Pole | KOD | Znaczenie kodu |
---|
Zamierzone efekty kształcenia | BL_1A_BL-S-C12_K01 | Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce. Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu. |
---|
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | BL_1A_K01 | wykazuje zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk biologicznych oraz przekonanie o ich empirycznej poznawalności w oparciu o metody matematyczne i statystyczne |
---|
BL_1A_K03 | przejawia aktywny udział i zdyscyplinowanie w pracy indywidualnej oraz grupowej wykazując odpowiedzialne współdziałanie zarówno jako członek jak i lider zespołu koleżeńskiego |
Cel przedmiotu | C-2 | Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych. |
---|
C-3 | Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek. |
C-1 | Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek. |
Treści programowe | T-W-1 | Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Tkanki (roślinne i zwierzęce). |
---|
T-W-3 | Ogólne zasady i strategia przekazywania informacji między komórkami. Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe. |
T-W-8 | Proliferacja (hiperplazja), przerost (hipertrofia). Etapy różnicowania komórek, komórki totipotencjalne, pluripotencjalne, macierzyste i ukierunkowane. Przyczyny różnicowania. Różnicowanie a cykl mitotyczny. Metaplazja, odnowa i przebudowa tkanek i narządów. Starzenie komórek in vivo i in vitro. Starzenie a śmierć komórek, zmiany morfologiczne i biochemiczne w komórce nekrotycznej. |
T-L-5 | Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. |
T-A-5 | Rodzaje połączeń międzykomórkowych. Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. |
T-A-1 | Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Podział grupy na zespoły ćwiczeniowe. Wyjaśnienie zasad oceny punktowej. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki |
T-L-6 | Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy.Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego. |
T-L-2 | Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Zagadnienia do dyskusji: Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej |
T-A-3 | Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Charakterystyka i znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. |
T-L-3 | Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie kory komórki i spektryny. Mechanizm diapedezy. |
T-A-4 | Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja. |
T-L-1 | Mikroskopowy obraz komórek krwi (ćw. 1) i plemnika. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność. |
T-A-7 | Degradacja białek w komórce. |
T-L-8 | Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. |
T-A-6 | Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady). Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej. Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice. |
T-W-2 | Błona komórkowa – rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Formowanie i przemiana błon. Dynamika błony komórkowej. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. |
T-L-4 | Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? |
T-W-4 | Struktura, skład i rola cytoplazmy. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe. |
T-A-8 | Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, tłuszczowych, mięśniowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. |
T-W-6 | Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach metabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja. |
T-W-7 | Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza.
Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Degradacja białek, rola lizosomów, proteasomów i ubikwityny. |
T-W-5 | Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne
i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza. |
T-L-7 | Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. (ćw. 9). Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce. |
T-A-2 | Komórki pro- i eukariotyczne. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. |
Metody nauczania | M-1 | Wykład informacyjny. |
---|
M-2 | Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego. |
M-3 | Praca w grupach. |
M-4 | Dyskusja dydaktyczna. |
Sposób oceny | S-1 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe |
---|
S-2 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - samodzielne pisemne opracowanie zagadnień problematycznych |
S-3 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych - średnia ocena z zaliczenia kolokwiów cząstkowych. |
S-4 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych - średnia ocena z zaliczenia pisemnego opracowania zagadnień problematycznych |
S-5 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny |
Kryteria oceny | Ocena | Kryterium oceny |
---|
2,0 | |
3,0 | Student w stopniu podstawowym wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzacych w żywej komórce. Wykazuje aktywną postawę uczestnicząc w pracy grupowej |
3,5 | |
4,0 | |
4,5 | |
5,0 | |