Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Mikrobiologia stosowana (N1)
Sylabus przedmiotu Mykologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Mikrobiologia stosowana | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | licencjat | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Mykologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Kinga Mazurkiewicz-Zapałowicz <Kinga.Mazurkiewicz-Zapalowicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość biologii szkoły średniej na poziomie rozszeroznym |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie sstudentów ze specyfiką i odmiennością świata grzybów |
| C-2 | Zapoznanie studentów z wszechobecnością grzybów orqaz pozytywnym i szkodliwym aspektemich występowania w ekosystemach |
| C-3 | Zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania grzybów i ich metabolitów przez człowieka |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Zasady BHP w pracowni mikologicznej. Struktury morfotyczne stadiów wegetatywnych i generatywnych OGP. Mikroskopowa identyfikacja plazmodium, oogonium, antherydium, sporangium i oospor. Budowa i zróżnicowanie trzonków sporangialnych Oomycota. | 2 |
| T-L-2 | Struktury morfotyczne tworzące formy wegetatywne grzybów właściwych. Obserwacja mikroskopowa: strzępek coenocytycznych, strzępek z septami bez sprzążek oraz ze sprzążkami i hakami. Zróżnicowanie sposobów wytwarzania zarodników mitosporowych. Typy, budowa i występowanie konidiomów: acerwulus, koremium, piknidium, sporodochium – obserwacja makro- i mikroskopowa. | 3 |
| T-L-3 | Przegląd owocników wytwarzanych przez grzyby Ascomycota. Budowa i występowanie owocników typu klejstotecjum, perytecjum, apotecjum, pseudotecjum. Obserwacja mikroskopowa budowy worka i zarodników workowych. Budowa struktu infekcyjnych grzybów fitopatogenicznych. | 3 |
| T-L-4 | Wegetatywne formy przetrwalnikowe grzybni. Przegląd i budowa owocników grzybów Basidiomycota. Budowa chlamydospor, sklerocjum, pseudosklerocjum i ryzomorf. Przykłady podstawczaków o owocnikach gymnokarpicznych, hemiangiokarpicznych i angiokarpicznych; budowa tych owocników. Morfologiczne zróżnicowanie owocników hemiangiokarpicznych. Budowa mikroskopowa podstawki i elementów tworzących hymenium. | 3 |
| T-L-5 | Sprawdzian pisemny (ćwiczenie 1-4) | 1 |
| T-L-6 | Grzyby toksynotwórcze w przemyśle i przetwórstwie spożywczym. Grzyby gnijących i„zepsutych” owoców, warzy i innych produktów spożywczych. Obserwacja mikroskopowa i kryteria identyfikacji rodzajów: Penicillium, Aspergillus, Fusarium, Trichotecium, Alternaria, Botrytis. Budowa konidioforu, sposób tworzenia się i morfologia zarodników. Identyfikacja mikroskopowa rodzajów: Rhizopus, Mucor, Cladosporium. | 3 |
| T-L-7 | Metody i zasady izolacji i hodowli i inkubacji mikromycetes; podłoża mykologiczne, zasdy ich przygotowania i utylizacji. | 1 |
| T-L-8 | Grzyby drożdżoidalne wykorzystane w przemyśle i przetwórstwie spożywczym, hodowla i oznaczanie | 2 |
| T-L-9 | Sprawdzian pisemny i praktyczne rozpoznawanie grzybów mikro- i makroskopowych | 2 |
| 20 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Miejsce grzybów i OGP w świecie organizmów żywych; specyfika ich budowy i biologii. Przegląd systematyczny grzybów i OGP. Cykle rozwojowe, rozmnażanie wegetatywne i generatywne w różnych grupach systematycznych grzybów. | 2 |
| T-W-2 | Grupy troficzne grzybów, ich występowanie oraz znaczenie w ekosytemach | 1 |
| T-W-3 | Produkty metabolizmu pierwotnego grzybów saprotroficznych i fito- i zoopatogenicznych oraz ich znaczenie | 1 |
| T-W-4 | Grzyby jako komponenty związków symbiotycznych; mikoryza ektotroficzna i endotroficzna, grzyby lichenoidowe, ogrody ambrozjowe budowa, przykłady i znaczenie w ekosystemach. | 1 |
| T-W-5 | Wykorzystanie grzybów w walce biologicznej ze szkodnikami roślin (nicienie, pajęczaki, owady) oraz ich rola jako nadpasozytów patogenów roślinnych | 1 |
| T-W-6 | Znaczenie produktów metabolizmu pierwotnego grzybów w przemyśle spożywczym | 2 |
| T-W-7 | Wykorzystanie metabolitów wtórnych produkowanych przez grzyby mikroskopowe w biofarmakologii i zakres ich stosowania w medycynie | 2 |
| T-W-8 | Wykorzystanie metabolitów pierwotnych i wtórnych macromycetes w biofarmakologii. Substancje prozdrowtne grzybów. | 1 |
| T-W-9 | Grzyby toksynotwórcze, toksyny przez nie produkowame oraz wpływ mikotoksyn na zdrowie konsumentów | 1 |
| T-W-10 | Grzyby trujące i ich substance aktywne | 1 |
| T-W-11 | Grzyby uprawne, ich skład chemiczny i wartości odżywcze | 1 |
| T-W-12 | Egzamin pisemny | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 20 |
| A-L-2 | Indywidualne studiowanie literatury | 25 |
| A-L-3 | Przygotowanie teoretyczne do zaliczenia pisemnego | 15 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 9 |
| A-W-2 | Indywidualne studiowanie literatury | 25 |
| A-W-3 | Przygotowanie do egzaminu | 25 |
| 59 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji mulimedialnych |
| M-2 | Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne związane z pokazem żywego lub utrwalonego materiału mikologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta związane z praktycznym wyszukiwaniem i nazywaniem obiektów mykologicznych |
| S-2 | Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny z zakresu programu wykładów |
| S-5 | Ocena podsumowująca: Praktyczna identyfikacja poznanych gatunków grzybów mikro- i makroskopowych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_C5_W01 Student definiuje i objaśnia podstawowe pojecia mikologiczne, posługuje sie specjalistyczną terminologią mikologiczną w formie werbalnej, pisemnej i graficznej | MS_1A_W03, MS_1A_W04 | P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05 | C-1 | T-W-10, T-L-7, T-W-7, T-W-9, T-W-8, T-W-4, T-W-6, T-W-2, T-W-11, T-L-6, T-L-8, T-L-9, T-L-4, T-L-3, T-L-2, T-W-5, T-L-1, T-W-12, T-W-3, T-L-5, T-W-1 | M-1, M-2 | S-3, S-1, S-2, S-4 |
| MS_1A_C5_W02 Student wymienia grupy troficzne grzybów - zna ich przedstawicieli, wyjaśnia znaczenie grzybów w ekosystemach oraz w gospodarce człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem procesów biotechnologicznych | MS_1A_W10, MS_1A_W03, MS_1A_W04, MS_1A_W08, MS_1A_W05, MS_1A_W09 | P1A_W01, P1A_W02, P1A_W04, P1A_W05, P1A_W08 | C-3, C-2 | T-W-6, T-L-4, T-W-3, T-L-1, T-W-7, T-W-2, T-W-11, T-W-1, T-W-5, T-L-7, T-W-12, T-L-8, T-L-9, T-W-9, T-W-10, T-L-2, T-W-4, T-W-8, T-L-3, T-L-6, T-L-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_C5_U01 Student potrafi przeprowadzić poprawnę obserwację, ocenę oraz interpretację procesów biochemicznych, w których uczestniczą grzyby | MS_1A_U01, MS_1A_U03, MS_1A_U04, MS_1A_U07 | P1A_U01, P1A_U02, P1A_U03, P1A_U06, P1A_U07, P1A_U11 | C-3, C-2 | T-W-10, T-L-8, T-L-1, T-W-6, T-W-3, T-W-11, T-L-6, T-W-12, T-L-3, T-L-2, T-W-9, T-W-2, T-L-5, T-W-1, T-W-8, T-L-9, T-L-7, T-W-7, T-W-4, T-L-4, T-W-5 | M-1, M-2 | S-5, S-4, S-2, S-3, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MS_1A_C5_K01 Student rozumie potrzebę stałego dokształcania się i pogłębiania kompetencji zawodowych, jest świadomy ryzyka i zagrożeń pracy w laboratorium mykologicznym oraz kontakcie z grzybami i ich metabolitami | MS_1A_K01, MS_1A_K03, MS_1A_K06 | P1A_K01, P1A_K02, P1A_K03, P1A_K04, P1A_K05, P1A_K07 | C-3, C-1, C-2 | T-W-11, T-L-1, T-L-2, T-W-7, T-L-9, T-W-4, T-L-4, T-W-3, T-W-6, T-L-6, T-L-8, T-W-9, T-W-1, T-W-2, T-W-10, T-W-5, T-L-3, T-L-5, T-W-8, T-L-7, T-W-12 | M-1, M-2 | S-3, S-4, S-2, S-5, S-1 |
| MS_1A_C5_K02 Student ma świadomość roli społecznej, rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy, zwłaszcza dotyczącej profilaktyki zatruć grzybami i ich metabolitami | MS_1A_K06 | P1A_K04, P1A_K05 | C-3, C-2, C-1 | T-W-6, T-L-5, T-W-5, T-W-8, T-L-1, T-L-3, T-L-9, T-L-7, T-L-2, T-W-4, T-L-8, T-L-6, T-L-4, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-11, T-W-9, T-W-1, T-W-10, T-W-12 | M-1, M-2 | S-1, S-5, S-3, S-2, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_C5_W01 Student definiuje i objaśnia podstawowe pojecia mikologiczne, posługuje sie specjalistyczną terminologią mikologiczną w formie werbalnej, pisemnej i graficznej | 2,0 | Student nie rozumie podstawowych pojęć i specjalistycznej terminologii z zakresu mykologii |
| 3,0 | Student rozumie podstawowe "suche" pojęcia z zakresu mykologii, nie potrafi ich jednak dostosowac do konkretnych obiektów i przykładów | |
| 3,5 | Student rozumie podstawowe "suche" pojęcia z zakresu mykologii, potrafi je odnieść i dostosować do konkretnych, pojedynczych obiektów i przykładów; nie potrafi ich jednak szczegółowo scharakteryzować | |
| 4,0 | Student rozumie i posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu mykologii, potrafi podać i scharakteryzować pojedyncze, przykładowe obiekty | |
| 4,5 | Student rozumie i posługuje się swobodnie terminologią specjalistyczna z zakresu mykologii, potrafi podać i scharakteryzować liczne przykłady wyjaśniajace znaczenie tej nomenklatury, nie zna jednak mykologicznych określeń w języku łacińskim | |
| 5,0 | Student rozumie i posługuje się swobodnie terminologią specjalistyczna z zakresu mykologii, potrafi podać i scharakteryzować liczne przykłady wyjaśniajace znaczenie tej nomenklatury, zna większość mykologicznych określeń w języku łacińskim | |
| MS_1A_C5_W02 Student wymienia grupy troficzne grzybów - zna ich przedstawicieli, wyjaśnia znaczenie grzybów w ekosystemach oraz w gospodarce człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem procesów biotechnologicznych | 2,0 | Student nie potrafi wymienić grup troficznych grzybów, nie rozpoznaje ich przedstawicieli; nie zna znaczenia grzybów w ekosytemach, nie potrafi wymienić ich znaczenia dla gospodarki człowieka ani podać konkretnych przykądów takiego wykorzystania |
| 3,0 | Student jedynie wymienia grupy troficzne grzybów, nie rozpoznaje ich przedstawicieli i podaje jedynie jednostkowe ich przykłady (tylko w języku polskim); ogólnikowo wymienia znaczenie grzybów w ekosytemach i gospodarce człowieka | |
| 3,5 | Student wymienia i ogólnikowo charakteryzuje grupy troficzne grzybów, samodzielnie nie rozpoznaje ich przedstawicieli i podaje jedynie jednostkowe ich przykłady (tylko w języku polskim); ogólnikowo wymienia znaczenie grzybów w ekosytemach i gospodarce człowieka | |
| 4,0 | Student wymienia i szczegółowo charakteryzuje grupy troficzne grzybów, samodzielnie rozpoznaje większość (55-64%) ich przedstawicieli, podając ich nazwy tylko w języku polskim; szczegółowo charakteryzuje pozytywne i negatwne znaczenie grzybów w ekosytemach i gospodarce człowieka | |
| 4,5 | Student wymienia i szczegółowo charakteryzuje grupy troficzne grzybów, samodzielnie rozpoznaje większość (65-75%) ich przedstawicieli, podając ich nazwy tylko w języku polskim; szczegółowo charakteryzuje pozytywne i negatwne znaczenie grzybów w ekosytemach i gospodarce człowieka | |
| 5,0 | Student wymienia i szczegółowo charakteryzuje grupy troficzne grzybów, samodzielnie rozpoznaje większość (powyżej 75%) ich przedstawicieli, podając ich nazwy zarówno w języku polskim jak i łącińskim; szczegółowo charakteryzuje pozytywne i negatwne znaczenie grzybów w ekosytemach i gospodarce człowieka |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_C5_U01 Student potrafi przeprowadzić poprawnę obserwację, ocenę oraz interpretację procesów biochemicznych, w których uczestniczą grzyby | 2,0 | Student nie potrafi przeprowadzić właściwej obserwacji miejsc występowania grzybów oraz nie umie powiązać i zinterpretować związkówtego występowania z aktywnością biochemiczną tych organizmów i skutków tej aktywności dla ekosystemu i gospodarki człowieka |
| 3,0 | Student bardzo ogólnikowo, mało wnikliwie przeprowadza obserwacje miejsc występowania grzybów, wymienia, ale nie rozumie, związków i skutków srodowiskowych i gospodarczych tego wystepowania ze specyfiką aktywności biochemicznej tych organizmów | |
| 3,5 | Student potrafi wskazać związki przyczynowo-skutkowe występowania grzybów w ekosystemach i w procesach technologicznych, nie potrafi jednak poprzeć ich konkretnymi przykładami | |
| 4,0 | Student potrafi wskazać związki przyczynowo-skutkowe występowania grzybów w ekosystemach i w procesach biotechnologicznych,wskazuje konkretne, pojedyncze przykłady występowania tych związków | |
| 4,5 | Student potrafi wskazać związki przyczynowo-skutkowe występowania grzybów w ekosystemach i w procesach biotechnologicznych, wskazuje konkretne, liczne przykłady występowania tych związków, nazywa, ale praktycznie nie rozpoznaje grzybów współtworzących te związki | |
| 5,0 | Student potrafi wskazać związki przyczynowo-skutkowe występowania grzybów w ekosystemach i w procesach biotechnologicznych, wskazuje konkretne, liczne przykłady występowania i znaczenia tych związków, nie tylko nazywa, ale też praktycznie rozpoznaje grzyby współtworzące te związki |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| MS_1A_C5_K01 Student rozumie potrzebę stałego dokształcania się i pogłębiania kompetencji zawodowych, jest świadomy ryzyka i zagrożeń pracy w laboratorium mykologicznym oraz kontakcie z grzybami i ich metabolitami | 2,0 | Student nie rozumie potrzeby stałego dokształcania się i pogłębiania kompetencji zawodowych, nie jest świadomy ryzyka i zagrożeń pracy w laboratorium mykologicznym oraz kontakcie z grzybami i ich metabolitami |
| 3,0 | Student rozumie potrzebę stałego dokształcania się i pogłębiania kompetencji zawodowych, jest świadomy ryzyka i zagrożeń pracy w laboratorium mykologicznym oraz kontakcie z grzybami i ich metabolitami | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| MS_1A_C5_K02 Student ma świadomość roli społecznej, rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy, zwłaszcza dotyczącej profilaktyki zatruć grzybami i ich metabolitami | 2,0 | Student nie ma świadomości roli społecznej, nie rozumie potrzeby popularyzacji nabytej wiedzy, zwłaszcza dotyczącej profilaktyki zatruć grzybami i ich metabolitami |
| 3,0 | Student ma świadomość roli społecznej, rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy, zwłaszcza dotyczącej profilaktyki zatruć grzybami i ich metabolitami | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Dynowska M., Ejdys E., Mikologia laboratoryjna. Przygotowanie materiału badawczego i diagnostyka., Olsztyn, 2011, ISBN 978-83-7299-722-7
- Muller E., Loeffler W., Zarys mikologii dla przyrodników i lekarzy, PWRiL, Warszawa, 1987, ISBN 83-09-01137-7
Literatura dodatkowa
- Grajewski J. (red.), Mikotoksyny i grzyby pleśniowe. Zagrożenia dla człowieka i zwierząt., Bydgoszcz, 2006