Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (N1)
Sylabus przedmiotu Biochemia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Biochemia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Artur Bartkowiak <Artur-Bartkowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Małgorzata Mizielińska <Malgorzata.Mizielinska@zut.edu.pl>, Magdalena Zdanowicz <magdalena.zdanowicz@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość chemii, fizyki i biologii na poziomie szkoły średniej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Nabycie wiedzy, umiejetności i kompetencji z zakresu biochemii, podstaw związanych z prawidłowym funkcjonowaniem organizmu ludzkiego, metabolizmu pobieranych składbników odżywczych, niezbędnych do dalszego kształcenia w zakresie technologii żywności i żywienia człowieka. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Organizacja pracy w laboratorium biochemicznym, zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Zasady opracowywania wyników z przeprowadzonych doświadczeń i formułowania wniosków. | 2 |
| T-L-2 | Cukry proste oraz złożone – reakcje charakterystyczne (odróżnianie cukrów redukujących od nieredukujących, hydroliza wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach). | 2 |
| T-L-3 | Tłuszcze – odróżnianie tłuszczów nasyconych od nienasyconych, hydroliza enzymatyczna tłuszczów wlaściwych, rozpuszczalność lipidów, rozpuszczalność barwników w tłuszczach. Określanie własciwości tłuszczów za pomocą wskaźników, jak np.: liczba kwasowa. | 2 |
| T-L-4 | Białka – wlaściwości fizyczne białek (wysalanie, denaturacja), reakcje wykrywania białek (reakcja ksantoproteinowa, ninhydrynowa, biuretowa). Określanie punktu izoelektrycznego białek, strącanie białek jonami metali ciężkich. | 2 |
| T-L-5 | Kolokwium | 1 |
| T-L-6 | Lipaza. Metoda alkacymetryczna oznaczania aktywności lipazy z użyciem oleju rzepakowego oraz badanie szybkości katalizowanej reakcji zależnie od czasu jej trwania. | 2 |
| T-L-7 | Witaminy – podział witamin wykrywanie witaminy A i B2, reakcja utleniania witaminy C. Kwasy nukleinowe – izolacja RNA z drożdży, hydroliza kwasowa RNA – wykrywanie pentoz, reszty fosforanowe, zasady azotowe. | 2 |
| T-L-8 | Kwasy nukleinowe – izolacja RNA z drożdży, hydroliza kwasowa RNA – wykrywanie pentoz, reszty fosforanowe, zasady azotowe. Odróżnianie DNA od RNA. | 2 |
| T-L-9 | Kwasy nukleinowe – izolacja DNA z cebuli, reakcje charakterystyczne. Odróżnianie DNA od RNA. | 2 |
| T-L-10 | Zaliczenie | 1 |
| 18 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Budowa i właściwości aminokwasów, podstawowe aminokwasy. Struktura oraz funkcje białek. Enzymy – budowa, zasada działania, klasyfikacja, podstawy kinetyki reakcji enzymatycznych. | 3 |
| T-W-2 | Budowa i funkcjonowanie błon komórkowych – lipidy i błony biologiczne, kanały i pompy błonowe, kaskady przekazujące sygnał. Charakterystyka poszczególnych konformacji białek oraz funkcje białek – przeciwciała i receptory limfocytów, budowa mięśnia i biochemia skurczu, stadia fałdowania się białek. | 3 |
| T-W-3 | Zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowanie – metabolizm (podstawowe pojęcia, związki wysokoenergetyczne, witaminy, etapy metabolizmu). Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna, metabolizm węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cykl kwasu cytrynowego. | 3 |
| T-W-4 | Metabolizm kwasów tłuszczwych. Rozkład aminokwasów. Cykl mocznikowy. Uzyskiwanie energii w procesach metabolicznych - fotosynteza | 3 |
| T-W-5 | Biosynteza elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych. Biosynteza nukleotydów (nazwy zasad, nukleotydów, nukleozydów; regulacja biosyntezy nukleotydów u komórek prokariotycznych oraz eukariotycznych). Biosynteza białek. | 3 |
| T-W-6 | Biosynteza aminokwasów (regulacja biosyntezy aminokwasów, aktywność syntetazy glutaminowej) i hemu (biliwerydyna i bilirubina – związki pośrednie). Podstawowe informacje na poziomie biochemicznym na temat, niektórych wrodzonych zaburzeń metabolizmu. Integracja metabolizmu (strategia metabolizmu, metaboliczny profil ważniejszych organów, hormonalne regulatory metabolizmu związków energetycznych, adaptacja metabolizmu do długotrwałego głodowania) | 3 |
| 18 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 18 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do kolokwium i wejściówek | 22 |
| A-L-3 | Opracowanie sprawozdań z ćwiczeń | 10 |
| 50 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 18 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie literatury przedmiotu | 14 |
| A-W-3 | Przygotowanie do egzaminu z wykładów | 15 |
| A-W-4 | Konsultacje z nauczycielem akademickim | 1 |
| A-W-5 | Uczestnictwo w egzaminie pisemnym | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykłady informacyjne |
| M-2 | Ćwiczenia laboratoryjne |
| M-3 | Wykład informacyjny |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Kolokwium |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Egzamin testowy |
| S-3 | Ocena formująca: kolokwia (dwa w ciągu semestru) |
| S-4 | Ocena podsumowująca: egzamin pisemny |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_W01 Zna budowę i właściwości aminokwasów, struktury, konformacji i funkcji białek. Rozumie budowę i funkcjonowanie błon komórkowych. Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadniania na temat biosyntezy elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych. Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadniania na temat biosyntezy aminokwasów, hemu, nukleotydów i białek; zna zagadnienia związane z niektórymi wrodzonymi zaburzeniami metabolizmu. Rozumie zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowania (fotosynteza). Zna i rozumie zagadnienia dotyczące łańcucha oddechowego, fosforylacji oksydacyjnej, metabolizmu węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cyklu kwasu cytrynowego, metabolizmu kwasów tłuszczowych, rozkładu aminokwasów i cyklu mocznikowego. | TZZ_1A_W03 | — | — | C-1 | T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-7, T-L-6, T-L-8, T-L-9, T-L-1, T-L-10, T-W-3, T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-6, T-W-2 | M-1, M-2, M-3 | S-2, S-4, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_U01 Potrafi wykrywać cukry proste oraz złożone, przeprowadzić reakcje prowadzące do odróżnienia cukrów redukujących od nieredukujących, cukrów prostych od złożonych, tłuszczów nasyconych od nienasyconych. Potrafi przeprowadzić reakcję hydrolizy wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach, hydrolizy enzymatycznej tłuszczów właściwych, hydrolizy kwasowej RNA. Potrafi wykrywać pentozy, reszty fosforanowe oraz zasady azotowe w hydrolizacie RNA. Potrafi oznaczać aktywność lipazy (metoda alkacymetryczna) oraz amylazy ślinowej, Stosuje zasady bhp i higieny pracy. Potrafi organizować pracę w laboratorium biochemicznym, zna zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Posługuje się poprawną nomenklaturą i terminologią biochemiczną potrafi dobrać właściwe procedury i metody analityczne dla cukrów, tłuszczów, białek, witamin, soli mineralnych potrafi i określić wiarygodność analiz. | TZZ_1A_U03, TZZ_1A_U04 | — | — | C-1 | T-L-2, T-L-8, T-L-9, T-L-1 | M-2 | S-1, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_K01 Jest gotów do przyjęcia następujących postaw: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | TZZ_1A_K01, TZZ_1A_K02 | — | — | C-1 | T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-7, T-L-6, T-L-8, T-L-9, T-L-1, T-L-10, T-W-3, T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-6, T-W-2 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| TZZ_1A_B8_K02 W wyniku przeprowadzonych zajęć jest gotów do przyjęcia następujących postaw: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | TZZ_1A_K01, TZZ_1A_K03 | — | — | C-1 | T-L-2, T-L-8, T-L-9, T-L-1 | M-2, M-3 | S-4, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_W01 Zna budowę i właściwości aminokwasów, struktury, konformacji i funkcji białek. Rozumie budowę i funkcjonowanie błon komórkowych. Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadniania na temat biosyntezy elementów budulcowych takich jak lipidy i steroidy błon komórkowych. Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu zagadniania na temat biosyntezy aminokwasów, hemu, nukleotydów i białek; zna zagadnienia związane z niektórymi wrodzonymi zaburzeniami metabolizmu. Rozumie zasady uzyskiwania energii w procesach metabolicznych i jej magazynowania (fotosynteza). Zna i rozumie zagadnienia dotyczące łańcucha oddechowego, fosforylacji oksydacyjnej, metabolizmu węglowodanów (glikoliza, glukoneogeneza, szlak pentozowy), cyklu kwasu cytrynowego, metabolizmu kwasów tłuszczowych, rozkładu aminokwasów i cyklu mocznikowego. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać prezentowanego podczas wykładów materiału teoretycznego, nie zna jego podstaw, nie potrafi porównywać zagadnień w nim zawartych. |
| 3,0 | Student potrafi wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, a także identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu. | |
| 3,5 | Student potrafi efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot,a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. | |
| 4,0 | Student potrafi efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. | |
| 4,5 | Student potrafi analizować ze zrozumieniem i efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. | |
| 5,0 | Student potrafi analizować ze zrozumieniem i efektywnie wykorzystać prezentowany podczas wykładów materiał teoretyczny, potrafi porównywać zagadnienia w nim zawarte, ich wpływ na realizowany przedmiot, a także samodzielnie identyfikować pojęcia potrzebne do rozwiązania zadanego problemu z jednoczesnym uzasadnieniem wyboru. Potrafi dyskutować o prezentowanych zagadnieniach. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w laboratorium. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_U01 Potrafi wykrywać cukry proste oraz złożone, przeprowadzić reakcje prowadzące do odróżnienia cukrów redukujących od nieredukujących, cukrów prostych od złożonych, tłuszczów nasyconych od nienasyconych. Potrafi przeprowadzić reakcję hydrolizy wiązania glikozydowego w kwaśnych roztworach, hydrolizy enzymatycznej tłuszczów właściwych, hydrolizy kwasowej RNA. Potrafi wykrywać pentozy, reszty fosforanowe oraz zasady azotowe w hydrolizacie RNA. Potrafi oznaczać aktywność lipazy (metoda alkacymetryczna) oraz amylazy ślinowej, Stosuje zasady bhp i higieny pracy. Potrafi organizować pracę w laboratorium biochemicznym, zna zasady utylizacji odpadów chemicznych oraz ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. Posługuje się poprawną nomenklaturą i terminologią biochemiczną potrafi dobrać właściwe procedury i metody analityczne dla cukrów, tłuszczów, białek, witamin, soli mineralnych potrafi i określić wiarygodność analiz. | 2,0 | Student nie potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdania, w którym zapisane zostaną wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń) |
| 3,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym potrafi zapisać wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń) | |
| 3,5 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym będzie prezentować wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a z doświadczeń potrafi wyciągnąć wnioski | |
| 4,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym będzie efektywnie prezentować wyniki z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a z doświadczeń potrafi wyciągnąć wnioski | |
| 4,5 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym zawarte zostaną wnioski, ponadto student będzie efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o wynikach z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń). | |
| 5,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić doświadczenia, przygotować sprawozdanie, w którym zawarte zostaną wnioski, ponadto student będzie efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o wynikach z przeprowadzonych doświadczeń (opisywanych w instrukcjach do ćwiczeń), a także potrafi zapisać reakcje do przeprowadzonych ćwiczeń. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZZ_1A_B8_K01 Jest gotów do przyjęcia następujących postaw: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | 2,0 | student nie potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium,nie potrafi współpracować w grupie |
| 3,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium, potrafi współpracować w grupie | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium (z niewielką pomocą potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować swoją pracę | |
| 5,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować pracę w grupie | |
| TZZ_1A_B8_K02 W wyniku przeprowadzonych zajęć jest gotów do przyjęcia następujących postaw: chętny do współpracy w grupie zgodnie z przyjętymi zasadami, dbałość o formę realizowanych zadań, kreatywność w rozwiązywaniu zadań, zdeterminowany, zdolność do podejmowania samodzielnych decyzji, zorientowanie na praktyczne rozwiązywanie zadań | 2,0 | student nie potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym,nie potrafi współpracować w grupie |
| 3,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym, potrafi współpracować w grupie | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (z niewielką pomocą potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować swoją pracę | |
| 5,0 | student potrafi samodzielnie przeprowadzać doświadczenia w laboratorium biochemicznym (potrafi dobrać odpowiednie doświadczenie do do konkretnej grupy związków), potrafi współpracować w grupie, potrafi kreatywnie organizować pracę w grupie |
Literatura podstawowa
- Stryer L., BICHEMIA, PWN, Warszawa, 1999, wydanie IV
- Stryer Lubert, BIOCHEMIA, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1999, wydanie IV
- Stefanowicz-Kłyszejko Leokadia, Ćwiczenia z biochemii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2003
- Stefanowicz-kłyszejko Leokadia, Ćwiczenia z biochemii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2003
Literatura dodatkowa
- Kączkowski Jerzy, Podstawy biochemii, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne WT, Warszawa, 2005, XV
- Kączkowski Jerzy, Podstawy biochemii, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne WT, Warszawa, 2005, wydanie XV
- Annual Review of Biochemistry, Annual Reviews