Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Technologia chemiczna (S1)

Sylabus przedmiotu Chemia fizyczna 1:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Technologia chemiczna
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Chemia fizyczna 1
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Chemii Organicznej i Chemii Fizycznej
Nauczyciel odpowiedzialny Krzysztof Lubkowski <Krzysztof.Lubkowski@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Krzysztof Lubkowski <Krzysztof.Lubkowski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 45 3,00,59egzamin
ćwiczenia audytoryjneA3 15 2,00,41zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Ogólna wiedza z zakresu fizyki, matematyki, chemii nieorganicznej i organicznej

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zrozumienie i interpretacja zjawisk dotyczących rzeczywistych układów chemicznych w oparciu o podstawowe zasady i pojęcia termodynamiki chemicznej
C-2Nabycie umiejętności wykorzystania obliczeń termodynamicznych w interpretacji zjawisk zachodzących w układach fizycznych i chemicznych.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Kinetyczna teoria gazów, szybkość dyfuzji i efuzji, prawa gazowe, równanie stanu gazu doskonałego i rzeczywistego5
T-A-2I i II zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, obliczanie zmian, entropii, entalpii i entalpii swobodnej w procesach fizycznych6
T-A-3Przemiany fazowe i reakcje chemiczne, przewidywanie kierunku przemian i samorzutności procesów, okrślanie wpływu ciśnienia i temperatury na wartości funkcji termodynamicznych i stałych równowagi reakcji, prawo Henry`ego i Raoulta, interpretacja diagramów fazowych, bilans destylacji, destylacji z parą wodną, rektyfikacji, ekstrakcji, współczynniki aktywności4
15
wykłady
T-W-1Stany skupienia materii. Charakterystyka stanów skupienia materii, prawa gazowe, równanie stanu gazu idealnego, kinetyczna teoria gazów, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych.5
T-W-2Podstawowe pojęcia i prawa chemii Definicja stężeń, masa molowa, stała Avogadra, stała Boltzmanna, prawo działania mas5
T-W-3Termodynamika fenomenologiczna. Podstawowe pojęcia termodynamiczne (praca, ciepło, energia, układ, procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutność procesów), zasady termodynamiki, funkcje termodynamiczne (energia wewnętrzna, entalpia, entropia, energia swobodna, entalpia swobodna), równanie Gibbsa-Helmholtza, termochemia, ciepło reakcji, prawo Hessa, prawo Kirchhoffa, potencjał chemiczny.15
T-W-4Roztwory klasyfikacja roztworów, prawo Raoulta i prawo Henry'ego, funkcje mieszania i funkcje ekscesowe, wielkości cząstkowe molowe, potencjał chemiczny, termodynamika mieszania, aktywność, funkcje mieszania, eks-cesu, równanie Gibbsa-Duhema, właściwości koligatywne.10
T-W-5Równowagi fazowe Równowaga mechaniczna, fizyczna, termodynamiczna, chemiczna, trwała, chwiejna , metastabilna, klasyfikacja przemian fazowych, diagramy fazowe w układzie jedno-trójskładnikowych gaz-ciecz-ciało stałe w zastosowaniu do procesów rzeczywistych, reguła faz Gibbsa, reguła prostej łączącej, reguła dźwigni, równanie Claussiusa-Clapeyrona, równanie Nernsta, ciecze niemieszające się10
45

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Przygotowanie się do zajęć audytoryjnych13
A-A-3Przygotowanie się do kolokwium15
A-A-4Zapoznanie się ze wskazaną literaturą5
A-A-5Konsultacje2
50
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach45
A-W-2Zapoznanie się z zalecaną literaturą5
A-W-3Konsultacje1
A-W-4Przygotowanie do egzaminu22
A-W-5Egzamin2
75

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia audytoryjne
M-3dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena formująca, z zakresu wymagań wstępnych, nie mająca wpływu na ocenę końcową, prowadzona na początku zajęć mająca na celu ukierunkowanie nauczania do poziomu studentów
S-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TCH_1A_B04_W01
Student definiuje podstatwowe zagadnienia z obszaru chemii fizycznej, i prawidłowo interpretuje zjawiska i procesy zakresu chemii fizycznej.
TCH_1A_W02C-1T-W-2, T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-W-4M-1, M-3S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TCH_1A_B04_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi wykonać podstawowe obliczenia fizykochemiczne związane ze zjawiskami występującymi w obszarze chemii fizycznej oraz potrafi opracować otrzymane wyniki.
TCH_1A_U01, TCH_1A_U02C-2T-A-2, T-A-3, T-A-1M-2, M-3S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TCH_1A_B04_K01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student jest w stanie krytycznie odnieść się do otrzymanych wyników.
TCH_1A_K01, TCH_1A_K02C-1, C-2T-A-2, T-A-3, T-A-1M-2, M-3S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
TCH_1A_B04_W01
Student definiuje podstatwowe zagadnienia z obszaru chemii fizycznej, i prawidłowo interpretuje zjawiska i procesy zakresu chemii fizycznej.
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65%] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
TCH_1A_B04_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi wykonać podstawowe obliczenia fizykochemiczne związane ze zjawiskami występującymi w obszarze chemii fizycznej oraz potrafi opracować otrzymane wyniki.
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65 %] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
TCH_1A_B04_K01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student jest w stanie krytycznie odnieść się do otrzymanych wyników.
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65 %] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Atkins P.W., Chemia fizyczna, WN PWN, Warszawa, 2001
  2. Bursa S., Chemia fizyczna, PWN, Warszawa, 1976
  3. Antoszczyszyn M., Sokołowska E., Straszko J., Termodynamika chemiczna układów rzeczywistych, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1998

Literatura dodatkowa

  1. Praca zbiorowa, Chemia fizyczna, PWN, Warszawa, 1966
  2. Szarawara J., Termodynamika chemiczna stosowana, WNT, Warszawa, 1997

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Kinetyczna teoria gazów, szybkość dyfuzji i efuzji, prawa gazowe, równanie stanu gazu doskonałego i rzeczywistego5
T-A-2I i II zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, obliczanie zmian, entropii, entalpii i entalpii swobodnej w procesach fizycznych6
T-A-3Przemiany fazowe i reakcje chemiczne, przewidywanie kierunku przemian i samorzutności procesów, okrślanie wpływu ciśnienia i temperatury na wartości funkcji termodynamicznych i stałych równowagi reakcji, prawo Henry`ego i Raoulta, interpretacja diagramów fazowych, bilans destylacji, destylacji z parą wodną, rektyfikacji, ekstrakcji, współczynniki aktywności4
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Stany skupienia materii. Charakterystyka stanów skupienia materii, prawa gazowe, równanie stanu gazu idealnego, kinetyczna teoria gazów, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych.5
T-W-2Podstawowe pojęcia i prawa chemii Definicja stężeń, masa molowa, stała Avogadra, stała Boltzmanna, prawo działania mas5
T-W-3Termodynamika fenomenologiczna. Podstawowe pojęcia termodynamiczne (praca, ciepło, energia, układ, procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutność procesów), zasady termodynamiki, funkcje termodynamiczne (energia wewnętrzna, entalpia, entropia, energia swobodna, entalpia swobodna), równanie Gibbsa-Helmholtza, termochemia, ciepło reakcji, prawo Hessa, prawo Kirchhoffa, potencjał chemiczny.15
T-W-4Roztwory klasyfikacja roztworów, prawo Raoulta i prawo Henry'ego, funkcje mieszania i funkcje ekscesowe, wielkości cząstkowe molowe, potencjał chemiczny, termodynamika mieszania, aktywność, funkcje mieszania, eks-cesu, równanie Gibbsa-Duhema, właściwości koligatywne.10
T-W-5Równowagi fazowe Równowaga mechaniczna, fizyczna, termodynamiczna, chemiczna, trwała, chwiejna , metastabilna, klasyfikacja przemian fazowych, diagramy fazowe w układzie jedno-trójskładnikowych gaz-ciecz-ciało stałe w zastosowaniu do procesów rzeczywistych, reguła faz Gibbsa, reguła prostej łączącej, reguła dźwigni, równanie Claussiusa-Clapeyrona, równanie Nernsta, ciecze niemieszające się10
45

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Przygotowanie się do zajęć audytoryjnych13
A-A-3Przygotowanie się do kolokwium15
A-A-4Zapoznanie się ze wskazaną literaturą5
A-A-5Konsultacje2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach45
A-W-2Zapoznanie się z zalecaną literaturą5
A-W-3Konsultacje1
A-W-4Przygotowanie do egzaminu22
A-W-5Egzamin2
75
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięTCH_1A_B04_W01Student definiuje podstatwowe zagadnienia z obszaru chemii fizycznej, i prawidłowo interpretuje zjawiska i procesy zakresu chemii fizycznej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTCH_1A_W02Absolwent zna i rozumie zagadnienia z zakresu fizyki i chemii fizycznej umożliwiające opis i interpretację zjawisk i procesów istotnych z punktu widzenia technologii chemicznej
Cel przedmiotuC-1Zrozumienie i interpretacja zjawisk dotyczących rzeczywistych układów chemicznych w oparciu o podstawowe zasady i pojęcia termodynamiki chemicznej
Treści programoweT-W-2Podstawowe pojęcia i prawa chemii Definicja stężeń, masa molowa, stała Avogadra, stała Boltzmanna, prawo działania mas
T-W-5Równowagi fazowe Równowaga mechaniczna, fizyczna, termodynamiczna, chemiczna, trwała, chwiejna , metastabilna, klasyfikacja przemian fazowych, diagramy fazowe w układzie jedno-trójskładnikowych gaz-ciecz-ciało stałe w zastosowaniu do procesów rzeczywistych, reguła faz Gibbsa, reguła prostej łączącej, reguła dźwigni, równanie Claussiusa-Clapeyrona, równanie Nernsta, ciecze niemieszające się
T-W-1Stany skupienia materii. Charakterystyka stanów skupienia materii, prawa gazowe, równanie stanu gazu idealnego, kinetyczna teoria gazów, równanie van der Waalsa i inne równania stanu gazów rzeczywistych.
T-W-3Termodynamika fenomenologiczna. Podstawowe pojęcia termodynamiczne (praca, ciepło, energia, układ, procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutność procesów), zasady termodynamiki, funkcje termodynamiczne (energia wewnętrzna, entalpia, entropia, energia swobodna, entalpia swobodna), równanie Gibbsa-Helmholtza, termochemia, ciepło reakcji, prawo Hessa, prawo Kirchhoffa, potencjał chemiczny.
T-W-4Roztwory klasyfikacja roztworów, prawo Raoulta i prawo Henry'ego, funkcje mieszania i funkcje ekscesowe, wielkości cząstkowe molowe, potencjał chemiczny, termodynamika mieszania, aktywność, funkcje mieszania, eks-cesu, równanie Gibbsa-Duhema, właściwości koligatywne.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-3dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
S-1Ocena formująca: Ocena formująca, z zakresu wymagań wstępnych, nie mająca wpływu na ocenę końcową, prowadzona na początku zajęć mająca na celu ukierunkowanie nauczania do poziomu studentów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65%] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięTCH_1A_B04_U01W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi wykonać podstawowe obliczenia fizykochemiczne związane ze zjawiskami występującymi w obszarze chemii fizycznej oraz potrafi opracować otrzymane wyniki.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTCH_1A_U01Absolwent potrafi wykorzystać poznane zagadnienia i metody matematyczne do opisu i analizy podstawowych zagadnień fizykochemicznych i technicznych w obszarze przedmiotów studiowanego kierunku
TCH_1A_U02Absolwent potrafi wykorzystać poznane zasady i metody fizyki oraz chemii fizycznej w planowaniu, przeprowadzeniu i opisywaniu eksperymentów oraz potrafi interpretować i opracowywać uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
Cel przedmiotuC-2Nabycie umiejętności wykorzystania obliczeń termodynamicznych w interpretacji zjawisk zachodzących w układach fizycznych i chemicznych.
Treści programoweT-A-2I i II zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, obliczanie zmian, entropii, entalpii i entalpii swobodnej w procesach fizycznych
T-A-3Przemiany fazowe i reakcje chemiczne, przewidywanie kierunku przemian i samorzutności procesów, okrślanie wpływu ciśnienia i temperatury na wartości funkcji termodynamicznych i stałych równowagi reakcji, prawo Henry`ego i Raoulta, interpretacja diagramów fazowych, bilans destylacji, destylacji z parą wodną, rektyfikacji, ekstrakcji, współczynniki aktywności
T-A-1Kinetyczna teoria gazów, szybkość dyfuzji i efuzji, prawa gazowe, równanie stanu gazu doskonałego i rzeczywistego
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia audytoryjne
M-3dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65 %] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięTCH_1A_B04_K01W wyniku przeprowadzonych zajęć student jest w stanie krytycznie odnieść się do otrzymanych wyników.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTCH_1A_K01Absolwent jest gotów krytycznie ocenić posiadaną wiedzę i odbierane treści, jest gotów do stałego poszerzania wiedzy w tym do samodzielnego jej uzupełniania
TCH_1A_K02Absolwent uznaje znaczenie wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz potrafi zasięgać opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu
Cel przedmiotuC-1Zrozumienie i interpretacja zjawisk dotyczących rzeczywistych układów chemicznych w oparciu o podstawowe zasady i pojęcia termodynamiki chemicznej
C-2Nabycie umiejętności wykorzystania obliczeń termodynamicznych w interpretacji zjawisk zachodzących w układach fizycznych i chemicznych.
Treści programoweT-A-2I i II zasada termodynamiki, zmiany energii wewnętrznej, ciepła, i pracy w przemianach izotermicznych, izobarycznych, izochorycznych i adiabatycznych, obliczanie zmian, entropii, entalpii i entalpii swobodnej w procesach fizycznych
T-A-3Przemiany fazowe i reakcje chemiczne, przewidywanie kierunku przemian i samorzutności procesów, okrślanie wpływu ciśnienia i temperatury na wartości funkcji termodynamicznych i stałych równowagi reakcji, prawo Henry`ego i Raoulta, interpretacja diagramów fazowych, bilans destylacji, destylacji z parą wodną, rektyfikacji, ekstrakcji, współczynniki aktywności
T-A-1Kinetyczna teoria gazów, szybkość dyfuzji i efuzji, prawa gazowe, równanie stanu gazu doskonałego i rzeczywistego
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia audytoryjne
M-3dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się, pod koniec semestru.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Umiejętności zdobyte przez studenta znajdują się w przedziale [60%, 65 %] umiejętności możliwych do uzyskania w ramach przedmiotu;
3,5
4,0
4,5
5,0