ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2017/2018 / Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa / Ochrona środowiska (S1) / Sylabus przedmiotu

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S1)

Sylabus przedmiotu Podstawy chemii fizycznej:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Ochrona środowiska
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Podstawy chemii fizycznej
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Zakład Chemii, Mikrobiologii i Biotechnologii Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny	Małgorzata Włodarczyk <Malgorzata.Wlodarczyk@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Marzena Gibczyńska <Marzena.Gibczynska@zut.edu.pl>, Grażyna Jurgiel-Małecka <Grazyna.Jurgiel-Malecka@zut.edu.pl>, Hanna Siwek <Hanna.Siwek@zut.edu.pl>, Małgorzata Włodarczyk <Malgorzata.Wlodarczyk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	2,0	ECTS (formy)	2,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	4	Grupa obieralna	1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
ćwiczenia audytoryjne	A	3	15	1,0	0,50	zaliczenie
wykłady	W	3	15	1,0	0,50	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Podstawowa znajomość zagadnień z chemii nieorganicznej i organicznej realizowanych w pierwszym semestrze
W-2	Podstawowa znajomość fizyki
W-3	Podstawowa znajomość matematyki oraz statystyki
W-4	Znajomość obsługi komputera.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Celem nauczania chemii fizycznej jest przekazanie studentom wiadomości stanowiących teoretyczne podstawy przemian chemicznych, zapoznanie z możliwościami, wykorzystania chemii fizycznej w analizie chemicznej.
C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1	Spektrofotometria. Oznaczanie stezenia jonów Fe2+ metoda z o-fenantrolina	2
T-A-2	Wyznaczanie współczynnika podziału kwasu octowego pomiedzy wode i butanol.	2
T-A-3	Wyznaczanie izotermy rozpuszczalnosci w układzie trójskładnikowym dwufazowym.	2
T-A-4	Fotochemia. Kinetyka reakcji fotochemicznej.	2
T-A-5	Napiecie powierzchniowe cieczy. Wyznaczanie wartosci CMC dla zwiazków powierzchniowo czynnych.	2
T-A-6	Adsorpcja. Wyznaczanie izotermy adsorpcji Freundlicha.	3
T-A-7	Destylacja. Wyznaczanie krzywych składu pary i cieczy wrzącej	2
		15
wykłady
T-W-1	Termodynamika chemiczna – podstawowe pojęcia termodynamiki: układ, klasyfikacja układów, otoczenie układu, parametry stanu, funkcja stanu, energia wewnętrzna układu, podstawowe procesy termodynamiczne, przemiana izochoryczna, przemiana izobaryczna, przemiana izotermiczna, przemiana adiabatyczna, I zasada termodynamiki entalpia układu, Prawo Hessa, ciepło właściwe i ciepło molowe substancji, II zasada termodynamiki, kryterium samorzutności przemian chemicznych, entro-pia układu.	5
T-W-2	Płyny, Stan gazowy, właściwości stanu gazowego. Gaz doskonały. Równanie van der Waalsa. Prawo Daltona.Ciecze. Lepkość cieczy, ciecze niutonowskie i nieniuto-nowskie, metody wyznaczania lepkości cieczy Roztwory - Mieszaniny niejednorodne (heterogeniczne), mieszaniny jednorodne (homgeniczne). Podział roztworów i charakterystyka roztworów wodnych. Sposoby wyrażania stężeń. Roztwory doskonałe i rzeczywiste. Fizykochemiczne własności roztworów. Aktywność i współczynniki aktywności składników roztworów. Stany standardowe, biologiczny stan standardowy. Zjawiska zachodzące w roztworach - rozpuszczanie, dyfuzja, osmoza, dializa, dysocjacja, hydratacja. Rozpuszczalność substancji – Prawo Henry’ego.	3
T-W-3	Przemiany fazowe i równowagi fazowe - podstawowe pojęcia: faza, właściwości fazy, układy fazowe, stopień swobody, reguła faz Gibbsa. Układy jednoskładnikowe, wielofazowe. Równowaga między fazą ciekłą i gazową, równowaga między fazą stałą, ciekłą i gazową. Diagram fazowy dla układu wielofazowego, jednoskładnikowego. Prawo Raoulta, odstępstwa od praw Raoulta, Współczynnik podziału Nernsta.	3
T-W-4	Zjawiska na granicy faz – podstawowe pojęcia: adsorbent, adsorbat. Podział procesów adsorpcji. Adsorpcja z roztworów – izoterma Freundlicha. Adsorpcja gazów izoterma Langmuira.	2
T-W-5	Kinetyka chemiczna - Szybkość reakcji chemicznej. Czas połowicznego zaniku. Stała szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji chemicznej. Rząd reakcji chemicznej. Wpływ temperatury na szybkość reakcji (reguła van’t Hoffa). Energia aktywacji. Wpływ katalizatorów na szybkość reakcji.	2
T-W-6	Koloidy - Roztwory koloidalne, definicja i typy układów koloidowych, właściwości kinetyczne, optyczne i elektrokinetyczne koloidów, trwałość układów koloidowych – koagulacja i peptyzacja, Piany i emulsje	2
T-W-7	Metody spektroskopowe,. Prawa absorpcji świata. Odchylenia od praw absorpcji. Spektrofotometria UV-Vis Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. Metody chromatograficzne.	3
		20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1	uczestnictwo w zajeciach	15
A-A-2	Przygotowanie sie studenta do realizacji ćwiczeń	5
A-A-3	Wykonanie samodzielnie sprawozdań z analizowanych procesów fizykochemicznych	10
		30
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo studenta na wykładach	30
A-W-2	Samodzielne studiowanie materiału wykładowego	20
A-W-3	Przygotowanie się studenta do zaliczenia wykładów	10
		60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów w formie testowej i pytań otwartych
S-2	Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie materiału z ćwiczeń audytoryjnych
S-3	Ocena formująca: Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
OS_1A_O04-1_W01 Posiada wiedzę dotyczącą teoretycznych podstaw przemian chemicznych	OS_1A_W05, OS_1A_W08	—	—	C-1, C-2, C-3	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7	M-1, M-2	S-1, S-2, S-3
OS_1A_O04-1_W02 Posiada wiedze umożliwiającą wykorzystanie chemii fizycznej w analizie chemicznej.	OS_1A_W05, OS_1A_W08	—	—	C-1, C-2, C-3	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7	M-1, M-2	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
OS_1A_O04-1_U01 Student posiada umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.	OS_1A_U01, OS_1A_U09	—	—	C-1, C-2, C-3	T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7	M-2	S-2, S-3
OS_1A_O04-1_U02 Student posiada umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.	OS_1A_U01	—	—	C-1, C-2, C-3	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7	M-2	S-2, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
OS_1A_O04-1_K01 Potrafi pracować w zespole, myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy	OS_1A_K01, OS_1A_K02	—	—	C-2, C-3	T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7	M-2	S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
OS_1A_O04-1_W01 Posiada wiedzę dotyczącą teoretycznych podstaw przemian chemicznych	2,0	Niedostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	3,0	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z pewnymi niedociagnieciami
	3,5	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,0	Dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,5	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z bardzo niewielkimi niedociagnieciami
	5,0	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
OS_1A_O04-1_W02 Posiada wiedze umożliwiającą wykorzystanie chemii fizycznej w analizie chemicznej.	2,0	Niedostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	3,0	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z pewnymi niedociagnieciami
	3,5	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,0	Dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,5	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z bardzo niewielkimi niedociagnieciami
	5,0	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
OS_1A_O04-1_U01 Student posiada umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.	2,0	Brak umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	3,0	Dostateczna umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	3,5	Poprawna umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	4,0	Dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	4,5	Bardzo dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji z niewielkimi błędami
	5,0	Bardzo dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji
OS_1A_O04-1_U02 Student posiada umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.	2,0	Brak umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	3,0	Dostateczna umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	3,5	Poprawna umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych, z nielicznymi błędami
	4,0	Dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	4,5	Bardzo dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych z drobnymi błedami
	5,0	Bardzo dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
OS_1A_O04-1_K01 Potrafi pracować w zespole, myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy	2,0	Zupełny brak zdyscyplinowania w czasie pracy w laboratorium. Nie słuchanie polecen osób prowadzacych zajecia. Brak współpracy w zespole.
	3,0	Dostateczne zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dostateczna współpraca w zespole.
	3,5	Dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dobra współpraca w zespole z niewielkimi niedociagnieciami.
	4,0	Dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dobra współpraca w zespole.
	4,5	Bardzo dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Bardzo dobra współpraca w zespole z niewielkimi niedociagnieciami.
	5,0	Bardzo dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Bardzo dobra współpraca w zespole.

Literatura podstawowa

Więckowska-Bryłka E. red., Eksperymentalna chemia fizyczna, SGGW, Warszawa, 2003
Sobczyk L., Kisza A., Chemia fizyczna dla przyrodników, PWN, Warszawa, 1977
Atkins P.W., Podstawy Chemii Fizycznej, PWN, Warszawa, 1999
Bełtowska-Brzezińska M. i wsp., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii fizycznej, Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań, 2004
Whittaker A.G. i wsp., Chemia fizyczna, krótkie wykłady, PWN, Warszawa, 2004
Strzelecki H., Grzybkowski P., Chemia fizyczna ćwiczenia laboratoryjne, Wydawnictwo PG, Gdańsk, 2004

Literatura dodatkowa

Kisza A., Freundlich P., Ćwiczenia rachunkowe z Chemii Fizycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 2004

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Treść programowa	Godziny
T-A-1	Spektrofotometria. Oznaczanie stezenia jonów Fe2+ metoda z o-fenantrolina	2
T-A-2	Wyznaczanie współczynnika podziału kwasu octowego pomiedzy wode i butanol.	2
T-A-3	Wyznaczanie izotermy rozpuszczalnosci w układzie trójskładnikowym dwufazowym.	2
T-A-4	Fotochemia. Kinetyka reakcji fotochemicznej.	2
T-A-5	Napiecie powierzchniowe cieczy. Wyznaczanie wartosci CMC dla zwiazków powierzchniowo czynnych.	2
T-A-6	Adsorpcja. Wyznaczanie izotermy adsorpcji Freundlicha.	3
T-A-7	Destylacja. Wyznaczanie krzywych składu pary i cieczy wrzącej	2
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Termodynamika chemiczna – podstawowe pojęcia termodynamiki: układ, klasyfikacja układów, otoczenie układu, parametry stanu, funkcja stanu, energia wewnętrzna układu, podstawowe procesy termodynamiczne, przemiana izochoryczna, przemiana izobaryczna, przemiana izotermiczna, przemiana adiabatyczna, I zasada termodynamiki entalpia układu, Prawo Hessa, ciepło właściwe i ciepło molowe substancji, II zasada termodynamiki, kryterium samorzutności przemian chemicznych, entro-pia układu.	5
T-W-2	Płyny, Stan gazowy, właściwości stanu gazowego. Gaz doskonały. Równanie van der Waalsa. Prawo Daltona.Ciecze. Lepkość cieczy, ciecze niutonowskie i nieniuto-nowskie, metody wyznaczania lepkości cieczy Roztwory - Mieszaniny niejednorodne (heterogeniczne), mieszaniny jednorodne (homgeniczne). Podział roztworów i charakterystyka roztworów wodnych. Sposoby wyrażania stężeń. Roztwory doskonałe i rzeczywiste. Fizykochemiczne własności roztworów. Aktywność i współczynniki aktywności składników roztworów. Stany standardowe, biologiczny stan standardowy. Zjawiska zachodzące w roztworach - rozpuszczanie, dyfuzja, osmoza, dializa, dysocjacja, hydratacja. Rozpuszczalność substancji – Prawo Henry’ego.	3
T-W-3	Przemiany fazowe i równowagi fazowe - podstawowe pojęcia: faza, właściwości fazy, układy fazowe, stopień swobody, reguła faz Gibbsa. Układy jednoskładnikowe, wielofazowe. Równowaga między fazą ciekłą i gazową, równowaga między fazą stałą, ciekłą i gazową. Diagram fazowy dla układu wielofazowego, jednoskładnikowego. Prawo Raoulta, odstępstwa od praw Raoulta, Współczynnik podziału Nernsta.	3
T-W-4	Zjawiska na granicy faz – podstawowe pojęcia: adsorbent, adsorbat. Podział procesów adsorpcji. Adsorpcja z roztworów – izoterma Freundlicha. Adsorpcja gazów izoterma Langmuira.	2
T-W-5	Kinetyka chemiczna - Szybkość reakcji chemicznej. Czas połowicznego zaniku. Stała szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji chemicznej. Rząd reakcji chemicznej. Wpływ temperatury na szybkość reakcji (reguła van’t Hoffa). Energia aktywacji. Wpływ katalizatorów na szybkość reakcji.	2
T-W-6	Koloidy - Roztwory koloidalne, definicja i typy układów koloidowych, właściwości kinetyczne, optyczne i elektrokinetyczne koloidów, trwałość układów koloidowych – koagulacja i peptyzacja, Piany i emulsje	2
T-W-7	Metody spektroskopowe,. Prawa absorpcji świata. Odchylenia od praw absorpcji. Spektrofotometria UV-Vis Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. Metody chromatograficzne.	3
		20

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-A-1	uczestnictwo w zajeciach	15
A-A-2	Przygotowanie sie studenta do realizacji ćwiczeń	5
A-A-3	Wykonanie samodzielnie sprawozdań z analizowanych procesów fizykochemicznych	10
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo studenta na wykładach	30
A-W-2	Samodzielne studiowanie materiału wykładowego	20
A-W-3	Przygotowanie się studenta do zaliczenia wykładów	10
		60

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	OS_1A_O04-1_W01	Posiada wiedzę dotyczącą teoretycznych podstaw przemian chemicznych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_W05	Identyfikuje zjawiska oraz fizyczne i chemiczne procesy zachodzące w biosferze. Zna podstawy techniki kształtowania środowiska. Zna podstawowy cykl życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_W08	Ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego, zna zasady zrównoważonego użytkowania środowiska z uwzględnieniem dbałości o różnorodność biologiczną oraz ma wiedzę o zagrożeniach środowiska przyrodniczego. Zna typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
Cel przedmiotu	C-1	Celem nauczania chemii fizycznej jest przekazanie studentom wiadomości stanowiących teoretyczne podstawy przemian chemicznych, zapoznanie z możliwościami, wykorzystania chemii fizycznej w analizie chemicznej.
	C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Treści programowe	T-W-1	Termodynamika chemiczna – podstawowe pojęcia termodynamiki: układ, klasyfikacja układów, otoczenie układu, parametry stanu, funkcja stanu, energia wewnętrzna układu, podstawowe procesy termodynamiczne, przemiana izochoryczna, przemiana izobaryczna, przemiana izotermiczna, przemiana adiabatyczna, I zasada termodynamiki entalpia układu, Prawo Hessa, ciepło właściwe i ciepło molowe substancji, II zasada termodynamiki, kryterium samorzutności przemian chemicznych, entro-pia układu.
	T-W-2	Płyny, Stan gazowy, właściwości stanu gazowego. Gaz doskonały. Równanie van der Waalsa. Prawo Daltona.Ciecze. Lepkość cieczy, ciecze niutonowskie i nieniuto-nowskie, metody wyznaczania lepkości cieczy Roztwory - Mieszaniny niejednorodne (heterogeniczne), mieszaniny jednorodne (homgeniczne). Podział roztworów i charakterystyka roztworów wodnych. Sposoby wyrażania stężeń. Roztwory doskonałe i rzeczywiste. Fizykochemiczne własności roztworów. Aktywność i współczynniki aktywności składników roztworów. Stany standardowe, biologiczny stan standardowy. Zjawiska zachodzące w roztworach - rozpuszczanie, dyfuzja, osmoza, dializa, dysocjacja, hydratacja. Rozpuszczalność substancji – Prawo Henry’ego.
	T-W-3	Przemiany fazowe i równowagi fazowe - podstawowe pojęcia: faza, właściwości fazy, układy fazowe, stopień swobody, reguła faz Gibbsa. Układy jednoskładnikowe, wielofazowe. Równowaga między fazą ciekłą i gazową, równowaga między fazą stałą, ciekłą i gazową. Diagram fazowy dla układu wielofazowego, jednoskładnikowego. Prawo Raoulta, odstępstwa od praw Raoulta, Współczynnik podziału Nernsta.
	T-W-4	Zjawiska na granicy faz – podstawowe pojęcia: adsorbent, adsorbat. Podział procesów adsorpcji. Adsorpcja z roztworów – izoterma Freundlicha. Adsorpcja gazów izoterma Langmuira.
	T-W-5	Kinetyka chemiczna - Szybkość reakcji chemicznej. Czas połowicznego zaniku. Stała szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji chemicznej. Rząd reakcji chemicznej. Wpływ temperatury na szybkość reakcji (reguła van’t Hoffa). Energia aktywacji. Wpływ katalizatorów na szybkość reakcji.
	T-W-6	Koloidy - Roztwory koloidalne, definicja i typy układów koloidowych, właściwości kinetyczne, optyczne i elektrokinetyczne koloidów, trwałość układów koloidowych – koagulacja i peptyzacja, Piany i emulsje
	T-W-7	Metody spektroskopowe,. Prawa absorpcji świata. Odchylenia od praw absorpcji. Spektrofotometria UV-Vis Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. Metody chromatograficzne.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
Metody nauczania	M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów w formie testowej i pytań otwartych
	S-2	Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie materiału z ćwiczeń audytoryjnych
	S-3	Ocena formująca: Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Niedostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	3,0	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z pewnymi niedociagnieciami
	3,5	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,0	Dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,5	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z bardzo niewielkimi niedociagnieciami
	5,0	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	OS_1A_O04-1_W02	Posiada wiedze umożliwiającą wykorzystanie chemii fizycznej w analizie chemicznej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_W05	Identyfikuje zjawiska oraz fizyczne i chemiczne procesy zachodzące w biosferze. Zna podstawy techniki kształtowania środowiska. Zna podstawowy cykl życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_W08	Ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego, zna zasady zrównoważonego użytkowania środowiska z uwzględnieniem dbałości o różnorodność biologiczną oraz ma wiedzę o zagrożeniach środowiska przyrodniczego. Zna typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
Cel przedmiotu	C-1	Celem nauczania chemii fizycznej jest przekazanie studentom wiadomości stanowiących teoretyczne podstawy przemian chemicznych, zapoznanie z możliwościami, wykorzystania chemii fizycznej w analizie chemicznej.
	C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Treści programowe	T-W-1	Termodynamika chemiczna – podstawowe pojęcia termodynamiki: układ, klasyfikacja układów, otoczenie układu, parametry stanu, funkcja stanu, energia wewnętrzna układu, podstawowe procesy termodynamiczne, przemiana izochoryczna, przemiana izobaryczna, przemiana izotermiczna, przemiana adiabatyczna, I zasada termodynamiki entalpia układu, Prawo Hessa, ciepło właściwe i ciepło molowe substancji, II zasada termodynamiki, kryterium samorzutności przemian chemicznych, entro-pia układu.
	T-W-2	Płyny, Stan gazowy, właściwości stanu gazowego. Gaz doskonały. Równanie van der Waalsa. Prawo Daltona.Ciecze. Lepkość cieczy, ciecze niutonowskie i nieniuto-nowskie, metody wyznaczania lepkości cieczy Roztwory - Mieszaniny niejednorodne (heterogeniczne), mieszaniny jednorodne (homgeniczne). Podział roztworów i charakterystyka roztworów wodnych. Sposoby wyrażania stężeń. Roztwory doskonałe i rzeczywiste. Fizykochemiczne własności roztworów. Aktywność i współczynniki aktywności składników roztworów. Stany standardowe, biologiczny stan standardowy. Zjawiska zachodzące w roztworach - rozpuszczanie, dyfuzja, osmoza, dializa, dysocjacja, hydratacja. Rozpuszczalność substancji – Prawo Henry’ego.
	T-W-3	Przemiany fazowe i równowagi fazowe - podstawowe pojęcia: faza, właściwości fazy, układy fazowe, stopień swobody, reguła faz Gibbsa. Układy jednoskładnikowe, wielofazowe. Równowaga między fazą ciekłą i gazową, równowaga między fazą stałą, ciekłą i gazową. Diagram fazowy dla układu wielofazowego, jednoskładnikowego. Prawo Raoulta, odstępstwa od praw Raoulta, Współczynnik podziału Nernsta.
	T-W-4	Zjawiska na granicy faz – podstawowe pojęcia: adsorbent, adsorbat. Podział procesów adsorpcji. Adsorpcja z roztworów – izoterma Freundlicha. Adsorpcja gazów izoterma Langmuira.
	T-W-5	Kinetyka chemiczna - Szybkość reakcji chemicznej. Czas połowicznego zaniku. Stała szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji chemicznej. Rząd reakcji chemicznej. Wpływ temperatury na szybkość reakcji (reguła van’t Hoffa). Energia aktywacji. Wpływ katalizatorów na szybkość reakcji.
	T-W-6	Koloidy - Roztwory koloidalne, definicja i typy układów koloidowych, właściwości kinetyczne, optyczne i elektrokinetyczne koloidów, trwałość układów koloidowych – koagulacja i peptyzacja, Piany i emulsje
	T-W-7	Metody spektroskopowe,. Prawa absorpcji świata. Odchylenia od praw absorpcji. Spektrofotometria UV-Vis Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. Metody chromatograficzne.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
Metody nauczania	M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów w formie testowej i pytań otwartych
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie materiału z ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Niedostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	3,0	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z pewnymi niedociagnieciami
	3,5	Dostateczne opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,0	Dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału
	4,5	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału z bardzo niewielkimi niedociagnieciami
	5,0	Bardzo dobre opanowanie wiedzy w zakresie realizowanego materiału

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	OS_1A_O04-1_U01	Student posiada umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_U01	Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich, posiada umiejętność stosowania metod analitycznych, symulacyjnych oraz eksperymentalnych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_U09	Posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu rozwiązywanie zaistniałych problemów zawodowych. Potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań inżynierskich, potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić — zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi.
Cel przedmiotu	C-1	Celem nauczania chemii fizycznej jest przekazanie studentom wiadomości stanowiących teoretyczne podstawy przemian chemicznych, zapoznanie z możliwościami, wykorzystania chemii fizycznej w analizie chemicznej.
	C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Treści programowe	T-A-1	Spektrofotometria. Oznaczanie stezenia jonów Fe2+ metoda z o-fenantrolina
	T-A-2	Wyznaczanie współczynnika podziału kwasu octowego pomiedzy wode i butanol.
	T-A-3	Wyznaczanie izotermy rozpuszczalnosci w układzie trójskładnikowym dwufazowym.
	T-A-4	Fotochemia. Kinetyka reakcji fotochemicznej.
	T-A-5	Napiecie powierzchniowe cieczy. Wyznaczanie wartosci CMC dla zwiazków powierzchniowo czynnych.
	T-A-6	Adsorpcja. Wyznaczanie izotermy adsorpcji Freundlicha.
	T-A-7	Destylacja. Wyznaczanie krzywych składu pary i cieczy wrzącej
Metody nauczania	M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie materiału z ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Brak umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	3,0	Dostateczna umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	3,5	Poprawna umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	4,0	Dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
	4,5	Bardzo dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji z niewielkimi błędami
	5,0	Bardzo dobra umiejetność samodzielnego (praktycznego) wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	OS_1A_O04-1_U02	Student posiada umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_U01	Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich, posiada umiejętność stosowania metod analitycznych, symulacyjnych oraz eksperymentalnych.
Cel przedmiotu	C-1	Celem nauczania chemii fizycznej jest przekazanie studentom wiadomości stanowiących teoretyczne podstawy przemian chemicznych, zapoznanie z możliwościami, wykorzystania chemii fizycznej w analizie chemicznej.
	C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Treści programowe	T-W-1	Termodynamika chemiczna – podstawowe pojęcia termodynamiki: układ, klasyfikacja układów, otoczenie układu, parametry stanu, funkcja stanu, energia wewnętrzna układu, podstawowe procesy termodynamiczne, przemiana izochoryczna, przemiana izobaryczna, przemiana izotermiczna, przemiana adiabatyczna, I zasada termodynamiki entalpia układu, Prawo Hessa, ciepło właściwe i ciepło molowe substancji, II zasada termodynamiki, kryterium samorzutności przemian chemicznych, entro-pia układu.
	T-W-2	Płyny, Stan gazowy, właściwości stanu gazowego. Gaz doskonały. Równanie van der Waalsa. Prawo Daltona.Ciecze. Lepkość cieczy, ciecze niutonowskie i nieniuto-nowskie, metody wyznaczania lepkości cieczy Roztwory - Mieszaniny niejednorodne (heterogeniczne), mieszaniny jednorodne (homgeniczne). Podział roztworów i charakterystyka roztworów wodnych. Sposoby wyrażania stężeń. Roztwory doskonałe i rzeczywiste. Fizykochemiczne własności roztworów. Aktywność i współczynniki aktywności składników roztworów. Stany standardowe, biologiczny stan standardowy. Zjawiska zachodzące w roztworach - rozpuszczanie, dyfuzja, osmoza, dializa, dysocjacja, hydratacja. Rozpuszczalność substancji – Prawo Henry’ego.
	T-W-3	Przemiany fazowe i równowagi fazowe - podstawowe pojęcia: faza, właściwości fazy, układy fazowe, stopień swobody, reguła faz Gibbsa. Układy jednoskładnikowe, wielofazowe. Równowaga między fazą ciekłą i gazową, równowaga między fazą stałą, ciekłą i gazową. Diagram fazowy dla układu wielofazowego, jednoskładnikowego. Prawo Raoulta, odstępstwa od praw Raoulta, Współczynnik podziału Nernsta.
	T-W-4	Zjawiska na granicy faz – podstawowe pojęcia: adsorbent, adsorbat. Podział procesów adsorpcji. Adsorpcja z roztworów – izoterma Freundlicha. Adsorpcja gazów izoterma Langmuira.
	T-W-5	Kinetyka chemiczna - Szybkość reakcji chemicznej. Czas połowicznego zaniku. Stała szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji chemicznej. Rząd reakcji chemicznej. Wpływ temperatury na szybkość reakcji (reguła van’t Hoffa). Energia aktywacji. Wpływ katalizatorów na szybkość reakcji.
	T-W-6	Koloidy - Roztwory koloidalne, definicja i typy układów koloidowych, właściwości kinetyczne, optyczne i elektrokinetyczne koloidów, trwałość układów koloidowych – koagulacja i peptyzacja, Piany i emulsje
	T-W-7	Metody spektroskopowe,. Prawa absorpcji świata. Odchylenia od praw absorpcji. Spektrofotometria UV-Vis Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. Metody chromatograficzne.
Metody nauczania	M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie materiału z ćwiczeń audytoryjnych
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Brak umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	3,0	Dostateczna umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	3,5	Poprawna umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych, z nielicznymi błędami
	4,0	Dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
	4,5	Bardzo dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych z drobnymi błedami
	5,0	Bardzo dobra umiejetność wykorzystania elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	OS_1A_O04-1_K01	Potrafi pracować w zespole, myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_K01	Ma świadomość ciągłego rozwoju nauk biologicznych i chemicznych oraz wynikającą z tego potrzebę uczenia się przez całe życie. Dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	OS_1A_K02	Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych. Potrafi zorganizować pracę w grupie. Przestrzega zasad etyki przy zbieraniu i opisywaniu potrzebnych danych
Cel przedmiotu	C-2	Wykorzystanie elementarnych wiadomości z chemii fizycznej do opisu zjawisk przebiegających w układach nieożywionych jak i ożywionych.
Cel przedmiotu	C-3	Zajęcia praktyczne mają na celu nauczenie studentów praktycznego wykonywania różnorodnych pomiarów fizykochemicznych (doświadczenia), opisywania wyników tych pomiarów oraz ich interpretacji.
Treści programowe	T-A-1	Spektrofotometria. Oznaczanie stezenia jonów Fe2+ metoda z o-fenantrolina
	T-A-2	Wyznaczanie współczynnika podziału kwasu octowego pomiedzy wode i butanol.
	T-A-3	Wyznaczanie izotermy rozpuszczalnosci w układzie trójskładnikowym dwufazowym.
	T-A-4	Fotochemia. Kinetyka reakcji fotochemicznej.
	T-A-5	Napiecie powierzchniowe cieczy. Wyznaczanie wartosci CMC dla zwiazków powierzchniowo czynnych.
	T-A-6	Adsorpcja. Wyznaczanie izotermy adsorpcji Freundlicha.
	T-A-7	Destylacja. Wyznaczanie krzywych składu pary i cieczy wrzącej
Metody nauczania	M-2	Samodzielne opracowywanie i interpretacja wyników z realizowanych ćwiczeń
Sposób oceny	S-3	Ocena formująca: Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Zupełny brak zdyscyplinowania w czasie pracy w laboratorium. Nie słuchanie polecen osób prowadzacych zajecia. Brak współpracy w zespole.
	3,0	Dostateczne zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dostateczna współpraca w zespole.
	3,5	Dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dobra współpraca w zespole z niewielkimi niedociagnieciami.
	4,0	Dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Dobra współpraca w zespole.
	4,5	Bardzo dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Bardzo dobra współpraca w zespole z niewielkimi niedociagnieciami.
	5,0	Bardzo dobre zdyscyplinowanie w czasie pracy w laboratorium. Wykonywanie polecen osób prowadzacych zajecia. Bardzo dobra współpraca w zespole.