Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Rolnictwo (S1)
Sylabus przedmiotu Fitopatologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rolnictwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fitopatologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ochrony Roślin | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Iwona Adamska <Iwona.Adamska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Janusz Błaszkowski <Janusz.Blaszkowski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość obsługi mikroskopu świetlnego |
| W-2 | znajomość anatomii, fizjologii i taksonomii roślin |
| W-3 | umiejętność rozpoznawania gatunków roślin uprawnych |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie z wiedzą o warunkach sprzyjających występowaniu chorób |
| C-2 | zapoznanie z gatunkami grzybów o dużym znaczeniu dla zdrowotności roślin uprawnych |
| C-3 | przybliżenie skutecznych i bezpiecznych dla środowiska metod zwalczania chorób roślin |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób abiotycznych, wirusowych i bakteryjnych roślin rolniczych. | 4 |
| T-A-2 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin rolniczych wywołanych przez bakterie i organizmy z gromad Plasmodiophoromycota i Oomycota. | 2 |
| T-A-3 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin rolniczych wywołanych przez grzyby z gromady Ascomycota. | 6 |
| T-A-4 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin rolniczych wywołanych przez grzyby z gromady Basidiomycota. | 2 |
| T-A-5 | Objawy, szkodliwość, warunki sprzyjające występowaniu i metody zwalczania (fizyczne, chemiczne i biologiczne) chorób roślin rolniczych wywołanych przez grzyby anamorficzne. | 1 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Diagnostyka laboratoryjna roślin zainfekowanych przez organizmy grzybopodobne z gromad Plasmodiophoromycota i Oomycota. | 2 |
| T-L-2 | Diagnostyka laboratoryjna roślin rolniczych zainfekowanych przez grzyby z gromady Ascomycota (rzędy Erysiphales, Pleosporales, Mycosphaerellales, Hypocreales, Phyllachorales, Diaporthales, Dothideales, Leotiales). | 8 |
| T-L-3 | Diagnostyka laboratoryjna roślin rolniczych zainfekowanych przez grzyby z gromady Basidiomycota (rzędy Uredinales, Tilletiales i Ustilaginales). | 3 |
| T-L-4 | Diagnostyka laboratoryjna roślin rolniczych zainfekowanych przez grzyby anamorficzne. | 2 |
| 15 | ||
| zajęcia terenowe | ||
| T-T-1 | Rozpoznawanie podstawowych chorób roślin rolniczych i ogrodniczych w terenie na podstawie objawów chorobowych i etiologicznych. Zbiór roślin do zielników fitopatologiczych. | 5 |
| 5 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Choroba - jej istota, przebieg procesu chorbowego. | 2 |
| T-W-2 | Czynniki wpływające na proces chorobowy. | 2 |
| T-W-3 | Epidemia- składowe epidemii, jej przebieg. | 2 |
| T-W-4 | Odporność roślin, typy odporności, wady i zalety odporności poziomej i pionowej. | 2 |
| T-W-5 | Charakterystyka podstawowych grup organizmów chorobotwórczych względem roślin rolniczych (wirusy, bakterie, organizmy grzybopodobne z gromady Oomycota, grzyby z gromad Ascomycota, Basidiomycota i anamorficznych). | 3 |
| T-W-6 | Agrotechniczne, fizyczne, biologiczne i chemiczne metody zwalczania patogenów. | 4 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | przygotowanie do sprawdzianów | 8 |
| A-L-3 | udział w konsultacjach | 4 |
| A-L-4 | studiowanie podanej literatury | 3 |
| 30 | ||
| zajęcia terenowe | ||
| A-T-1 | uczestnictwo w zajęciach | 5 |
| A-T-2 | przygotowanie zielnika z wybranymi chorobami (wysuszenie zebranego materiału i opisanie) | 6 |
| A-T-3 | przygotowanie pisemnego sprawozdania z wyjścia terenowego | 4 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie do zaliczenia pisemnego wiedzy z wykładów | 7 |
| A-W-3 | udział w pisemnym zaliczeniu wiedzy z wykładów | 2 |
| A-W-4 | udział w konsultacjach | 6 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | metoda sytuacyjna |
| M-3 | ekspozycja |
| M-4 | ćwiczenia laboratoryjne |
| M-5 | objaśnienie z użyciem sprzętu audiowizualnego |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: sprawdzian |
| S-2 | Ocena formująca: aprobata |
| S-3 | Ocena formująca: zaliczenie ustne ze znajomości chorób zebranych w postaci zielnika |
| S-4 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie wiedzy z wykładów |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C17_W01 wymienia i rozpoznaje ważniejsze gospodarczo choroby roślin rolniczych na podstawie oznak etiologicznych i zarodnikowania sprawców chorób oraz charakteryzuje ich etiologię | ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-2 | T-W-5, T-T-1, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-4, S-3 |
| ROL_1A_C17_W02 objaśnia przebieg procesu chorobowego u roślin rolniczych, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego u różnych grup patogenów | ROL_1A_W01, ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W04 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-4 |
| ROL_1A_C17_W03 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin uprawnych | ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-3 | T-W-4, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2, M-5 | S-1, S-2, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C17_U01 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wyszukiwać i zastosować preparaty zwalczające choroby), umie układać plany zwalczania chorób wybranych roślin | ROL_1A_U04, ROL_1A_U10 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-2, C-3 | T-W-5, T-W-6, T-T-1, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4 | M-1, M-2, M-5 | S-1, S-2, S-4 |
| ROL_1A_C17_U02 umie ocenić wpływ warunków pogodowych na wystąpienie choroby lub epidemii powodowanej przez ważniejsze grupy sprawców chorób roślin, umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | ROL_1A_U04, ROL_1A_U10 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C17_K01 ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin i potrafi ocenić skutki wykonywanych zabiegów chemicznych dla roślin i środowiska | ROL_1A_K06 | R1A_K06 | InzA_K01 | C-1, C-2, C-3 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-T-1, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2, M-5 | S-2 |
| ROL_1A_C17_K02 ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed chorobami | ROL_1A_K01, ROL_1A_K02, ROL_1A_K06 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01 | C-2, C-3 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-T-1, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C17_W01 wymienia i rozpoznaje ważniejsze gospodarczo choroby roślin rolniczych na podstawie oznak etiologicznych i zarodnikowania sprawców chorób oraz charakteryzuje ich etiologię | 2,0 | nie rozróżnia roślin chorych i zdrowych; nie potrafi wymienić nazwy żadnej choroby wybranej rośliny rolniczej |
| 3,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy kilku chorób, ale nie potrafi ich wskazać na materiale; potrafi wymienić nazwy kilku chorób występujących na roślinach uprawnych, ale nie zna ich etiologii | |
| 3,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale; potrafi wymienić nazwy ważniejszych chorób występujących na roślinach uprawnych, nie zawsze trafnie podaje ich etiologię | |
| 4,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, charakteryzuje choć nie zawsze prawidłowo podstawowe grupy chorób; potrafi wymienić nazwy ważniejszych chorób występujących na roślinach uprawnych, poprawnie podaje ich etiologię | |
| 4,5 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, z pomocą nazywa sprawców chorób rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób; potrafi wymienić nazwy ważniejszych chorób występujących na roślinach uprawnych, poprawnie podaje ich etiologię, potrafi podać warunki sprzyjające występowaniu wybranej choroby | |
| 5,0 | rozróżnia rośliny chore od zdrowych, potrafi wymienić nazwy ważniejszych grup chorób i dopasować je do objawów etiologicznych na materiale, rozpoznaje ważniejsze choroby po oznakach chorobowych, samodzielnie nazywa sprawców choroby rozpoznanych na podstawie oznak chorobowych i etiologicznych, umie scharakteryzować podstawowe grupy chorób; potrafi wymienić nazwy ważniejszych chorób występujących na roślinach uprawnych, poprawnie podaje ich etiologię, potrafi podać warunki sprzyjające występowaniu wybranej choroby i powiązać je z nasileniem choroby | |
| ROL_1A_C17_W02 objaśnia przebieg procesu chorobowego u roślin rolniczych, wskazuje czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby lub epidemii oraz tłumaczy wpływ tych czynników na przebieg procesu chorobowego u różnych grup patogenów | 2,0 | nie potrafi zdefiniowac procesu chorobowego; nie potrafi wymienić jego etapów, nie potrafi wymienić czynników wplywających na przebieg choroby u roślin |
| 3,0 | definiuje proces chorobowy u roślin; potrafi wymienić czynniki wplywające na przebieg choroby u roślin | |
| 3,5 | definiuje proces chorobowy u roślin; potrafi wymienić jego etapy; potrafi wymienić czynniki wplywające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,0 | definiuje proces chorobowy u roślin; potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wpływające na przebieg choroby u roślin | |
| 4,5 | definiuje proces chorobowy u roślin; potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wplywające na przebieg choroby i epidemii u roślin | |
| 5,0 | definiuje proces chorobowy u roślin; potrafi wymienić i scharakteryzować jego etapy; potrafi wymienić czynniki wplywające na przebieg choroby i epidemii u roślin i wytłumaczyć ich wpływ na przebieg choroby i epidemii | |
| ROL_1A_C17_W03 rozróżnia i charakteryzuje różne typy odporności u roślin; wymienia i tłumaczy ich wady i zalety; dobiera i proponuje odpowiednie metody zwalczania chorób u roślin uprawnych | 2,0 | nie potrafi wymienić żadnej metody zwalczania chorób; nie potrafi wymienić typów odporności roślin |
| 3,0 | potrafi wymienić metody zwalczania chorób; potrafi wymienić typy odporności roślin | |
| 3,5 | potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób; potrafi wymienić i rozróżnić typy odporności roślin | |
| 4,0 | potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób; potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności roślin | |
| 4,5 | potrafi wymienić i dobrać właściwe metody zwalczania chorób; potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności roślin, potrafi wymienić ich wady i zalety | |
| 5,0 | potrafi wymienić, dobrać i zaproponować właściwe, skuteczne i bezpieczne dla środowiska metody zwalczania chorób; potrafi wymienić, rozróżnić i scharakteryzować typy odporności roślin, potrafi wymienić ich wady i zalety |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C17_U01 umie korzystać z opracowań i na ich podstawie dobierać odpowiednie metody zwalczania chorób (umie wyszukiwać i zastosować preparaty zwalczające choroby), umie układać plany zwalczania chorób wybranych roślin | 2,0 | nie umie posługiwac się Zaleceniami ochrony roślin, nie umie wyszukiwać środków do zwalczania wybranych chorób |
| 3,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami | |
| 3,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin | |
| 4,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować | |
| 4,5 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, układa z pomocą plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin ogrodniczych | |
| 5,0 | dobiera odpowiednie metody ochrony roślin przed wybranymi chorobami, poprawnie wyszukuje nazwy preparatów w Zaleceniach ochrony roślin, umie je zastosować, umie samodzielnie ułożyć plan zwalczania ważniejszych chorób wybranych gatunków roślin ogrodniczych | |
| ROL_1A_C17_U02 umie ocenić wpływ warunków pogodowych na wystąpienie choroby lub epidemii powodowanej przez ważniejsze grupy sprawców chorób roślin, umie określić moment krytyczny dla rozwoju choroby | 2,0 | nie umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie choroby; nie umie szacować przebiegu chorób lub epidemii w określonych warunkach pogodowych; nie umie oszacować momentu krytycznego dla rozwoju choroby |
| 3,0 | umie ocenić wpływ czynników na wystąpienie kilku chorób | |
| 3,5 | umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie oszacować przebieg chorób w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,0 | umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie oszacować przebieg chorób i epidemii w określonych warunkach pogodowych | |
| 4,5 | umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie oszacować przebieg chorób i epidemii w określonych warunkach pogodowych; umie oszacowac moment krytyczny dla rozwoju choroby | |
| 5,0 | umie ocenić wpływu czynników na wystąpienie wybranej choroby; umie oszacować przebieg chorób i epidemii w określonych warunkach pogodowych; umie oszacowac moment krytyczny dla rozwoju choroby; umie nakreślać wykres przebiegu choroby i epidemii |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C17_K01 ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje dotyczące sposobu zwalczania organizmów chorobotwórczych względem roślin i potrafi ocenić skutki wykonywanych zabiegów chemicznych dla roślin i środowiska | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale przy ich podejmowaniu rzadko zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 3,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale przy ich podejmowaniu tylko czasem zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, ale przy ich podejmowaniu nie zawsze zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, a przy ich podejmowaniu przeważnie zwraca uwagę na dobro środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, a przy ich podejmowaniu zawsze zwraca uwagę na dobro środowiska, decyzje te są logiczne i przemyślane | |
| ROL_1A_C17_K02 ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed chorobami | 2,0 | nie ma świadomości i potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed chorobami |
| 3,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami lecz rzadko je praktykuje | |
| 3,5 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i często je praktykuje | |
| 4,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i zwykle je praktykuje | |
| 4,5 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i prawie zawsze je praktykuje | |
| 5,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i zawsze je praktykuje |
Literatura podstawowa
- Borecki Z., Nauka o chorobach roślin, PWRiL, Warszawa, 2001
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 2., PWRiL, Poznań, 2011
- Błaszkowski J., Adamska I., Czerniawska B., Madej T., Zioło E., Przewodnik do zajęć z fitopatologii, http://www.zor.zut.edu.pl/Skrypt-web/Home.html, 2011
Literatura dodatkowa
- Kryczyński S., Weber Z., Fitopatologia. Tom 1., PWRiL, Warszawa, 2010
- Kochman J., Węgorek W., Ochrona roślin, PWRiL, Warszawa, 1997