Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S1)
Sylabus przedmiotu Wprowadzenie do biochemii klinicznej:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauki przyrodnicze | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Wprowadzenie do biochemii klinicznej | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Dorota Jankowiak <dorota.jankowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 10 | Grupa obieralna | 4 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z realizowanych na wcześniejszych semestrach przedmiotów: chemia bioorganiczna, biochemia, anatomia, biologia komórki i fizjologia zwierzat |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Podstawowym celem przedmiotu jest zrozumienie przez studenta związku między zaburzeniam metabolizmu a jednostką chorobową i wynikiem badania laboratoryjnego oraz nabycie umiejętności podstawowego interpretowania wyników najczęściej wykonywanych laboratoryjnych badań diagnosycznych. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Wartość diagnostyczna rutynowych , podstawowych badań diagnostycznych badań laboratoryjnych: morfologii krwi obwodowej, OB i dadania ogólnego moczu | 2 |
| T-A-2 | Patobiochemia i diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej organizmu. Stęzenie glukozy we krwi jako kryterium diagnostyczne cukrzycy. Kryteria klasyfikacji rodzaju cukrzycy. Zaburzenia metabolizmu energetycznego, równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elekktrolitowej, morgologiczne i funkcjonalne ukladów i narzadów - powikłania wczesne i późne w cukrzycy - diagnostyka i monitorowanie skuteczności terapii | 3 |
| T-A-3 | Patobiochemia i diagnostyka i podział zaburzeń gospodarki lipidowej. Zaburzeniauwarunkowane enzymatycznie i hormonalnie, otyłość i głodzenie. Udział lipidów w procesie miażdzycowym - lipidowy czynnik ryzyka. Zespół metaboliczny. | 2 |
| T-A-4 | Patobiochemia i diagnostyka zaburzeń czynności wątroby niedokrwiennej mięśnia sercowego. Rola wątroby w metabolizmie ustrojowym i detoksykacji. Hepatotoksyczność ksenobiotyków, ze szczególnym uwzględnieniem niektórych leków i alkoholu. Diagnostyka WZW, stłuszczenia i marskości watroby. Markery niedokrwienia, uszkodzenia i zawału mięsnia sercowego. | 3 |
| 10 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rola i miejsce biochemii klinicznej w diagnostyce laboratoryjnej, terapii i profilaktyce. Każda choroba ma swoje biochemiczne podłoże. Zaburzenia metabolizmu jako przyczyny i następstwa stanów patologicznych. Wpływ zaburzeń metabolizmu w poszczególnych narzadach na czynnośc innych organów i całego organizmu. Biochemiczne wskaźniki biochemiczne używane w rutynowej diagnostyce i monitorowaniu przebiegu chorób oraz prognozowaniu i ocenie skuteczności leczenia. Profil ogólny i profile narządowe. Patobiochemia i diagnostyka zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. Podstawowe prawa gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu ludzi i zwierząt. Przestrzenie wodne, elekrolity i ciśnienie osmotyczne - znaczenie diagnostyczne. Odwodnienia i przewodnienia, rodzaje, przyczyny i następstwa. | 4 |
| T-W-2 | Patobiochemia i diagnostka laboratoryjna zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej organizmu. Powiazania homeostazy wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej - podstawowe prawa. Najwazniejsze uklady buforowe organizmu wewnatz- i zewnątrzkomorkowe. Rola nerek płuc i innych narzadow w regulacji równowagii kwasowo-zasadowej. podstawowe wskaźniki stosowane w ocenie stanu równowagi kwasowo-zasadowej. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej - rodzaje, przyczyny, następstwa i mechanizmy kompensacyjne. | 4 |
| T-W-3 | Enzymy i ich wykorzystanie w ocenie zaburzeń podstawowych szlaków metabolicznych. Enzymy wewnatrzkomórkowe i sekrecyjne. Izoenzymy i izoformy. Narzadowe profile enzymatyczne. | 2 |
| 10 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestniczenie w ćwiczeniach | 10 |
| A-A-2 | Konsultacje z prowadzącym ćwiczenia | 2 |
| A-A-3 | Przygotowanie wraz z zespołem pod kontrola prowadzacego cwiczenia prezentacji i omówienia wyznaczonego tematu | 8 |
| A-A-4 | Studiowanie literatury omawiajacej zagadnienia związane z bieżącym tematem ćwiczeń | 2 |
| A-A-5 | Przygotowanie do końcowego zaliczenia materiału objętego programem cwiczeń | 8 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestniczenie w wykładach | 10 |
| A-W-2 | Konsultacje z prowadzącym wykłady | 2 |
| A-W-3 | Samodzielne studiowanie bieżącej tematyki wykładów | 6 |
| A-W-4 | Przygotowanie do końcowego zaliczenia materiału objętego programem wykładów | 11 |
| A-W-5 | Zaliczenie końcowe materiału objętego programem wykladów | 1 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z przedstawieniem zagadnień teoretycznych |
| M-2 | Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora |
| M-3 | Konsultacje z prowadzącymi wykłady i ćwiczenia |
| M-4 | Praca w zespołach przy przygotowaniu prezentacji i jej omówienia |
| M-5 | Dyskusja dydaktyczna i problemowa |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena przygotowania i aktywności studenta na każdych ćwiczeniach |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena prezentacji przygotowanej przez zespół oraz udział studenta w jej przedstawieniu i omówieniu. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Ocena z pisemnego zaliczenia całości materiału objętego programem wykładów (wolne pytania) |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena zaliczenia cwiczeń, na którą składają się oceny z: aktywności studenta, przedstawionej prezentacji oraz końcowego zaliczenia materiału objętego programem ćwiczeń (wolne pytania). |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_W01 Student charakteryzuje podstawowe zaburzenia w gospodarce wodno-mineralnej, kwasowo-zasadowej, lipidowej, białkowej i energetycznej organizmu. Zna podstawowe przyczyny tych zaburzeń, podstawowe wskaźniki fizjologiczne i biochemiczne służące do oceny stopnia ich nasilenia. Wykazuje związek przyczynowo-skutkowy między tymi zaburzeniam a konkretnymi jednostkami chorobowymi. | BL_1A_W09, BL_1A_W16 | — | C-1 | T-A-2, T-A-1, T-A-3, T-A-4, T-W-2, T-W-1, T-W-3 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_U01 Student potrafi przeprowadzić podstawową analizę i interpretację wybranych wyników rutynowych kontrolnych badań laboratoryjnych oraz tzw.profili narzadowych. | BL_1A_U04 | — | C-1 | T-A-2, T-A-1, T-A-3, T-A-4, T-W-2, T-W-1, T-W-3 | M-1, M-2, M-3, M-5 | S-1, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_K01 Ma świadomość , że podłożem wszystkich procesów zarówno fizjologicznych, jak i patologicznych są przemiany biochemiczne, stąd też stale uzupełnia swą wiedzę z zakresu biochemii ogólnej i klinicznej. | BL_1A_K01, BL_1A_K05 | — | C-1 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-W-2, T-W-1, T-W-3 | M-3, M-5 | S-1 |
| BL_1A_BL-S-O7.4_K02 Student jako członek zespołu ma poczucie odpowiedzialności za końcowy efekt pracy wszystkich osób tworzących zespół, stad też rzetelnie wykonuje swą część zadania i aktywnie uczestniczy w jego prezentacji. | BL_1A_K02, BL_1A_K03 | — | C-1 | T-A-2, T-A-1, T-A-3, T-A-4 | M-4, M-5 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_W01 Student charakteryzuje podstawowe zaburzenia w gospodarce wodno-mineralnej, kwasowo-zasadowej, lipidowej, białkowej i energetycznej organizmu. Zna podstawowe przyczyny tych zaburzeń, podstawowe wskaźniki fizjologiczne i biochemiczne służące do oceny stopnia ich nasilenia. Wykazuje związek przyczynowo-skutkowy między tymi zaburzeniam a konkretnymi jednostkami chorobowymi. | 2,0 | |
| 3,0 | Student charakteryzuje w sposób mocno uproszczony tylko niektóre z podstawowych zaburzeN w gospodarce wodno-mineralnej, kwasowo-zasadowej, lipidowej, białkowej i energetycznej organizmu. Wybiórczo zna główne przyczyny tych zaburzeń i podstawowe wskaźniki fizjologiczne oraz biochemiczne służące do oceny stopnia ich nasilenia. W bardzo ograniczonym zakresie potrafi wykazać związek przyczynowo-skutkowy między tymi zaburzeniam a konkretnymi jednostkami chorobowymi. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_U01 Student potrafi przeprowadzić podstawową analizę i interpretację wybranych wyników rutynowych kontrolnych badań laboratoryjnych oraz tzw.profili narzadowych. | 2,0 | |
| 3,0 | Student wybiórczo potrafi przeprowadzić podstawową analizę i interpretację wybranych wyników wyników rutynowych kontrolnych badań laboratoryjnych oraz tzw.profili narzadowych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BL_1A_BL-S-O7.4_K01 Ma świadomość , że podłożem wszystkich procesów zarówno fizjologicznych, jak i patologicznych są przemiany biochemiczne, stąd też stale uzupełnia swą wiedzę z zakresu biochemii ogólnej i klinicznej. | 2,0 | |
| 3,0 | Student uznaje biochemiczne podłoże wszystkich procesów fizjologicznych i patologicznych w żywym organizmie, ale swą wiedzę z tego zakresu uzupełnia w bardzo ograniczonym stopniu. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| BL_1A_BL-S-O7.4_K02 Student jako członek zespołu ma poczucie odpowiedzialności za końcowy efekt pracy wszystkich osób tworzących zespół, stad też rzetelnie wykonuje swą część zadania i aktywnie uczestniczy w jego prezentacji. | 2,0 | |
| 3,0 | Student poprawnie wykonał powierzone mu przez zesół zadanie, zachowując indywiduaność, nie nie zadbał jednak o spójność swej części z całością pracy zespołu. W przedstawieniu i omówieniu przezentacji oraz dyskusji jest mało aktywny. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Angielski S., Jakubowski Z., Dominiczak M.H, Biochemia kliniczna, Wydawnictwo Perseusz, Gdańsk, 1996
- Angielski S., Rogulski J., Zarys biochemii klinicznej i analityki, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1988
- Dembińska-Kieć A., Noskalski J.W, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Urban i Partner, Wrocław, 2009
Literatura dodatkowa
- Kokot F., Kokot S., Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2004
- Winnicka A, Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii, Wydawnictwo SGGW, warszawa, 2008