Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Mikrobiologia (S1)
specjalność: mikrobiologia stosowana

Sylabus przedmiotu Podstawy technologii mleczarskiej:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Mikrobiologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Podstawy technologii mleczarskiej
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Toksykologii, Technologii Mleczarskiej i Przechowalnictwa Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny Izabela Dmytrów <Izabela.Dmytrow@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Anna Mituniewicz-Małek <Anna.Mituniewicz-Malek@zut.edu.pl>, Katarzyna Szkolnicka <kskryplonek@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL4 30 2,00,50zaliczenie
wykładyW4 15 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Student, który rozpoczyna zajęcia z przedmiotu podstawy technologii mleczarskiej powinien znać podstawy chemii, biochemii i mikrobiologii żywności.
W-2Student umie opracowywać wyniki eksperymentu. Potrafi samodzielnie wyszukiwać i korzystać z dostępnych źródeł informacji oraz posługiwać się literaturą fachową.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przekazanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie składu chemicznego mleka oraz technologii jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem działań opartych na procesach mikrobiologicznych.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Cele przedmiotu, treści programowe, kompetencje społeczne, regulamin, formy i terminy zaliczenia przedmiotu2
T-L-2Ocena mleka surowego i spożywczego oraz technologia produkcji mleka fermentowanego, masła i kazeiny.18
T-L-3Ocena serów twarogowych oraz serów podpuszczkowych dojrzewajacych.4
T-L-4Ocena i wyrób lodów jogurtowych.4
T-L-5Zaliczenie ćwiczeń2
30
wykłady
T-W-1Cele przedmiotu, treści programowe, kompetencje społeczne, regulamin, formy i terminy zaliczenia przedmiotu.1
T-W-2Czynniki wpływające na jakość mleka surowego. Mikrobiologia mleka surowego. Diagnostyka mleka mastitisowego.4
T-W-3Bakteriocydia mleka surowego.2
T-W-4Mleko spożywcze i fermentowane.4
T-W-5Masło i śmietana spożywcza.2
T-W-6Sery twarogowe i podpuszczkowe dojrzewające.2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Przygotowanie do ćwiczeń poprzez studiowanie literatury18
A-L-3Konsultacje2
50
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.15
A-W-2Studiowanie literatury w celu poszerzenia wiedzy z zakresu przedmiotu.15
A-W-3Przygotowanie do dyskusji panelowej.4
A-W-4Konsultacje z nauczycielem akademickim.1
A-W-5Przygotowanie się do zaliczenia treści wykładowych15
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metody podające - wykład informacyjny.
M-2Metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne realizowane w zespołach.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Test obejmujący cały omówiony materiał.
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie średniej arytmetycznej ocen uzyskanych na poszczególnych zajęciach.
S-3Ocena formująca: Ocena pracy w grupie.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MS_1A_C21_W01
Student zna i rozumie w stopniu zaawansowanym zagadnienia zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania kultur mikrobiologicznych.
MS_1A_W14C-1T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-3, T-W-6M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MS_1A_C21_U01
Student potrafi ocenić jakość i przydatność technologiczną mleka. Potrafi zaplanować proces produkcyjny z wykorzystaniem kultur starterowych i jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
MS_1A_U01, MS_1A_U09C-1T-L-2, T-L-3, T-L-4M-2S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MS_1A_C21_K01
Student jest gotów do samokształcenia, a także odpowiedzialności za pracę, której skutki potrafi ocenić. Potrafi być członkiem lub liderem zespołu. Potrafi działać przedsiębiorczo.
MS_1A_K01C-1T-W-2, T-W-4, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-W-5, T-W-3, T-W-6M-2S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MS_1A_C21_W01
Student zna i rozumie w stopniu zaawansowanym zagadnienia zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania kultur mikrobiologicznych.
2,0Student nie zna i nie rozumie zagadnień dotyczących mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania kultur mikrobiologicznych.
3,0Student w 60% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
3,5Student w 70% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
4,0Student w 80% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
4,5Student w 90% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
5,0Student w 95 - 100% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MS_1A_C21_U01
Student potrafi ocenić jakość i przydatność technologiczną mleka. Potrafi zaplanować proces produkcyjny z wykorzystaniem kultur starterowych i jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
2,0Student nie potrafi scharakteryzować i ocenić jakości i przydatności technologicznej mleka. Nie potrafi także zaplanować procesu produkcyjnego z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
3,0Student potrafi w dostatecznym stopniu, lecz z pewną pomocą, wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także planowaniem procesu produkcyjnego z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
3,5Student potrafi w dostatecznym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka. Potrafi zaplanować proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych, a uzyskane wyniki opracować przy pomocy prowadzącego.
4,0Student potrafi w dobrym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
4,5Student potrafi w bardzo dobrym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka. Samodzielnie planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
5,0Student doskonale potrafi wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także bardzo dobrze planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MS_1A_C21_K01
Student jest gotów do samokształcenia, a także odpowiedzialności za pracę, której skutki potrafi ocenić. Potrafi być członkiem lub liderem zespołu. Potrafi działać przedsiębiorczo.
2,0Student nie wykazuje pozytywnych postaw pracy w zespole. Nie stosuje się do zasad BHP obowiązujących na zajęciach. Nie stosuje się do poleceń prowadzącego zajęcia. Systematycznie opuszcza zajęcia
3,0Student jest dostatecznie aktywny w procesie nauki i potrafi współpracować w zespole. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów prowadzonych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP, dba o środowisko i stosuje utylizację odpadów powstających w trakcie eksperymentów
3,5Student wykazuje się umiarkowanym zaangażowaniem w proces nauki. Potrafi współpracować z innymi osobami. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP i przejawia pozytywną postawę w kwestii ochrony środowiska.
4,0Student jest aktywny w procesie nauki i potrafi współpracować w zespole. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów prowadzonych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP, dba o środowisko i stosuje utylizację odpadów powstających w trakcie eksperymentów
4,5Student jest aktywny i zaangażowany w pracy zespołowej, potrafi przyjąć rolę lidera. Z dużym zaangażowaniem dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP i prawidłowo utylizuje odpady powstające w trakcie eksperymentów
5,0Student jest bardzo aktywny i zaangażowany w pracy zespołowej, potrafi przyjąć rolę lidera. Z determinacją dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do wszystkich obowiązujących na zajęciach zasad BHP. Skrupulatnie stosuje zasady segregacji i utylizacji odpady powstających w trakcie eksperymentów

Literatura podstawowa

  1. Praca zbiorowa pod red. S. Ziajki, Mleczarstwo t.1, UWM, OLsztyn, 2008
  2. K. Kornacki, Ł. Łaniewska-Moroz, I. Warmińska-Radyko, Podstawy mikrobiologii mleczarskiej, Oficyna Wydawnicza"Hoża", Warszawa, 1997

Literatura dodatkowa

  1. Przegląd Mleczarski
  2. J. Molenda, Mikrobiologia żywności pochodzenia zwierzęcego, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2010
  3. Journal of Dairy Science, International Journal of Dairy Technology

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Cele przedmiotu, treści programowe, kompetencje społeczne, regulamin, formy i terminy zaliczenia przedmiotu2
T-L-2Ocena mleka surowego i spożywczego oraz technologia produkcji mleka fermentowanego, masła i kazeiny.18
T-L-3Ocena serów twarogowych oraz serów podpuszczkowych dojrzewajacych.4
T-L-4Ocena i wyrób lodów jogurtowych.4
T-L-5Zaliczenie ćwiczeń2
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Cele przedmiotu, treści programowe, kompetencje społeczne, regulamin, formy i terminy zaliczenia przedmiotu.1
T-W-2Czynniki wpływające na jakość mleka surowego. Mikrobiologia mleka surowego. Diagnostyka mleka mastitisowego.4
T-W-3Bakteriocydia mleka surowego.2
T-W-4Mleko spożywcze i fermentowane.4
T-W-5Masło i śmietana spożywcza.2
T-W-6Sery twarogowe i podpuszczkowe dojrzewające.2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Przygotowanie do ćwiczeń poprzez studiowanie literatury18
A-L-3Konsultacje2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.15
A-W-2Studiowanie literatury w celu poszerzenia wiedzy z zakresu przedmiotu.15
A-W-3Przygotowanie do dyskusji panelowej.4
A-W-4Konsultacje z nauczycielem akademickim.1
A-W-5Przygotowanie się do zaliczenia treści wykładowych15
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMS_1A_C21_W01Student zna i rozumie w stopniu zaawansowanym zagadnienia zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania kultur mikrobiologicznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMS_1A_W14Zna i rozumie w stopniu zaawansowanym zagadnienia z zakresu podstaw technologii produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie składu chemicznego mleka oraz technologii jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem działań opartych na procesach mikrobiologicznych.
Treści programoweT-W-2Czynniki wpływające na jakość mleka surowego. Mikrobiologia mleka surowego. Diagnostyka mleka mastitisowego.
T-W-4Mleko spożywcze i fermentowane.
T-W-5Masło i śmietana spożywcza.
T-W-3Bakteriocydia mleka surowego.
T-W-6Sery twarogowe i podpuszczkowe dojrzewające.
Metody nauczaniaM-1Metody podające - wykład informacyjny.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Test obejmujący cały omówiony materiał.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna i nie rozumie zagadnień dotyczących mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania kultur mikrobiologicznych.
3,0Student w 60% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
3,5Student w 70% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
4,0Student w 80% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
4,5Student w 90% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
5,0Student w 95 - 100% zna i rozumie zagadnienia dotyczące mleka oraz podstawowych metod jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystani kultur starterowych.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMS_1A_C21_U01Student potrafi ocenić jakość i przydatność technologiczną mleka. Potrafi zaplanować proces produkcyjny z wykorzystaniem kultur starterowych i jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMS_1A_U01Potrafi wyszukiwać i wykorzystywać potrzebne informacje pochodzące z różnych źródeł w języku polskim i języku obcym. Potrafi dokonać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie.
MS_1A_U09Potrafi ocenić przydatność technologiczną surowców roślinnych i zwierzęcych, zaproponować metody ich przetwarzania, oraz dobrać metody analityczne niezbędne do oceny jakości wytworzonych produktów.
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie składu chemicznego mleka oraz technologii jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem działań opartych na procesach mikrobiologicznych.
Treści programoweT-L-2Ocena mleka surowego i spożywczego oraz technologia produkcji mleka fermentowanego, masła i kazeiny.
T-L-3Ocena serów twarogowych oraz serów podpuszczkowych dojrzewajacych.
T-L-4Ocena i wyrób lodów jogurtowych.
Metody nauczaniaM-2Metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne realizowane w zespołach.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie średniej arytmetycznej ocen uzyskanych na poszczególnych zajęciach.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi scharakteryzować i ocenić jakości i przydatności technologicznej mleka. Nie potrafi także zaplanować procesu produkcyjnego z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
3,0Student potrafi w dostatecznym stopniu, lecz z pewną pomocą, wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także planowaniem procesu produkcyjnego z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
3,5Student potrafi w dostatecznym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka. Potrafi zaplanować proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych, a uzyskane wyniki opracować przy pomocy prowadzącego.
4,0Student potrafi w dobrym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
4,5Student potrafi w bardzo dobrym stopniu wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka. Samodzielnie planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
5,0Student doskonale potrafi wykonać czynności związane z charakterystyką i oceną jakości i przydatności technologicznej mleka, a także bardzo dobrze planuje proces produkcyjny z jednoczesnym oszacowaniem zagrożeń mikrobiologicznych na poszczególnych etapach tego procesu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMS_1A_C21_K01Student jest gotów do samokształcenia, a także odpowiedzialności za pracę, której skutki potrafi ocenić. Potrafi być członkiem lub liderem zespołu. Potrafi działać przedsiębiorczo.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMS_1A_K01Jest gotów do dokształcania się i konieczności podnoszenia kompetencji zawodowych. Jest gotów wyznaczyć kierunki własnego rozwoju i kształcenia.
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie składu chemicznego mleka oraz technologii jego przetwarzania ze szczególnym uwzględnieniem działań opartych na procesach mikrobiologicznych.
Treści programoweT-W-2Czynniki wpływające na jakość mleka surowego. Mikrobiologia mleka surowego. Diagnostyka mleka mastitisowego.
T-W-4Mleko spożywcze i fermentowane.
T-L-2Ocena mleka surowego i spożywczego oraz technologia produkcji mleka fermentowanego, masła i kazeiny.
T-L-3Ocena serów twarogowych oraz serów podpuszczkowych dojrzewajacych.
T-L-4Ocena i wyrób lodów jogurtowych.
T-W-5Masło i śmietana spożywcza.
T-W-3Bakteriocydia mleka surowego.
T-W-6Sery twarogowe i podpuszczkowe dojrzewające.
Metody nauczaniaM-2Metody praktyczne - ćwiczenia laboratoryjne realizowane w zespołach.
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: Ocena pracy w grupie.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie wykazuje pozytywnych postaw pracy w zespole. Nie stosuje się do zasad BHP obowiązujących na zajęciach. Nie stosuje się do poleceń prowadzącego zajęcia. Systematycznie opuszcza zajęcia
3,0Student jest dostatecznie aktywny w procesie nauki i potrafi współpracować w zespole. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów prowadzonych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP, dba o środowisko i stosuje utylizację odpadów powstających w trakcie eksperymentów
3,5Student wykazuje się umiarkowanym zaangażowaniem w proces nauki. Potrafi współpracować z innymi osobami. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP i przejawia pozytywną postawę w kwestii ochrony środowiska.
4,0Student jest aktywny w procesie nauki i potrafi współpracować w zespole. Dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów prowadzonych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP, dba o środowisko i stosuje utylizację odpadów powstających w trakcie eksperymentów
4,5Student jest aktywny i zaangażowany w pracy zespołowej, potrafi przyjąć rolę lidera. Z dużym zaangażowaniem dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do zasad BHP i prawidłowo utylizuje odpady powstające w trakcie eksperymentów
5,0Student jest bardzo aktywny i zaangażowany w pracy zespołowej, potrafi przyjąć rolę lidera. Z determinacją dąży do osiągnięcia prawidłowych efektów przeprowadzanych eksperymentów. Stosuje się do wszystkich obowiązujących na zajęciach zasad BHP. Skrupulatnie stosuje zasady segregacji i utylizacji odpady powstających w trakcie eksperymentów