Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Rolnictwo (S1)
specjalność: Rolnictwo integrowane i ekologiczne

Sylabus przedmiotu Gleboznawstwo:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Rolnictwo
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Gleboznawstwo
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Ryszard Malinowski <Ryszard.Malinowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Grzegorz Jarnuszewski <Grzegorz.Jarnuszewski@zut.edu.pl>, Ryszard Malinowski <Ryszard.Malinowski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
zajęcia terenoweT3 5 1,00,20zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 10 1,00,20zaliczenie
wykładyW3 30 2,00,40egzamin
laboratoriaL3 15 1,00,20zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Chemia,Fizyka,Biochemia,Mikrobilogia gleb

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Poznanie genezy, właściwości i podziału systematycznego gleb
C-2Zdobycie umiejętności określania żyzności gleb na podstawie ich właściwości morfologicznych, fizycznych i chemicznych.
C-3Poznanie sposobów wyceny wartości rolniczej gleb.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Określenie retencji wodnej gleb [krzywe pF]2
T-A-2Rozpoznawanie cech morfologicznych i przynależności systematycznej gleb na skrzynkowych monolitach glebowych4
T-A-3Rozpoznawanie klas bonitacyjnych i kompleksów przydatności rolniczej j gleb na skrzynkowych monolitach glebowych2
T-A-4Mapy glebowe – interpretacja i wykorzystanie2
10
laboratoria
T-L-1Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą organoleptyczną i areometryczn2
T-L-2Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą areometryczną2
T-L-3Oznaczanie struktury gleb i jej wpływ na stosunki wodno-powietrzne2
T-L-4Oznaczanie właściwości fizycznych gleb2
T-L-5Oznaczanie odczynu gleb i określenie jego wpływu na właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleb.2
T-L-6Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej gleb, wyliczenie dawki nawozu wapniowego3
T-L-7Oznaczenie sumy zasad wymiennych i określenie zdolności sorpcyjnych gleb i buforowych2
15
zajęcia terenowe
T-T-1Określanie cech morfologicznych, przynależności typologicznej i wartości produkcyjnej gleb w terenie.5
5
wykłady
T-W-1Powstawanie gleb, czynniki glebotwórcze2
T-W-2Skład granulometryczny gleby oraz jego wpływ na zdolność magazynowania wody, powietrza, składników pokarmowych oraz aktywność mikrobiologiczna gleby2
T-W-3Fizyczne właściwości gleb4
T-W-4Struktura gleb2
T-W-5Substancje organiczne oraz ich funkcje w glebie2
T-W-6Koloidy glebowe, właściwości sorpcyjne gleb2
T-W-7Rodzaje kwasowości i odczyn gleb2
T-W-8Budowa i cechy morfologiczne gleb2
T-W-9Systematyka gleb Polski6
T-W-10Klasy bonitacyjne gleb Polski2
T-W-11Kompleksy przydatności rolniczej gleb2
T-W-12Mapy glebowe2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1praca w domu5
A-A-2uczestnictwo w zajęciach10
A-A-3przygotowanie się do zaliczenia10
25
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie do zaliczenia8
A-L-3konsultacje2
25
zajęcia terenowe
A-T-1uczestnictwo w zajęciach5
A-T-2przygotowaie do zajęć10
A-T-3konsultacje konspektu z badań terenowych10
25
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2samodzielne studiowanie literatury8
A-W-3przygotowanie do egzaminu8
A-W-4egzamin2
A-W-5Konsultacje2
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykłady - metoda podająca.
M-2Audytoria - metoda problemowo-sytuacyjna.
M-3Laboratoria - zadania praktyczne.
M-4Zajęcia terenowe - zadania praktyczne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: wykład-egzamin pisemny
S-2Ocena podsumowująca: labolatoria- zaliczenie końcowe
S-3Ocena formująca: terenowe-na podstawie wypełnioego opisu według konspektu do ćwiczeń ternowych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C12_W01
Posiada wiedzę na temat genezy, budowy, właściwości chemicznych i fizycznych gleb. Zna czynniki kształtujace zyzność gleb i sposoby oceny wartości i przydatności rolniczej gleb.
ROL_1A_W04C-1, C-3T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12M-1, M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C12_U01
Posiada umiejętność okreslania i interpretacji wyników podstawowych analiz gleby.Posiada umiejętność korzystania z systemów oceny wartości gleb
ROL_1A_U02C-2T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-T-1M-2, M-3S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C12_K01
Posiada świadomość znaczenia gleb w produkcji zdrowej żywności i ryzyka wynikającego z nieprzestrzegania zasad
ROL_1A_K03, ROL_1A_K04, ROL_1A_K06, ROL_1A_K07, ROL_1A_K01, ROL_1A_K02, ROL_1A_K05C-1, C-2, C-3T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-T-1M-2, M-3, M-4S-1, S-2, S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C12_W01
Posiada wiedzę na temat genezy, budowy, właściwości chemicznych i fizycznych gleb. Zna czynniki kształtujace zyzność gleb i sposoby oceny wartości i przydatności rolniczej gleb.
2,0
3,0Student posiada podstawową wiedzę na temat pocesów glebotwórczych, funkcji i własciwości poszczególnych typów gleby. Student posiada ogólną wiedzę związaną z mechanizmami kształtującymi żyzność gleb jednak nie potrafi szczegółowo objasnić tych zjawisk.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C12_U01
Posiada umiejętność okreslania i interpretacji wyników podstawowych analiz gleby.Posiada umiejętność korzystania z systemów oceny wartości gleb
2,0
3,0Student potrafi zinterpretować wyniki w podstawowym zakresie, wnioskuje prawidłowo z pomocą nauczyciela, zna metody oznaczeń własciwości i wartości gleb-korzysta z nich w podstawowym stopniu.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C12_K01
Posiada świadomość znaczenia gleb w produkcji zdrowej żywności i ryzyka wynikającego z nieprzestrzegania zasad
2,0
3,0Student jest mało aktywny w samodzielnym zdobywaniu widzy związanej z zagadnieniem przedmiotu, wykazuje ograniczoną dbałość o ergonomiczną organizację pracy własnej i zespołu, wykazuje w ograniczonym zakresie zdolność do prawidłowej oceny jakości środowiska glebowego.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Andrzej Mocek, Stanisław Drzymała, Wojciech Owczarzak, Podstawy analizy i klasyfikacji gleb, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań, 2022, ISBN 9788371609985
  2. Andrzej Mocek, Gleboznawstwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2015
  3. Jerzy Drozd, Michał Linczar, Stanisława Linczar, Jerzy Weber, Gleboznawstwo z elementami mineralogii i petrografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2002, ISBN 8387866784
  4. Bogdan Dobrzański,Saturnin Zawadzki, Gleboznawstwo, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1995, ISBN 83-09-01561-5, Praca zbiorowaa

Literatura dodatkowa

  1. Praca zbiorowa pod redakcją Franciszek Woch, Wademekum klasyfikatora gleb, IUNG, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Puławy, 2015, ISBN: 978-83-7562-206-5
  2. Koćmit A., Niedźwiecki E., Zabłocki Z., Gleboznawstwo z elementami geologii. Skrypt dla studentów zaocznych i dziennych, Akademia Rolniza w Szczecinie, Szczecin, 1997

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Określenie retencji wodnej gleb [krzywe pF]2
T-A-2Rozpoznawanie cech morfologicznych i przynależności systematycznej gleb na skrzynkowych monolitach glebowych4
T-A-3Rozpoznawanie klas bonitacyjnych i kompleksów przydatności rolniczej j gleb na skrzynkowych monolitach glebowych2
T-A-4Mapy glebowe – interpretacja i wykorzystanie2
10

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą organoleptyczną i areometryczn2
T-L-2Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą areometryczną2
T-L-3Oznaczanie struktury gleb i jej wpływ na stosunki wodno-powietrzne2
T-L-4Oznaczanie właściwości fizycznych gleb2
T-L-5Oznaczanie odczynu gleb i określenie jego wpływu na właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleb.2
T-L-6Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej gleb, wyliczenie dawki nawozu wapniowego3
T-L-7Oznaczenie sumy zasad wymiennych i określenie zdolności sorpcyjnych gleb i buforowych2
15

Treści programowe - zajęcia terenowe

KODTreść programowaGodziny
T-T-1Określanie cech morfologicznych, przynależności typologicznej i wartości produkcyjnej gleb w terenie.5
5

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Powstawanie gleb, czynniki glebotwórcze2
T-W-2Skład granulometryczny gleby oraz jego wpływ na zdolność magazynowania wody, powietrza, składników pokarmowych oraz aktywność mikrobiologiczna gleby2
T-W-3Fizyczne właściwości gleb4
T-W-4Struktura gleb2
T-W-5Substancje organiczne oraz ich funkcje w glebie2
T-W-6Koloidy glebowe, właściwości sorpcyjne gleb2
T-W-7Rodzaje kwasowości i odczyn gleb2
T-W-8Budowa i cechy morfologiczne gleb2
T-W-9Systematyka gleb Polski6
T-W-10Klasy bonitacyjne gleb Polski2
T-W-11Kompleksy przydatności rolniczej gleb2
T-W-12Mapy glebowe2
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1praca w domu5
A-A-2uczestnictwo w zajęciach10
A-A-3przygotowanie się do zaliczenia10
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie do zaliczenia8
A-L-3konsultacje2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - zajęcia terenowe

KODForma aktywnościGodziny
A-T-1uczestnictwo w zajęciach5
A-T-2przygotowaie do zajęć10
A-T-3konsultacje konspektu z badań terenowych10
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2samodzielne studiowanie literatury8
A-W-3przygotowanie do egzaminu8
A-W-4egzamin2
A-W-5Konsultacje2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięROL_1A_C12_W01Posiada wiedzę na temat genezy, budowy, właściwości chemicznych i fizycznych gleb. Zna czynniki kształtujace zyzność gleb i sposoby oceny wartości i przydatności rolniczej gleb.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_W04Zna funkcje i charakterystykę gleb Polski
Cel przedmiotuC-1Poznanie genezy, właściwości i podziału systematycznego gleb
C-3Poznanie sposobów wyceny wartości rolniczej gleb.
Treści programoweT-W-1Powstawanie gleb, czynniki glebotwórcze
T-W-2Skład granulometryczny gleby oraz jego wpływ na zdolność magazynowania wody, powietrza, składników pokarmowych oraz aktywność mikrobiologiczna gleby
T-W-3Fizyczne właściwości gleb
T-W-4Struktura gleb
T-W-5Substancje organiczne oraz ich funkcje w glebie
T-W-6Koloidy glebowe, właściwości sorpcyjne gleb
T-W-7Rodzaje kwasowości i odczyn gleb
T-W-8Budowa i cechy morfologiczne gleb
T-W-9Systematyka gleb Polski
T-W-10Klasy bonitacyjne gleb Polski
T-W-11Kompleksy przydatności rolniczej gleb
T-W-12Mapy glebowe
Metody nauczaniaM-1Wykłady - metoda podająca.
M-2Audytoria - metoda problemowo-sytuacyjna.
M-3Laboratoria - zadania praktyczne.
M-4Zajęcia terenowe - zadania praktyczne
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: wykład-egzamin pisemny
S-2Ocena podsumowująca: labolatoria- zaliczenie końcowe
S-3Ocena formująca: terenowe-na podstawie wypełnioego opisu według konspektu do ćwiczeń ternowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student posiada podstawową wiedzę na temat pocesów glebotwórczych, funkcji i własciwości poszczególnych typów gleby. Student posiada ogólną wiedzę związaną z mechanizmami kształtującymi żyzność gleb jednak nie potrafi szczegółowo objasnić tych zjawisk.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięROL_1A_C12_U01Posiada umiejętność okreslania i interpretacji wyników podstawowych analiz gleby.Posiada umiejętność korzystania z systemów oceny wartości gleb
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_U02Potrafi rozpoznać podstawowe typy i rodzaje gleb Polski oraz opisać i ich własności chemiczne i fizyczne
Cel przedmiotuC-2Zdobycie umiejętności określania żyzności gleb na podstawie ich właściwości morfologicznych, fizycznych i chemicznych.
Treści programoweT-A-1Określenie retencji wodnej gleb [krzywe pF]
T-A-2Rozpoznawanie cech morfologicznych i przynależności systematycznej gleb na skrzynkowych monolitach glebowych
T-A-3Rozpoznawanie klas bonitacyjnych i kompleksów przydatności rolniczej j gleb na skrzynkowych monolitach glebowych
T-A-4Mapy glebowe – interpretacja i wykorzystanie
T-L-1Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą organoleptyczną i areometryczn
T-L-2Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą areometryczną
T-L-3Oznaczanie struktury gleb i jej wpływ na stosunki wodno-powietrzne
T-L-4Oznaczanie właściwości fizycznych gleb
T-L-5Oznaczanie odczynu gleb i określenie jego wpływu na właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleb.
T-L-6Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej gleb, wyliczenie dawki nawozu wapniowego
T-L-7Oznaczenie sumy zasad wymiennych i określenie zdolności sorpcyjnych gleb i buforowych
T-T-1Określanie cech morfologicznych, przynależności typologicznej i wartości produkcyjnej gleb w terenie.
Metody nauczaniaM-2Audytoria - metoda problemowo-sytuacyjna.
M-3Laboratoria - zadania praktyczne.
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: wykład-egzamin pisemny
S-2Ocena podsumowująca: labolatoria- zaliczenie końcowe
S-3Ocena formująca: terenowe-na podstawie wypełnioego opisu według konspektu do ćwiczeń ternowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi zinterpretować wyniki w podstawowym zakresie, wnioskuje prawidłowo z pomocą nauczyciela, zna metody oznaczeń własciwości i wartości gleb-korzysta z nich w podstawowym stopniu.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięROL_1A_C12_K01Posiada świadomość znaczenia gleb w produkcji zdrowej żywności i ryzyka wynikającego z nieprzestrzegania zasad
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_K03Potrafi określać priorytety służące realizacji przez siebie lub innych zadania
ROL_1A_K04Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
ROL_1A_K06Ma świadomość ryzyka, potrafi ocenić skutki podejmowanej rolniczej działalności produkcyjnej i jej wpływ na środowisko przyrodnicze
ROL_1A_K07Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
ROL_1A_K01Rozumie potrzebę uczenia się i samodoskonalenia oraz ma świadomość konieczności uzupełniania i poszerzania swojej wiedzy
ROL_1A_K02Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
ROL_1A_K05Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i z uwzględnieniem dobrostanu zwierząt
Cel przedmiotuC-1Poznanie genezy, właściwości i podziału systematycznego gleb
C-2Zdobycie umiejętności określania żyzności gleb na podstawie ich właściwości morfologicznych, fizycznych i chemicznych.
C-3Poznanie sposobów wyceny wartości rolniczej gleb.
Treści programoweT-A-1Określenie retencji wodnej gleb [krzywe pF]
T-A-2Rozpoznawanie cech morfologicznych i przynależności systematycznej gleb na skrzynkowych monolitach glebowych
T-A-3Rozpoznawanie klas bonitacyjnych i kompleksów przydatności rolniczej j gleb na skrzynkowych monolitach glebowych
T-A-4Mapy glebowe – interpretacja i wykorzystanie
T-L-1Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą organoleptyczną i areometryczn
T-L-2Oznaczanie składu granulometrycznego gleb metodą areometryczną
T-L-3Oznaczanie struktury gleb i jej wpływ na stosunki wodno-powietrzne
T-L-4Oznaczanie właściwości fizycznych gleb
T-L-5Oznaczanie odczynu gleb i określenie jego wpływu na właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleb.
T-L-6Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej gleb, wyliczenie dawki nawozu wapniowego
T-L-7Oznaczenie sumy zasad wymiennych i określenie zdolności sorpcyjnych gleb i buforowych
T-T-1Określanie cech morfologicznych, przynależności typologicznej i wartości produkcyjnej gleb w terenie.
Metody nauczaniaM-2Audytoria - metoda problemowo-sytuacyjna.
M-3Laboratoria - zadania praktyczne.
M-4Zajęcia terenowe - zadania praktyczne
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: wykład-egzamin pisemny
S-2Ocena podsumowująca: labolatoria- zaliczenie końcowe
S-3Ocena formująca: terenowe-na podstawie wypełnioego opisu według konspektu do ćwiczeń ternowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student jest mało aktywny w samodzielnym zdobywaniu widzy związanej z zagadnieniem przedmiotu, wykazuje ograniczoną dbałość o ergonomiczną organizację pracy własnej i zespołu, wykazuje w ograniczonym zakresie zdolność do prawidłowej oceny jakości środowiska glebowego.
3,5
4,0
4,5
5,0