Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Technologia chemiczna (S2)

Sylabus przedmiotu Technologia barwników i pigmentów:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Technologia chemiczna
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Technologia barwników i pigmentów
Specjalność Technologia organiczna leków, kosmetyków i środków pomocniczych
Jednostka prowadząca Katedra Technologii Chemicznej Organicznej i Materiałów Polimerowych
Nauczyciel odpowiedzialny Robert Pełech <Robert.Pelech@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 4 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 15 1,00,50zaliczenie
laboratoriaL2 20 1,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiedza z chemii ogólnej i organicznej

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z nazewnictwem, klasyfikacją i przemysłowymi procesami wytwarzania barwników i pigmentów
C-2Ukształtowanie umiejętności otrzymywania wybranych barwników, ich oczyszczania, oceny ich czystości i aplikacji

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Synteza barwników lodowych5
T-L-2Synteza barwników azowych5
T-L-3Oczyszczanie i analiza chromatograficzna i spektralna w ocenie czystości barwników5
T-L-4Aplikacja barwnika - wybarwianie wełny, bawełny, włókien poliestrowych5
20
wykłady
T-W-1Fizyczne podstawy barwy, teorie barwności związków organicznych. Zależność między budową związku a jego barwą.1
T-W-2Klasyfikacja chemiczna i techniczna barwników. Nomenklatura barwników wg katalogu Colour Index; metody oceny jakości barwników1
T-W-3Omówienie najczęściej stosowanych grup barwników organicznych wg klasyfikacji chemicznej (azowe, antrachinonowe, arylometanowe) i ich technologii produkcji. Barwniki zawiesinowe, zasadowe i kationowe, kadziowe i siarkowe.5
T-W-4Pigmenty organiczne - wpływ budowy na właściwości. Technologia wytwarzania ważniejszych grup pigmentów; Pigmenty azowe, karbocykliczne i heterocykliczne; Pigmenty i barwniki rozpuszczalne w wodzie4
T-W-5Handlowe postaci barwników. Substancje toksyczne, odpady w przemyśle barwników. Metody oczyszczania wód ściekowych.2
T-W-6Aplikacja barwników. Barwniki do wełny, włokien celulozowych, polietsrowych i akrylonitrylowych. Barwniki do papieru, skóry, tworzyw sztucznych. Barwniki w fotografii, technikach laserowych i ciekłych kryształach. Barwniki w produktach spożywczych, kosmetycznych i lekach. Metody barwienia włókien2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w ćwiczeniach laboratoryjnych20
A-L-2Przygotowanie do zajęć i opracowanie sprawozdania z wykonanego ćwiczenia3
A-L-3konsultacje z prowadzącym2
25
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie do zaliczenia8
A-W-3Konsultacje z prowadzącym2
25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
S-2Ocena podsumowująca: sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych
S-3Ocena formująca: ocena przygotowania i aktywności studenta na zajęciach laboratoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TCH_2A_D03-12a_W01
Student klasyfikuje barwniki i pigmentyh, opisuje aktualne technologie ich wytwarzania, rozpoznaje struktury najczęściej stosowanych barwników; ocenia przydatność aplikacyjną poszczególnych grup barwników i pigmentów
TCH_2A_W01, TCH_2A_W04C-1T-W-1, T-W-3, T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-6M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TCH_2A_D03-12a_U01
student otrzymuje i oczyszcza różne barwniki, ocenia ich czystość stosując odpowiednie metody analityczne; wykonuje ocenę przydatności aplikacyjnej otrzymanych barwników; opisuje i analizuje uzyskane wyniki
TCH_2A_U01C-2T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4M-2S-2, S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
TCH_2A_D03-12a_W01
Student klasyfikuje barwniki i pigmentyh, opisuje aktualne technologie ich wytwarzania, rozpoznaje struktury najczęściej stosowanych barwników; ocenia przydatność aplikacyjną poszczególnych grup barwników i pigmentów
2,0
3,0Podaje prawidłowo klasyfikację barwników i pigmentów; opisuje lub rozpoznaje strukturę nielicznych barwników i ocenia ich przydatność aplikacyjną; wymienia i objaśnia metody otrzymywania i charakteryzuje nieliczne barwniki i pigmenty organiczne
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
TCH_2A_D03-12a_U01
student otrzymuje i oczyszcza różne barwniki, ocenia ich czystość stosując odpowiednie metody analityczne; wykonuje ocenę przydatności aplikacyjnej otrzymanych barwników; opisuje i analizuje uzyskane wyniki
2,0
3,0student poprawnie otrzymuje wybrane barwniki i z pomocą prowadzącego dokonuje oceny ich czystości oraz przydatności aplikacyjnej, opisuje wyniki bez jakiejkolwiek ich interpretacji i dyskusji
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Stiepanow B.I., Podstawy chemii i technologii barwników organicznych, WNT, W-wa, 1980
  2. Warring D.R., Hallas G., The Chemistry and Application of Dyes, Plenum Press, Nowy Jork, 1990
  3. Gurses A., Acikkyildiz M., Gunes K., Gurses M.S., Dyes and Pigments, Springer Int. Pub., 2016, e-Book

Literatura dodatkowa

  1. Dyes and Pigments, Elsevier, Czasopismo

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Synteza barwników lodowych5
T-L-2Synteza barwników azowych5
T-L-3Oczyszczanie i analiza chromatograficzna i spektralna w ocenie czystości barwników5
T-L-4Aplikacja barwnika - wybarwianie wełny, bawełny, włókien poliestrowych5
20

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Fizyczne podstawy barwy, teorie barwności związków organicznych. Zależność między budową związku a jego barwą.1
T-W-2Klasyfikacja chemiczna i techniczna barwników. Nomenklatura barwników wg katalogu Colour Index; metody oceny jakości barwników1
T-W-3Omówienie najczęściej stosowanych grup barwników organicznych wg klasyfikacji chemicznej (azowe, antrachinonowe, arylometanowe) i ich technologii produkcji. Barwniki zawiesinowe, zasadowe i kationowe, kadziowe i siarkowe.5
T-W-4Pigmenty organiczne - wpływ budowy na właściwości. Technologia wytwarzania ważniejszych grup pigmentów; Pigmenty azowe, karbocykliczne i heterocykliczne; Pigmenty i barwniki rozpuszczalne w wodzie4
T-W-5Handlowe postaci barwników. Substancje toksyczne, odpady w przemyśle barwników. Metody oczyszczania wód ściekowych.2
T-W-6Aplikacja barwników. Barwniki do wełny, włokien celulozowych, polietsrowych i akrylonitrylowych. Barwniki do papieru, skóry, tworzyw sztucznych. Barwniki w fotografii, technikach laserowych i ciekłych kryształach. Barwniki w produktach spożywczych, kosmetycznych i lekach. Metody barwienia włókien2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w ćwiczeniach laboratoryjnych20
A-L-2Przygotowanie do zajęć i opracowanie sprawozdania z wykonanego ćwiczenia3
A-L-3konsultacje z prowadzącym2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie do zaliczenia8
A-W-3Konsultacje z prowadzącym2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięTCH_2A_D03-12a_W01Student klasyfikuje barwniki i pigmentyh, opisuje aktualne technologie ich wytwarzania, rozpoznaje struktury najczęściej stosowanych barwników; ocenia przydatność aplikacyjną poszczególnych grup barwników i pigmentów
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTCH_2A_W01Absolwent posiada pogłębioną wiedzę w zakresie procesów chemicznych, obejmującą odpowiedni dobór materiałów, surowców, metod, technik, aparatury i urządzeń do realizacji procesów chemicznych/biochemicznych oraz metod charakteryzowania surowców i otrzymanych produktów
TCH_2A_W04Absolwent posiada pogłębioną wiedzę o najnowszych technologiach chemicznych i materiałowych, zna aktualne trendy rozwoju technologii chemicznej i możliwości jej zastosowania w wybranych obszarach nauki i techniki
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z nazewnictwem, klasyfikacją i przemysłowymi procesami wytwarzania barwników i pigmentów
Treści programoweT-W-1Fizyczne podstawy barwy, teorie barwności związków organicznych. Zależność między budową związku a jego barwą.
T-W-3Omówienie najczęściej stosowanych grup barwników organicznych wg klasyfikacji chemicznej (azowe, antrachinonowe, arylometanowe) i ich technologii produkcji. Barwniki zawiesinowe, zasadowe i kationowe, kadziowe i siarkowe.
T-W-2Klasyfikacja chemiczna i techniczna barwników. Nomenklatura barwników wg katalogu Colour Index; metody oceny jakości barwników
T-W-4Pigmenty organiczne - wpływ budowy na właściwości. Technologia wytwarzania ważniejszych grup pigmentów; Pigmenty azowe, karbocykliczne i heterocykliczne; Pigmenty i barwniki rozpuszczalne w wodzie
T-W-5Handlowe postaci barwników. Substancje toksyczne, odpady w przemyśle barwników. Metody oczyszczania wód ściekowych.
T-W-6Aplikacja barwników. Barwniki do wełny, włokien celulozowych, polietsrowych i akrylonitrylowych. Barwniki do papieru, skóry, tworzyw sztucznych. Barwniki w fotografii, technikach laserowych i ciekłych kryształach. Barwniki w produktach spożywczych, kosmetycznych i lekach. Metody barwienia włókien
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Podaje prawidłowo klasyfikację barwników i pigmentów; opisuje lub rozpoznaje strukturę nielicznych barwników i ocenia ich przydatność aplikacyjną; wymienia i objaśnia metody otrzymywania i charakteryzuje nieliczne barwniki i pigmenty organiczne
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięTCH_2A_D03-12a_U01student otrzymuje i oczyszcza różne barwniki, ocenia ich czystość stosując odpowiednie metody analityczne; wykonuje ocenę przydatności aplikacyjnej otrzymanych barwników; opisuje i analizuje uzyskane wyniki
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTCH_2A_U01Absolwent potrafi wykorzystać pogłębioną wiedzę w zakresie procesów chemicznych, obejmującą odpowiedni dobór materiałów, surowców, metod, technik, aparatury i urządzeń do realizacji procesów chemicznych/biochemicznych oraz potrafi zastosować metody charakteryzowania surowców i otrzymanych produktów
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności otrzymywania wybranych barwników, ich oczyszczania, oceny ich czystości i aplikacji
Treści programoweT-L-1Synteza barwników lodowych
T-L-2Synteza barwników azowych
T-L-3Oczyszczanie i analiza chromatograficzna i spektralna w ocenie czystości barwników
T-L-4Aplikacja barwnika - wybarwianie wełny, bawełny, włókien poliestrowych
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia laboratoryjne
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych
S-3Ocena formująca: ocena przygotowania i aktywności studenta na zajęciach laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student poprawnie otrzymuje wybrane barwniki i z pomocą prowadzącego dokonuje oceny ich czystości oraz przydatności aplikacyjnej, opisuje wyniki bez jakiejkolwiek ich interpretacji i dyskusji
3,5
4,0
4,5
5,0