Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Mikrobiologia stosowana (S2)
Sylabus przedmiotu Bakteryjne, grzybowe i wirusowe choroby roślin:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Mikrobiologia stosowana | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bakteryjne, grzybowe i wirusowe choroby roślin | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Kinga Mazurkiewicz-Zapałowicz <Kinga.Mazurkiewicz-Zapalowicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość biologii na poziomie szkoły średniej oraz mikologii i mikrobiologii ogólnej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z ważniejszymi fitopatogenami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybowymi w rolnictwie, ogrodnictwie, lesnictwie i uprawach szklarniowych. |
| C-2 | Zapoznanie studentówz mechanizmem zakażeń przez fitopatogeny oraz z symptomami zewnętrznymi i wewnętrznymi w efekcie patogenezy |
| C-3 | Zapoznanie studentów z formami inwazyjnymi i przetrwalnikowymi różnych grup fitopatogenów |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Wirusy i bakterie wywołujące choroby roślin | 2 |
| T-L-2 | Przegląd organizmów grzybopodobnych - przyczyn ważniejszych chorób roślin użytkowych i dziko rosnących | 4 |
| T-L-3 | Sprawdzian pisemny z zakresu ćwiczeń 1-2 | 1 |
| T-L-4 | Workowce (Ascomycota) jako przyczyny chorób roślin - cz.1. Przedstawiciele wytwarzający owocniki typu klejstotecjum | 2 |
| T-L-5 | Workowce (Ascomycota) jako przyczyny chorób roślin. Cz.2. Przedstawiciele wytwarzający owocniki typu perytecjum | 2 |
| T-L-6 | Workowce (Ascomycota) jako przyczyny chorób roślin. Cz.3. przedstawiciele wytwarzajacy owocniki typu apotecjum | 2 |
| T-L-7 | Sprawdzian pisemny z zakresu ćwiczeń 4-6 | 1 |
| T-L-8 | Stadia anamorficzne workowców wywołujące choroby roślin - rodzaje grup Hyphomycestes (np.Botrytis, Cladosporium, Epicoccum, Ramularia, Alternaria, Acremonium, Fusarium) | 4 |
| T-L-9 | Stadia anamorficzne workowców wywołujące choroby roślin -rodzaje grup Coelomycetes (np.Stagonospora, Septoria, Ascochyta, Phoma, Colletotrichum ...) | 4 |
| T-L-10 | Sprawdzian pisemny zakres ćwiczeń 8-9 | 1 |
| T-L-11 | Podstawczaki (Basidiomycota) jako przyczyny chorób roślin. Cz. 1. Przedstawiciele klasy Ustilaginomycetes | 2 |
| T-L-12 | Podstawczaki (Basidiomycota) jako przyczyny chorób roślin. Cz. 2. Przedstawiciele klasy Pucciniomycetes | 4 |
| T-L-13 | Sprawdzian pisemny z zakresu ćwiczeń 13-14 | 1 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Fitopatologia - nauka o infekcyjnych chorobach roślin. Działy fitopatologii, jej powiązania z innymi naukami. Rozwój i znaczenie tej nauki w Polsce i świecie. | 2 |
| T-W-2 | Istota i definicja choroby, identyfikacja i podział czynników chorobotwórczych. Szkodliwość chorób roślin. | 2 |
| T-W-3 | Symptomatologia i etiologia. Pasożytnictwo i patogeniczność: cechy pasożytów rośiln, rodzaje pasożytnictwa, zakres i specjalizacja pasożytnicza | 2 |
| T-W-4 | Etiologia - wirusy, wiroidy riketsje i mykoplazmy jako patogeny roślin, ich rozprzestrzenianie i identyfikacja | 2 |
| T-W-5 | Etiologia - bakterie jako patogeny roślin, ich rozprzestrzenianie i identyfikacja. | 2 |
| T-W-6 | Infekcja i zakażenia roślin przez wirusy i bakterie. Zewnętrzne i wewnętrzne symptomy wiroz i bakterioz roslinnych oraz sposoby ich zwalczania. | 2 |
| T-W-7 | Etiologia - grzyby jako patogeny roślin, ich identyfikacja i rozprzestrzenianie | 2 |
| T-W-8 | Infekcja - zakażenia roślin przez grzyby (kiełkowanie zarodników, struktury infekcyjne, sposoby wnikania pasożytniczych grzybów do rośliny) | 2 |
| T-W-9 | Nawiązanie kontaktu pasożytniczego i rozwój patogenów w roślinie. | 2 |
| T-W-10 | Rola enzymów, toksyn i innych związków w patogenezie oraz wpływ choroby na procesy fizjologiczne rośln. | 2 |
| T-W-11 | Odporność czynna i bierna roślin. | 2 |
| T-W-12 | Rola patogena w występowaniu epidemii chorób: wirulencja, rozprzestrzenianie się patogenów roślin, potencjał infekcyjny i agresywność patogena. | 2 |
| T-W-13 | Znaczenie patogenów wywołujacych choroby roślin: skutki ekonomiczne chorób wywoływanych przez te patogeny w rolnictwie, ogrodnictwie, leśnictwie i uprawach szklarniowych. | 2 |
| T-W-14 | Choroby roślin a problemy związane z wyżywieniem ludności i ochroną środowiska | 1 |
| T-W-15 | Egzamin pisemny | 3 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 30 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie literatury przedmiotu | 40 |
| A-W-3 | Uczestnictwo w konsultacjach | 20 |
| 90 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych |
| M-2 | Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego, związane z pokazem żywego lub utrwalonego materiału roślinnego porażonego przez patogeny wirusowe, bakteryjne i grzybowe |
| M-3 | Obserwacja i szkice symptomów chorobowych wywoływanych przez poszczególne grupy patogenów |
| M-4 | Identyfikacja mikroskopowa najważniejszych rodzajów fitopatogenów bakteryjnych i grzybowych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Wejściówka - student zalicza ustnie lub pisemnie teoretyczny materiał, który ma być przedmiotem praktycznego ćwiczenia |
| S-2 | Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta związane z właściwym opisem rysunków z preparatów mikroskopowych oraz praktycznym wyszukiwaniem fitopatogeneów i rozpoznawaniem chorób roślin przez nie wywoływanych. |
| S-3 | Ocena formująca: Ocena prezentacji referatu |
| S-4 | Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów, które były tematem zajęć |
| S-5 | Ocena podsumowująca: Zaliczenia pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych oraz wykładów |
| S-6 | Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny z zakresu programu ćwiczeń i wykładów |
| S-7 | Ocena podsumowująca: Praktyczna identyfikacja mikroskopowa poznanych gatunków fitopatogenów oraz symptomów chorobowych przez nie wywoływanych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_2A_B5_W01 Student definiuje i objaśnia podstawowe pojęcia mykologiczne i fitopatologiczne, charakteryzuje specyfikę i mechanizmy zakażeń roślin przez różne grupy fitopatogenów | MS_2A_W06, MS_2A_W10 | — | — | C-3, C-1, C-2 | T-W-7, T-W-3, T-W-1, T-W-10, T-W-11, T-W-2, T-W-4, T-W-12, T-W-9, T-W-13 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-4, S-5, S-6, S-7, S-3 |
| MS_2A_B5_W02 Student nazywa i rozpoznaje podstawowe grupy systematyczne fitopatogenów i ich przedstawicieli występujących na różnych gatunkach roślin oraz charakteryzuje sposoby i miejsca zimowania fitopatogenów i formy ich rozprzestrzeniania. | MS_2A_W04, MS_2A_W06, MS_2A_W10 | — | — | C-3, C-1, C-2 | T-W-1, T-L-1, T-L-11, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-4, T-L-6, T-L-7, T-L-13, T-L-12, T-L-8, T-L-9, T-L-10 | M-4, M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-4, S-5, S-6, S-7, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_2A_B5_U01 Na podstawie symptomów zewnętrznych student analizuje, ocenia i interpretuje rozwój patogenezy i występowanie fitopatogenów w roślinie żywicielskiej (gospodarzu) oraz dobiera ich sprawców | MS_2A_U04 | — | — | C-3, C-1, C-2 | T-L-1, T-L-11, T-L-2, T-L-3, T-L-5, T-L-4, T-L-6, T-L-7, T-L-13, T-L-12, T-L-8, T-L-9, T-L-10 | M-4, M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-4, S-5, S-6, S-7, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_2A_B5_K01 Student ma świadomość stałego uzupełniania wiedzy o fitopatogenach, także tych "zawleczonych" oraz możliwościach ich zwalaczania. Zdobytą wiedzę potrafi przekazać i popularyzować w swoim środowisku | MS_2A_K01 | — | — | C-3, C-1, C-2 | T-W-7, T-W-3, T-W-1, T-W-10, T-W-11, T-W-2, T-W-4, T-W-8, T-W-6, T-W-12, T-W-9, T-W-13, T-L-1, T-L-11, T-L-2, T-L-12, T-L-8, T-L-9 | M-4, M-1, M-2, M-3 | S-4, S-5, S-6, S-7, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_2A_B5_W01 Student definiuje i objaśnia podstawowe pojęcia mykologiczne i fitopatologiczne, charakteryzuje specyfikę i mechanizmy zakażeń roślin przez różne grupy fitopatogenów | 2,0 | |
| 3,0 | Student rozumie i objaśnia podstawowe pojęcia z zakresu mykologii i fitopatologii, potrafi scharakteryzować specyfikę mechanizmów zakażeń roślin wywołanych przez różne grupy fitopatogenów. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| MS_2A_B5_W02 Student nazywa i rozpoznaje podstawowe grupy systematyczne fitopatogenów i ich przedstawicieli występujących na różnych gatunkach roślin oraz charakteryzuje sposoby i miejsca zimowania fitopatogenów i formy ich rozprzestrzeniania. | 2,0 | |
| 3,0 | Nazywa i rozpoznaje choroby wywoływane przez ważniejsze fitopatogeny, a gatunki tych patogenów nazywa w języku łacińskim | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_2A_B5_U01 Na podstawie symptomów zewnętrznych student analizuje, ocenia i interpretuje rozwój patogenezy i występowanie fitopatogenów w roślinie żywicielskiej (gospodarzu) oraz dobiera ich sprawców | 2,0 | |
| 3,0 | Student prawidłowo przeprowadza diagnozę o stopniu zmian wywołanych przez fitopatogeny w roślinie żywicielskiej, potrafi nazwać sparwców tych zmian chorobowych oraz scharakteryzować ich rozwój | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_2A_B5_K01 Student ma świadomość stałego uzupełniania wiedzy o fitopatogenach, także tych "zawleczonych" oraz możliwościach ich zwalaczania. Zdobytą wiedzę potrafi przekazać i popularyzować w swoim środowisku | 2,0 | |
| 3,0 | Student rozumie potrzebę stałego dokształcania się i pogłębiania kompetencji zawodowych w zakresie poznawania fitopatogenów wywołujących choroby różnych grup roślin użytkowych i dziko rosnacych , jest świadomy konieczności propagowania i upowszechniania tej wiedzy i odpowiedzialny za wspólnie realizowane badania | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia t.1. Podstawy fitopatologii, PWRiL, Poznań, 2011, 9788309010630
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia t.2. Choroby roślin uprawnych, PWRiL, Poznań, 2011, 9788309010777
- Kryczyński S., Wirusologia roślinna, PWN S.A, 2010, 9788301161958
- Marcinkowska J., Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin., Fundacja Rozwój SGGW?., 2003
- Marcinkowska J., Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, PWRiL, Warszawa, 2012
- Paduch-Cichal E., Szyndel M,S., Szcholloenberger M., Wakuliński W. (reds.), Fitopatologia szczegółowa. Choroby roślin ogrodniczych ., Wydawnictwo SGGW, 2010
- Marcinkowska J., Oznaczanie rodzajów ważnych organizmów fitopatogenicznych (Fungi, Oomycota, Plasmodiophorida), Wyd. SGGW, Warszawa, 2010
Literatura dodatkowa
- Kryczyński S., Mańka M., Sobiczewski P., Słownik fitopatologiczny., Hortpress, Warszawa, 2002
- Sobiczewski P., Schollenberger M., Bakteryjne choroby roślin ogrodniczych., PWRiL, Warszawa, 2002
- Marcinkowska J., Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin., Fundacja Rozwój SGGW., 2003
- Marcinkowska J., Oznaczanie rodzajów ważnych organizmów fitopatogenicznych (Fungi, Oomycota, Plasmodiophorida), Wydawnictwo SGGW., 2010