Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (S1)
Sylabus przedmiotu Organizm kontra ksenobiotyki:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Zootechnika | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Organizm kontra ksenobiotyki | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Dorota Jankowiak <dorota.jankowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 4 | Grupa obieralna | 4 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomośc podstaw biologii, biochemii i fizjologii zwierząt z zakresu programu biologi w szkołach ponadgimnazialnych. Zaliczony przedmiot "Chemia" z semestru I |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Opanowanie podstawowych pojęć z zakresu metabilizmu ksenobiotyków w organizmie człowieka i zwierząt.Poznanie podstawowej lokalizacji i mechanizmów biotransformacji ksenobiotyków (w tym leków) oraz ich oddziaływania na w wszystkich poziomach organizacji żywej materii. zapoznanie się z głównymi barierami i mechanizmami chroniącymi komórki, narządy i cały organizm przed toksycznym wpływem ksenobiotyków. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Podstawowe definicje i parametry z zakresu kinetyki i dynamiki ksenobiotyków | 2 |
| T-A-2 | Podstawowe czynniki warunkujace możliwość toksycznego oddziaływania ksenobiotyków na organizmy żywe: zależne od samego ksenobiotku, od organizmu i czynników środowiska. | 3 |
| T-A-3 | Podstawowe mechanizmy działania ksenobiotyków na poziomie komórkowym, układowym i ogólnoustrojowym. | 2 |
| T-A-4 | Zależność metabolizmu i jego zmiany indukowane ksenobiotykami. Główne miejsca (narządowe i komórkowe) biotransformacji ksenobiotyków. Reakcje z udziałem cytochromu P450, indukcja cytochromu P450. Polimorfizm genetyczny a bitransformacja ksenobiotyków - szybcy i wolni metabolizerzy | 4 |
| T-A-5 | Zmiany metabolizmu watrobowego indukowane przez alkohol i wybrane leki | 2 |
| T-A-6 | Ksenobiotyki psychaktywne - mechanizmy tolerancji i uzależnienia | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Definicja ksenobiotku. "Tylko dawka czyni truciznę". Czynniki warunkujące toksyczność ksenobiotyków. | 3 |
| T-W-2 | Mechanizmy toksycznego działania ksenobiotyków | 2 |
| T-W-3 | Losy ksenobiotyków w organizmie - metabolizm ksenobiotyków. wchłanianie, rozmieszczenie, przemiany biochemiczne i wydalanie z organizmu. | 5 |
| T-W-4 | Główne miejsca i mechanizmy biotransformacji biotransgormacji ksenobiotyków. Udział biotransformacji watrobowej w mechanizmie działania ksebobiotyków. | 3 |
| T-W-5 | Bariery w organizmie i podstawowe mechanizmy oporności komórek na działanie ksenobiotyków | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestniczenie w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | Indywidulalne przygotowanie do tematyki poszczególnych ćwiczeń | 8 |
| A-A-3 | Konsultacje | 2 |
| A-A-4 | Przygotowanie prezentacji multimediaknej i jej omówienia. | 5 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestniczenie w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Konsultacje z prowadzącym wykłady | 1 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia materiału objętego programem wykładów | 13 |
| A-W-4 | Pisemne zaliczenia wykładów | 1 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z omówieniem zagadniń teoretycznych |
| M-2 | Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora |
| M-3 | Dyskusja dydaktyczna i problemowa |
| M-4 | Konsultacje z prowadzącym wykłady |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena przygotowania studenta i jego aktywnosci na kazdych ćwiczeniach |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena prezentacji przygotowanej w zespole oraz udział studenta w jej omówieniu |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena z ćwiczeń na podstawie: aktywności studentana każdych ćwiczeniach i oceny prezentacji |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie całości materiału objętego programem wykładów. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_W01 Student definiuje podstawowe pojęcia związane z metabolizmem ksenobiotyków w organizmie zwierzęcym. Opisuje podstawowe etapy metabolizmu ksenobiotyków w ujęciu ogólnoustrojowym oraz etapy biotransformacji watrobowej. Zna główne bariery i mechanizmy oporności komórek na toksyczne działanie ksenobiotyków. | ZO_1A_W05, ZO_1A_W01 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-3, T-A-4, T-A-1, T-A-2 | M-1, M-2, M-4, M-3 | S-4, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_U01 Potrafi skrytykować nieuzasadnione i nadmierne stosowanie ogólnodostępnych ksenobiotyków pochodzenia farmakologicznego | ZO_1A_U04 | — | — | C-1 | T-A-6, T-W-1, T-A-1, T-A-4, T-A-5 | M-3 | S-4, S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_K01 Ma swiadomośc stałego zagrozenia zwiazanego z obecnością i dostępnością do szerokiej gamy ksenobiotyków. Dba więc o należyte postępowanie i rozsadne stosowanie róznego rodzaju związków chemicznych (farmaceutyków, uzywek, dodatków do żywności, srodków czystości itd.) i propaguje taką postawę wśród innych ludzi. Stale uzupełnia swoją wiedzę z tego zakresu. | ZO_1A_K03 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-A-6, T-A-5 | M-1, M-2, M-4 | S-4, S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_W01 Student definiuje podstawowe pojęcia związane z metabolizmem ksenobiotyków w organizmie zwierzęcym. Opisuje podstawowe etapy metabolizmu ksenobiotyków w ujęciu ogólnoustrojowym oraz etapy biotransformacji watrobowej. Zna główne bariery i mechanizmy oporności komórek na toksyczne działanie ksenobiotyków. | 2,0 | |
| 3,0 | Student w miernym stopniu posługuje i potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu toksykokinetyki i toksykodynamiki substancji obcych. Wymienia, ale tylko bardzo pobieznie opisuje podstawowe miejsca i etapy metabolizmu ksenobiotyków w organizmie, podobnie jak istniejące na poszczególnych stopniach organizacji zywej materii pierwotne i nabyte mechanizmy oporności na toksyczne działanie ksenobiotyków. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_U01 Potrafi skrytykować nieuzasadnione i nadmierne stosowanie ogólnodostępnych ksenobiotyków pochodzenia farmakologicznego | 2,0 | |
| 3,0 | Potrafi jedynie w podstawowym i ograniczonym zakresie skrytykować nieuzasadnione i nadmierne stosowanie ogólnodostępnych ksenobiotyków pochodzenia farmakologicznego | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZO_1A_ZO-S-O2.2_K01 Ma swiadomośc stałego zagrozenia zwiazanego z obecnością i dostępnością do szerokiej gamy ksenobiotyków. Dba więc o należyte postępowanie i rozsadne stosowanie róznego rodzaju związków chemicznych (farmaceutyków, uzywek, dodatków do żywności, srodków czystości itd.) i propaguje taką postawę wśród innych ludzi. Stale uzupełnia swoją wiedzę z tego zakresu. | 2,0 | |
| 3,0 | Ma podstawową świadomośc stałego zagrozenia zwiazanego z obecnością w srodowisku i dostępnością do szerokiej gamy ksenobiotyków. W niewielkim jednak stpniu dba o należyte postępowanie i rozsadne stosowanie róznego rodzaju związków chemicznych (farmaceutyków, uzywek, dodatków do żywności, środków czystości itd.) i propaguje taką postawę wśród innych ludzi. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Semczuk W, Toksykologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2002
- Hanke J., Piotrowski J.K, Biochemiczne podstawy toksykologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1994
- Piotrowski J.K., Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2008
- Piotrowski J.K., Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2008
Literatura dodatkowa
- Seńczuk W, Toksykologia współczesna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2006
- Brandys J, Toksykologia - wybrane zagadnienia, Wydawnictwo UJ, Kraków, 1999