Wydział Budownictwa i Architektury - Inżynieria środowiska (S1)
specjalność: Sieci, Instalacje Komunalne i Przemysłowe
Sylabus przedmiotu Pompy,wentylatory i sprężarki:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Inżynieria środowiska | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki techniczne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Pompy,wentylatory i sprężarki | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Techniki Cieplnej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Zbigniew Zapałowicz <Zbigniew.Zapalowicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Radomir Kaczmarek <Radomir.Kaczmarek@zut.edu.pl>, Tomasz Kujawa <Tomasz.Kujawa@zut.edu.pl>, Sławomir Wiśniewski <Slawomir.Wisniewski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawy fizyki |
| W-2 | Podstawy matematyki |
| W-3 | Podstawy termodynamiki technicznej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z podziałem, budową, zasadą działania, parametrami, charakterystykami i sposobami regulacji wydajności pomp, wentylatorów i sprężarek oraz zasadami ich efektywnej eksploatacji |
| C-2 | Zapoznanie studentów z zasadami łączenia pomp i wentylatorów |
| C-3 | Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami doboru pomp, wentylatorów i sprężarek do zadanych założeń |
| C-4 | Zapoznanie studentów z metodykami i sposobami pomiaru parametrów charakteryzujących pracę pomp, wentylatorów i sprężarek oraz wyznaczania eksperymentalnego charakterystyk tych urządzeń |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Badanie oporów hydraulicznych przewodów | 3 |
| T-L-2 | Badanie charakterystyki muszlowej pompy wirowej | 3 |
| T-L-3 | Badanie układu szeregowego i równoległego pomp wirowych | 3 |
| T-L-4 | Badanie charakterystyk wymiarowych i bezwymiarowych wentylatora osiowego i promieniowego | 3 |
| T-L-5 | Badanie sprężarki tłokowej | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wprowadzenie | 1 |
| T-W-2 | Metodyka określania oporów hydraulicznych rurociągów. Sposoby wyznaczania oporów hydraulicznych: metoda analityczna, nomogramy, programy wspomagające pracę projektanta. Charakterystyka rurociągu. Sposoby wyznaczania charakterystyki rurociągu: metoda analityczna, metoda graficzna. Łączenie szeregowe, równolegle i mieszane rurociągów. Wyznaczanie charakterystyki zastępczej układu rurociągów | 3 |
| T-W-3 | Instalacja hydrauliczna. Bilans energii dla instalacji hydraulicznej. Parametry charakteryzujące pracę pomp: wysokości, wydajności, moce, sprawności, prędkość obrotowa lub ilość cykli organu roboczego | 2 |
| T-W-4 | Podział pomp. Pompy wirowe. Ogólna budowa pompy wirowej. Zasada działania pompy wirowej. Zasadnicze konstrukcje pomp wirowych | 2 |
| T-W-5 | Ogólne równanie ruchu dla roboczych maszyn wirnikowych (równanie Eulera). Wpływ profilowania łopatek wirnika na parametry pracy pompy. Straty wlotowe i wylotowe do wirnika | 2 |
| T-W-6 | Charakterystyki teoretyczne i rzeczywiste pompy wirnikowej. Straty w pompie: hydrauliczne, objętościowe i mechaniczne. Bilans pasmowy energii dla pompy wirowej | 2 |
| T-W-7 | Podział charakterystyk. Charakterystyki przepływu: stateczne i niestateczne. Zakres i pole stosowalności oraz ekonomicznej pracy pompy wirowej. Charakterystyki mocy: przeciążalna i nieprzeciążalna. Charakterystyki sprawności. Charakterystyki eksploatacyjne. Punkt pracy. Pion pracy. Parametry pracy | 2 |
| T-W-8 | Sposoby regulacji wydajności pompy wirowej. Regulacja poprzez zmianę prędkości obrotowej wirnika. Regulacja poprzez dławienie. Regulacja poprzez zmianę kąta nachylenia łopatek kierownicy wlotowej. Regulacja poprzez obejście. Regulacja poprzez wymianę wirnika. Regulacja poprzez napowietrzanie | 2 |
| T-W-9 | Charakterystyka muszlowa pompy wirowej. Sygnały regulacyjne (temperatura, ciśnienie, różnica ciśnień i inne), a zużycie energii. Charakterystyki bezwymiarowe. Podobieństwo geometryczne i kinematyczne. Współczynnik szybkobieżności | 2 |
| T-W-10 | Łączenie szeregowe, równoległe i mieszane pomp | 2 |
| T-W-11 | Pompy wyporowe: podział, budowa, zasada działania, charakterystyki, regulacja wydajności oraz eksploatacja | 3 |
| T-W-12 | Podział wentylatorów. Wentylatory osiowe i promieniowe: budowa, zasada działania, charakterystyki, regulacja wydajności oraz eksploatacja wentylatorów Wyróżniki charakteryzujące pracę wentylatorów | 2 |
| T-W-13 | Sprężarki. Podział sprężarek. Sprężarki wirnikowe. Sprężarki odśrodkowe: budowa, zasada działania, charakterystyki. Sprężarki wyporowe budowa, zasada działania, charakterystyki | 2 |
| T-W-14 | Dobór pomp, wentylatorów i sprężarek według katalogów lub programów wspomagających pracę inżyniera | 3 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach laboratoryjnych | 15 |
| A-L-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-L-3 | Przygotowanie się do „wejściówek” | 5 |
| A-L-4 | Przygotowanie sprawozdania | 20 |
| A-L-5 | Przygotowanie się do zaliczeń | 10 |
| 52 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 28 |
| A-W-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 1 |
| A-W-3 | Bieżące utrwalanie poznanego materiału | 16 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 22 |
| A-W-5 | Pisemne zaliczenie wykładów | 2 |
| 69 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej |
| M-2 | Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładu: sprawdzian kontrolny. System punktowy oceny sprawdzianu |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych: obecność na każdych zajęciach, zaliczenie każdego z ćwiczeń i przyjęcie sprawozdania każdego z ćwiczeń. Ocena z ćwiczeń laboratoryjnych jest średnią arytmetyczną wszystkich ocen uzyskanych z poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Obserwacja pracy strudenta w trakcie zajęć laboratoryjnych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_W01 Student zna zjawiska fizyczne towarzyszące przepływowi czynnika roboczego przez urządzenia transportowe i wynikające stąd ograniczenia w projektowaniu i eksploatacji oraz zna podstawowe elementy konstrukcyjne i działanie pomp, wentylatorów i sprężarek; | IS_1A_W09, IS_1A_W10 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-11, T-W-7 | M-1 | S-1 |
| IS_1A_S1/C/02_W02 Student zna podstawowe parametry i charakterystyki pomp, wentylatorów sprężarek oraz zna sposoby regulacji wydatku | IS_1A_W10 | — | — | C-2, C-3, C-4, C-1 | T-W-2, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-11, T-W-7, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_U01 Student umie ocenić zalety i wady danego urządzenia transportowego; | IS_1A_U01 | — | — | C-2, C-3, C-4, C-1 | T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-11, T-W-7 | M-1 | S-1 |
| IS_1A_S1/C/02_U02 Student potrafi dobrać pompę, wentylator lub sprężarkę do założeń projektowych | IS_1A_U05 | — | — | C-3 | T-W-1, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-11, T-W-7 | M-1 | S-1 |
| IS_1A_S1/C/02_U03 Student umie wykonać pomiary istotnych parametrów i sporządzić charakterystykę urządzenia transportowego | IS_1A_U04 | — | — | C-2, C-4 | T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_K01 Student ma swiadomość odpowiedzialności za pracę w zespole | IS_1A_K03 | — | — | C-4 | T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-2 | S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_W01 Student zna zjawiska fizyczne towarzyszące przepływowi czynnika roboczego przez urządzenia transportowe i wynikające stąd ograniczenia w projektowaniu i eksploatacji oraz zna podstawowe elementy konstrukcyjne i działanie pomp, wentylatorów i sprężarek; | 2,0 | Nie zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student zna podstawowe zjawiska towarzyszące przepływowi czynnika roboczego. Student zna podstawowe elementy urządzenia transportowego płynu. | |
| 3,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia | |
| IS_1A_S1/C/02_W02 Student zna podstawowe parametry i charakterystyki pomp, wentylatorów sprężarek oraz zna sposoby regulacji wydatku | 2,0 | Nie zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student zna definicje podstawowych parametrów i podstawowe charakterystiki urządzeń transportowych. | |
| 3,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_U01 Student umie ocenić zalety i wady danego urządzenia transportowego; | 2,0 | Nie zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student umie wymienić zalety i wady danego urządzenia transportowego | |
| 3,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia | |
| IS_1A_S1/C/02_U02 Student potrafi dobrać pompę, wentylator lub sprężarkę do założeń projektowych | 2,0 | Nie |
| 3,0 | Tak | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| IS_1A_S1/C/02_U03 Student umie wykonać pomiary istotnych parametrów i sporządzić charakterystykę urządzenia transportowego | 2,0 | Nie zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student umie sporządzić charakterystykę urządzenia transportowego na podstawie pomiarów. | |
| 3,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Zaliczenie wykładu. Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IS_1A_S1/C/02_K01 Student ma swiadomość odpowiedzialności za pracę w zespole | 2,0 | Nie potrafi pracować w grupie |
| 3,0 | Potrafi pracować w grupie | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Jankowski F., Pompy i wentylatory w inżynierii sanitarnej, Arkady, Warszawa, 1975
- Garbarczyk Cz., Przepływy cieczy w przewodach. Metody obliczeniowe, Envirotech, Poznań, 1997
Literatura dodatkowa
- Tarnowska-Tierling A., Urządzenia cieplne siłowni, cz. II Pompy i wentylatory. Zbiór zadań, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1978
- Czasopisma techniczno-naukowe, Pompy Pompownie, Instal, Rynek Instalacyjny. Polski Instalator., 2014