Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Ichtiologia i akwakultura (S1)
specjalność: Eksploatacja rybackich zasobów środowiska wodnego

Sylabus przedmiotu Hydrozoologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ichtiologia i akwakultura
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Hydrozoologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu
Nauczyciel odpowiedzialny Kinga Mazurkiewicz-Zapałowicz <Kinga.Mazurkiewicz-Zapalowicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL2 45 3,00,50zaliczenie
wykładyW2 30 2,00,50egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość biologii, szczególnie zoologii, ogólnej i systematycznej bezkęgowców i kregowców

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Protozoa - pierwotniaki. Zapoznanie się z zasadami BHP obowiązującej w Pracowni Hydrobiologicznej. Ogólna charakterstyka typu oraz poszczególnych gromad Protozoa.2
T-L-2Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa gąbek, budowa i powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Charakterystyka rzędu Ceractinomorpha.2
T-L-3Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń.3
T-L-4Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku.2
T-L-5Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Znaczenie poszczególnych gromad w środowisku.2
T-L-6zaliczenie tematów 1-5.1
T-L-7Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera3
T-L-8Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki.3
T-L-9Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków .2
T-L-10Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków.3
T-L-11Owady (Insecta) - charakterystyka owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów.2
T-L-12Zaliczenie tematów 7-11. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych1
T-L-13Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina2
T-L-14Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy.2
T-L-15Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław2
T-L-16Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy.2
T-L-17Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar3
T-L-18Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie).2
T-L-19Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.2
T-L-20Przegląd i zróżnicowanie kręgowców morskich3
T-L-21Zaliczenie koncowe1
45
wykłady
T-W-1Definicja gatunku, kryteria pozwalajace odróżnić gatunki, nazwa gatunku, odmiana, wyjaśnienia i zastrzeżenia w związku z podobieństwem osobników. Jednokomórkowce (Protozoa) - ogólna charakterystyka i znaczenie. Omówienie następujących grup: wiciowce (Flagellata), korzenionózki (Rhizopoda), promienionóżki (Actinopoda), orzęski (Ciliata).2
T-W-2Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie.2
T-W-3Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.2
T-W-4Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka.2
T-W-5Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia).2
T-W-6Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea).2
T-W-7Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.2
T-W-8Owady(Insecta) - charakterystyka grupy, budowa i biologia owadó związanych ze środowiskiem wodnym.1
T-W-9Ogólna charakterystyka i budowa mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda .2
T-W-10Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych.2
T-W-11Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania.2
T-W-12Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków2
T-W-13Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).2
T-W-14Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.2
T-W-15Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy kręgowców (Vertebrata). Cz.1. Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves).1
T-W-16Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Cz.2. Ssaki (Mammalia).2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach45
A-L-2Przygotowanie do zajęć17
A-L-3Samodzielne studiowanie literatury10
A-L-4Konsultacje2
74
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Praca własna studenta- studiowanie literatury przedmiotu15
A-W-3Udział w konsultacjach3
A-W-4Egzamin pisemny2
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_B11_W01
Student ma wiedzę zaawansowaną w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
IA_1A_W05C-2, C-1, C-3T-L-4, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-9, T-L-20, T-L-19, T-L-15, T-L-14, T-L-16, T-L-17, T-L-7, T-L-8, T-L-10, T-L-18, T-L-13, T-W-2, T-W-4, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-15, T-W-16M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_B11_U01
Student posiada zaawansowane umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
IA_1A_U06C-2, C-1, C-3T-L-4, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-9, T-L-20, T-L-19, T-L-15, T-L-14, T-L-16, T-L-17, T-L-7, T-L-8, T-L-10, T-L-18, T-L-13, T-W-2, T-W-4, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-15, T-W-16M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
IA_1A_B11_K01
Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym; jest gotów do aktywnośći upowszechniania i popularyzacji w tym zakresie
IA_1A_K01C-2, C-1, C-3T-L-4, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-9, T-L-20, T-L-19, T-L-15, T-L-14, T-L-16, T-L-17, T-L-7, T-L-8, T-L-10, T-L-18, T-L-13, T-W-2, T-W-4, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-W-15, T-W-16M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_B11_W01
Student ma wiedzę zaawansowaną w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zreaizowanych treści programowych
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_B11_U01
Student posiada zaawansowane umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
IA_1A_B11_K01
Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym; jest gotów do aktywnośći upowszechniania i popularyzacji w tym zakresie
2,0
3,0Nie podlega ocenie w formie stopnia
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Jura Czesław, Bezkręgowce, Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1996, ISBN 83-01-12043-6
  2. Mikulski S., Biologia wód śródlądowych, PWN, Warszawa, 1982
  3. Wolska–Neja B., Piasecki W., Mazurkiewicz –Zapałowicz K., Wolska M., Hydrozoologia. Cz. I: Bezkręgowce. Przewodnik do ćwiczeń, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie., Szczecin, 2006

Literatura dodatkowa

  1. Jura C., Krzanowska H. (red.), Leksykon biologiczny, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1992
  2. Stańczykowska A., Zwierzęta bezkręgowe naszych wód., Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1986
  3. Żmudziński L., Świat zwierzęcy Bałtyku., Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1990
  4. Urbański J., Krajowe ślimaki i małże: klucz do oznaczania wszystkich gatunków dotąd w Polsce wykrytych, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa, 1957

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Protozoa - pierwotniaki. Zapoznanie się z zasadami BHP obowiązującej w Pracowni Hydrobiologicznej. Ogólna charakterstyka typu oraz poszczególnych gromad Protozoa.2
T-L-2Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa gąbek, budowa i powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Charakterystyka rzędu Ceractinomorpha.2
T-L-3Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń.3
T-L-4Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku.2
T-L-5Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Znaczenie poszczególnych gromad w środowisku.2
T-L-6zaliczenie tematów 1-5.1
T-L-7Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera3
T-L-8Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki.3
T-L-9Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków .2
T-L-10Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków.3
T-L-11Owady (Insecta) - charakterystyka owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów.2
T-L-12Zaliczenie tematów 7-11. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych1
T-L-13Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina2
T-L-14Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy.2
T-L-15Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław2
T-L-16Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy.2
T-L-17Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar3
T-L-18Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie).2
T-L-19Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.2
T-L-20Przegląd i zróżnicowanie kręgowców morskich3
T-L-21Zaliczenie koncowe1
45

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Definicja gatunku, kryteria pozwalajace odróżnić gatunki, nazwa gatunku, odmiana, wyjaśnienia i zastrzeżenia w związku z podobieństwem osobników. Jednokomórkowce (Protozoa) - ogólna charakterystyka i znaczenie. Omówienie następujących grup: wiciowce (Flagellata), korzenionózki (Rhizopoda), promienionóżki (Actinopoda), orzęski (Ciliata).2
T-W-2Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie.2
T-W-3Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.2
T-W-4Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka.2
T-W-5Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia).2
T-W-6Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea).2
T-W-7Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.2
T-W-8Owady(Insecta) - charakterystyka grupy, budowa i biologia owadó związanych ze środowiskiem wodnym.1
T-W-9Ogólna charakterystyka i budowa mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda .2
T-W-10Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych.2
T-W-11Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania.2
T-W-12Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków2
T-W-13Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).2
T-W-14Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.2
T-W-15Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy kręgowców (Vertebrata). Cz.1. Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves).1
T-W-16Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Cz.2. Ssaki (Mammalia).2
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach45
A-L-2Przygotowanie do zajęć17
A-L-3Samodzielne studiowanie literatury10
A-L-4Konsultacje2
74
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Praca własna studenta- studiowanie literatury przedmiotu15
A-W-3Udział w konsultacjach3
A-W-4Egzamin pisemny2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_B11_W01Student ma wiedzę zaawansowaną w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_W05Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadnienia z zakresu biologii i taksonomii organizmów wodnych ze szczególnym uwzględnieniem ryb i bezkręgowców mających znaczenie gospodarcze w rybactwie.
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-L-4Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku.
T-L-2Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa gąbek, budowa i powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Charakterystyka rzędu Ceractinomorpha.
T-L-3Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń.
T-L-5Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Znaczenie poszczególnych gromad w środowisku.
T-L-9Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków .
T-L-20Przegląd i zróżnicowanie kręgowców morskich
T-L-19Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-L-15Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław
T-L-14Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy.
T-L-16Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy.
T-L-17Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar
T-L-7Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera
T-L-8Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki.
T-L-10Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków.
T-L-18Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie).
T-L-13Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina
T-W-2Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie.
T-W-4Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka.
T-W-3Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.
T-W-5Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia).
T-W-6Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea).
T-W-7Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-W-9Ogólna charakterystyka i budowa mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda .
T-W-10Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych.
T-W-11Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania.
T-W-12Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków
T-W-13Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).
T-W-14Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-W-15Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy kręgowców (Vertebrata). Cz.1. Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves).
T-W-16Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Cz.2. Ssaki (Mammalia).
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zreaizowanych treści programowych
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_B11_U01Student posiada zaawansowane umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_U06Potrafi zidentyfikować i scharakteryzować wybrane fito i zoobionty środowiska wodnego, określić ich znaczenie dla rybactwa oraz potrafi wskazać możliwośći przktycznego wykorzysania hydrobionów w samooczyszczaniu środwiska wodnego.
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-L-4Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku.
T-L-2Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa gąbek, budowa i powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Charakterystyka rzędu Ceractinomorpha.
T-L-3Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń.
T-L-5Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Znaczenie poszczególnych gromad w środowisku.
T-L-9Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków .
T-L-20Przegląd i zróżnicowanie kręgowców morskich
T-L-19Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-L-15Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław
T-L-14Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy.
T-L-16Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy.
T-L-17Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar
T-L-7Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera
T-L-8Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki.
T-L-10Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków.
T-L-18Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie).
T-L-13Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina
T-W-2Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie.
T-W-4Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka.
T-W-3Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.
T-W-5Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia).
T-W-6Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea).
T-W-7Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-W-9Ogólna charakterystyka i budowa mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda .
T-W-10Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych.
T-W-11Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania.
T-W-12Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków
T-W-13Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).
T-W-14Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-W-15Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy kręgowców (Vertebrata). Cz.1. Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves).
T-W-16Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Cz.2. Ssaki (Mammalia).
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opanował ponad 50% zrealizowanych treści programowych
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięIA_1A_B11_K01Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym; jest gotów do aktywnośći upowszechniania i popularyzacji w tym zakresie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówIA_1A_K01Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i do koniecznośći dalszego i ciągłego kształcania się i samodoskonalenia (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy).
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-L-4Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku.
T-L-2Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa gąbek, budowa i powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Charakterystyka rzędu Ceractinomorpha.
T-L-3Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń.
T-L-5Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Znaczenie poszczególnych gromad w środowisku.
T-L-9Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków .
T-L-20Przegląd i zróżnicowanie kręgowców morskich
T-L-19Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-L-15Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław
T-L-14Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy.
T-L-16Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy.
T-L-17Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar
T-L-7Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera
T-L-8Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki.
T-L-10Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków.
T-L-18Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie).
T-L-13Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina
T-W-2Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie.
T-W-4Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka.
T-W-3Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.
T-W-5Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia).
T-W-6Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea).
T-W-7Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-W-9Ogólna charakterystyka i budowa mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda .
T-W-10Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych.
T-W-11Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania.
T-W-12Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków
T-W-13Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).
T-W-14Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia.
T-W-15Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy kręgowców (Vertebrata). Cz.1. Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves).
T-W-16Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Cz.2. Ssaki (Mammalia).
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Nie podlega ocenie w formie stopnia
3,5
4,0
4,5
5,0