogrzewanych, zna podstawy metodyki bilansowania obciążenia cieplnego pomieszczeń ogrzewanych i budynku | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-5 | T-W-3, T-W-4, T-A-1 | M-1, M-2, M-3, M-5 | S-3, S-4 |
| CK_1A_C05_W05 student zna urządzenia do pomiaru podstawowych wielkości fizykochemicznych oraz takich wielkości jak temperatura, ciśnienie, wilgotność, prędkość cieczy, natężenie przepływu. | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-9, C-10 | T-L-2 | M-4 | S-1, S-2 |
| CK_1A_C05_W06 student definiuje pojęcie pomiaru oraz błędu wielkości mierzonej. | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-11 | T-L-1 | M-4 | S-1, S-2 |
| CK_1A_C05_W08 student ma podstawową wiedzę z zakresu zasad sporządzania dokumentacji projektowej instalacji c.o. | CK_1A_W11 | T1A_W03 | — | C-8 | T-A-1 | M-5 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CK_1A_C05_U01 Potrafi wybrać materiały i urządzenia odpowiednie dla wybranego rodzaju instalacji centralnego ogrzewania | CK_1A_U01 | T1A_U01 | — | C-1, C-2, C-4, C-6 | T-W-6, T-W-7 | M-1, M-2, M-3, M-5 | S-2, S-3, S-4 |
| CK_1A_C05_U03 Potrafi znaleźć informacje dotyczące urządzeń z zakresu instalacji centralnego ogrzewania w zasobach internetu oraz z innych źródeł ( np. z katalogów) | CK_1A_U01 | T1A_U01 | — | C-1, C-2, C-4, C-8, C-9 | T-W-2, T-W-6, T-W-1, T-A-1 | M-1, M-2, M-3, M-5 | S-2, S-4 |
| CK_1A_C05_U04 Student stosuje urządzenia do pomiaru podstawowych wielkości fizykochemicznych oraz takich wielkości jak temperatura, ciśnienie, wilgotność, poziomu, prędkości cieczy, natężenia przepływu. | CK_1A_U07 | T1A_U08 | InzA_U01 | C-10 | T-L-2 | M-4 | S-1, S-2 |
| CK_1A_C05_U05 Student planuje pomiary i opracowuje wyniki wykonanych pomiarów. | CK_1A_U07 | T1A_U08 | InzA_U01 | C-10, C-11, C-12 | T-L-1 | M-4 | S-1, S-2 |
| CK_1A_C05_U06 Student określa wielkości mierzone na podstawie pomiarów prostych oraz złożonych oraz potrafi określić ich błąd | CK_1A_U07 | T1A_U08 | InzA_U01 | C-10, C-11 | T-L-1 | M-4 | S-1, S-2 |
| CK_1A_C05_U07 student umie sporządzić dokumentację projektową prostej instalacji c.o. | CK_1A_U03 | T1A_U03, T1A_U04 | — | C-5, C-7, C-8 | T-A-1 | M-5 | S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CK_1A_C05_K01 Ma świadomość nowych, zmieniających się wyzwań i uwarunkowań prawnych stosowania konkretnych rozwiązań w ogrzewnictwie w aspekcie zmian polityki energetycznej UE i Polski oraz przepisów prawnych. | CK_1A_K01, CK_1A_K07 | T1A_K01, T1A_K04 | — | C-6 | T-W-1 | M-1, M-2, M-3 | S-3 |
| CK_1A_C05_K04 Student ma świadomość wartości i odpowiedzialności za własne wyniki pracy i wykazuje gotowość do podjęcia pracy zespołowej | CK_1A_K03 | T1A_K03 | InzA_K01 | C-13 | T-L-2, T-L-1 | M-4, M-5 | S-2, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| CK_1A_C05_W01 potrafi scharakteryzować urządzenia oraz ich funkcję w instalacjach grzewczych | 2,0 | |
| 3,0 | Student w zakresie podstawowym, bardzo ogólnym charakteryzuje urządzenia i ich funkcję w instalacjach c.o. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_W02 ma wiedzę z zakresu budowy i zasady dzialania instalacji c.o oraz jej poszczególnych elementów składowych | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma podstawową, jedynie ogólną wiedzę na temat budowy i zasady działania instalacji c.o. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_W03 jest w stanie wymienić i opisać sposoby wymiany ciepła w pomieszczeniach ogrzewanych, zna podstawy metodyki bilansowania obciążenia cieplnego pomieszczeń ogrzewanych i budynku | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma podstawową, jedynie ogólną wiedzę na temat sposobów wymiany ciepła i bilansowania mocy cieplnej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_W05 student zna urządzenia do pomiaru podstawowych wielkości fizykochemicznych oraz takich wielkości jak temperatura, ciśnienie, wilgotność, prędkość cieczy, natężenie przepływu. | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna w stopniu podstawowym urządzenia do pomiaru podstawowych wielkości fizycznych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_W06 student definiuje pojęcie pomiaru oraz błędu wielkości mierzonej. | 2,0 | |
| 3,0 | student w stopniu podstawowym potrafi określić podstawowe pojęcia z techniki pomiarowej i analizy błędu | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_W08 student ma podstawową wiedzę z zakresu zasad sporządzania dokumentacji projektowej instalacji c.o. | 2,0 | |
| 3,0 | student ma pobieżną wiedzę z zakresu sporządzania dokumentacji projektowej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| CK_1A_C05_U01 Potrafi wybrać materiały i urządzenia odpowiednie dla wybranego rodzaju instalacji centralnego ogrzewania | 2,0 | |
| 3,0 | Student umie wprawdzie wybrać pewne odpowiednie materiały i urzadzenia, ale nie zna pełnego ich asortymentu. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_U03 Potrafi znaleźć informacje dotyczące urządzeń z zakresu instalacji centralnego ogrzewania w zasobach internetu oraz z innych źródeł ( np. z katalogów) | 2,0 | |
| 3,0 | Student umie znaleźć informacje w zasobach internetu, ale ma pewne trudności z ich oceną i interpretacją | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_U04 Student stosuje urządzenia do pomiaru podstawowych wielkości fizykochemicznych oraz takich wielkości jak temperatura, ciśnienie, wilgotność, poziomu, prędkości cieczy, natężenia przepływu. | 2,0 | |
| 3,0 | Student w stopniu podstawowym potrafi zastosować odpowiednie urządzenia pomiarowe | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_U05 Student planuje pomiary i opracowuje wyniki wykonanych pomiarów. | 2,0 | |
| 3,0 | Student w stopniu podstawowym osiagnął umiejetność planowania pomiarów i opracowywania ich wyników | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_U06 Student określa wielkości mierzone na podstawie pomiarów prostych oraz złożonych oraz potrafi określić ich błąd | 2,0 | |
| 3,0 | Student zdobył w zakresie podstawowym umiejętność określania wielkości mierzonych na podstawie pomiarów oraz szacowania ich błędu | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_U07 student umie sporządzić dokumentację projektową prostej instalacji c.o. | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi sporzadzić dokumentację projektową., popełnia jednak przy tym sporo błędów, dokumentacja zawiera niedociągnięcia. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| CK_1A_C05_K01 Ma świadomość nowych, zmieniających się wyzwań i uwarunkowań prawnych stosowania konkretnych rozwiązań w ogrzewnictwie w aspekcie zmian polityki energetycznej UE i Polski oraz przepisów prawnych. | 2,0 | |
| 3,0 | Student jest świadom uwarunkowań wyborów technicznych w ogrzewnictwie wyniklających ze zmiennych regulacji zewnętrznych, jego wiedza w tym zakresie jest jednak pobieżna | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| CK_1A_C05_K04 Student ma świadomość wartości i odpowiedzialności za własne wyniki pracy i wykazuje gotowość do podjęcia pracy zespołowej | 2,0 | |
| 3,0 | Student jest w małym stopniu aktywny, odpowiedzialny i gotowy do podjecia pracy zespołowej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Recknagel H., Schramek E., Kompendium wiedzy. Ogrzewnictwo, klimatyzacja, ciepła woda, chłodnictwo, Omni Scala, Wrocław, 2008
- Koczyk H., Antoniewicz B., Basińska M., Górka A., Makowska - Hess R., Ogrzewnictwo praktyczne, Systherm, Poznań, 2011, Wydanie II
- Babiarz B., Szymański W, Ogrzewnictwo, Wydawnictwo Politechnika Rzeszowska, Rzeszów, 2010
- Kołodziejczyk L., Rubik M., Pomiary w inżynierii sanitarnej, Arkady, Warszawa, 1980
- Koczyk H., Antoniewicz B., Basińska M., Górka A., Makowska - Hess R., Ogrzewnictwo praktyczne. Projektowanie, montaż, certyfikacja energetyczna, eksploatacja., Systherm, Poznań, 2011, II wydanie uzupełnione
- Kuratow T., Pomiary przepływów cieczy, par i gazów, Wydawnictwo Górniczo- Hutnicze, Katowice, 1977
- PN–EN 12831 Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego, 2006
- Kostyrko K., Łobzowski A., Klimat, pomiary, regulacja, Agenda Wydawnicza PAK, Warszawa, 2002
- Kabza Z., Kostyrko K., Metrologia mikroklimatu pomieszczenia i środowiskowych wielkości fizycznych Cz.1 Metrologia mikroklimatu pomieszczenia i środowiskowych wielkości fizycznych Cz.1 i Cz.2, Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole, 2003
- PN–EN 12831 Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego, 2006
- Rozporządzenie Min. Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.Dz.U.75/02 wraz z późniejszymi zmianami.
Literatura dodatkowa
- Nocoń J., Poznański J., Słupek S., Rywotycki M., Technika cieplna. Przykłady z techniki procesów spalania., Wydawnictwo AGH, Kraków, 2007
- Kabza Z., Kostyrko K., Zator S., Łobzowski A., Szkolnikowski W., Regulacja mikroklimatu pomieszczenia, Agenda Wydawnicza PAK, Warszawa, 2005
- Wytyczne projektowania instalacji centralnego ogrzewania, COBRTI INSTAL, Warszawa, 2001, zeszyt 2