Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Ekonomiczny - Zarządzanie (S1)

Sylabus przedmiotu Sprawozdawczość finansowa:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zarządzanie
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta licencjat
Obszary studiów nauki społeczne
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Sprawozdawczość finansowa
Specjalność Rachunkowość zarządcza
Jednostka prowadząca Katedra Ekonomii i Rachunkowości
Nauczyciel odpowiedzialny Marzena Rydzewska <mrydzewska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Bożena Nadolna <Bozena.Nadolna@zut.edu.pl>, Zofia Sawicka-Kluźniak <Zofia.Sawicka-Kluzniak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW5 15 1,00,50egzamin
laboratoriaL5 30 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Studenci posiadają wiedzę z rachunkowości finansowej przedsiębiorstw

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Znajomość formalno-prawnych zasad sprawozdawczości finansowej w przedsiębiorstwie
C-2Umiejętność identyfikowania podstawowych sprawozdań w zależności od specyfiki jednostki gospodarczej
C-3Umiejętność identyfikowania informacji źródłowej na porzeby sporządzania sprawozdania finansowego
C-4Umiejętność sporządzenia bilansu jednostki gospodarczej
C-5Umiejętność sporządzenia rachunku zysków i strat jednostki gospodarczej
C-6Umiejętność przygotowania informacji dodatkowej
C-7Umiejętność sporządzenia w zakresie podstawowym rachunku przepływiow pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Sporządznie bilansu6
T-L-2Sporządządzanie rachunku zysków i strat6
T-L-3Sporządzanie informacji dodatkowej4
T-L-4Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych8
T-L-5Sporządznie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym6
30
wykłady
T-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości1
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego2
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)2
T-W-4Informacja dodatkowa1
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych3
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym2
T-W-7Sprawozdanie zarządu z działalności, sprawozdania GUS-owskie2
T-W-8Specyfika sprawozdań finansowych wybranych podmiotów gospodarczych2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Przygotowanie się do zajęć10
A-L-2Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-3Przegląd i zapoznanie się z literaturą przedmiotu10
A-L-4Przygotowanie pracy10
60
wykłady
A-W-1Przygotowanie się do wykładów6
A-W-2Przegląd literatury przedmiotu6
A-W-3Uczestnictwo w wykładach15
A-W-4Zaliczenie pisemne3
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3Metoda przypadków
M-4ćwiczenia przedmiotowe z uzyciem komputera

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Możliwa pisemna lub ustna ocena formująca w trakcie semestru
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca (forma pisemna)

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Z_1A_D8/1_W01
Student zna elementy sprawozdania finansowego
Z_1A_W01, Z_1A_W10C-1, C-2, C-3, C-5, C-4, C-6, C-7T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-L-3, T-L-5, T-L-2, T-L-4, T-L-1M-1, M-2, M-4S-1, S-2
Z_1A_D8/1_W02
Student zna zasady ustalania wartości poszczególnym pozycji sprawozdań finansowych
Z_1A_W01, Z_1A_W11C-1, C-2, C-3, C-5, C-4, C-6, C-7T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-L-3, T-L-5, T-L-2, T-L-4, T-L-1M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Z_1A_D8/1_U01
Student potrafi sporządzić elementy składowe rocznego zamknięcia jednostki gospodarczej
Z_1A_U04, Z_1A_U11C-1, C-5, C-4, C-6T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-L-3, T-L-5, T-L-2, T-L-4, T-L-1M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
Z_1A_D8/1_K01
Student posiada zdolność pracy samodzielnej i zespołowej pozwalającej rozwiązywać problemy analizowane w trakcie zajeć
Z_1A_K02, Z_1A_K09C-3, C-5, C-4T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6M-2, M-3, M-4S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Z_1A_D8/1_W01
Student zna elementy sprawozdania finansowego
2,0Student nie zna podstawowych elementów składowych sprawozdań finansowych
3,0Student potrafi rozróżnić podstawowe elementy sprawozdań finansowych
3,5Student prezentuje syntetyczne wyniki podstawowych elementów sprawozdań finansowych
4,0Student potrafi zinterpretować syntetyczne wyniki sprawozdań finansowych
4,5Student potrafi zaprezentować i zinterpretować cząstkowe wyniki sprawozdań finansowych
5,0Student potrafi analizować syntetyczne i cząstkowe wyniki sprawozdań finansowych oraz dokonywać analiz porównawczych pomiędzy wynikami poszczeglnych sprawozdań
Z_1A_D8/1_W02
Student zna zasady ustalania wartości poszczególnym pozycji sprawozdań finansowych
2,0Student nie zna zasad ustalania wartości poszczególnych elementów sprawozdań finansowych
3,0Student zna podstawowe zasady ustalania wartości poszczególnych elementów sprawozdań finansowych
3,5Student potrafi samodzielnie ustalić wybrane czastkowe wartości sprawozdania finansowego
4,0Student samodzielnie potrafi ustalić i porównać wybrane cząstkowe wartości sprawozdania finansowego
4,5Student samodzielnie potrafi własciwie dobrać narzędzia do ustalenia i analizy określonych wartości sprawozdania finansowego
5,0Student samodzielnie potrafi dobrać i zastosować narzędzia do ustalenia i analizy wszystkich czastkowych i syntetycznych elementów sprawozdania finansowego

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Z_1A_D8/1_U01
Student potrafi sporządzić elementy składowe rocznego zamknięcia jednostki gospodarczej
2,0Student nie potrafi sporządzić elementów składowych rocznego zamknięcia jednostki gospodarczej
3,0Student potrafi sporządzić bilans
3,5Student potrafi sporządzić bilans i rachunek zysków i strat
4,0Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową
4,5Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat, informację dodatkową oraz rachunek przepływów pieniężnych
5,0Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat, informację dodatkową, rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale (funduszu własnym)

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
Z_1A_D8/1_K01
Student posiada zdolność pracy samodzielnej i zespołowej pozwalającej rozwiązywać problemy analizowane w trakcie zajeć
2,0Student nie jest zdolny do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć
3,0Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania niektórych zagadnień analizowanych podczas zajęć
3,5Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć, przy czym proponowane rozwiązanie nie zawsze są prawidłowe
4,0Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązyania zagadnień analizowanych podczas zajęć, proponowane rozwiązania są z reguły prawidłowe
4,5Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć, proponowane rozwiązania są prawidłowe
5,0Student posiada zdolność samodzielnego i grupowego rozwiązywania zagadnień problemowych, a wyniki jego pracy i pracy zespołu są prawidłowe. Potrafi uzasadnić wybór zastosowanego rozwiązania do danego problemu, przeprowadzić ocenę wyników i wskazać inne możliwości

Literatura podstawowa

  1. Gabrusewicz W., Kołaczyk Z., Bilans wartość poznawcza i analityczna, Difin, Warszawa, 2005
  2. Gabrusewicz W., Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa jednostkowe i skonsolidowane, PWE, Warszawa, 2011

Literatura dodatkowa

  1. Helin A., Sprawoadawczość finansowa według MSSF, C.H.Beck, Warszawa, 2006
  2. Gos W., Sprawozdawczość finansowa w przedsiębiorstwie, Polska Akademia Rachunkowości, Warszawa, 2006
  3. Świderska G.K., Więcław W., Sprawozdanie finansowe według polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości, Difin, Warszawa, 2012

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Sporządznie bilansu6
T-L-2Sporządządzanie rachunku zysków i strat6
T-L-3Sporządzanie informacji dodatkowej4
T-L-4Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych8
T-L-5Sporządznie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym6
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości1
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego2
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)2
T-W-4Informacja dodatkowa1
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych3
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym2
T-W-7Sprawozdanie zarządu z działalności, sprawozdania GUS-owskie2
T-W-8Specyfika sprawozdań finansowych wybranych podmiotów gospodarczych2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Przygotowanie się do zajęć10
A-L-2Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-3Przegląd i zapoznanie się z literaturą przedmiotu10
A-L-4Przygotowanie pracy10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Przygotowanie się do wykładów6
A-W-2Przegląd literatury przedmiotu6
A-W-3Uczestnictwo w wykładach15
A-W-4Zaliczenie pisemne3
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZ_1A_D8/1_W01Student zna elementy sprawozdania finansowego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZ_1A_W01ma podstawową wiedzę na temat ekonomii i zarządzania, ich miejscu w naukach społecznych i powiązań z innymi dyscyplinami naukowymi
Z_1A_W10zna podstawowe regulacje prawne warunkujące działalność podmiotów gospodarczych
Cel przedmiotuC-1Znajomość formalno-prawnych zasad sprawozdawczości finansowej w przedsiębiorstwie
C-2Umiejętność identyfikowania podstawowych sprawozdań w zależności od specyfiki jednostki gospodarczej
C-3Umiejętność identyfikowania informacji źródłowej na porzeby sporządzania sprawozdania finansowego
C-5Umiejętność sporządzenia rachunku zysków i strat jednostki gospodarczej
C-4Umiejętność sporządzenia bilansu jednostki gospodarczej
C-6Umiejętność przygotowania informacji dodatkowej
C-7Umiejętność sporządzenia w zakresie podstawowym rachunku przepływiow pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
Treści programoweT-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)
T-W-4Informacja dodatkowa
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-W-7Sprawozdanie zarządu z działalności, sprawozdania GUS-owskie
T-W-8Specyfika sprawozdań finansowych wybranych podmiotów gospodarczych
T-L-3Sporządzanie informacji dodatkowej
T-L-5Sporządznie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-L-2Sporządządzanie rachunku zysków i strat
T-L-4Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych
T-L-1Sporządznie bilansu
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-4ćwiczenia przedmiotowe z uzyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Możliwa pisemna lub ustna ocena formująca w trakcie semestru
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca (forma pisemna)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna podstawowych elementów składowych sprawozdań finansowych
3,0Student potrafi rozróżnić podstawowe elementy sprawozdań finansowych
3,5Student prezentuje syntetyczne wyniki podstawowych elementów sprawozdań finansowych
4,0Student potrafi zinterpretować syntetyczne wyniki sprawozdań finansowych
4,5Student potrafi zaprezentować i zinterpretować cząstkowe wyniki sprawozdań finansowych
5,0Student potrafi analizować syntetyczne i cząstkowe wyniki sprawozdań finansowych oraz dokonywać analiz porównawczych pomiędzy wynikami poszczeglnych sprawozdań
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZ_1A_D8/1_W02Student zna zasady ustalania wartości poszczególnym pozycji sprawozdań finansowych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZ_1A_W01ma podstawową wiedzę na temat ekonomii i zarządzania, ich miejscu w naukach społecznych i powiązań z innymi dyscyplinami naukowymi
Z_1A_W11zna istotę funkcjonowania organizacji oraz identyfikuje prawidłowości:, instrumenty i zasady zarządzania
Cel przedmiotuC-1Znajomość formalno-prawnych zasad sprawozdawczości finansowej w przedsiębiorstwie
C-2Umiejętność identyfikowania podstawowych sprawozdań w zależności od specyfiki jednostki gospodarczej
C-3Umiejętność identyfikowania informacji źródłowej na porzeby sporządzania sprawozdania finansowego
C-5Umiejętność sporządzenia rachunku zysków i strat jednostki gospodarczej
C-4Umiejętność sporządzenia bilansu jednostki gospodarczej
C-6Umiejętność przygotowania informacji dodatkowej
C-7Umiejętność sporządzenia w zakresie podstawowym rachunku przepływiow pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
Treści programoweT-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)
T-W-4Informacja dodatkowa
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-W-7Sprawozdanie zarządu z działalności, sprawozdania GUS-owskie
T-W-8Specyfika sprawozdań finansowych wybranych podmiotów gospodarczych
T-L-3Sporządzanie informacji dodatkowej
T-L-5Sporządznie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-L-2Sporządządzanie rachunku zysków i strat
T-L-4Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych
T-L-1Sporządznie bilansu
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3Metoda przypadków
M-4ćwiczenia przedmiotowe z uzyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Możliwa pisemna lub ustna ocena formująca w trakcie semestru
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca (forma pisemna)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna zasad ustalania wartości poszczególnych elementów sprawozdań finansowych
3,0Student zna podstawowe zasady ustalania wartości poszczególnych elementów sprawozdań finansowych
3,5Student potrafi samodzielnie ustalić wybrane czastkowe wartości sprawozdania finansowego
4,0Student samodzielnie potrafi ustalić i porównać wybrane cząstkowe wartości sprawozdania finansowego
4,5Student samodzielnie potrafi własciwie dobrać narzędzia do ustalenia i analizy określonych wartości sprawozdania finansowego
5,0Student samodzielnie potrafi dobrać i zastosować narzędzia do ustalenia i analizy wszystkich czastkowych i syntetycznych elementów sprawozdania finansowego
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZ_1A_D8/1_U01Student potrafi sporządzić elementy składowe rocznego zamknięcia jednostki gospodarczej
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZ_1A_U04analizuje i uwzględnia wpływ otoczenia na organizację w procesie podejmowania decyzji
Z_1A_U11posługuje się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi wspomagającymi proces podejmowania decyzji
Cel przedmiotuC-1Znajomość formalno-prawnych zasad sprawozdawczości finansowej w przedsiębiorstwie
C-5Umiejętność sporządzenia rachunku zysków i strat jednostki gospodarczej
C-4Umiejętność sporządzenia bilansu jednostki gospodarczej
C-6Umiejętność przygotowania informacji dodatkowej
Treści programoweT-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)
T-W-4Informacja dodatkowa
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-W-7Sprawozdanie zarządu z działalności, sprawozdania GUS-owskie
T-L-3Sporządzanie informacji dodatkowej
T-L-5Sporządznie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
T-L-2Sporządządzanie rachunku zysków i strat
T-L-4Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych
T-L-1Sporządznie bilansu
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3Metoda przypadków
M-4ćwiczenia przedmiotowe z uzyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Możliwa pisemna lub ustna ocena formująca w trakcie semestru
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca (forma pisemna)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi sporządzić elementów składowych rocznego zamknięcia jednostki gospodarczej
3,0Student potrafi sporządzić bilans
3,5Student potrafi sporządzić bilans i rachunek zysków i strat
4,0Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową
4,5Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat, informację dodatkową oraz rachunek przepływów pieniężnych
5,0Student potrafi sporządzić bilans, rachunek zysków i strat, informację dodatkową, rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale (funduszu własnym)
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZ_1A_D8/1_K01Student posiada zdolność pracy samodzielnej i zespołowej pozwalającej rozwiązywać problemy analizowane w trakcie zajeć
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZ_1A_K02Samodzielnej pracy oraz pracy w zespole (słuchanie, negocjacje, perswazja, prezentacja)
Z_1A_K09Podejmowania odpowiedzialności za swoje zadania oraz zespołu, którym kieruje
Cel przedmiotuC-3Umiejętność identyfikowania informacji źródłowej na porzeby sporządzania sprawozdania finansowego
C-5Umiejętność sporządzenia rachunku zysków i strat jednostki gospodarczej
C-4Umiejętność sporządzenia bilansu jednostki gospodarczej
Treści programoweT-W-1Wymogi formalno-organizacyjne rocznej sprawozdawczości
T-W-2Bilans jako podstawa zamkniecia rocznego
T-W-3Rachunek zysków i strat (istota, budowa)
T-W-4Informacja dodatkowa
T-W-5Metody sporządzania rachunku przepływów pienięznych
T-W-6Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
Metody nauczaniaM-2Wykład konwersatoryjny
M-3Metoda przypadków
M-4ćwiczenia przedmiotowe z uzyciem komputera
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Możliwa pisemna lub ustna ocena formująca w trakcie semestru
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca (forma pisemna)
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie jest zdolny do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć
3,0Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania niektórych zagadnień analizowanych podczas zajęć
3,5Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć, przy czym proponowane rozwiązanie nie zawsze są prawidłowe
4,0Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązyania zagadnień analizowanych podczas zajęć, proponowane rozwiązania są z reguły prawidłowe
4,5Student posiada zdolność do samodzielnego lub zespołowego rozwiązywania zagadnień analizowanych podczas zajęć, proponowane rozwiązania są prawidłowe
5,0Student posiada zdolność samodzielnego i grupowego rozwiązywania zagadnień problemowych, a wyniki jego pracy i pracy zespołu są prawidłowe. Potrafi uzasadnić wybór zastosowanego rozwiązania do danego problemu, przeprowadzić ocenę wyników i wskazać inne możliwości