Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S2)
specjalność: Ocena stanu i zagrożeń środowiska

Sylabus przedmiotu Ocena stanu środowiska na podstawie szaty roślinnej:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ocena stanu środowiska na podstawie szaty roślinnej
Specjalność Ocena stanu i zagrożeń środowiska
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Renata Gamrat <Renata.Gamrat@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Elżbieta Dusza-Zwolińska <Elzbieta.Dusza@zut.edu.pl>, Joanna Podlasińska <Joanna.Podlasinska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 20 1,20,62zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 10 0,80,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu praw ochrony środowiska, podstawowych wymagań roślin, powinien znać podstawy właściwości gleb

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
C-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.2
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.2
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.2
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.2
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń2
10
wykłady
T-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji2
T-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.2
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów2
T-W-4Metoda oceny wilgotnościowej siedlisk według Oświta2
T-W-5Metoda oceny waloryzacji zbiorowisk według Oświta2
T-W-6Omówienie zasad stosowania metody fitosocjologicznej - ocena szaty roślinnej metodą Braun-Blanquet’a.2
T-W-7Przekształcenia siedlisk przyrodniczych na skutek zmian szaty roślinnej.2
T-W-8Synantropizacja szaty roślinnej Polski. Potencjalna roślinność naturalna.2
T-W-9Kryteria wyróżniania i waloryzacji obiektów przyrodniczych jako użytków ekologicznych2
T-W-10Sposoby ochrony wybranych obiektów. Zaliczenie wykładów.2
20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej8
A-A-3konsultacje2
20
wykłady
A-W-1Udział Studenta w wykładach20
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej5
A-W-3Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta5
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_W08
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
OS_2A_W08C-1T-W-2, T-A-1, T-A-2M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_U04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
OS_2A_U04C-2T-W-1, T-W-3, T-A-4, T-A-5M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_2A_D02-oz_K04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
OS_2A_K04C-1, C-2T-A-2, T-A-3M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_W08
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
2,0Student nie zna czynników antropogenicznych przekształcających środowisko, nie potrafi tym samym interpretować i oceniać zmian środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,0Student zna nieliczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w nieznacznym stopniu interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,5Student zna podstawowe czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu podstawowym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,0Student zna liczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,5Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
5,0Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi szybko i trafnie interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_U04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
2,0Student nie posiada umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,5Student posiada w stopniu dobrym umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
4,0Student posiada umiejętność wykonywania właściwej obserwacji środowiskowej na podstawie właściwości roślin.
4,5Student posiada umiejętność wykonywania szybkich i właściwych obserwacji środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
5,0Student posiada umiejętność wykonywania trafnych obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin wykorzystując nowe dane literaturowe.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_2A_D02-oz_K04
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
2,0Student nie potrafi dobrać metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,0Student nie potrafi dobrać jednej najbardziej właściwej metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, nie potrafi jej jednakże uzasadnić
4,0Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w znacznym stopniu
4,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w stopniu dobrym
5,0Student potrafi szybko dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu i potrafi ją trafnie i właściwie scharakteryzywać

Literatura podstawowa

  1. Władysław Maluszkiewicz, Piotr Sikorski, Wojciech Szwed, Marek Wierzba, Zbiorowiska roślinne Polski Lasy i zarośla. Ilustrowany przewodnik, Wydawnictwo Naukowe PWN, -, 2022, -, -
  2. Ellenberg H., Landwirtschaftliche Pflanzencoziologie. 2. Wiesen und Weiden und ihre standortliche Bewertung., Sttutgart/Ludwigsburg, Ulmer, 1952
  3. Mróz. W., Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część I., Biblioteka Monitoringu Środowiska., Warszawa, 2010, I
  4. Marek Kejna , Joanna Uscka-Kowalkowska, Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego Polski w warunkach globalnych zmian klimatu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, -, 2017, -, -

Literatura dodatkowa

  1. Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski., PWN, Warszawa., 2023, II, -
  2. Matuszkiewicz J., Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne, Prace Geogr. 158: 1-107, Warszawa, 1993, I
  3. Oświt J., Identyfikacja warunków wilgotnościowych w siedliskach łąkowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindykacji), Bibl. Wiad. IMUZ, Falenty, 1992, I
  4. Zarzycki K. Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U., Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski., W. Szafer Institute of Botany, Kraków, 2002, I

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.2
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.2
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.2
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.2
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń2
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji2
T-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.2
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów2
T-W-4Metoda oceny wilgotnościowej siedlisk według Oświta2
T-W-5Metoda oceny waloryzacji zbiorowisk według Oświta2
T-W-6Omówienie zasad stosowania metody fitosocjologicznej - ocena szaty roślinnej metodą Braun-Blanquet’a.2
T-W-7Przekształcenia siedlisk przyrodniczych na skutek zmian szaty roślinnej.2
T-W-8Synantropizacja szaty roślinnej Polski. Potencjalna roślinność naturalna.2
T-W-9Kryteria wyróżniania i waloryzacji obiektów przyrodniczych jako użytków ekologicznych2
T-W-10Sposoby ochrony wybranych obiektów. Zaliczenie wykładów.2
20

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych10
A-A-2Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej8
A-A-3konsultacje2
20
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział Studenta w wykładach20
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej5
A-W-3Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_2A_D02-oz_W08Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, będzie potrafił interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_W08Ma poszerzoną wiedzę na temat zmian i zagrożeń środowiska spowodowanych działalnością człowieka na powierzchni ziemi i w glebach. Potrafi interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując znane metody i techniki inżynierskie.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
Treści programoweT-W-2Gatunki i zbiorowiska roślinne jako bioindykatory oceny siedliska.
T-A-1Rośliny jako wskaźniki siedliska - metoda Ellenberga. Na podstawie cech morfologicznych wybranych gatunków roślin określenie ich przynależności do grup ekologicznych.
T-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna czynników antropogenicznych przekształcających środowisko, nie potrafi tym samym interpretować i oceniać zmian środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,0Student zna nieliczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w nieznacznym stopniu interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
3,5Student zna podstawowe czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu podstawowym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,0Student zna liczne czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
4,5Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi w stopniu dobrym interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
5,0Student zna wszystkie czynniki antropogeniczne przekształcające środowisko, potrafi szybko i trafnie interpretować i oceniać zmiany środowiska wykorzystując metody Oświta, Ellenberga oraz Chmiela.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_2A_D02-oz_U04Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych wykorzystując poznane właściwości roślin.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_U04Samodzielnie i wszechstronnie wykonuje lub planuje zaawansowane zadania badawcze związane z obserwacjami środowiskowymi. Prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski, potrafi przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne.
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej
Treści programoweT-W-1Rys historyczny rozwoju fitoindykacji
T-W-3Przegląd zbiorowisk roślinnych Polski. Zaliczenie wykładów
T-A-4Opracowanie części tabeli fitosocjologicznej wykorzystując metodę Braun-Blanquet’a.
T-A-5Ocena naturalności zbiorowisk roślinnych. Zaliczenie ćwiczeń
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie posiada umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
3,5Student posiada w stopniu dobrym umiejętność wykonywania obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
4,0Student posiada umiejętność wykonywania właściwej obserwacji środowiskowej na podstawie właściwości roślin.
4,5Student posiada umiejętność wykonywania szybkich i właściwych obserwacji środowiskowych na podstawie właściwości roślin.
5,0Student posiada umiejętność wykonywania trafnych obserwacjii środowiskowych na podstawie właściwości roślin wykorzystując nowe dane literaturowe.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_2A_D02-oz_K04Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie potrafił dobrać najbardziej właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_2A_K04W sposób odpowiedzialny i kompetentny potrafi podjąć decyzję o sposobach oceny stanu i ochrony środowiska. Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu oceny środowiska wykorzystując wiadomości o roślinach
C-2Zapoznanie Studentów z różnymi metodami określania jakości siedliska na podstawie szaty roślinnej
Treści programoweT-A-2Określenie tendencji zmian uwilgotnienia siedliska – metoda Oświta.
T-A-3Grupy synantropodynamiczne jako przejaw degeneracji zmian siedlisko przyrodniczych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne. Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach. Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi dobrać metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,0Student nie potrafi dobrać jednej najbardziej właściwej metody oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu
3,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, nie potrafi jej jednakże uzasadnić
4,0Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w znacznym stopniu
4,5Student potrafi dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu, potrafi ją uzasadnić w stopniu dobrym
5,0Student potrafi szybko dobrać właściwą metodę oceny środowiska w celu podkreślenia jego obecnego stanu i potrafi ją trafnie i właściwie scharakteryzywać