Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S1)

Sylabus przedmiotu Embriologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biotechnologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Embriologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Barbara Błaszczyk <Barbara.Blaszczyk@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Barbara Błaszczyk <Barbara.Blaszczyk@zut.edu.pl>, Tomasz Stankiewicz <Tomasz.Stankiewicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 15 1,00,42zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 10 1,00,29zaliczenie
laboratoriaL3 15 1,00,29zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiadomości z zakresu biologii szkoły średniej i anatomii zwierząt.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z przebiegiem poszczególnych etapów rozwoju zarodkowego i płodowego.
C-2Zapoznanie studentów z mechanizmami kontrolującymi rozwój embrionalny i płodowy ze szczególnym uwzględnieniem roli wód płodowych i łożyska.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Stopień rozwoju zarodka w poszczególnych fazach bruzdkowania i gastrulacji (faza epiblastu, faza hipoblastu, różnicowanie się narządów osiowych).2
T-A-2Krążenie krwi w łożysku, transport wymienny substancji poprzez łożysko. Krążenie zarodkowe (angiogeneza żółtkowa). Specyfika krążenia płodowego.2
T-A-3Różnicowanie się narządów pochodzenia ektodermalnego (neurulacja, różnicowanie neuroektodermy, udział ektodermy okrywającej w tworzeniu powłoki ciała).2
T-A-4Rozwój układu moczowo-płciowego. Różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego. Rozwój układu oddechowego i pokarmowego.2
T-A-5Zaburzenia rozwojowe i diagnostyka prenatalna.2
10
laboratoria
T-L-1Typy łożysk u poszczególnych gatunków ssaków i różnice anatomiczne w ich budowie.3
T-L-2Budowa i funkcja błon płodowych.3
T-L-3Ciąża (wyliczanie terminu porodu). Przebieg porodu. Rozwój płodu i dojrzałość płodu.3
T-L-4Rozwój układu krwiotwórczego: rozwój układu czerwonokrwinkowego i białokrwinkowego.3
T-L-5Ocena wieku zarodka i płodu na podstawie wielkości i wykształconych konturów ciała.3
15
wykłady
T-W-1Embriologia jako dyscyplina naukowa i zakres współczesnej embriologii zwierząt.2
T-W-2Przebieg i typy implantacji.2
T-W-3Rola płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Hormonalna regulacja ciąży i porodu.2
T-W-4Rozwój i metabolizm zarodka w początkowym okresie poimplantacyjnym . Mechanizm powstawania ciąży bliźniaczych.2
T-W-5Przystosowanie do życia zarodkowego i płodowego oraz rola narządów przejściowych.2
T-W-6Mechanizmy organogenezy i chronologiczny podział różnicowania narządów ostatecznych.2
T-W-7Różnicowanie się narządów mezodermalnych (somity, mezoderma pośrodkowa).2
T-W-8Indukcja embrionalna. Możliwości wykorzystania krwi pępowinowej w transplantologii.1
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach.10
A-A-2Opracowanie i przygotowanie prezentacji.20
30
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-L-2Udział w konsultacjach.2
A-L-3Studiowanie fachowej literatury. Przygotowanie do zaliczenia wykładów.13
30
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-W-2Udział w konsultacjach.2
A-W-3Studiowanie fachowej literatury. Przygotowanie do zaliczenia wykładów.13
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
M-2Pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (preparatyka, obserwacja makro- i mikroskopowa).

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Bieżąca kontrola poprawności pracy na zajęciach laboratoryjnych.
S-2Ocena formująca: Kolokwium końcowe obejmujące zakres treści programowych wykładów i ćwiczeń.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-_W01
Student definiuje podstawową terminologię z zakresu embriologii. Opisuje poszczególne etapy i mechanizmy rozwoju zarodkowego i płodowego. Zna przebieg implantacji, opisuje funkcję narządów pomocniczych i przedstawia znaczenie płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Zna mechanizm porodu.
BT_1A_W07, BT_1A_W17C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-_U01
Student zna przebieg gastrulacji i neurulacji, objaśnia krążenie zarodkowe i płodowe, wymienia narządy pochodzenia ektodermalnego i endodermalnego. Charakteryzuje zaburzenia rozwojowe i wymienia metody diagnostyki prenatalnej.
BT_1A_U07, BT_1A_U06C-1, C-2T-A-1, T-A-2, T-A-4, T-A-3, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-A-5, T-L-4, T-L-5M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-S-_K01
Po ukończeniu zajęć student będzie posiadał podstawy do studiowania dyscyplin naukowych związanych z pozaustrojowym pozyskiwaniem zarodków, klonowaniem, transgenezą i transplantologią. Student analizuje problem merytorycznie podejmując dyskusję w grupie.
BT_1A_K08C-1, C-2T-A-1, T-A-2, T-A-4, T-A-3, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-A-5, T-L-4, T-L-5M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-_W01
Student definiuje podstawową terminologię z zakresu embriologii. Opisuje poszczególne etapy i mechanizmy rozwoju zarodkowego i płodowego. Zna przebieg implantacji, opisuje funkcję narządów pomocniczych i przedstawia znaczenie płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Zna mechanizm porodu.
2,0
3,0Student zna podstawową terminologię z zakresu embriologii zwierząt. Wymienia kolejne etapy i mechanizmy rozwoju zarodkowego, niektóre z nich opisuje. Wymienia błony płodowe i opisuje funkcje łożyska.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-_U01
Student zna przebieg gastrulacji i neurulacji, objaśnia krążenie zarodkowe i płodowe, wymienia narządy pochodzenia ektodermalnego i endodermalnego. Charakteryzuje zaburzenia rozwojowe i wymienia metody diagnostyki prenatalnej.
2,0
3,0Student objaśnia krążenie płodowe, opisuje różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego lub ektodermalnego. Wymienia zaburzenia rozwojowe.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-S-_K01
Po ukończeniu zajęć student będzie posiadał podstawy do studiowania dyscyplin naukowych związanych z pozaustrojowym pozyskiwaniem zarodków, klonowaniem, transgenezą i transplantologią. Student analizuje problem merytorycznie podejmując dyskusję w grupie.
2,0
3,0Student ma świadomość posiadanej wiedzy w dalszym studiowaniu dyscyplin naukowych związanych z manipulacjami na gametach.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Jura Cz., Klag J. (red)., Podstawy embriologii zwierząt i człowieka, PWN, Warszawa, 2006
  2. Krzanowska H., Sokół-Misiak W. (red.), Molekularne mechanizmy rozwoju zarodkowego, PWN, Warszawa, 2002
  3. Kurpisz M. (red.), Molekularne podstawy rozrodczości człowieka i innych ssaków, Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań, 2002
  4. Bielańska-Osuchowska Z., Embriologia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 2001

Literatura dodatkowa

  1. Rosłanowski K. (red.), Leksykon rozrodu zwierząt, AR Poznań, Poznań, 1996
  2. Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2006

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Stopień rozwoju zarodka w poszczególnych fazach bruzdkowania i gastrulacji (faza epiblastu, faza hipoblastu, różnicowanie się narządów osiowych).2
T-A-2Krążenie krwi w łożysku, transport wymienny substancji poprzez łożysko. Krążenie zarodkowe (angiogeneza żółtkowa). Specyfika krążenia płodowego.2
T-A-3Różnicowanie się narządów pochodzenia ektodermalnego (neurulacja, różnicowanie neuroektodermy, udział ektodermy okrywającej w tworzeniu powłoki ciała).2
T-A-4Rozwój układu moczowo-płciowego. Różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego. Rozwój układu oddechowego i pokarmowego.2
T-A-5Zaburzenia rozwojowe i diagnostyka prenatalna.2
10

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Typy łożysk u poszczególnych gatunków ssaków i różnice anatomiczne w ich budowie.3
T-L-2Budowa i funkcja błon płodowych.3
T-L-3Ciąża (wyliczanie terminu porodu). Przebieg porodu. Rozwój płodu i dojrzałość płodu.3
T-L-4Rozwój układu krwiotwórczego: rozwój układu czerwonokrwinkowego i białokrwinkowego.3
T-L-5Ocena wieku zarodka i płodu na podstawie wielkości i wykształconych konturów ciała.3
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Embriologia jako dyscyplina naukowa i zakres współczesnej embriologii zwierząt.2
T-W-2Przebieg i typy implantacji.2
T-W-3Rola płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Hormonalna regulacja ciąży i porodu.2
T-W-4Rozwój i metabolizm zarodka w początkowym okresie poimplantacyjnym . Mechanizm powstawania ciąży bliźniaczych.2
T-W-5Przystosowanie do życia zarodkowego i płodowego oraz rola narządów przejściowych.2
T-W-6Mechanizmy organogenezy i chronologiczny podział różnicowania narządów ostatecznych.2
T-W-7Różnicowanie się narządów mezodermalnych (somity, mezoderma pośrodkowa).2
T-W-8Indukcja embrionalna. Możliwości wykorzystania krwi pępowinowej w transplantologii.1
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach.10
A-A-2Opracowanie i przygotowanie prezentacji.20
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-L-2Udział w konsultacjach.2
A-L-3Studiowanie fachowej literatury. Przygotowanie do zaliczenia wykładów.13
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-W-2Udział w konsultacjach.2
A-W-3Studiowanie fachowej literatury. Przygotowanie do zaliczenia wykładów.13
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-_W01Student definiuje podstawową terminologię z zakresu embriologii. Opisuje poszczególne etapy i mechanizmy rozwoju zarodkowego i płodowego. Zna przebieg implantacji, opisuje funkcję narządów pomocniczych i przedstawia znaczenie płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Zna mechanizm porodu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W07Ma ogólną wiedzę z zakresu budowy organizmów żywych oraz zna podstawy biochemiczne, molekularne i komórkowe funkcjonowania organizmów.
BT_1A_W17Wykazuje znajomość budowy morfologicznej, anatomicznej i komórkowej oraz posiada wiedzę z zakresu chorób i zaburzeń rozwojowych organizmów żywych.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z przebiegiem poszczególnych etapów rozwoju zarodkowego i płodowego.
C-2Zapoznanie studentów z mechanizmami kontrolującymi rozwój embrionalny i płodowy ze szczególnym uwzględnieniem roli wód płodowych i łożyska.
Treści programoweT-W-1Embriologia jako dyscyplina naukowa i zakres współczesnej embriologii zwierząt.
T-W-2Przebieg i typy implantacji.
T-W-3Rola płodowo-łożyskowego układu dokrewnego w rozwoju płodu. Hormonalna regulacja ciąży i porodu.
T-W-4Rozwój i metabolizm zarodka w początkowym okresie poimplantacyjnym . Mechanizm powstawania ciąży bliźniaczych.
T-W-5Przystosowanie do życia zarodkowego i płodowego oraz rola narządów przejściowych.
T-W-6Mechanizmy organogenezy i chronologiczny podział różnicowania narządów ostatecznych.
T-W-7Różnicowanie się narządów mezodermalnych (somity, mezoderma pośrodkowa).
T-W-8Indukcja embrionalna. Możliwości wykorzystania krwi pępowinowej w transplantologii.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
M-2Pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (preparatyka, obserwacja makro- i mikroskopowa).
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Kolokwium końcowe obejmujące zakres treści programowych wykładów i ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna podstawową terminologię z zakresu embriologii zwierząt. Wymienia kolejne etapy i mechanizmy rozwoju zarodkowego, niektóre z nich opisuje. Wymienia błony płodowe i opisuje funkcje łożyska.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-_U01Student zna przebieg gastrulacji i neurulacji, objaśnia krążenie zarodkowe i płodowe, wymienia narządy pochodzenia ektodermalnego i endodermalnego. Charakteryzuje zaburzenia rozwojowe i wymienia metody diagnostyki prenatalnej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_U07Umie omówić budowę, położenie i funkcje poszczególnych tkanek, narządów i układów organizmów żywych; potrafi właściwie interpretować procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie roślin i zwierząt.
BT_1A_U06Identyfikuje i analizuje mechanizmy determinujące funkcje życiowe, ontogenezę, procesy dziedziczenia, mechanizmy ewolucyjne organizmów oraz czynniki mutagenne.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z przebiegiem poszczególnych etapów rozwoju zarodkowego i płodowego.
C-2Zapoznanie studentów z mechanizmami kontrolującymi rozwój embrionalny i płodowy ze szczególnym uwzględnieniem roli wód płodowych i łożyska.
Treści programoweT-A-1Stopień rozwoju zarodka w poszczególnych fazach bruzdkowania i gastrulacji (faza epiblastu, faza hipoblastu, różnicowanie się narządów osiowych).
T-A-2Krążenie krwi w łożysku, transport wymienny substancji poprzez łożysko. Krążenie zarodkowe (angiogeneza żółtkowa). Specyfika krążenia płodowego.
T-A-4Rozwój układu moczowo-płciowego. Różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego. Rozwój układu oddechowego i pokarmowego.
T-A-3Różnicowanie się narządów pochodzenia ektodermalnego (neurulacja, różnicowanie neuroektodermy, udział ektodermy okrywającej w tworzeniu powłoki ciała).
T-L-1Typy łożysk u poszczególnych gatunków ssaków i różnice anatomiczne w ich budowie.
T-L-2Budowa i funkcja błon płodowych.
T-L-3Ciąża (wyliczanie terminu porodu). Przebieg porodu. Rozwój płodu i dojrzałość płodu.
T-A-5Zaburzenia rozwojowe i diagnostyka prenatalna.
T-L-4Rozwój układu krwiotwórczego: rozwój układu czerwonokrwinkowego i białokrwinkowego.
T-L-5Ocena wieku zarodka i płodu na podstawie wielkości i wykształconych konturów ciała.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
M-2Pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (preparatyka, obserwacja makro- i mikroskopowa).
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Kolokwium końcowe obejmujące zakres treści programowych wykładów i ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student objaśnia krążenie płodowe, opisuje różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego lub ektodermalnego. Wymienia zaburzenia rozwojowe.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_1A_BT-S-_K01Po ukończeniu zajęć student będzie posiadał podstawy do studiowania dyscyplin naukowych związanych z pozaustrojowym pozyskiwaniem zarodków, klonowaniem, transgenezą i transplantologią. Student analizuje problem merytorycznie podejmując dyskusję w grupie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_K08Ma świadomość uwarunkowań biologicznych i technologicznych podstawowych procesów biotechnologicznych.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z przebiegiem poszczególnych etapów rozwoju zarodkowego i płodowego.
C-2Zapoznanie studentów z mechanizmami kontrolującymi rozwój embrionalny i płodowy ze szczególnym uwzględnieniem roli wód płodowych i łożyska.
Treści programoweT-A-1Stopień rozwoju zarodka w poszczególnych fazach bruzdkowania i gastrulacji (faza epiblastu, faza hipoblastu, różnicowanie się narządów osiowych).
T-A-2Krążenie krwi w łożysku, transport wymienny substancji poprzez łożysko. Krążenie zarodkowe (angiogeneza żółtkowa). Specyfika krążenia płodowego.
T-A-4Rozwój układu moczowo-płciowego. Różnicowanie się narządów pochodzenia endodermalnego. Rozwój układu oddechowego i pokarmowego.
T-A-3Różnicowanie się narządów pochodzenia ektodermalnego (neurulacja, różnicowanie neuroektodermy, udział ektodermy okrywającej w tworzeniu powłoki ciała).
T-L-1Typy łożysk u poszczególnych gatunków ssaków i różnice anatomiczne w ich budowie.
T-L-2Budowa i funkcja błon płodowych.
T-L-3Ciąża (wyliczanie terminu porodu). Przebieg porodu. Rozwój płodu i dojrzałość płodu.
T-A-5Zaburzenia rozwojowe i diagnostyka prenatalna.
T-L-4Rozwój układu krwiotwórczego: rozwój układu czerwonokrwinkowego i białokrwinkowego.
T-L-5Ocena wieku zarodka i płodu na podstawie wielkości i wykształconych konturów ciała.
Metody nauczaniaM-2Pokaz, ćwiczenia laboratoryjne (preparatyka, obserwacja makro- i mikroskopowa).
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Bieżąca kontrola poprawności pracy na zajęciach laboratoryjnych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ma świadomość posiadanej wiedzy w dalszym studiowaniu dyscyplin naukowych związanych z manipulacjami na gametach.
3,5
4,0
4,5
5,0