ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2016/2017 / Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej / Inżynieria chemiczna i procesowa (S2) / Sylabus przedmiotu

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S2)

Sylabus przedmiotu Dynamika procesowa i sterowanie I:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Inżynieria chemiczna i procesowa
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	magister inżynier
Obszary studiów	nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Dynamika procesowa i sterowanie I
Specjalność	Inżynieria procesów wytwarzania olefin
Jednostka prowadząca	Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny	Rafał Rakoczy <Rafal.Rakoczy@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Marian Kordas <Marian.Kordas@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	3,0	ECTS (formy)	3,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
wykłady	W	1	30	2,0	0,50	zaliczenie
ćwiczenia audytoryjne	A	1	15	1,0	0,50	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	podstawy automatyki
W-2	podstawowe informacje z zakresu inżynierii chemicznej i procesowej

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
C-2	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej zmienności w czasie parametrów takich obiektów w stanach nieustalonych.
C-3	Przedstawienie metod opisu matematycznego dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
C-4	Przedstawienie metod opisu matematycznego układów regulacji automatycznej.
C-5	Omówienie zasad sterowania i regulacji obiektów inżynierii chemicznej.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1	obiekty dynamiczne liniowe ustalone jednowymiarowe o parametrach skupionych – formułowanie równań obiektów; modele częstotliwościowe; transmitancja operatorowa; transmitancja widmowa; podstawowe człony dynamiczne; charakterystyki częstotliwościowe; wyznaczanie transmitancji układów złożonych na podstawie transmitancji elementów składowych; stabilność układów dynamicznych liniowych; związek pomiędzy modelem zmiennych stanu z modelem typu wejście-wyjście; układy dyskretne i stabilność układów dyskretnych; modelowanie zmiennych stanu modelu typu wejście-wyjście dla układów wielowymiarowych; schematy analogowe; modele, symulacja i sterowanie procesami; identyfikacja modeli parametrycznych na przykładach; identyfikacja procesów;	15
		15
wykłady
T-W-1	Dynamika procesowa: modele matematyczne procesów inżynierii chemicznej; symulacja układów inżynierii chemicznej; badania dynamiki układu w dziedzinie czasowej; badania dynamiki układu w dziedzinie transformat Lapale’a; badania dynamiki układu w dziedzinie częstotliwościowej; identyfikacja układów inżynierii chemicznej;	20
T-W-2	Sterowanie: sterowanie w układzie zamkniętym; synteza układów sterowania w dziedzinie czasowej; synteza układów sterowania w dziedzinie transformat Laplace’a; synteza układów sterowania w dziedzinie częstotliwościowej; sterowanie w układzie ze sprzężeniem do przodu; analiza i synteza impulsowych układów sterowania;	10
		30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1	Uczestnictwo w zajęciach	15
A-A-2	Przygotowanie się do zajęć	5
A-A-3	Konsultacje z prowadzącym	5
A-A-4	Przygotowanie się do zaliczenia	5
		30
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach	30
A-W-2	Przygotowanie się do zajęć	25
A-W-3	Studiowanie literatury	15
A-W-4	Konsultacje z prowadzącym	10
A-W-5	Przygotowanie się do zaliczenia	10
		90

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	wykład (metody podające - wykład informacyjny, objaśnienie, wyjaśnienie; metody problemowe - wykład probelmowy; wykład konwersatoryjny)
M-2	ćwiczenia audytoryjne (metody podające: objaśnienie lub wyjaśnienie; metody aktywizujące: metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna; metody programowe: z użyciem podręcznika programowanego; metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów, metoda przewodniego tekstu)

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z wykładu i ćwiczeń audytoryjnych zostanie wystawiona na podstawie pisemnych zaliczeń pod koniec modułu.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_2A_B09-02_W01 Student zdobywa wiedzę w zakresie omawianych treści programowych przydatnych do zapisu i analizy różnych form matematycznego opisu dowlnych obiektów i procesów inżynierii chemicznej w zakresie dynamiki. Student zdobywa wiedzę z obszaru dynamiki obiektów przenoszących procesy inżynierii chemicznej pozwalająca na zapis modeli i ich chrakterystyk dynamicznych w dziedzinie oryginałów i obrazów.	ICHP_2A_W08, ICHP_2A_W01, ICHP_2A_W02, ICHP_2A_W03, ICHP_2A_W04	T2A_W01, T2A_W02, T2A_W03, T2A_W06	InzA2_W01	C-1, C-2, C-3, C-4, C-5	T-W-1, T-W-2, T-A-1	M-1, M-2	S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_2A_B09-02_U01 Student nabędzie umiejętności analizy procesowego zachowania się obiektów typowych dla inżynierii chemicznej, tworzenia modeli matematycznych oraz ich interpretacji w postaci charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.	ICHP_2A_U02, ICHP_2A_U08, ICHP_2A_U09, ICHP_2A_U15, ICHP_2A_U18	T2A_U02, T2A_U08, T2A_U09, T2A_U15, T2A_U18	InzA2_U01, InzA2_U02, InzA2_U05, InzA2_U07	C-1, C-2, C-3, C-4, C-5	T-W-1, T-W-2, T-A-1	M-2	S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
ICHP_2A_B09-02_K01 Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; dzięki zdobytej wiedzy i umiejętnoścom jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.	ICHP_2A_K01, ICHP_2A_K02, ICHP_2A_K04	T2A_K01, T2A_K02, T2A_K04	InzA2_K01	C-1, C-2, C-3, C-4, C-5	T-W-1, T-W-2, T-A-1	M-2	S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_2A_B09-02_W01 Student zdobywa wiedzę w zakresie omawianych treści programowych przydatnych do zapisu i analizy różnych form matematycznego opisu dowlnych obiektów i procesów inżynierii chemicznej w zakresie dynamiki. Student zdobywa wiedzę z obszaru dynamiki obiektów przenoszących procesy inżynierii chemicznej pozwalająca na zapis modeli i ich chrakterystyk dynamicznych w dziedzinie oryginałów i obrazów.	2,0	Student nie potrafi sformułować zapisu analitycznego elementarnego modelu matematycznego jak również nie umie wyznaczyć charaketrystyki dynamicznych.
	3,0	Student (w stopniu ograniczonym) potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych o parametrach skupionych jak również wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne w dziedzinie obrazów przy wymuszeniach zdetetrminowanych.
	3,5	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych i wielowymioarowych o parametrach skupionych w dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemne zależności w obu dziedzinach przy wymuszeniach zdeterminowanych.
	4,0	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych i wielowymioarowych o parametrach skupionych w dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również umie wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemną zależność w obu dziedzinach przy wymuszeniach stochastycznych.
	4,5	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych nieliniowych modeli matematycznych wielowymiarowych o parametrach skupionych dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również umie wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemnezależności w obu dziedzinach przy wymuszeniach zdeterminowanych.
	5,0	Student potrafi formułować zapis analityczny modeli matematycznych dowolnych pojedynczych obiektów inżynierii chemicznej i połączonych w elementarne systemy jak również powinien być w stanie wskazać możliwości objęcia obiektu lub elementarnego systemu układem stabilizacji lub regulacji automatycznej.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_2A_B09-02_U01 Student nabędzie umiejętności analizy procesowego zachowania się obiektów typowych dla inżynierii chemicznej, tworzenia modeli matematycznych oraz ich interpretacji w postaci charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.	2,0	Student nie posiada podstawowych wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej.
	3,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej.
	3,5	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej oraz potrafi w ograniczonym zakresie je interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.
	4,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej oraz potrafi je poprawnie interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.
	4,5	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej, potrafi je poprawnie interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości oraz w ograniczonym zakresie zaproponować opis matematyczny dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej z zastosowaniem odpowiednich programów komputerowych.
	5,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych, potrafi je interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości oraz samodzielnie zaproponować opis matematyczny dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej z zastosowaniem odpowiednich programów komputerowych.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
ICHP_2A_B09-02_K01 Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; dzięki zdobytej wiedzy i umiejętnoścom jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.	2,0	Student nie jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; nie jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.
	3,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.
	3,5	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; jest chętny do samodzielnego formułowania problemów badawczych, projektowych i obliczeniowych.
	4,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe.
	4,5	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe; jest kreatywny w swoim działaniu.
	5,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe; jest kreatywny w swoim działaniu; postępuje zgodnie z zasadami etyki oraz wykazuje zdolność do kierowania zespołem zdeterminowanym do osiągnięcia założonego celu.

Literatura podstawowa

S. Masiuk, Dynamika procesowa I, Wyd. Uczel. PS, Szczecin, 1989, II, dostępna wersja elektroniczna
S. Masiuk, Dynamika procesowa II, Wyd. Uczel. PS, Szczecin, 1990, II, dostepna wersja elektroniczna
J.C. Friedly, Analiza dynamiki procesów, WNT, Warszawa, 1975
J.M. Douglas, Dynamika i sterowanie procesów. tom I Analiza układów dynamicznych, WNT, Warszawa, 1976

Literatura dodatkowa

W.M. Ordyncew, Opis matematyczny obiektów regulacji automatycznej, WNT, WArszawa, 1968
W.W. Sołodownikow, Dynamika statystyczna liniowych układów sterowania automatycznego, WNT, Warszawa, 1964
S.W. Director, Introduction to system theory, McGraw-Hill Book Comp., New York, 1972
Żuchowski A., Modele dynamiczne i identyfikacja, WPS, Szczecin, 2003
Doniec A., Podstawy dynamiki procesów, Wydawnictwo Politechniki Łódzkej, Łódź, 1996
Kostro J., Elementy, urządzenia i układy automatyki, WSiP, Warszawa, 1998
Luyben M.L., Luyben W.L., Essentials of Process Control, McGraw-Hill, New York, 1997
Doniec A., Podstawy dynamiki procesów, Wydawnictwo Politechniki Łódzkej, Łódź, 1996
Marlin T.E., Process Control: Designing Process and Control Systems for Dynamic Performance, McGraw-Hill, New York, 1995
Chorowski B., Werszko M., Mechaniczne urządzenia automatyki, WNT, Warszawa, 1990
Ogunnaike B.A., Ray W.H., Process Dynamic, Modeling and Control, Oxford, New York, 1994
Luyben M.L., Luyben W.L., Essentials of Process Control, McGraw-Hill, New York, 1997
Ott E., Chaos w układach dynamicznych, WNT, Warszawa, 1997
Brzózka J., Regulatory i układy automatyki, MIKOM, Warszawa, 1997
Kuźnik J., Metzger M., Pasek K., Laboratorium dynamiki procesowej i automatyzacji procesów chemicznych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 1990
Marlin T.E., Process Control: Designing Process and Control Systems for Dynamic Performance, McGraw-Hill, New York, 1995
Nise N.S., Control System Engineering, John Wiley & Sons, 2000
Ogunnaike B.A., Ray W.H., Process Dynamic, Modeling and Control, Oxford, New York, 1994
Ott E., Chaos w układach dynamicznych, WNT, Warszawa, 1997
Seborg, E.E., Edgar, T.F., Mellchamp, D.A., Doyle, F.J., Process Dynamics and Control, Wiley & Sons, 2010
Kuźnik J., Metzger M., Pasek K., Laboratorium dynamiki procesowej i automatyzacji procesów chemicznych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 1990
Roffel, B., Betlem, B.H., Process Dynamics and Control: Modelling for Control and Prediction, Wiley & Sons, 2006
Nise, N.S., Control System Engineering, John Wiley & Sons, 2000
Ogata, K., Designing Linear Control Systems with MATLAB, Prentice Hall, 2002
Luyben, M.L., Luyben, W.L., Essentials of Process Control, McGraw-Hill, 1997

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Treść programowa	Godziny
T-A-1	obiekty dynamiczne liniowe ustalone jednowymiarowe o parametrach skupionych – formułowanie równań obiektów; modele częstotliwościowe; transmitancja operatorowa; transmitancja widmowa; podstawowe człony dynamiczne; charakterystyki częstotliwościowe; wyznaczanie transmitancji układów złożonych na podstawie transmitancji elementów składowych; stabilność układów dynamicznych liniowych; związek pomiędzy modelem zmiennych stanu z modelem typu wejście-wyjście; układy dyskretne i stabilność układów dyskretnych; modelowanie zmiennych stanu modelu typu wejście-wyjście dla układów wielowymiarowych; schematy analogowe; modele, symulacja i sterowanie procesami; identyfikacja modeli parametrycznych na przykładach; identyfikacja procesów;	15
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Dynamika procesowa: modele matematyczne procesów inżynierii chemicznej; symulacja układów inżynierii chemicznej; badania dynamiki układu w dziedzinie czasowej; badania dynamiki układu w dziedzinie transformat Lapale’a; badania dynamiki układu w dziedzinie częstotliwościowej; identyfikacja układów inżynierii chemicznej;	20
T-W-2	Sterowanie: sterowanie w układzie zamkniętym; synteza układów sterowania w dziedzinie czasowej; synteza układów sterowania w dziedzinie transformat Laplace’a; synteza układów sterowania w dziedzinie częstotliwościowej; sterowanie w układzie ze sprzężeniem do przodu; analiza i synteza impulsowych układów sterowania;	10
		30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-A-1	Uczestnictwo w zajęciach	15
A-A-2	Przygotowanie się do zajęć	5
A-A-3	Konsultacje z prowadzącym	5
A-A-4	Przygotowanie się do zaliczenia	5
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w zajęciach	30
A-W-2	Przygotowanie się do zajęć	25
A-W-3	Studiowanie literatury	15
A-W-4	Konsultacje z prowadzącym	10
A-W-5	Przygotowanie się do zaliczenia	10
		90

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_2A_B09-02_W01	Student zdobywa wiedzę w zakresie omawianych treści programowych przydatnych do zapisu i analizy różnych form matematycznego opisu dowlnych obiektów i procesów inżynierii chemicznej w zakresie dynamiki. Student zdobywa wiedzę z obszaru dynamiki obiektów przenoszących procesy inżynierii chemicznej pozwalająca na zapis modeli i ich chrakterystyk dynamicznych w dziedzinie oryginałów i obrazów.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_2A_W08	ma podstawową wiedzę o żywotności urządzeń, obiektów, systemów i produktów w procesach wytwórczych
	ICHP_2A_W01	ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu matematyki, przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu procesów inżynierii chemicznej i procesowej
	ICHP_2A_W02	ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu fizyki pozwalającą na formułowanie modeli operacji, procesów i systemów związanych z inżynierią chemiczną i procesową
	ICHP_2A_W03	ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu chemii pozwalającą na formułowanie i weryfikację eksperymentalną modeli procesów fizycznych i z przemianą chemiczną z zakresu inżynierii chemicznej i procesowej
	ICHP_2A_W04	ma rozszerzoną, pogłębioną i szczegółową wiedzę z zakresu wszechstronnej analizy modeli matematycznych dotyczącą operacji i procesów inżynierii chemicznej przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań inżynierskich w tym zagadnień projektowania
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T2A_W01	ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właściwych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów
	T2A_W02	ma szczegółową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
	T2A_W03	ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów
	T2A_W06	ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA2_W01	ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-2	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej zmienności w czasie parametrów takich obiektów w stanach nieustalonych.
	C-3	Przedstawienie metod opisu matematycznego dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-4	Przedstawienie metod opisu matematycznego układów regulacji automatycznej.
	C-5	Omówienie zasad sterowania i regulacji obiektów inżynierii chemicznej.
Treści programowe	T-W-1	Dynamika procesowa: modele matematyczne procesów inżynierii chemicznej; symulacja układów inżynierii chemicznej; badania dynamiki układu w dziedzinie czasowej; badania dynamiki układu w dziedzinie transformat Lapale’a; badania dynamiki układu w dziedzinie częstotliwościowej; identyfikacja układów inżynierii chemicznej;
	T-W-2	Sterowanie: sterowanie w układzie zamkniętym; synteza układów sterowania w dziedzinie czasowej; synteza układów sterowania w dziedzinie transformat Laplace’a; synteza układów sterowania w dziedzinie częstotliwościowej; sterowanie w układzie ze sprzężeniem do przodu; analiza i synteza impulsowych układów sterowania;
	T-A-1	obiekty dynamiczne liniowe ustalone jednowymiarowe o parametrach skupionych – formułowanie równań obiektów; modele częstotliwościowe; transmitancja operatorowa; transmitancja widmowa; podstawowe człony dynamiczne; charakterystyki częstotliwościowe; wyznaczanie transmitancji układów złożonych na podstawie transmitancji elementów składowych; stabilność układów dynamicznych liniowych; związek pomiędzy modelem zmiennych stanu z modelem typu wejście-wyjście; układy dyskretne i stabilność układów dyskretnych; modelowanie zmiennych stanu modelu typu wejście-wyjście dla układów wielowymiarowych; schematy analogowe; modele, symulacja i sterowanie procesami; identyfikacja modeli parametrycznych na przykładach; identyfikacja procesów;
Metody nauczania	M-1	wykład (metody podające - wykład informacyjny, objaśnienie, wyjaśnienie; metody problemowe - wykład probelmowy; wykład konwersatoryjny)
Metody nauczania	M-2	ćwiczenia audytoryjne (metody podające: objaśnienie lub wyjaśnienie; metody aktywizujące: metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna; metody programowe: z użyciem podręcznika programowanego; metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów, metoda przewodniego tekstu)
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z wykładu i ćwiczeń audytoryjnych zostanie wystawiona na podstawie pisemnych zaliczeń pod koniec modułu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi sformułować zapisu analitycznego elementarnego modelu matematycznego jak również nie umie wyznaczyć charaketrystyki dynamicznych.
	3,0	Student (w stopniu ograniczonym) potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych o parametrach skupionych jak również wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne w dziedzinie obrazów przy wymuszeniach zdetetrminowanych.
	3,5	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych i wielowymioarowych o parametrach skupionych w dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemne zależności w obu dziedzinach przy wymuszeniach zdeterminowanych.
	4,0	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych liniowych modeli matematycznych obiektów jednowymiarowych i wielowymioarowych o parametrach skupionych w dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również umie wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemną zależność w obu dziedzinach przy wymuszeniach stochastycznych.
	4,5	Student potrafi formułować zapis analityczny elementarnych nieliniowych modeli matematycznych wielowymiarowych o parametrach skupionych dziedzinie oryginału i obrazu funkcji jak również umie wyznaczyć charaketrystyki dynamiczne i ich wzajemnezależności w obu dziedzinach przy wymuszeniach zdeterminowanych.
	5,0	Student potrafi formułować zapis analityczny modeli matematycznych dowolnych pojedynczych obiektów inżynierii chemicznej i połączonych w elementarne systemy jak również powinien być w stanie wskazać możliwości objęcia obiektu lub elementarnego systemu układem stabilizacji lub regulacji automatycznej.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_2A_B09-02_U01	Student nabędzie umiejętności analizy procesowego zachowania się obiektów typowych dla inżynierii chemicznej, tworzenia modeli matematycznych oraz ich interpretacji w postaci charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_2A_U02	potrafi porozumiewać się w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach, także języku obcym w zakresie inżynierii chemicznej i procesowej
	ICHP_2A_U08	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	ICHP_2A_U09	potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich i prostych problemów badawczych metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
	ICHP_2A_U15	potrafi wykorzystywać nabytą wiedzę do krytycznej analizy i oceny funkcjonowania rozwiązań technicznych stosowanych w realizowanych procesach w zakresie ukończonej specjalności
	ICHP_2A_U18	potrafi ocenić przydatność metod i narzędzi służących do rozwiązania zadań inżynierskich z uwzględnieniem aspektów praktycznych w zakresie studiowanej specjalności. Potrafi wykorzystać badania naukowe z inżynierii chemicznej i procesowej oraz obszarów pokrewnych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T2A_U02	potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach, także w języku angielskim lub innym języku obcym uznawanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie studiowanego kierunku studiów
	T2A_U08	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	T2A_U09	potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich i prostych problemów badawczych metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne
	T2A_U15	potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
	T2A_U18	potrafi ocenić przydatność metod i narzędzi służących do rozwiązania zadania inżynierskiego, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów, w tym dostrzec ograniczenia tych metod i narzędzi; potrafi - stosując także koncepcyjnie nowe metody - rozwiązywać złożone zadania inżynierskie, charakterystyczne dla studiowanego kierunku studiów, w tym zadania nietypowe oraz zadania zawierające komponent badawczy
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA2_U01	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	InzA2_U02	potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
	InzA2_U05	potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
	InzA2_U07	potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-2	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej zmienności w czasie parametrów takich obiektów w stanach nieustalonych.
	C-3	Przedstawienie metod opisu matematycznego dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-4	Przedstawienie metod opisu matematycznego układów regulacji automatycznej.
	C-5	Omówienie zasad sterowania i regulacji obiektów inżynierii chemicznej.
Treści programowe	T-W-1	Dynamika procesowa: modele matematyczne procesów inżynierii chemicznej; symulacja układów inżynierii chemicznej; badania dynamiki układu w dziedzinie czasowej; badania dynamiki układu w dziedzinie transformat Lapale’a; badania dynamiki układu w dziedzinie częstotliwościowej; identyfikacja układów inżynierii chemicznej;
	T-W-2	Sterowanie: sterowanie w układzie zamkniętym; synteza układów sterowania w dziedzinie czasowej; synteza układów sterowania w dziedzinie transformat Laplace’a; synteza układów sterowania w dziedzinie częstotliwościowej; sterowanie w układzie ze sprzężeniem do przodu; analiza i synteza impulsowych układów sterowania;
	T-A-1	obiekty dynamiczne liniowe ustalone jednowymiarowe o parametrach skupionych – formułowanie równań obiektów; modele częstotliwościowe; transmitancja operatorowa; transmitancja widmowa; podstawowe człony dynamiczne; charakterystyki częstotliwościowe; wyznaczanie transmitancji układów złożonych na podstawie transmitancji elementów składowych; stabilność układów dynamicznych liniowych; związek pomiędzy modelem zmiennych stanu z modelem typu wejście-wyjście; układy dyskretne i stabilność układów dyskretnych; modelowanie zmiennych stanu modelu typu wejście-wyjście dla układów wielowymiarowych; schematy analogowe; modele, symulacja i sterowanie procesami; identyfikacja modeli parametrycznych na przykładach; identyfikacja procesów;
Metody nauczania	M-2	ćwiczenia audytoryjne (metody podające: objaśnienie lub wyjaśnienie; metody aktywizujące: metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna; metody programowe: z użyciem podręcznika programowanego; metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów, metoda przewodniego tekstu)
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z wykładu i ćwiczeń audytoryjnych zostanie wystawiona na podstawie pisemnych zaliczeń pod koniec modułu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie posiada podstawowych wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej.
	3,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej.
	3,5	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej oraz potrafi w ograniczonym zakresie je interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.
	4,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej oraz potrafi je poprawnie interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości.
	4,5	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej, potrafi je poprawnie interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości oraz w ograniczonym zakresie zaproponować opis matematyczny dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej z zastosowaniem odpowiednich programów komputerowych.
	5,0	Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu tworzenia modeli matematycznych, potrafi je interpretować na podstawie uzyskanych charakterystyk dynamicznych w dziedzinie czasu i częstotliwości oraz samodzielnie zaproponować opis matematyczny dla typowych obiektów w inżynierii chemicznej z zastosowaniem odpowiednich programów komputerowych.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	ICHP_2A_B09-02_K01	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; dzięki zdobytej wiedzy i umiejętnoścom jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	ICHP_2A_K01	posiada świadomość potrzeby ciągłego kształcenia i doskonalenia zawodowego, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
	ICHP_2A_K02	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
	ICHP_2A_K04	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	T2A_K01	rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
	T2A_K02	ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
	T2A_K04	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA2_K01	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-2	Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej zmienności w czasie parametrów takich obiektów w stanach nieustalonych.
	C-3	Przedstawienie metod opisu matematycznego dynamiki obiektów inżynierii chemicznej.
	C-4	Przedstawienie metod opisu matematycznego układów regulacji automatycznej.
	C-5	Omówienie zasad sterowania i regulacji obiektów inżynierii chemicznej.
Treści programowe	T-W-1	Dynamika procesowa: modele matematyczne procesów inżynierii chemicznej; symulacja układów inżynierii chemicznej; badania dynamiki układu w dziedzinie czasowej; badania dynamiki układu w dziedzinie transformat Lapale’a; badania dynamiki układu w dziedzinie częstotliwościowej; identyfikacja układów inżynierii chemicznej;
	T-W-2	Sterowanie: sterowanie w układzie zamkniętym; synteza układów sterowania w dziedzinie czasowej; synteza układów sterowania w dziedzinie transformat Laplace’a; synteza układów sterowania w dziedzinie częstotliwościowej; sterowanie w układzie ze sprzężeniem do przodu; analiza i synteza impulsowych układów sterowania;
	T-A-1	obiekty dynamiczne liniowe ustalone jednowymiarowe o parametrach skupionych – formułowanie równań obiektów; modele częstotliwościowe; transmitancja operatorowa; transmitancja widmowa; podstawowe człony dynamiczne; charakterystyki częstotliwościowe; wyznaczanie transmitancji układów złożonych na podstawie transmitancji elementów składowych; stabilność układów dynamicznych liniowych; związek pomiędzy modelem zmiennych stanu z modelem typu wejście-wyjście; układy dyskretne i stabilność układów dyskretnych; modelowanie zmiennych stanu modelu typu wejście-wyjście dla układów wielowymiarowych; schematy analogowe; modele, symulacja i sterowanie procesami; identyfikacja modeli parametrycznych na przykładach; identyfikacja procesów;
Metody nauczania	M-2	ćwiczenia audytoryjne (metody podające: objaśnienie lub wyjaśnienie; metody aktywizujące: metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna; metody programowe: z użyciem podręcznika programowanego; metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów, metoda przewodniego tekstu)
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Ocena z wykładu i ćwiczeń audytoryjnych zostanie wystawiona na podstawie pisemnych zaliczeń pod koniec modułu.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; nie jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.
	3,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania.
	3,5	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; jest chętny do samodzielnego formułowania problemów badawczych, projektowych i obliczeniowych.
	4,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe.
	4,5	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe; jest kreatywny w swoim działaniu.
	5,0	Student jest świadomy, że zdobyta wiedza pozwoli znaleźć wspólny język techniczny z osobami zajmującymi się problemami dynamiki procesowej i sterowania; jest w stanie odpowiednio zdefiniować priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub w zespole zadania; samodzielnie formułuje problemy badawcze, projektowe i obliczeniowe; jest kreatywny w swoim działaniu; postępuje zgodnie z zasadami etyki oraz wykazuje zdolność do kierowania zespołem zdeterminowanym do osiągnięcia założonego celu.