Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (N1)

Sylabus przedmiotu Ekofizjologia funkcjonalna:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biotechnologia
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekofizjologia funkcjonalna
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny Katarzyna Michałek <Katarzyna.Michalek@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 9 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW4 5 1,00,59zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA4 10 2,00,41zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość podstaw fizjologii zwierząt.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.2
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.2
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).2
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.2
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.2
10
wykłady
T-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).1
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.1
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.1
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.1
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.1
5

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych20
A-A-2Samodzielne przygotowanie studentów do ćwiczeń audytoryjnych.20
A-A-3Samodzielne opracowanie i przedstawienie wybranych zagadnień.10
A-A-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych.10
60
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach.10
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.10
A-W-3Przygotowannie do zaliczenia treści z wykładów.10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
M-3Praca w grupach
M-4Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-2Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_W01
Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
BT_1A_W07C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1, M-2S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_U01
Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
BT_1A_U02, BT_1A_U07C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_K01
Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
BT_1A_K05C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5M-3, M-4S-1, S-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_W01
Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
2,0Student nie potrafi wskazać ani objaśnić omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,0Student potrafi wymienić tylko niektore z omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,5Student potrafi tylko wymienić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,0Student w stopniu dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,5Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić prawie wszystkie omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
5,0Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_U01
Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
2,0Student nie potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student nie potrafi okreslić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student nie potrafi omowić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
3,0Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt.
3,5Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić wybrane zmiany przystosowawcze organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,0Student potrafi w stopniu dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,5Student potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
5,0Student potrafi w stopniu bardzo dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student bardzo dobrze potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student bardzo dobrze potrafi omówić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_K01
Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
2,0Student nie ma otwartej i poszukującej postawy ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,0Student w stopniu dostatetcznym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,5Student w stopniu wystarczającym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,0Student w stopniu dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,5Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
5,0Student w stopniu bardzo dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.

Literatura podstawowa

  1. Knut Schmidt- Nielsen, Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997, 4
  2. Stanisław Kozłowski, Granice przystosowania, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1986

Literatura dodatkowa

  1. Pat Willmer, Graham Stone, Ian Johnstone, Enivoronmental physiology of animals, John Wiley And Sons, 2009, 2
  2. Christopher D. Moyes, Patricia M. Schulte, Principles of animal physiology, Pearson/Benjamin Cummings, 2008

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.2
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.2
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).2
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.2
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.2
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).1
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.1
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.1
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.1
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.1
5

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych20
A-A-2Samodzielne przygotowanie studentów do ćwiczeń audytoryjnych.20
A-A-3Samodzielne opracowanie i przedstawienie wybranych zagadnień.10
A-A-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych.10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach.10
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.10
A-W-3Przygotowannie do zaliczenia treści z wykładów.10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-N-O6.1_W01Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W07Ma ogólną wiedzę z zakresu budowy organizmów żywych oraz zna podstawy biochemiczne, molekularne i komórkowe funkcjonowania organizmów.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wskazać ani objaśnić omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,0Student potrafi wymienić tylko niektore z omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,5Student potrafi tylko wymienić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,0Student w stopniu dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,5Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić prawie wszystkie omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
5,0Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-N-O6.1_U01Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_U02Umie określić zjawiska i procesy chemiczne, fizyczne oraz biochemiczne w środowisku naturalnym i użytkowanym przez człowieka; potrafi szacować ryzyko i przewidzieć ewentualne niebezpieczeństwo wynikające z zachodzących procesów i zjawisk.
BT_1A_U07Umie omówić budowę, położenie i funkcje poszczególnych tkanek, narządów i układów organizmów żywych; potrafi właściwie interpretować procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie roślin i zwierząt.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.
Metody nauczaniaM-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
M-3Praca w grupach
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-2Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student nie potrafi okreslić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student nie potrafi omowić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
3,0Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt.
3,5Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić wybrane zmiany przystosowawcze organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,0Student potrafi w stopniu dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,5Student potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
5,0Student potrafi w stopniu bardzo dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student bardzo dobrze potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student bardzo dobrze potrafi omówić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-N-O6.1_K01Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_K05Wykazuje otwartość dla ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne źródła informacji naukowej; umie myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.
Metody nauczaniaM-3Praca w grupach
M-4Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma otwartej i poszukującej postawy ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,0Student w stopniu dostatetcznym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,5Student w stopniu wystarczającym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,0Student w stopniu dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,5Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
5,0Student w stopniu bardzo dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.