Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S2)
specjalność: Biotechnologia w produkcji roślinnej
Sylabus przedmiotu Fitopatologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biotechnologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fitopatologia | ||
| Specjalność | Biotechnologia w produkcji roślinnej | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ochrony Roślin | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Janusz Błaszkowski <Janusz.Blaszkowski@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Iwona Adamska <Iwona.Adamska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 2 | Grupa obieralna | 1 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość obsługi mikroskopu na poziomie pierwszego stopnia |
| W-2 | znajomość anatomii, fizjologii i taksonomii roślin |
| W-3 | umiejętność rozpoznawania pospolitych gatunków roślin |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie z wiedzą o warunkach sprzyjających występowaniu chorób roślin |
| C-2 | zapoznanie z gatunkami grzybów o dużym znaczeniu dla zdrowotności roślin |
| C-3 | przybliżenie skutecznych i bezpiecznych dla środowiska metod zwalczania chorób roślin |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Wyjście terenowe. Zbiór roślin do zielników. | 1 |
| T-A-2 | Choroby nieinfekcyjne Uszkodzenia termiczne roślin. Brak lub nadmiar wody i składników pokarmowych w glebie. Uszkodzenia przechowalnicze owoców. Zmęczenie gleby. Wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowotność roślin. | 1 |
| T-A-3 | Choroby infekcyjne: wirozy i bakteriozy roślin. | 2 |
| T-A-4 | Choroby wywoływane przez organizmy z królestwa Protozoa gromady Plasmodiophoromycota oraz z królestwa Chromista gromady Oomycota rzędu Pythiales. | 2 |
| T-A-5 | Choroby roślin wywołane przez organizmy z królestwa Chromista gromady Oomycota rzędu Peronosporales. | 2 |
| T-A-6 | Choroby wywołane przez grzyby (Fungi) z gromady Ascomycota rzędów Taphrinales, Microascales, Hypocreales, Diaporthales, Dothideales, Leotiales, Rhytismatales i Erysiphales. | 4 |
| T-A-7 | Choroby roślin wywołane przez grzyby z gromady Basidiomycota rzędów Ustilaginales, Uredinales, Exobasidiales, Agaricales, Poriales i Stereales. | 2 |
| T-A-8 | Choroby roślin wywołane przez grzyby mitosporowe. Wpływ pasożytniczych roślin nasiennych na żywicieli. | 1 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Choroba- jej istota, przebieg procesu chorobowego. Czynniki wpływające na proces chorobowy. | 2 |
| T-W-2 | Epidemia - składowe epidemii i jej przebieg. | 3 |
| T-W-3 | Odporność roślin. Typy odporności, wady i zalety odporności poziomej i pionowej. | 3 |
| T-W-4 | Charakterystyka podstawowych grup organizmów chorobotwórczych (wirusów, bakterii, organizmów grzybopodobnych i grzybów). | 4 |
| T-W-5 | Agrotechniczne, fizyczne, biologiczne i chemiczne metody zwalczania patogenów roślinnych. | 3 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | przygotowanie do sprawdzianów | 3 |
| A-A-3 | uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-A-4 | studiowanie podanej literatury | 2 |
| A-A-5 | wykonanie zielnika z chorującymi roślinami | 5 |
| A-A-6 | samodzielne wyszukiwanie roślin z objawami chorobowymi w terenie | 3 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w wykładach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie do pisemnego zaliczenia wykładów | 7 |
| A-W-3 | udział w konsultacjach | 4 |
| A-W-4 | udział w pisemnym zaliczeniu wykładów | 2 |
| A-W-5 | studiowanie podanej literatury | 2 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | opis i objaśnienie objawów wybranych chorób roślin z wykorzystaniem preparatów i prezentacji multimedialnych |
| M-3 | ćwiczenia laboratoryjne (obserwacja mikroskopowa i szkicowanie obrazu spod mikroskopu) |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: aprobata |
| S-2 | Ocena formująca: wyjściówki (ocena poprawności rysunków wykonanych w czasie ćwiczeń) |
| S-3 | Ocena formująca: sprawdziany pisemne |
| S-4 | Ocena podsumowująca: średnia arytmetyczna ze sprawdzianów pisemnych |
| S-5 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie wykładów |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_W01 rozróżnia podstawowe rodzaje chorób podstawowych roślin gospodarczych, objaśnia przebieg procesu chorobowego wywołanego przez różne czynniki sprawcze, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego | BT_2A_W13, BT_2A_W14 | — | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-5, T-A-3, T-A-8, T-A-4, T-A-7, T-A-6, T-W-1, T-W-2, T-W-4 | M-1, M-2 | S-1, S-4, S-5, S-3 |
| BT_2A_BTR-S-O2.3_W02 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin na choroby o znaczeniu gospodarczym; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin | BT_2A_W07, BT_2A_W13, BT_2A_W15 | — | — | C-1, C-2, C-3 | T-A-5, T-A-3, T-A-8, T-A-4, T-A-7, T-A-6, T-W-1, T-W-3, T-W-5 | M-1, M-2 | S-1, S-4, S-5, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_U01 umie ocenić wpływ warunków abiotycznych i biotycznych na wystąpienie ważniejszych chorób roślin (lub epidemii), umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | BT_2A_U04 | — | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-5, T-A-3, T-A-8, T-A-4, T-A-7, T-A-6, T-W-1, T-W-2, T-W-4 | M-1, M-2 | S-1, S-4, S-5, S-3 |
| BT_2A_BTR-S-O2.3_U02 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wybierać odmiany odporne na ważniejsze gospodarczo choroby, umie wyszukiwać i stosować preparaty zwalczające choroby) oraz układać plany zwalczania chorób roślin | BT_2A_U01 | — | — | C-2, C-3 | T-A-1, T-A-2, T-A-5, T-A-3, T-A-8, T-A-4, T-A-7, T-A-6, T-W-3, T-W-4, T-W-5 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-4, S-5, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_K01 jest odpowiedzialny za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin lub zmniejszania ryzyka ich wystąpienia | BT_2A_K01, BT_2A_K03, BT_2A_K04, BT_2A_K06 | — | — | C-2, C-3 | T-A-1, T-A-2, T-A-5, T-A-3, T-A-8, T-A-4, T-A-7, T-A-6, T-W-3, T-W-5 | M-1, M-2 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_W01 rozróżnia podstawowe rodzaje chorób podstawowych roślin gospodarczych, objaśnia przebieg procesu chorobowego wywołanego przez różne czynniki sprawcze, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego | 2,0 | nie potrafi rozpoznać po oznakach etiologicznych chorób wybranych gatunków roślin; nie potrafi wymienić nazwy żadnej choroby danego gatunku rośliny; nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych; nie potrafi zdefiniować procesu chorobowego; nie potrafi wymienić jego etapów; nie potrafi wymienić czynników wpływających na przebieg choroby u roślin |
| 3,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy kilku chorób ważniejszych dla danego gatunku rośliny; definiuje proces chorobowy u roślin i potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejszych dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców; definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych i etiologicznych powodowanych przez sprawców; definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców; z pomocą nazywa sprawców ważniejszych chorób; definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na proces choroby i epidemii u roślin | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych; potrafi wymienić nazwy chorób ważniejsze dla danego gatunku rośliny; rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach etiologicznych powodowanych przez sprawców; potrafi bezbłędnie nazwać sprawców ważniejszych chorób; definiuje proces chorobowy u roślin, potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na proces choroby i epidemii u roślin i wytłumaczyć ich wpływ na przebieg choroby i epidemii | |
| BT_2A_BTR-S-O2.3_W02 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin na choroby o znaczeniu gospodarczym; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin | 2,0 | nie potrafi wymienić typów odporności u roślin; nie potrafi wymienić żadnej metody zwalczania chorób |
| 3,0 | potrafi wymienić typy odporności u roślin; potrafi wymienić metody zwalczania chorób | |
| 3,5 | potrafi wymienić i rozróżnić typy odporności u roślin; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 4,0 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 4,5 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić ich wady i zalety; potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób u roślin | |
| 5,0 | potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności u roślin; potrafi wymienić ich wady i zalety; potrafi wymienić, dobrać i zaproponować skuteczne i właściwe metody zwalczania chorób u roślin |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_U01 umie ocenić wpływ warunków abiotycznych i biotycznych na wystąpienie ważniejszych chorób roślin (lub epidemii), umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | 2,0 | nie umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie choroby; nie umie szacować przebiegu chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; nie umie oszacować momentu krytycznego dla rozwoju choroby |
| 3,0 | umie ocenić wpływ czynników pogodowych na wystąpienie kilku chorób | |
| 3,5 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie szacować przebieg chorób w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,0 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,5 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; umie oszacować moment krytyczny dla rozwoju choroby | |
| 5,0 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie choroby; umie szacować przebieg chorób lub epidemii roślin w określonych warunkach pogodowych; umie oszacować moment krytyczny dla rozwoju choroby; umie nakreślać wykres przebiegu choroby i epidemii | |
| BT_2A_BTR-S-O2.3_U02 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wybierać odmiany odporne na ważniejsze gospodarczo choroby, umie wyszukiwać i stosować preparaty zwalczające choroby) oraz układać plany zwalczania chorób roślin | 2,0 | nie umie posługiwać się Zaleceniami ochrony roślin; nie umie wyszukiwać środków do zwalczania wybranych chorób |
| 3,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami | |
| 3,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, | |
| 4,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować | |
| 4,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, układa z pomocą plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin | |
| 5,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przez wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, umie ułożyć plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin, umie wyszukać odmiany roślin gospodarczych odporne na wazniejsze choroby |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O2.3_K01 jest odpowiedzialny za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin lub zmniejszania ryzyka ich wystąpienia | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale w ich podejmowaniu rzadko zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 3,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale tylko czasem są one korzystne dla środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale nie zawsze są one korzystne dla środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, przeważnie są one korzystne dla otaczającego środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze są one przemyślane, logiczne i korzystne dla otaczającego środowiska |
Literatura podstawowa
- Borecki Z., Nauka o chorobach roślin, PWRiL, Warszawa, 2001
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 1, PWRiL, Poznań, 2010
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 2, PWRiL, Poznań, 2011
- Błaszkowski J., Adamska I., Czerniawska B., Madej T., Zioło E., Przewodnik do zajęć z fitopatologii, www.zor.zut.edu.pl/Skrypt-web/Home.html, Szczecin, 2011
Literatura dodatkowa
- Kochman J., Węgorek W., Ochrona roślin, PWRiL, Warszawa, 1997
- Mańka K., Fitopatologia leśna, PWRiL, Warszawa, 1998