Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S2)
specjalność: Bioinżynieria produkcji żywności
Sylabus przedmiotu Ekosystemy a biotechnologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biotechnologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ekosystemy a biotechnologia | ||
| Specjalność | Biotechnologia w produkcji roślinnej | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>, Tomasz Stankiewicz <Tomasz.Stankiewicz@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 4 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość zagadnień związanych z ekologią, genetyką i biotechnologią ogólną |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z funkcjonowaniem poszczególnych ekosystemów (lądowe, wodne), zależnościami między określonymi grupami organizmów i z ich znaczeniem w prawidłowym funkcjonowaniu ekosystemów. |
| C-2 | Wykształcenie świadomości wśród studentów zagrożeń jakie wynikają z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk |
| C-3 | Zapoznanie studentów z metodami biotechnologicznymi i ich możliwościaściami wykorzystania w ochronie ekosystemowej środowisk naturalnych |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Procesy kierujące geograficznym rozmieszczeniem linii genealogicznych – filogeografia. (markery molekularne w filogeografii, zegar molekularny, drzewa dychotomiczne rozgałęzione, koalescencja, sieć parysomii statystycznej. | 2 |
| T-A-2 | Analizy filogeograficzne, rozmieszczenie linii genetycznych, sortowanie linii genetycznych, hybrydyzacja (reguła Haldane’a), zgodność regionalna, zgodność kontynentalna, gatunki introdukowane). | 2 |
| T-A-3 | Systemy rozrodcze (monogamia, poligamia, promiskuitywizm), badanie rodzicielstwa, zapłodnienie poza partnerskie, dobór płciowy, socjalne grupy rozrodcze, zmienność proporcji płci, migracyjność zależna od płci (pokrewieństwo, współczynnik utrwalenia, testy przypisania, zgodność wyników). | 2 |
| T-A-4 | Zachowania pokarmowe zwierząt (identyfikacja pokarmu, indywidualne preferencje pokarmowe, poszukiwanie pokarmu. | 2 |
| T-A-5 | Problem ginących gatunków (Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych, Czerwona Księga gatunków, genetyczne kody identyfikacyjne, podgatunki, zmienność genetyczna, depresja inbredowa, rozród w warunkach niewoli. | 2 |
| T-A-6 | Regulacje prawne w aspekcie ochrony ekosystemów – praktyczne wykorzystanie biotechnologii (kłusownictwo, identyfikacja osobników, gatunków, populacji, problem nielegalnego handlu). | 2 |
| T-A-7 | Ochrona bioróżnorodności – wybrane metody biotechnologii rozrodu. | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Koncepcja ekosystemu, elementy składowe, struktura przestrzenna, zasady funkcjonowania. Poziomy organizacji systemów ekologicznych. Złożoność powiązań w ekosystemach. Organizmy a środowisko abiotyczne. | 2 |
| T-W-2 | Zależności energetyczne i pokarmowe w ekosystemie. Przepływ energii i materii przez ekosystem. Mechanizmy regulacyjne, produkcja pierwotna i wtórna, wydajność ekologiczna, łańcuchy i poziomy troficzne. Cykle biogeochemiczne | 2 |
| T-W-3 | Przemiany ewolucyjne a zmienność cech przystosowawczych organizmów. Interakcje pomiędzy gatunkami i osobnikami. Przystosowania, dobór naturalny: gametyczny, krewniaczy, grupowy. Badanie zmian frekwencji alleli w puli genowej populacji. Koewolucja jako forma oddziaływania międzygatunkowego. Rodzaje specjacji (powstawania nowych gatunków): allopatryczna, perypatryczna, sympatryczna. Wyznaczanie sukcesu reprodukcyjnego danego genotypu. | 2 |
| T-W-4 | Cele i środowiskowe skutki transgenizacji drobnoustrojów, roślin i zwierząt. Przydatność do bio – fitoremediacji. Odporność na pestycydy, patogenny i szkodniki. Perspektywy transgenizacji roślin i zwierząt. Korzyści i zagrożenia wynikające z uwolnienia organizmów modyfikowanych genetycznie do środowiska | 2 |
| T-W-5 | Biotechnologie ekosystemowe. Przegląd metod biotechnologicznych stosowanych w dekontaminacji i odnowie ekosystemów lądowych i wodnych. | 2 |
| T-W-6 | Różnorodność biologiczna i jej znaczenie dla funkcjonowania biosfery. Mierzenie różnorodności gatunkowej. Gradienty różnorodności i czynniki je kształtujące. Wpływ biotechnologii na różnorodność genetyczną, gatunkową i ekosystemową. Pula genowa i banki genów | 2 |
| T-W-7 | Właściwości populacji; zagęszczenie, rozrodczość, śmiertelność, imigracja, emigracja. Regulacja liczebności populacji. Eksploatacja populacji. Minimalna wielkość trwałość populacji. Demograficzny model zaniku populacji. | 2 |
| T-W-8 | Biocenozy zrównoważone i niezrównoważone. Gatunki dominujące i kluczowe. Układy o wielu stanach stabilnych | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | konsultacje tematyczne (indywidualne i grupowe) | 7 |
| A-A-3 | zaliczenie pisemne treści omawianych na wykładach wraz z omówieniem wyników | 3 |
| A-A-4 | zaliczenie poprawkowe | 2 |
| A-A-5 | studiowanie wskazanej literatury | 8 |
| A-A-6 | opracowanie wskazanego tematu | 10 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | konsultacje tematyczne (indywidualne i grupowe) | 7 |
| A-W-3 | zaliczenie pisemne treści omawianych na wykładach wraz z omówieniem wyników | 3 |
| A-W-4 | zaliczenie poprawkowe | 2 |
| A-W-5 | studiowanie wskazanej literatury | 8 |
| A-W-6 | opracowanie wskazanego tematu | 10 |
| 45 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | objaśnienie |
| M-3 | dyskusja dydaktyczna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne |
| S-2 | Ocena formująca: odpowiedź ustna |
| S-3 | Ocena formująca: ocena aktywności i postawy wobec tematyki przedmiotu |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_1_W01 zna i omawia funkcjonowanie poszczególnych ekosystemów (lądowe, wodne) oraz przedstawia zależności grup organizmów w jego prawidłowym funkcjonowaniu | BT_2A_W12 | R2A_W05, R2A_W06 | — | C-1 | T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-1, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4 | M-1, M-2, M-3 | S-1 |
| BT_2A_1_W02 omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk wraz z poszczególnymi grupami organizmów dla życia na Ziemi | BT_2A_W12 | R2A_W05, R2A_W06 | — | C-2 | T-W-4, T-W-1, T-W-7, T-A-5, T-A-6, T-A-7 | M-1, M-2, M-3 | S-1 |
| BT_2A_1_W03 zna metody biotechnologiczne i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej środowisk naturalnych | BT_2A_W12 | R2A_W05, R2A_W06 | — | C-3 | T-W-5, T-A-3, T-A-5, T-A-6, T-A-7 | M-1, M-2, M-3 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O4.3_U01 ocenia wpływ biotechnologii na środowisko poprzez analizę korzyści i zagrożeń wynikających z ich stosowania dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów | BT_2A_U04 | R2A_U01, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U06, R2A_U07 | — | C-2, C-3, C-1 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-5, T-A-7 | M-1, M-2, M-3 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_2A_1_K01 ma świadomość wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego | BT_2A_K03 | R2A_K05, R2A_K06 | InzA2_K01 | C-2, C-3, C-1 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-1, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-A-7 | M-1, M-2, M-3 | S-3, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_1_W01 zna i omawia funkcjonowanie poszczególnych ekosystemów (lądowe, wodne) oraz przedstawia zależności grup organizmów w jego prawidłowym funkcjonowaniu | 2,0 | Student nie potrafi poprawnie omówić funkcjonowania określonych ekosystemów. Nie potrafi przedstawić zależności między pewnymi grupami organizmów i ich znaczenia w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student, przy dużej pomocy nauczyciela, opisuje funkcjonowanie wskazanych ekosystemów. Wykazuje problemy z przedstawieniem zależności między pewnymi grupami organizmów oraz ich znaczenia w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student, przy niewielkiej pomocy nauczyciela, wyjaśnia zależności między pewnymi grupami organizmów oraz ich znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student samodzielnie opisuje funkcjonowanie wskazanych ekosystemów. Student, z niewielką pomocą nauczyciela, wyjaśnia zależności między pewnymi grupami organizmów oraz ich znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,5 | Student samodzielnie wyjaśnia zależności między pewnymi grupami organizmów oraz ich znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 5,0 | Student samodzielnie wyjaśnia zależności między pewnymi grupami organizmów oraz ich znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu określonego ekosystemu. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszana tematyka i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. | |
| BT_2A_1_W02 omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk wraz z poszczególnymi grupami organizmów dla życia na Ziemi | 2,0 | Student nie potrafi omówić podstawowych zagrożeń wynikających z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. Wykazuje obojętność w zakresie omawianych zagadnień. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student, przy dużej pomocy nauczyciela, omawia podstawowe zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia dużo błędów. Wykazuje niewielkie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 3,5 | Student, przy niewielkiej pomocy nauczyciela, omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia błędy. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,0 | Student samodzielnie omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. W zakresie wyrażania wiedzy sporadycznie popełnia znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 4,5 | Student samodzielnie omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. W zakresie wyrażania wiedzy popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszaną tematyką. | |
| 5,0 | Student samodzielnie omawia zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wykorzystania naturalnych środowisk. W zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. Wykazuje duże zainteresowanie poruszana tematyka i ciekawość poznawczą. Umiejętnie korzysta ze źódeł naukowych. | |
| BT_2A_1_W03 zna metody biotechnologiczne i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej środowisk naturalnych | 2,0 | Student nie potrafi poprawnie wymienić ani omówić metod biotechnologicznych i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej określonych środowisk. Nie wykazuje zainteresowania poruszanymi zagadnieniami. |
| 3,0 | Student potrafi poprawnie wymienić i opisać tylko część (omawianych na zajęciach) metod biotechnologicznych i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej określonych środowisk. Wykazuje małe zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami. | |
| 3,5 | Student potrafi wymienić większość (omawianych na zajęciach) metod i ich możliwości wykorzystania, ale podczas ich opisywania popełnia wiele błędów. Wykazuje średnie zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami. | |
| 4,0 | Student, potrafi wymienić i omówić metody biotechnologiczne i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej określonych środowisk. Podczas ich opisywania sporadycznie popełnia błędy. Wykazuje znaczne zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami. | |
| 4,5 | Student potrafi wymienić i omówić metody biotechnologiczne i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej określonych środowisk. Podczas ich opisywania popełnia (bardzo rzadko) mało znaczące błędy. Wykazuje duże zainteresowanie poruszanymi zagadnieniami. | |
| 5,0 | Student potrafi bezbłędnie wymienić i omówić metody biotechnologiczne i ich możliwości wykorzystania w aspekcie ochrony ekosystemowej określonych środowisk. Wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą w zakresie poruszanych zagadnień. Umiejętnie korzysta ze źródeł naukowych. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_BTR-S-O4.3_U01 ocenia wpływ biotechnologii na środowisko poprzez analizę korzyści i zagrożeń wynikających z ich stosowania dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów | 2,0 | Student nie potrafi ocenić wpływu biotechnologii na środowisko. Wykazuje bardzo duże problemy ze wskazaniem korzyści i zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, które wynikają ze stosowania biotechnologii. |
| 3,0 | Student, z dużą pomocą nauczyciela ocenia wpływ biotechnologii na środowisko. Analizując korzyści i zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, które wynikają ze stosowania biotechnologii, popełnia dużo błędów. Ma problemy w prawidłowym wnioskowaniem. | |
| 3,5 | Student, z niewielką pomocą nauczyciela, ocenia wpływ biotechnologii na środowisko. Analizując korzyści i zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, które wynikają ze stosowania biotechnologii, popełnia błędy. Ma problemy w prawidłowym wnioskowaniem. | |
| 4,0 | Student, z niewielką pomocą nauczyciela, ocenia wpływ biotechnologii na środowisko. Analizując korzyści i zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, które wynikają ze stosowania biotechnologii, sporadycznie popełnia błędy. Ma niewielkie problemy z prawidłowym wnioskowaniem. | |
| 4,5 | Student, samodzielnie ocenia wpływ biotechnologii na środowisko. Analizując korzyści i zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, które wynikają ze stosowania biotechnologii, popełnia (bardzo rzadko) jedynie mało znaczące błędy. Ma niewielkie problemy z prawidłowym wnioskowaniem. | |
| 5,0 | Student samodzielnie ocenia wpływ biotechnologii na środowisko poprzez analizę korzyści i zagrożeń wynikających z ich stosowania dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów. Nie ma problemów z prawidłowym wnioskowaniem. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_2A_1_K01 ma świadomość wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego | 2,0 | Student nie jest świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje obojętność wobec omawianych zagadnień. |
| 3,0 | Student jest w małym stopniu świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje niewielkie zainteresowanie omawianymi zagadnieniami. | |
| 3,5 | Student jest w średnim świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje niewielkie zainteresowanie omawianymi zagadnieniami. | |
| 4,0 | Student jest w dużym stopniu świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje średnie zainteresowanie omawianymi zagadnieniami. | |
| 4,5 | Student jest w pełni świadomy świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje duże zainteresowanie omawianymi zagadnieniami. | |
| 5,0 | Student jest w pełni świadomy wpływu biotechnologii na kształtowanie środowiska przyrodniczego. Wykazuje ciekawość poznawczą i samodzielnie korzysta ze źródeł literaturowych w celu pogłębienia swojej wiedzy. |
Literatura podstawowa
- Krebs C., Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności, PWN, Warszawa, 1996
- Wiąckowski S., Ekologia ogólna, Wyd. Branta, Bydgoszcz, 2008
- Buchowicz J., Biotechnologia molekularna. Modyfikacje genetyczne, postępy, problemy, PWN, Warszawa, 2009